ដោយ សេក បណ្ឌិត
2014-07-25
RFA
ស្ដាប់ ឬ ទាញយកសំឡេង
ពលរដ្ឋមានជម្លោះដីធ្លីនាំគ្នាលើកបដាឈររង់ចាំលទ្ធផលនៅមុខតុលាការខេត្តកោះកុង នៅថ្ងៃទី៣ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៤។ Photo Licadho
តំណាងពលរដ្ឋជាង ១០០គ្រួសារ នៅភូមិព្រែកខ្សាច់ ភូមិសំរុងតាកែវ និងភូមិយាយស៊ែន ឃុំព្រែកខ្សាច់ ស្រុកគីរីសាគរ ខេត្តកោះកុង បានបញ្ចប់សកម្មភាពដើរដាក់ញត្តិរបស់ខ្លួននៅតាមស្ថាប័នជាតិ និងអន្តរជាតិនៅភ្នំពេញ ថ្ងៃសុក្រ ទី២៥ កក្កដា។ ខ្លឹមសារនៃញត្តិនោះអំពាវនាវឲ្យជួយអន្តរាគមន៍ដោះស្រាយទំនាស់ដីធ្លីពួកគាត់ជាមួយក្រុមហ៊ុន កោះកុង អែស.អ៊ី.ហ្សិត (Koh Kong SEZ) របស់លោកឧកញ៉ា លី យ៉ុងផាត់ ដែលអូសបន្លាយជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ។
ស្ថាប័នដែលពួកគាត់ដាក់ញត្តិទាំងនោះរួមមាន អង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ ធនាគារពិភពលោក ការិយាល័យឧត្ដមស្នងការអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្ស និងសហគមន៍អឺរ៉ុប។
ពលរដ្ឋថ្លែងពីការលំបាកក្នុងការស្វែងរកស្ថាប័នទាំងនេះ ពីព្រោះពួកគាត់មិនសូវដែលបានមកទីក្រុង និងខ្វះថវិកាជួលមធ្យោបាយធ្វើដំណើរ និងថតចម្លងឯកសារផ្សេងៗដែលពាក់ព័ន្ធដើម្បីប្តឹងទៅស្ថាប័នទាំងនោះ។
តំណាងប្រជាពលរដ្ឋម្នាក់ ក្នុងចំណោម ៥នាក់ ស្ត្រី ឈ្មោះ នៅ ស៊ីណាត ស្ថិតក្នុងវ័យជាង ៦០ឆ្នាំ ធ្មេញបាក់ស្ទើរអស់ទៅហើយនោះ ថ្លែងនៅមុខអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយបន្ទាប់ពីដាក់ញត្តិហើយថា ទម្រាំមកដល់ភ្នំពេញ ពួកគាត់មានការលំបាកណាស់ ប៉ុន្តែពួកគាត់ត្រូវតែតស៊ូដើម្បីទាមទារនូវសិទ្ធិជាម្ចាស់ដីស្រែចម្ការ។
លោកស្រីបញ្ជាក់ទៀតថា មូលហេតុដែលពួកគាត់ឡើងមករកអន្តរាគមន៍នៅភ្នំពេញ នេះ ដោយសារអាជ្ញាធរភូមិ ឃុំ រហូតដល់ខេត្ត មិនរកដំណោះស្រាយជូនពួកគាត់ឡើយ៖ «ខ្ញុំដាក់កន្លែងឃុំកន្លែងខេត្តអីណាគេអត់រកដំណោះស្រាយឲ្យខ្ញុំទេ អ៊ីចឹងបានពួកខ្ញុំមកដល់ភ្នំពេញនេះ មិនដែលស្គាល់សោះ! ខំមកឲ្យរកដំណោះស្រាយជួយទាំងអស់ គ្រប់ស្ថាប័ន»។
