newspaper
១០០ថ្ងៃក្រោយឡើងធ្វើនាយករដ្ឋមន្ត្រី លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានឡើងកាន់តំណែងអនុប្រធានគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាទៀត។ ប៉ុន្តែមន្ត្រីគណបក្សប្រឆាំង និងអ្នកវិភាគថា ការពង្រឹងអំណាចតពូជបែបនេះនឹងធ្វើឱ្យកម្ពុជាក្លាយកម្មសិទ្ធិផ្តាច់មុខរបស់គ្រួសាររបស់អ្នកកាន់អំណាច ហើយពលរដ្ឋនៅតែបន្តរងគ្រោះតទៅទៀត។
ខុសស្រឡះដូចមេឃនិងដី គ្មានឡើយការផ្តល់សណ្ឋាគារលំដាប់ផ្កាយប្រាំ គ្រែពូកម៉ាស៊ីនត្រជាក់សម្រាប់ស្នាក់នៅ អាហារហូបចុកឆ្ងាញ់ៗ និងការធ្វើដំណើរហ្វ្រី ក្នុងម្នាក់ ១៣១ដុល្លារក្នុងមួយថ្ងៃ ឬសរុប ១២៤លានដុល្លារ ដូចក្រុមកីឡាករស៊ីហ្គេមសម្រាប់រយៈពេល ១០ថ្ងៃនោះឡើយ។ បើទោះជា កីឡាករទូកងខ្លះ ត្រូវបានមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលយកមុខយកមាត់ឡង់សេជួយឧបត្ថម្ភក៏ដោយ ក៏កីឡាករទូកងភាគច្រើន មិនត្រូវបានគេយកចិត្តទុកដាក់ឡើយ។ ពួកគេបានត្រឹមតែនាំគ្នាចងអង្រឹងដេកតាមដើមឈើ តម្រៀបគ្នាបោះតង់ដេករដូករណែល ឬធ្វើម្ហូបអាហារដោយខ្លួនឯងនៅលើច្រាំងតាមមាត់ទន្លេ។
ក្រុមយុវជន និងមន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិលប្រមាណ៣ពាន់ ជួបជុំគ្នានៅទីលានប្រជាធិបតេយ្យប្រារព្ធទិវាសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ១០ ធ្នូ ដើម្បីលើកកម្ពស់សិទ្ធិមនុស្ស និងទាមទារឱ្យរដ្ឋាភិបាលដោះស្រាយបញ្ហារំលោភសិទ្ធិមនុស្ស។ មន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីយល់ឃើញថា រដ្ឋាភិបាលគួរតែអនុវត្តសិទ្ធិឱ្យមានតម្លាភាព ដើម្បីសង្គមយុត្តិធម៌។
ក្រុមអ្នកតាមដានបញ្ហានយោបាយ ជំរុញ លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ឱ្យរៀនសូត្រពីមេដឹកនាំវៀតណាម ដែលមានការសម្របសម្រួលខ្ពស់ ក្នុងទំនាក់ទំនងជាមួយចិន និងជាមួយអាមេរិក។ ការជំរុញនេះ នៅស្របពេលដែលមេដឹកនាំចិន និងលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត គ្រោងទៅធ្វើទស្សនកិច្ចនៅវៀតណាម នៅសប្ដាហ៍ក្រោយ។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត នឹងត្រូវបំពេញទស្សនកិច្ចចំនួន២ថ្ងៃ ពីថ្ងៃទី១១ដល់ថ្ងៃទី១២ធ្នូតាមការអញ្ជើញរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីវៀតណាម។ ទស្សនកិច្ចរបស់លោក ហ៊ុន ម៉ាណែតទៅវៀតណាមក្នុងតំណែងជានាយករដ្ឋមន្ត្រីលើកនេះ ធ្វើឡើង បន្ទាប់ពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាទើបបញ្ចប់អង្គសន្និបាតវិសាមញ្ញដោយបានបោះឆ្នោតគាំទ្រលោកជា អនុប្រធានគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។ ដូច្នេះតើដំណើរទស្សនកិច្ចលោកហ៊ុនម៉ាណែតទៅវៀតណាមនេះមានអត្ថន័យបែបណាខ្លះ?
