newspaper
យោងតាមសេចក្តីជូនព័ត៌មាន ស្តីពី កម្មវិធីចាក់វ៉ាក់សាំងកូវីដ១៩ ជាបន្តចាប់ពីថ្ងៃទី០៥ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២១ បានលើកឡើងថា យុទ្ធនាការចាក់វ៉ាក់សាំងកូវីដ-១៩ (Astra Zereca Serum Institute of India «COVISHIELD») នឹងត្រូវផ្តល់ជូនជាពិសេសដល់ក្រុមមនុស្សដែលងាយរងគ្រោះនឹងជំងឺកូវីដ-១៩ មានអាយុចាប់ពី៦០ឆ្នាំឡើងទៅទាំងអស់ដែលរស់នៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ខេត្តកណ្ដាល និងខេត្តព្រះសីហនុ ចាប់ពីថ្ងៃនេះតទៅ។
សេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្តីពីវិធានការទប់ស្កាត់ការឆ្លងរាលដាលនៃជំងឺកូវីដ១៩ និងជំងឺឆ្លងកាចសាហាវ និងប្រកបដោយគ្រោះថ្នាក់ធ្ងន់ធ្ងរផ្សេងទៀតមាន៦ជំពូក និង១៨មាត្រា។ មួយផ្នែកនៃច្បាប់ថ្មីនេះ បានបើកផ្លូវឱ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាអាចចាត់វិធានការបន្ទាន់ដូចជា ហាមឃាត់ការធ្វើដំណើរ ហាមឃាត់ការជួបជុំ ហាមឃាត់ការធ្វើពាណិជ្ជកម្ម និង ហាមឃាត់សកម្មភាពការងារនៅកន្លែងណាមួយ។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ តាមអានុភាពច្បាប់នេះ គឺរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាអាចបិទតំបន់ណាមួយដែលមានការឆ្លងរាលដាលខ្លាំងនៃជំងឺកូវីដ១៩។
ប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួនរស់នៅរាជធានីភ្នំពេញ ស្នើរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន បញ្ចុះតម្លៃអគ្គិសនី និងទឹកស្អាត ដោយសារពួកគាត់ បាត់បង់ការងារ ដោះបំណុលធនាគារ និងផ្គត់ផ្គង់ជីវភាពរស់នៅប្រចាំថ្ងៃ ស្របពេលស្ថានភាពជំងឺកូវីដ១៩ បន្តរីករាតត្បាតជាលើកទី៣។ អ្នកស្រាវជ្រាវការអភិវឌ្ឍសង្គម ថា រដ្ឋាភិបាលគួរមានគោលនយោបាយជួយសម្របសម្រួលកាត់បន្ថយការចំណាយ លើតម្លៃអគ្គិសនី និងទឹកស្អាត ដល់ប្រជាពលរដ្ឋ។
អនុប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិលោក អេង ឆៃអ៊ាង ប្រាប់អាស៊ីសេរីនៅថ្ងៃទី០៤ ខែមីនា ថាក្រុមចារកម្មបានតាមដានសកម្មភាពគ្រួសាររបស់លោក និងគ្រួសារលោក ហូរ វ៉ាន់ ជាប់ជាប្រចាំ ហើយពួកគេបានរាយការណ៍លម្អិតអំពីព័ត៌មានផ្ទាល់ខ្លួននៃគ្រួសាររបស់ពួកលោកទៅថ្នាក់ដឹកនាំរបស់ពួកគេ។ លោកមិនដឹងថា តើក្រុមចារកម្មទាំងនោះ មានបំណងអ្វីលើក្រុមគ្រួសាររបស់ពួកលោកនោះឡើយ ប៉ុន្តែលោកចាត់ទុកថា នេះជារូបភាពនៃការគំរាមកំហែងផ្នែកសុវត្ថិភាពលើគ្រួសាររបស់ពួកលោក
