Sat, 31 January 2015
ម៉ៃ ទិត្យថារ៉ា
ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍
ខណៈ សំឡេងម៉ាស៊ីនរោទ៍ប្រៀបដូចជាសំឡេងកាណូតក្នុងទន្លេ បើក្រឡេកទៅខ្ពង់រាបមួយនៅជើងភ្នំលុង ក្នុងឃុំរំដេង ស្រុករវៀង ខេត្តព្រះវិហារ មានក្រុមមនុស្សជា ច្រើនកំពុងធ្វើការនៅក្រោមកម្តៅ ថ្ងៃ អ្នកខ្លះជីកដី ខ្លះជញ្ជូនដីយកទៅដាក់នៅលើធ្នើរដើម្បីបាញ់ទឹករំលាយនៅសល់តែកម្ទេចតូចៗ ដើម្បីរែងរករ៉ែមាសដែលមើលស្ទើរតែមិនឃើញ បើទោះជារបរនេះកំពុងតែប្រឈមនឹងការផុតរលត់ ដោយសារតែការទន្ទ្រានពីក្រុមហ៊ុនដែលទទួលបានដីសម្បទានរ៉ែពីរាជរដ្ឋាភិបាលក្ដី។
បើទោះជាត្រូវចំណាយពេលច្រើនក្នុងការបំបែកដុំដីនោះឲ្យរលាយទៅជាល្បាយតូចៗ និងត្រូវចំណាយពេលជាច្រើនម៉ោង ក៏ពួកគាត់ទាំងនោះពុំអាចប្រកបរបរជីករករ៉ែមាសនេះដោយសេរីបានដែរ បន្ទាប់ពីមានក្រុមហ៊ុនឯកជនជាច្រើនទទួលបានដីសម្បទានរ៉ែ ដើម្បីវិនិយោគពីសំណាក់រដ្ឋាភិបាលក្នុងតំបន់នោះ ធ្វើការហាមឃាត់ដោយសំអាងថា គេមានអាជ្ញាប័ណ្ណពីរដ្ឋាភិបាល។
កំពុងតែកាន់ដែករែងរកកម្ទេចមាសដែលតូចមើលស្ទើរតែមិនឃើញនោះ លោក រៀម វាសនា ដែលប្រកបមុខរបរនោះ ៧ ឆ្នាំមកហើយបានឲ្យដឹងថា នៅប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ប្រជាពលរដ្ឋដែលប្រកបរបររករ៉ែមាស ជាលក្ខណៈគ្រួសារគឺប្រឈមនឹងបញ្ហាជាច្រើន ដោយសារតែក្រុមហ៊ុនចិននិងវៀតណាម មិនឲ្យទៅជីករកនៅលើភ្នំដូចពីមុន ហើយត្រូវផ្អាកការរុករករ៉ែនៅពេលណាដែលមានបុគ្គលិកចិនឡើងមកក្នុងតំបន់នោះ។
លោកបាននិយាយថា៖ «សព្វថ្ងៃនេះ យើងធ្វើបានត្រឹមតែដូរបាយព្រឹកល្ងាចប៉ុណ្ណោះ បើមិនរកមាស វាមិនដឹងទៅធ្វើអី ពីព្រោះខ្ញុំមិនចេះអី ក្រៅពីនេះទេ ហើយបើធ្វើការសំណង់ក៏ពិបាក លុះត្រាតែចំណាកស្រុក ដូច្នេះមានតែទ្រាំធ្វើមុខរបរនេះទៅ»។
បើទោះជាការប្រកបរបរនេះនៅក្រោមកម្តៅថ្ងៃនិងត្រូវជីកដីលុងជម្រៅ ៣ ម៉ែត្រចុះក្រោមក៏ដោយ ក៏បរុសមួយក្រុមនោះ នៅតែចាត់ទុកថា ជារបរមួយងាយស្រួលជាង ទៅធ្វើជាជាងសំណង់ដែរ ពីព្រោះពួកគេអាចឈប់ពេលណាដែលពួកគេនឿយហត់ដោយមិនខ្វល់។