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត ត្រូវសមាជិកគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាបោះឆ្នោតឲ្យឡើងជាអនុប្រធានគណបក្សកាន់អំណាចនេះ ខណៈឪពុករបស់លោកគឺ លោក ហ៊ុន សែន ជាប្រធានគណបក្ស។ ការបោះឆ្នោតតែងតាំងកូនប្រុសច្បងរបស់លោក ហ៊ុន សែន ឲ្យកាន់តំណែងធំនៅក្នុងបក្សបន្ទាប់ពីឪពុកនេះ គឺធ្វើឡើងនៅព្រឹកថ្ងៃទី១០ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៣ ខណៈគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាដែលមានប្រតិភូតំណាងជាង ៣២០០នាក់ បន្តដំណើរការប្រជុំថ្ងៃទី២ នៃសន្និបាតគណៈកម្មាធិការកណ្តាលលើកទី៤៤ អាណត្តិទី៥។ នេះបើតាមលោក សូ ណារ៉ូ រដ្ឋមន្ត្រីប្រតិភូអមនាយករដ្ឋមន្ត្រី។
ប្រជាពលរដ្ឋនៅខេត្តមណ្ឌលគិរីអះអាងថា ក្រុមឈ្មួញដែលរកស៊ីឈើ កំពុងសម្រុកកាប់និងដឹកជញ្ជូនឈើចេញពីតំបន់ព្រៃការពារធម្មជាតិ យកទៅលក់នៅប្រទេសវៀតណាម ដោយមិនឃើញមានអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធចុះទប់ស្កាត់និងបង្ក្រាបនោះទេ ។ ចំណែកមន្ត្រីកងរាជអាវុធហត្ថលើផ្ទៃប្រទេសថា មិនទាន់ទទួលបានព័ត៌មាននេះនៅឡើយទេ។
ប្រជាពលរដ្ឋជាង ៣រយគ្រួសារ នៅតំបន់បឹងបី និងបឹងប្រាំ ស្ថិតក្នុងឃុំបឹងប្រាំ ស្រុកបវេល ខេត្តបាត់ដំបង ទាមទារឱ្យអាជ្ញាធរពន្លឿនការដោះស្រាយជម្លោះដីធ្លីរ៉ាំរ៉ៃ និងធ្វើប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិកាន់កាប់ដីធ្លីឱ្យពួកគាត់ដោយស្របច្បាប់ បន្ទាប់ពីអ្នកមានអំណាច និងមន្ត្រីមូលដ្ឋានឃុបឃិតគ្នារំលោភយកជាង ១០ឆ្នាំមកនេះ។ មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិល លើកឡើងថា អាជ្ញាធរគួរពន្លឿនការដោះស្រាយជម្លោះនេះឱ្យបានឆាប់រហ័ស និងចេញប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លីឱ្យពួកគាត់ ដើម្បីការពារការទន្ទ្រានយកដោយអ្នកមានអំណាចតទៅទៀត។
តំណាងពលរដ្ឋនៅតំបន់រុនតាឯក លើកឡើងថា ប្រជាពលរដ្ឋភាគច្រើន នៅតែបន្តទុកដី និងផ្ទះចោល ដើម្បីទៅធ្វើការ និងប្រកបមុខរបរនៅក្រុងសៀមរាប ពីព្រោះនៅរុនតាឯកគ្មានការងារធ្វើ។ មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលលើកឡើងថា ដើម្បីឱ្យប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅតំបន់រុនតាឯក មានជីវភាពសមរម្យ រដ្ឋាភិបាលគួរបង្កើតឱកាសការងារក្នុងតំបន់រុនតាឯកផ្ទាល់។
គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាធ្វើមហាសន្និបាតវិសាមញ្ញ ដាក់ផែនការអនុវត្តបន្ត និងបញ្ចូលថ្នាក់ដឹកនាំថ្មី ជាពិសេសជ្រើសរើសអនុប្រធានបក្សបន្ថែមទៀត។ អ្នកតាមដានស្ថានការណ៍សង្គម និងមន្ត្រីបក្សប្រឆាំងយល់ថា មហាសន្និបាតនេះជាយុទ្ធសាស្ត្ររបស់លោក ហ៊ុន សែន ពង្រឹងអំណាចបក្ខពួកផ្ទៃក្នុងបក្ស ដែលធ្វើឱ្យរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត កាន់តែផ្ដាច់ការ។