មិនមែនទើបតែក្នុង ឆ្នាំ២០២១ នេះទេ ដែលកម្ពុជាជាប់ចំណាត់ថ្នាក់ជាប្រទេស «មិនសេរី»។ អស់រយៈពេលជាងកន្លះទសវត្សមកហើយដែលកម្ពុជាគ្រងដំណែងនៅក្នុងចំណាត់ថ្នាក់របស់អង្គការឃ្លាំមើលសេរីភាពពិភពលោក Freedom House ជាប្រទេស «មិនសេរី»។ សម្រាប់ឆ្នាំ២០២១នេះ ពិន្ទុសេរីភាពនៅកម្ពុជាធ្លាក់ចុះមួយពិន្ទុ ក្រោមឆ្នាំ២០២០ មកលេខ ២៤ លើ ១០០ពិន្ទុ។ ពិន្ទុ ១០០ មានន័យថា មានសេរីភាពពេញលេញ។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែន អះអាងថា លោកនឹងមិនផ្ទេរអំណាចឱ្យអ្នកណាឡើយ មិនថាកូនប្រុសរបស់លោក ឬមន្ត្រីរូបណានោះទេ។ លោកបញ្ជាក់ថា លោកនឹងកាន់អំណាចដល់ពេលលោកធុញទ្រាន់ ទើបផ្ទេរអំណាចនោះទៅឱ្យអ្នកផ្សេង។ លោកថ្លែងទៀតថា លោកនៅតែជាបេក្ខជននាយករដ្ឋមន្ត្រីនៅក្នុងការបោះឆ្នោត ឆ្នាំ២០២៣ ខាងមុខ
ជនរងគ្រោះ បានបញ្ជាក់នៅក្នុងវីដេអូឃ្លិប ដែលបានចែកចាយតៗ គ្នាតាមបណ្ដាញសង្គមថា នាងត្រូវបានមេខ្យល់យកទៅលក់នៅកន្លែងរកស៊ីផ្លូវភេទមួយកន្លែងនៅក្នុងប្រទេសចិន តាំងពីអាយុ ១៥ឆ្នាំ ហើយត្រូវបានថៅកែបង្ខំឱ្យទទួលភ្ញៀវពីម្នាក់ទៅម្នាក់ជារៀងរាល់ថ្ងៃ។
អ្នកឃ្លាំមើលបរិស្ថានបារម្ភថា គម្រោងវិនិយោគលើផ្ទៃដីជិត ២ម៉ឺនហិកតារ (១៩.០០០) នៅតំបន់ឧទ្យានជាតិព្រះមុនីវង្សបូកគោ កំពុងបង្កើតឱ្យមានវិនាសកម្មធ្ងន់ធ្ងរចំពោះតំបន់អភិរក្សមួយនេះ។ ការលើកឡើងនេះ ស្របគ្នានឹងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយអន្តរជាតិផ្នែកបរិស្ថាន ម៉ុនហ្កាបេ (Mongabay) ដែលបានលាតត្រដាងពីផលប៉ះពាល់បរិស្ថានធំធេង ក្រោយពីរដ្ឋាភិបាលកាត់ឆ្វៀលតំបន់អភិរក្សនេះវិនិយោគឱ្យក្រុមហ៊ុនឧកញ៉ាដែលស្និទ្ធនឹងលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន។
ប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក កឹម សុខា រម្លឹកថា កម្ពុជាមិនអាចខ្វះជំនួយអន្តរជាតិបាននោះទេ។ លោក កឹម សុខា សរសេរសារនៅលើទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់លោក នៅថ្ងៃទី៣ ខែមីនា ក្រោយលោកជួបឯកអគ្គរដ្ឋទូតសាធារណរដ្ឋបារាំង ប្រចាំកម្ពុជាអ្នកស្រី អ៊ីវ៉ា ង្វៀនប៊ិញ (Eva Nguyen Binh)។ ខុសពីលើកមុនៗ លើកនេះ លោកទៅជួបមន្ត្រីទូតបារាំង ដោយផ្ទាល់ដល់ក្នុងស្ថានទូតតែម្ដង។