លោកស្រីបន្តថា ក្រុមហ៊ុនរបស់លោកឧកញ៉ា លី យ៉ុងផាត់ តែងតែធ្វើទុក្ខបុកម្នេញមិនឲ្យប្រជាពលរដ្ឋបង្កបង្កើនផលលើដីស្រែចំការដែលពលរដ្ឋធ្លាប់កាន់កាប់អាស្រ័យផលយូរឆ្នាំនោះទេ៖ «ខែប្រាំងឡើងដុតដំណាំពួកយើងខ្ញុំបំបាត់ភស្តុតាងនៅសល់តែដីទេ»។
បុរសជាតំណាងពលរដ្ឋម្នាក់ទៀតដែលមកជាមួយគ្នាដែរនោះ លោក ផន ណុល បានឲ្យដឹងដែរថា អាជ្ញាធរមូលដ្ឋានមិនត្រឹមតែមិនបានជួយពលរដ្ឋរកយុត្តិធម៌ប៉ុណ្ណោះទេ ជាញឹកញាប់តែងតែគាំទ្រក្រុមហ៊ុនក្នុងការរំលោភដីពលរដ្ឋ ហើយថែមទាំងគាបសង្កត់ប្រជាពលរដ្ឋគ្រប់បែបយ៉ាង ព្រមទាំងសម្លុត គំរាមប្ដឹងចាប់ពួកគាត់ដាក់គុកបើសិននៅតែតវ៉ាទៀតនោះ៖ «ពិសេសថ្នាក់ឃុំគំរាមខ្លាំងជាងគេ ហីគាត់បញ្ជាឲ្យថ្នាក់ឃុំថ្នាក់អីហ្នឹង គំរាមប្រជាពលរដ្ឋខ្លួនឯងហ្នឹង ថាឡើងទៅប្ដឹងមួយជាប់គុកមួយ ឡើងទៅប្ដឹងពីរជាប់គុកពីរ»។
ទាក់ទងបញ្ហានេះ តំណាងក្រុមហ៊ុន និងមេឃុំព្រែកខ្សាច់ លោក លឹង ឃន មិនអត្ថាធិប្បាយយ៉ាងណានៅឡើយចំពោះបញ្ហានេះ។ ប៉ុន្តែអភិបាលខេត្តកោះកុង លោក ប៊ុន លើត មានប្រសាសន៍យ៉ាងខ្លីថា ជម្លោះដីធ្លីនៅតំបន់នោះបានធ្លាក់ដល់ដៃតុលាការហើយ ដែលហួសពីសមត្ថកិច្ចរបស់អាជ្ញាធរត្រូវដោះស្រាយ៖ «ព្រោះរឿងមួយចំនួនអត់ពាក់ព័ន្ធជាមួយអាជ្ញាធរទេ ក្រុមហ៊ុនវិនិយោគគេវិយោគជាមួយរដ្ឋាភិបាល ជាមួយក្រសួង ហើយអារឿងសម្របសម្រួលខេត្តជាអ្នកសម្របសម្រួលទៅតាមលទ្ធភាពជាក់ស្ដែង»។
ទាក់ទងបញ្ហានេះដែរ អ្នកសម្របសម្រួលអង្គការលីកាដូ ប្រចាំខេត្តកោះកុង លោក អ៊ិន គង់ជិត បានឲ្យដឹងថា ករណីដែលធ្វើពលរដ្ឋឡើងតវ៉ានៅភ្នំពេញនោះ ដោយសារពលរដ្ឋអស់ជំនឿលើអាជ្ញាធរ និងតុលាការខេត្ត ដោយពួកគាត់អះអាងថា ជាអ្នកកាន់ជើងខាងភាគីក្រុមហ៊ុន និងអ្នកមានអំណាច៖ «យើងឃើញរដ្ឋាភិបាលបានចេញលិខិតបញ្ជាផ្សេងៗដើម្បីដោះស្រាយបញ្ចប់ជម្លោះដីធ្លី ប៉ុន្តែអាជ្ញាធរខេត្តនិងក្រុមហ៊ុន មិនបានអនុវត្តនូវចំណុចណាមួយឲ្យបានជោគជ័យទេ ពួកគាត់អាជ្ញាធរខេត្តតែងតែលំអៀងទៅរកក្រុមហ៊ុន»។