លោក រៀម ស៊ីនិច អាយុ ២៧ ឆ្នាំបានប្រាប់ថា៖ «បើយើងធ្វើសំណង់ឲ្យគេ ទោះជាឈឺក៏មិនហ៊ានឈប់ដែរ ខ្លាចគេកាត់លុយ ប៉ុន្តែបើជីករ៉ែមាសពេលណាយើងឈឺឬហត់ នោះយើងឈប់តាមតែចិត្តយើងបាន»។
និយាយបែបចង់អស់សំណើចនៅពេលសួរទៅដល់ចំណុចថា តើក្នុង ១ ខែអាចរកប្រាក់ចំណូលបានប៉ុន្មាននោះ លោក ស៊ីនិច បានតបតិចៗថា ពួកគាត់គឺពុំមានសល់លុយរាល់តែខែប៉ុន្មានៗទេ ពីព្រោះរកមួយថ្ងៃសម្រាប់តែមួយថ្ងៃប៉ុណ្ណោះ។ គាត់ថា ជារៀងរាល់ ៣ ទៅ ៤ ថ្ងៃម្តង គាត់តែងឡើងទៅលក់កម្ទេចមាសយកលុយមកទិញម្ហូបអាហារនិងប្រេងសាំង។
លោកផ្ទុះសំណើចថា៖ «ក្នុងមួយខែៗ គឺយើងគ្មានសល់អ្វីទេ មានតែជំពាក់ថ្លៃម្ហូបអាហារគេផង នៅពេលដែលរកមាសមិនបាន តែនៅពេលណាយើងរកបាន ក៏ឡើងទៅលក់សងគេវិញអស់»។
កំពុងតែកាន់ទុយោបាញ់រំលាយដីល្បាប់នៅក្នុងរណ្តៅដ៏ធំមួយ ដើម្បីបូបឡើងទៅកន្លែងចម្រោះរកកម្ទេចមាសនោះ លោក យ៉ុន ថា អាយុ ២២ ឆ្នាំ ដែលធ្វើដំណើរមកពីខេត្ត តាកែវ ដើម្បីប្រកបរបរជីករករ៉ែមាសនៅជើងភ្នំ លុង នេះ រៀបរាប់ថា ក្នុងមួយថ្ងៃៗ ក្រុមគាត់មានគ្នា ៣ នាក់ ចាប់ធ្វើការពីម៉ោង ៧ ព្រឹកដល់ម៉ោង ៥ ល្ងាចនោះ អាចរកកម្ទេចរ៉ែមាសត្រឹមតែ ៣ ទៅ ៤ ហ៊ុនប៉ុណ្ណោះ ខណៈដែលតម្លៃក្នុងមួយជីមាសលក់បានត្រឹមតែ ៥៤ ដុល្លារ។ គាត់ថា បើក្រុមហ៊ុនវិញរកបានរាប់តម្លឹងក្នុង ១ ថ្ងៃៗ។
លោក យ៉ុន ថា និយាយថា៖ «យើងបូមដីឬក៏កាយរករ៉ែនឹងដៃ តែក្រុមហ៊ុនគេយក អេស្កា មកកាយរករ៉ែតែម្តង ដូច្នេះ បានជាគេរក បានច្រើន។ ពលរដ្ឋយើងបើសិនឲ្យជីកដោយដៃក៏ដោយ ឲ្យតែគេឲ្យទៅជីកនៅក្នុងភ្នំលុង យើងក៏អាចជីកបានច្រើនដែរ»។
សូរសំឡេងម៉ាស៊ីនលាន់ឮទ្រហឹងនៅកណ្តាលព្រៃតំបន់នេះ តែមានថ្ងៃខ្លះក៏ត្រូវផ្អាកដែរ នៅពេលណាដែលពលរដ្ឋឲ្យដំណឹងមកថា ជនជាតិចិនជាថៅកែឬបុគ្គលិកក្រុមហ៊ុន គេចុះមកត្រួតពិនិត្យការដ្ឋាន ១ ខែឬ ២ ខែម្តង ហើយអាជ្ញាធរក៏ហាមពលរដ្ឋមិនឲ្យធ្វើដែរ ដើម្បីកុំឲ្យឮសំឡេងម៉ាស៊ីន។
លោក យ៉ុន ថា បញ្ជាក់ថា៖ «យើងធ្វើការនៅឆ្ងាយពីក្រុមហ៊ុន តែគេនៅតែមិនឲ្យយើងធ្វើ ដូច្នេះយើងត្រូវសម្រាកនៅពេលដែលថៅកែគេចុះមកមើល បើមិនដូច្នេះបុគ្គលិកដែលយាមឲ្យក្រុមហ៊ុនស្លៀកពាក់ឯកសណ្ឋានជាប៉ូលិស ទាហានឬក៏ប៉េអឹម គេនឹងបាញ់មកលើយើងនៅពេលគេឮសូរសំឡេងម៉ាស៊ីន»។