ក្រសួងសុខាភិបាលកម្ពុជា បញ្ជាក់ថាបុរសជនជាតិចិនម្នាក់បានបាត់បង់ជីវិតក្នុងពេលកំពុងសម្រាកព្យាបាលជំងឺកូវីដ១៩ ដោយសាររើមេថ្នាំញៀនធ្ងន់ធ្ងរបណ្តាលឱ្យគាំងបេះដូងភ្លាមៗតែម្តង។
នាយករងទទួលបន្ទុកផ្នែកឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សនៃអង្គការលីកាដូ លោក អំ សំអាត មានប្រសាសន៍ថា លោកមានការភ្ញាក់ផ្អើលនៅពេលដែលគណៈរដ្ឋមន្ត្រីបញ្ជូនសេចក្តីព្រាងច្បាប់នេះទៅរដ្ឋសភាធ្វើការអនុម័តនាព្រឹកថ្ងៃស្អែកនេះ ដោយមិនមានការចូលរួមយោបល់ពីអ្នកជំនាញផ្នែកវេជ្ជសាស្ត្រឯករាជ្យ ជាដើម។ លោកបង្ហាញក្តីព្រួយបារម្ភថា ពលរដ្ឋអាចមិនសូវយល់ដឹងពីច្បាប់នេះ ព្រោះត្រូវបានបង្កើតនិងប្រកាសប្រើភ្លាមៗ។
នៅក្នុងសន្និសីទកាសែត ក្រោយពេលចាក់វ៉ាក់សាំង Astra Zeneca ជាលើកដំបូងនៅមន្ទីរពេទ្យកាល់ម៉ែត នាព្រឹកថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានប្រកាសជាថ្មីថា លោកនឹងឈរឈ្មោះជាបេក្ខជននាយករដ្ឋមន្ត្រីបន្តទៀត នៅក្នុងការបោះឆ្នោតសកលឆ្នាំ២០២៣ខាងមុខនេះ។ ការប្រកាសរបស់លោក ហ៊ុន សែន ដូច្នេះ ធ្វើឡើងក្រោយពីមានការរិះគន់ពីក្រុមប្រឆាំង ទាក់ទងទៅនឹងការផ្តល់ជំនួយរបស់កម្ពុជាទៅដល់ប្រទេសមួយចំនួននៅក្នុងតំបន់ និងការព្យាបាលជនបរទេសពីជំងឺកូវីដ១៩ ដោយមិនយកប្រាក់។
បន្ទាប់ពីលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន និងភរិយាបានទៅចាក់វ៉ាក់សាំង Astra Zeneca ដែលជាផលិតផលរបស់អង់គ្លេសនៅព្រឹកថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះ ស្ថានទូតចិននៅកម្ពុជាបានចេញសារជាភាសាខ្មែរអបអរសាទរ។ សម្រាប់ស្ថានទូតចិន ការចាក់វ៉ាក់សាំងបង្ការជំងឺកូវីដ១៩ គឺមិនបែងចែកជារបស់ប្រទេសណាឡើយ។
នាយករដ្ឋមន្ត្រី ប្រាប់ទៅក្រសួងសុខាភិបាលរៀបចំចាក់វ៉ាក់សាំងកូវីដ១៩ជាបន្ទាន់ សម្រាប់ចាក់ឱ្យពលរដ្ឋនិងមន្ត្រីមូលដ្ឋានដែលមានអាយុលើសពី៦០ឆ្នាំ ដោយត្រូវផ្តោតសំខាន់លើអ្នករស់នៅរាជធានីភ្នំពេញ ខេត្តកណ្តាល និងខេត្តព្រះសីហនុ ដោយទីតាំងទាំងនោះកំពុងមានការឆ្លងរាលដាលខ្លាំង។
អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ យូមែន រ៉ៃត៍ វ៉ច្ឆ (Human Rights Watch) វាយតម្លៃថា ការយាយី និងការកាត់ទោសអ្នកនយោបាយបក្សសង្គ្រោះជាតិ គឺជាផ្នែកមួយនៃការប្រឹងប្រែងឥតឈប់ឈរពីសំណាក់រដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន ដើម្បីរារាំងគណបក្សប្រឆាំងដ៏ធំជាងគេមួយនេះ មិនឱ្យចូលរួមប្រកួតប្រជែងក្នុងការបោះឆ្នោតនាពេលខាងមុខ។ អង្គការដដែលបន្តថា នេះក៏ជាយុទ្ធសាស្ត្រដើម្បីរារាំងជីវិតនយោបាយរបស់ក្រុមមេដឹកនាំបក្សប្រឆាំងនៅកម្ពុជាដែរ។
លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន នៅថ្ងៃទី០៣ ខែមីនា បានបញ្ជាឲ្យបិទចរាចរណ៍មនុស្សដែលចេញពីខេត្តព្រះសីហនុទៅកាន់ខេត្តផ្សេងៗ។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែន សម្រេចបញ្ជាឱ្យបិទការធ្វើចរាចរណ៍ចេញ និងចូលក្នុងខេត្តព្រះសីហនុ ដោយលោកចាត់ទុកថា ស្ថានភាពនៃការឆ្លងរាលដាលមេរោគកូវីដ១៩នៅទីនោះស្ថិតនៅក្នុងស្ថានភាពអាក្រក់។
មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលដែលឃ្លាំមើលពលករចំណាកស្រុក ស្វាគមន៍ចំពោះវិធានការណ៍របស់សមត្ថកិច្ចដែលមានគម្រោងចាប់បញ្ជូនមេខ្យល់នាំពលករខ្មែរ ចេញ និងចូលទៅប្រទេសវៀតណាម និងប្រទេសថៃ ទៅជំនុំជម្រះទោស។តែ ពួកគេស្នើសុំឱ្យអាជ្ញាធររដ្ឋាភិបាលគួរតែមានវិធានការណ៍នេះជាប្រចាំកុំចាំតែធ្វើឡើងក្រោយពីមានបញ្ជារបស់លោក ហ៊ុន សែន។
ប្រពន្ធសកម្មជនគណបក្សសង្គ្រោះជាតិលោក ឈួ ផេង គឺលោកស្រី ដុស គីមទៀង រៀបរាប់ប្រាប់អាស៊ីសេរីថា មុនអាជ្ញាធរចាប់ប្តី លោកស្រីពឹងផ្អែកជំហរប្តីទាំងស្រុង ដើម្បីផ្គត់ផ្គង់គ្រួសារ និងដោះបំណុលធនាគារប្រចាំខែ។ បន្ទាប់ពីអាជ្ញាធរចាប់ខ្លួនប្តីដាក់ពន្ធនាគារព្រៃសទាំងអយុត្តិធម៌មក ក្រុមគ្រួសារលោកស្រីទទួលរងវិបត្តិផ្ទួនៗ។
សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ ផ្ដន្ទាទោសសកម្មជនបក្សប្រឆាំង នៅខេត្តបាត់ដំបង ២នាក់ នៅថ្ងៃទី០៣ មីនានេះ ឲ្យជាប់ពន្ធនាគារ ៣ឆ្នាំ តែអនុវត្តទោស ១ឆ្នាំ និងពិន័យថវិកាចូលរដ្ឋ ក្នុងម្នាក់ ចំនួនប្រាំមួយលាន (៦.០០០.០០០) រៀល ពីបទប្រមាថព្រះមហាក្សត្រ។ សង្គមស៊ីវិល ថា ការផ្ដន្ទាទោសនេះ មានលក្ខណៈធ្ងន់ធ្ងរ។
មតិអ្នកអាន