អ្នកវិភាគបញ្ហាសង្គម និងគណបក្សនយោបាយខ្លះយល់ឃើញដូចគ្នាថា ការចូលចតនាវាចម្បាំងរបស់ចិននៅមូលដ្ឋានកងទ័ពជើងទឹករាម ចាប់តាំងពីថ្ងៃទី៣ ខែធ្នូ មក មិនត្រឹមតែធ្វើឱ្យពលរដ្ឋកម្ពុជាព្រួយបារម្ភប៉ុណ្ណោះទេ វាក៏កំពុងធ្វើឱ្យប្រទេសនៅក្នុងតំបន់ព្រមទាំងប្រទេសមហាអំណាចខាងសព្វាវុធលោកខាងលិច និងអឺរ៉ុបក៏ព្រួយបារម្ភអំពីអស្ថិរភាពផ្នែកសន្តិសុខក្នុងតំបន់ដែរ។
ក្រុមយុវជនគ្រោងធ្វើធម្មយាត្រាបន្តចេញពីផ្សារព្រែកព្នៅឆ្ពោះទៅទីលានប្រជាធិបតេយ្យដើម្បីចូលរួមប្រារព្ធទិវាសិទ្ធិមនុស្ស១០ធ្នូ លើកទី៧៥ ក្រោមប្រធានបទ «ធានាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ សេរីភាព និងយុត្តិធម៌សម្រាប់ពលរដ្ឋគ្រប់រូប» ដែលមានមនុស្សគ្រោងចូលរួមប្រមាណ ៣ពាន់នាក់ (៣.០០០)។ ក្រុមយុវជន និងមន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិលជំរុញឱ្យរដ្ឋាភិបាលបើកលំហសិទ្ធិសេរីភាព និងស្ដារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យដើម្បីឱ្យមានយុត្តិធម៌សង្គមឡើងវិញ។
អ្នកប្រឹក្សាច្បាប់អន្តរជាតិរបស់កញ្ញា សេង ធារី លោក ចារិត ហ្គិនស័រ (Jared Genser) បានថ្លែងនៅក្នុងសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មាន កាលពីថ្ងៃទី៧ ធ្នូ ថា លោកព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំងចំពោះសុខភាពកញ្ញា សេង ធារី ដែលនាងបានបង្អត់អាហារខ្លួនឯងបែបនេះ។ លោកបន្ថែមថា កញ្ញា សេង ធារី ធ្វើកូដកម្មបង្អត់អាហារបែបនេះ ដើម្បីឲ្យសាលាឧទ្ធរណ៍ផ្ដល់យុត្តិធម៌ជូនកញ្ញា វិញ។ លោកបន្ថែមថា កញ្ញា សេង ធារី មានសេចក្ដីក្លាហាន និងលះបង់សិទ្ធិសេរីភាព ដើម្បីទាមទារឲ្យរដ្ឋាភិបាលគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងស្ដារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យឡើងវិញ។
នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា មកដល់ពេលនេះ មានសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចតែ៤០ប៉ុណ្ណោះក្នុងចំណោមសហគមន៍សរុប៤៥៨ ដែលទទួលបានប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិដីធ្លី។ម្យ៉ាងវិញទៀត ដំណើរការដើម្បីទទួលបានប័ណ្ឌសិទ្ធិដីធ្លីក៏នៅមានបន្ទុកធ្ងន់ និងយឺតយ៉ាវផងដែរ។ មានសហគមន៍ចំនួន៩ ក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃកែវសីមាក្នុងខេត្តមណ្ឌលគិរីកំពុងស្នើសុំចុះបញ្ជីកម្មសិទ្ធិដីសមូហភាពសហគមន៍ ខណៈដែលមានសហគមន៍ខ្លះបានស្នើសុំអស់ប្រមាណ១៥ ឆ្នាំមកហើយ។
ទណ្ឌកម្មទាំងនោះមានចំនួន៤៦ រួមទាំងការបង្កកទ្រព្យសម្បត្តិនិងការហាមឃាត់ការធ្វើដំណើរជា ពីរប្រភេទ។ ប្រភេទទីមួយ កំណត់គោលដៅលើបុគ្គលចំនួន៩ និងអង្គភាពចំនួន៥ ដែលពាក់ព័ន្ធការជួញដូរមនុស្សនៅកម្ពុជា ឡាវ និងមីយ៉ាន់ម៉ា (ភូមា) ដោយបង្ខំឲ្យជនរងគ្រោះធ្វើការ សម្រាប់«កសិដ្ឋានបោកប្រាស់» តាមអ៊ីនធឺណិត ដែលបណ្តាលឱ្យមានការក្លែងបន្លំជាលក្ខណៈទ្រង់ទ្រាយធំ។