អ្នកស្រុកនៅតំបន់នោះគ្រាន់តែដឹងថា ក្រុមហ៊ុនរុករករ៉ែតំបន់នោះ មានទាំងក្រុមហ៊ុនខ្មែរ ចិន និងវៀតណាម ពួកគេមានទាហាននៅយាមការពារហាមមិនឲ្យពលរដ្ឋដែលជីករករ៉ែលក្ខណៈគ្រួសារចូលជីកក្នុងតំបន់ភ្នំនោះទេ រហូតមានករណីបាញ់ប្រហារមកលើពលរដ្ឋទៀតផង នៅពេលមានអ្នកព្យាយាមលួចចូលទៅរុករកក្នុងតំបន់គេហាមនោះ។
លោកនិយាយថា៖ «ដីរបស់ខ្មែរសោះឲ្យបរទេសគេមករកមានទាំងទាហានការពារទៀត តែខ្មែរឯងម្ចាស់ដីត្រូវគេហាមទៅវិញខ្ញុំឆ្ងល់មែនទែន»។
លោក ឆា ឆន អាយុ ៣០ ឆ្នាំ ដែលមកជីករ៉ែមាសនេះបីឆ្នាំមកហើយបានឲ្យដឹងដែរថា ក្រុមហ៊ុនគេហាមឃាត់ជាង ១ ឆ្នាំហើយ ហើយចាប់តាំងពីពេលដែលគេហាមមិនឲ្យឡើងភ្នំលុងមក ពលរដ្ឋយើងក៏រកមាសមិនបានច្រើនដែរ គឺរកបានតិចតួចបំផុត រហូតមានថ្ងៃខ្លះ ស្ទើរតែរកកម្ទេចមាសតូចមួយមិនបានផង។
លោកបន្តថា៖ «បើសិនតែនៅបន្តរឹតបន្តឹង ហើយហាមពលរដ្ឋមិនឲ្យរករ៉ែទៀតនោះ មិនយូរនោះទេ ពួកយើងនឹងដាច់បាយស្លាប់មិនខាន ពីព្រោះ បើទៅរកមាសក៏មិនបាន មានតែត្រូវឈប់រក ណាមួយនៅកន្លែងមានមាសខាងក្រុមហ៊ុនគេវាតយកអស់ទៅហើយ»។
មិនខុសពីអ្នកជីករករ៉ែមាស ក្នុងតំបន់នេះដែរ យុវជន ដេត ឆៃ អាយុ១៨ ឆ្នាំ មកពីខេត្ត កំពង់ធំ ដែលចំណាយពេលបីឆ្នាំក្នុងរបរនេះនិយាយថា ដោយសារតែបញ្ហាជីវភាព រូបគេបានបោះបង់ការសិក្សាត្រឹមថ្នាក់ទី ៦ ដើម្បីមកជួយបងប្អូនជីករករ៉ែមាសនេះ បើទោះជាមករកពុំសូវបានច្រើនក៏ដោយ ពីព្រោះគ្រួសារគេគ្មានមុខរបរអ្វីក្រៅពីជីករកមាសនោះទេ ហើយខ្លួនក៏ព្រួយបារម្ភផងដែរចំពោះស្ថានភាពសព្វថ្ងៃថា អាចប្រឈមនឹងបញ្ហាជីវភាពទៅថ្ងៃអនាគតមិនខាន។
យុវជនរូបនេះត្អូញត្អែរថា៖ «ខ្ញុំមិនដែលស្គាល់មាសទេ ហើយមុនដំបូងខ្ញុំស្មានតែគេមកជីកបានមាសទាំងដុំៗ ខ្ញុំមិនដឹងថា គេមកជីករកកម្ទេចមាសតូចៗមើលស្ទើរមិនឃើញនោះទេ»។