លោកបានបញ្ជាក់ទៀតថា កន្លងទៅ រាជរដ្ឋាភិបាលបានចេញបទបញ្ជាលេខ ០១ និងលិខិតអន្តរក្រសួងលេខ ១៧៧ របស់ក្រសួងកសិកម្ម និងលិខិតលេខ ២០៦ របស់ក្រសួងបរិស្ថាន ដោយឲ្យភាគីក្រុមហ៊ុនដែលទទួលបានដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចនានាត្រូវគោរពច្បាប់ និងអនុវត្តតាមរូបមន្តស្បែកខ្លា បើសិនជាទីតាំងដីសម្បទាននោះប៉ះពាល់លើដីអភិរក្ស និងដីសហគមន៍ពលរដ្ឋជៀសវាងកុំឲ្យមានទំនាស់ និងធានាឲ្យបាននូវការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចិរភាព តម្លាភាព គណនេយភាព និងប្រសិទ្ធភាព ប៉ុន្តែលោកមើលឃើញថា ការអនុវត្តជាក់ស្ដែងហាក់ផ្ទុយពីបទបញ្ជារបស់រដ្ឋាភិបាលទើបបង្កឲ្យមានជម្លោះបែបនេះកើតឡើង។
ចំណែកខាងប្រជាពលរដ្ឋវិញអះអាងថា អាជ្ញាធរមិនទទួលខុសត្រូវលើការពិតជាក់ស្ដែង ហើយដាក់ការគាបសង្កត់ពលរដ្ឋដោយប្រើប្រព័ន្ធតុលាការដែលមិនឯករាជ្យ។ ហេតុដូច្នេះហើយទើបពួកគាត់នាំគ្នាប្រមូលឯកសារមកប្ដឹងដល់ស្ថាប័នជាតិ និងអន្តរជាតិនៅភ្នំពេញ ឲ្យជួយស៊ើបអង្កេតរកការពិត និងអន្តរាគមន៍រកយុត្តិធម៌ក្នុងរឿងនេះ។
ពលរដ្ឋដែលមានដីក្នុងតំបន់ជម្លោះម្នាក់ៗមានចំនួនជាមធ្យមជាង ៥ហិកតារ ទៅ ១០ហិកតារ ស្ថិតក្នុងតំបន់ក្រុមហ៊ុនវិនិយោគជិតមួយម៉ឺនហិកតារ។ ប្រជាពលរដ្ឋសូមឲ្យក្រុមហ៊ុនផ្អាកធ្វើរបងព័ទ្ធធ្វើព្រំជុំវិញដីជម្លោះនោះបណ្ដោះអាសន្ន ហើយសូមឲ្យប្រជាពលរដ្ឋអាស្រ័យផលលើដីរបស់ពួកគាត់ដូចធម្មតា មុននឹងមានដំណោះស្រាយបញ្ចប់ជម្លោះនោះ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទដែលទាក់ទង
- សង្គមស៊ីវិលស្នើឲ្យក្រុមហ៊ុនរបស់ឧកញ៉ា ទ្រី ភាព បញ្ចប់ជម្លោះដីធ្លីនៅពោធិ៍សាត់
- ពលរដ្ឋនៅជ្រោយចង្វារប្ដឹងសណ្ឋាគារសុខាភ្នំពេញចោទពីបទរំលោភយកដី
- សហគមន៍អំពាវនាវឲ្យស៊ើបអង្កេតករណីពុករលួយរឿងដីនៅមណ្ឌលគិរី
- តំណាងពលរដ្ឋមានជម្លោះដីធ្លីនៅកោះកុងឡើងមកភ្នំពេញដាក់ពាក្យបណ្ដឹង
- ជនជាតិដើមភាគតិចកួយសុំឲ្យរដ្ឋាភិបាលលុបចោលដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច
- ពលរដ្ឋនៅក្រចេះបន្តទាមទារដំណោះស្រាយបញ្ហាដីធ្លីនៅភ្នំពេញ
- អ្នកមានជម្លោះដីធ្លីនៅជ្រោយចង្វារជ្រើសតំណាងដើម្បីតស៊ូមតិជាមួយក្រុមហ៊ុន
- ពលរដ្ឋ២នាក់ជាប់ឃុំនិងជាង១០នាក់ទៀតប្រឈមនឹងចាប់ខ្លួនរឿងទំនាស់ដីធ្លីនៅឡពាង
- អាជ្ញាធរខេត្តសៀមរាបប្រកាសរក្សាទុកដី១កន្លែងបន្ទាប់មានជម្លោះរវាងពលរដ្ឋនិងទាហាន