ក្នុងចំណោមអ្នកទាំង៩រូប ឈ្មោះ Zhijiang She, Dong Lecheng និង Hum Sovanny គឺជាបុគ្គលដែលពាក់ព័ន្ធនឹងសកម្មភាពឆបោកតាមប្រព័ន្ធអនឡាញនៅកម្ពុជា។ សម្រាប់ឈ្មោះ Hum Sovanny គឺជាប្រធានក្រុមប្រឹក្សាភិបាលនៃក្រុមហ៊ុនគ្រប់គ្រងអចលនទ្រព្យប៉ាស៊ីហ្វិក។ នេះបើតាមសេចក្តីប្រកាសរបស់រដ្ឋាភិបាលចក្រភពអង់គ្លេស។
ក្រៅពី ទណ្ឌកម្មលើបុគ្គល មានក្រុមហ៊ុនចំនួន ៥ ដែលត្រូវរងទណ្ឌកម្មដូចជា ZhengHeng Group Co Ltd មានទីតាំងនៅក្នុងបរិវេណកោះពេជ្រ, Heng He Casino នៅក្រុងបាវិត ខេត្តស្វាយរៀង, K.B Hotel នៅខេត្តព្រះសីហនុ, Pacific Real Estate Management Company ឬស្គាល់ថា ជាកាស៊ីណូឈ្មោះ Golden Phoenix ដែលមានទីតាំងនៅជ្រៃធំ ខេត្តកណ្តាល, និងក្រុមហ៊ុន Golden Sun Sky Entertainment Co., Ltd. ក្នុងខេត្តព្រះសីហនុ។
អង្គការយូនីសេហ្វ (Unicef) អំពាវនាវឲ្យរដ្ឋាភិបាលទប់ស្កាត់ការប្រើអំពើហិង្សាលើកុមារជាបន្ទាន់។ អង្គការយូនីសេហ្វ កាលពីថ្ងៃទី៨ ធ្នូ ឲ្យដឹងថា កុមារជាច្រើនកំពុងជួបប្រទះនៃការប្រើអំពើហិង្សាដ៏អាក្រក់ រួមទាំងការរំលោភបំពានលើរាងកាយ ផ្លូវចិត្ត ការកេងប្រវ័ញ្ចកម្លាំងពលកម្ម និង រំលោភបំពានគ្រប់រូបភាព។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត នឹងទៅវៀតណាមដើម្បីពិធីចុះហត្ថលេខា លើឯកសារកិច្ចព្រមព្រៀងមួយចំនួន និងធ្វើជាសហអធិបតីក្នុងវេទិកាកម្ពុជា-វៀតណាមស្ដីពីការជំរុញពាណិជ្ជកម្ម និងវិនិយោគ។ ទោះបីជាយ៉ាងណា អ្នកឃ្លាំមើល លើកឡើងថា លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ទៅទស្សនកិច្ចទ្វេភាគីនៅ វៀតណាមសប្ដាហ៍ក្រោយនេះ ដើម្បីបញ្ជាក់ពីទំនាក់ទំនងជាមួយចិន ខណៈកម្ពុជា ត្រូវគេមើលឃើញថា លម្អៀងទៅប្រទេសចិន ដែលប៉ះពាល់ផលប្រយោជន៍វៀតណាម និងប្រទេសក្នុងតំបន់។
វេទិកាអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សវ័យក្មេងនៅកម្ពុជារកឃើញថា សកម្មជនសិទ្ធិមនុស្សវ័យក្មេង នៅតែបន្តរងការគំរាមកំហែងពីអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន និងរដ្ឋាភិបាល ដោយសារតែសកម្មភាពស្ម័គ្រចិត្ត ដើម្បីលើកកម្ពស់ការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងបរិស្ថាន។ មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលលើកឡើងថា សកម្មជនសិទ្ធិមនុស្សវ័យក្មេង គឺជាបុគ្គលគំរូនៅក្នុងសង្គម ហើយរដ្ឋាភិបាលគួរតែលើកទឹកចិត្តសកម្មជនវ័យក្មេង ជាជាងបន្តធ្វើទុក្ខបុកម្នេញទៅលើពួកគេ។
ព្រះសង្ឃ និងយុវជនដែលធ្វើធម្មយាត្រាផ្សព្វផ្សាយអប់រំអំពីសិទ្ធិ និងសីលធម៌ក្នុងទិវាសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិទទួលបានការស្វាគមន៍ និងលើកទឹកចិត្តពីពលរដ្ឋនៅតាមដងផ្លូវជាច្រើន។ មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលយល់ថា សកម្មភាពទាំងនេះបង្ហាញថា ពលរដ្ឋខ្មែរចង់បានសង្គមមានយុត្តិធម៌ ប្រជាធិបតេយ្យ និងការគោរពសិទ្ធិមនុស្សពិតប្រាកដដែលរដ្ឋាភិបាលត្រូវពិនិត្យដោះស្រាយឱ្យបានត្រឹមត្រូវឡើងវិញ។
មតិអ្នកអាន