ដោយមានជើងធូបដោតជាប់នៅនឹងដីក្បែរកន្លែងជីករករ៉ែមាសនោះ លោក សាន់ សារ៉ន អាយុ ៤៧ឆ្នាំ មកពីស្រុកកំពង់ស្វាយ ខេត្តកំពង់ធំ ដែលបានប្រកបមុខរបរនោះអស់រយៈពេលជាង ១០ ឆ្នាំមកហើយនោះ បានថ្លែងថា ការប្រកបរបររករ៉ែមាសនេះ ពលរដ្ឋក៏មានជំនឿផងដែរ នៅក្នុងការបន់ស្រន់ទៅលើម្ចាស់ទឹក ម្ចាស់ដី គឺមុននឹងជីករករ៉ែមាសត្រូវបន់សែន ម្ចាស់ទឹកម្ចាស់ដី អារក្ខ អ្នកតា ដើម្បីសុំសេចក្តីសុខនិងជីកឃើញរ៉ែមាសបានច្រើន។
លោកបានថ្លែងថា៖ «ជួនកាលយើងជីកជម្រៅ៣ម៉ែត្រចុះក្រោមចំណាយពេល៣ថ្ងៃនៅពេលដែលរំលាយរកមាសទៅសូម្បីតែបន្តិចក៏មិនបានផង។ នេះបើសិនយើងភ្លេចសែនព្រេន ដូច្នេះពួកយើងត្រូវតែនឹកឃើញរឿងនេះ នៅមុនពេលចាប់ផ្តើមជីករកមាស»។
នៅមុខផ្ទះមួយដែលមានដាក់ស្លាកថា «ទិញមាស»ដែលមាន ជញ្ជីងថ្លឹងនៅក្នុងទូ អ្នកផ្ទះទាញយកមាសរំលាយជាដុំ ១ តម្លឹងមកបង្ហាញនិងត្អូញត្អែរថា គាត់ក៏មិនខុសពីអ្នកជីករករ៉ែមាសដែរ បើបរិមាណមាសដែលអ្នកជីករកមកលក់ឲ្យគាត់ចេះតែថយចុះបែបនេះ។
លោក សុផល ដែលជាអ្នកទិញមាសរាប់ឆ្នាំនៅក្នុងតំបន់នោះបានបញ្ជាក់ប្រាប់ថា បច្ចុប្បន្ននេះលែងមានអ្នកលក់មាសច្រើនដូចកាលពីមុនហើយ។ កាលពីមុនមួយថ្ងៃៗគាត់ទិញមាសបាន ១ ទៅ ២ តម្លឹងរាល់ថ្ងៃ ប៉ុន្តែសព្វថ្ងៃពេលខ្លះរកទិញតែមួយជីមិនបានផង។
លោកនិយាយទៀតថា៖ «ខ្ញុំគិតថា របរខ្ញុំជាអ្នកទិញមាស និងអ្នករកមាសគឺប្រហែលជាមិនស្ថិតស្ថេរយូរប៉ុន្មានទៀតទេ បើចិននៅតែតឹងរ៉ឹងមិនឲ្យពលរដ្ឋរកដូចកាលពីពេលមុននោះ»។
លោកបន្តថា តំបន់នេះ (តំបន់ ភ្នំលុង) គឺជាតំបន់ដែលសម្បូររ៉ែមាស និងរ៉ែដែកបំផុតហើយ ក៏ ប៉ុន្តែ បច្ចុប្បន្នចាប់ផ្តើមថយចុះពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ ដោយសារតែក្រុមហ៊ុនចិននិងក្រុមហ៊ុន វៀតណាម ដែលគេកំពុងតែធ្វើអាជីវកម្មខ្នាតធំ ខុសពីប្រជាពលរដ្ឋដែលរែងដោយដៃ ហេតុដូច្នេះក្នុង ១ ថ្ងៃៗ គេរកបានរាប់រយតម្លឹង។
លោកអះអាងថា៖ «ក្រុមហ៊ុន គេជីក ៣ ទៅ ៤ រយម៉ែត្រចុះទៅក្រោម ឡើងប្រេះភ្នំអស់ទៅហើយ»។
ផ្លូវចូលទៅក្នុងក្រុមហ៊ុនចិនដែលពលរដ្ឋបានអះអាងនោះត្រូវបានមន្ត្រី ប៉េអឹម ដេកចងអង្រឹងយាមកាមមិនអនុញ្ញាតឲ្យអ្នកណាចេញចូលក្រៅពីបុគ្គលិកក្រុម-ហ៊ុនទៅលើភ្នំដែលមើលឃើញសកម្មភាព អេស្កាវ៉ាទ័រ កំពុងជីកកកាយរុករករ៉ៃមាសនោះទេ ។
មន្ត្រីប៉េអឹមជាឆ្មាំយាមច្រកម្នាក់នោះប្រាប់ថា ចង់ចូលឲ្យទាក់ទងទៅថ្នាក់លើ គឺទាក់ទងទៅខាងក្រុមហ៊ុន CWS ដែលមានឈ្មោះ លោក បារាំង ប៉ុន្តែលោក បារាំង ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ ពុំអាចទាក់ទងដើម្បីសុំព័ត៌មានអំពីការធ្វើអាជីវកម្មរបស់ក្រុមហ៊ុនចិនបានទេដោយលោកឆ្លើយថា៖ «ច្រឡំលេខហើយ»។
លោក អ៊ូច ឡេង នាយកអង្គការក្រុមកិច្ចការពិសេស សិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា បានប្រាប់ឲ្យដឹងថា ការផ្តល់ដីសម្បទានរ៉ែរបស់រដ្ឋាភិបាលទៅដល់ក្រុមហ៊ុនចិននោះគឺធ្វើឲ្យប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំងទៅដល់សេដ្ឋកិច្ចប្រចាំថ្ងៃរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ និងបរិស្ថានក្នុងតំបន់នោះ ដោយសារតែរដ្ឋាភិបាលពុំបានគ្រប់គ្រងទិន្ន័យឲ្យច្បាស់លាស់។
លោកថ្លែងថា៖ «គម្រោងនេះបានធ្វើឲ្យបាត់បង់ចំណូលពលរដ្ឋជាម្ចាស់រ៉ែមាសយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ»។
លោក ឯ សារូ អភិបាលស្រុក រវៀងបានឲ្យដឹងថា នៅក្នុងឃុំរំដេងមានក្រុមហ៊ុនចំនួនពីរ គឺក្រុមហ៊ុន Delcom Cambodia Pte.,Ltd ទទួលអាជ្ញាប័ណ្ណវិនិយោគនៅលើភ្នំលុង ហើយនិងក្រុមហ៊ុនសរសេរអក្សរកាត់ CWS របស់ចិន គឺទទួលបានការសិក្សាស្រាវជ្រាវតែប៉ុណ្ណោះ។
លោកបន្តថា ៖«យើងពុំមានសិទ្ធិហាមឃាត់គេនោះទេ ប៉ុន្តែក្រុមហ៊ុនគេធ្វើទៅតាមច្បាប់»។
បើយោងតាមរបាយការណ៍របស់អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលថ្មីៗនេះ បានរកឃើញថា រហូតមកទល់ពេលនេះ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានផ្តល់អាជ្ញាប័ណ្ណឲ្យក្រុមហ៊ុនរុករករ៉ែ ប្រេង និងឧស្ម័ន ចំនួន ១៤៧ ក្រុមហ៊ុន ក្នុងនេះ ក្រុមហ៊ុនដែលកំពុងតែដំណើរការធ្វើអាជីវកម្មស្ថិតក្នុង ១៨ ខេត្ត នៅទូទាំងប្រទេសលើផ្ទៃដីជាង ២,៥ លានហិកតា។ ក្រុមហ៊ុនទាំងនេះមកពីប្រទេសអូស្ត្រាលី អាមេរិក កូរ៉េ វៀតណាម ចិន ជប៉ុន សិង្ហបុរី ថៃ បារាំង និងក្រុមហ៊ុនក្នុងស្រុកមួយចំនួនផងដែរ៕
