ដោយ រដ្ឋា វិសាល
2015-03-06
RFA
ជនជាតិម៉ុងតាញ៉ា-វៀតណាម លោក កាប៉ាក់ ព្លេស នៅកន្លែងលាក់ខ្លួនក្នុងព្រៃមួយនៅខេត្តរតនគិរី កាលពីថ្ងៃទី៣ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៥។ រូបថតសហគមន៍
បន្ទាប់ពីអាជ្ញាធរវៀតណាម បានបង្ក្រាបកុប្បកម្មនៃក្រុមកុលសម្ព័ន្ធភ្នំជនជាតិដើមភាគតិចចារ៉ាយ រស់នៅភាគកណ្ដាលប្រទេស ឬហៅថាក្រុមម៉ុងតាញ៉ា ដែលនាំគ្នាទាមទារសេរីភាពជំនឿសាសនា និងតវ៉ាបញ្ហារំលោភដីធ្លីកាលពីឆ្នាំ២០០១ មក ចលនារត់ភៀសខ្លួនចេញពីភូមិស្រុកនៃក្រុមម៉ុងតាញ៉ា កើតមានជាបន្តបន្ទាប់ ដើម្បីស្វែងរកសិទ្ធិជ្រកកោនផ្នែកនយោបាយទៅប្រទេសទីបី។
ម៉ុងតាញ៉ា ជាង ២ពាន់នាក់ដែលភៀសខ្លួនមកខេត្តរតនគិរី និងខេត្តមណ្ឌលគិរី ត្រូវបានផ្តល់ឋានៈជាជនភៀសខ្លួន ពាក់ព័ន្ធការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញផ្នែកនយោបាយ និងច្រើនជាង ១០០នាក់ផ្សេងទៀត ត្រូវបានចាត់ទុកជាអ្នកភៀសខ្លួនដោយសារបញ្ហាសេដ្ឋកិច្ច ត្រូវបញ្ជូនទៅប្រទេសកំណើតវិញ។
លោក រដ្ឋា វិសាល រាយការណ៍ពីអតីតជនភៀសខ្លួនម៉ុងតាញ៉ា មួយរូប គឺលោក កាប៉ាក់ ព្លេស ដែលមិនបានសម្រេចគោលបំណងពីរលើក ខណៈរត់ចេញពីស្រុកកំណើតស្វែងរកឋានៈជាជនភៀសខ្លួនផ្នែកនយោបាយនៅកម្ពុជា៖
ឆ្នាំនេះ កាប៉ាក់ ព្លេស មានអាយុ ៣៣ឆ្នាំ និងមានកូន ៥នាក់ក្នុងបន្ទុក។ បច្ចុប្បន្ន លោកឋិតក្នុងក្រុមម៉ុងតាញ៉ា ចំនួន ១៣នាក់ ដែលសេសសល់ពីការចាប់ខ្លួនរបស់អាជ្ញាធរខេត្តរតនគិរី ខណៈលោករត់ចេញពីស្រុកកំណើតលើកទីបី កាលពីដើមខែកុម្ភៈ មកលាក់ខ្លួនក្នុងព្រៃក្នុងខេត្តនេះ ដើម្បីស្វែងរកសិទ្ធិជ្រកកោនជាជនភៀសខ្លួនម្តងទៀត។
កាប៉ាក់ ព្លេស ជាអតីតកុប្បករម្នាក់ក្នុងចំណោមកុប្បកររាប់ពាន់នាក់ ដែលបាននាំគ្នាធ្វើកុប្បកម្មទាមទារសេរីភាពផ្នែកជំនឿសាសនាគ្រិស្ត និងប្រឆាំងការរំលោភយកដីធ្លីជនជាតិដើមភាគតិចម៉ុងតាញ៉ា កាលពីឆ្នាំ២០០១ នៅទីរួមខេត្តយ៉ាឡាយ ប្រទេសវៀតណាម។ លោកកត់សម្គាល់ថា បន្ទាប់ពីសមត្ថកិច្ចបង្ក្រាបយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរធ្វើឲ្យកុប្បករខ្លះស្លាប់ ខ្លះមានរបួស និងខ្លះទៀតត្រូវចាប់ខ្លួនដាក់ពន្ធនាគារ អ្នកដែលនៅសេសសល់បានសម្រេចបោះបង់ការតវ៉ា ហើយវិលមកលំនៅឋានវិញទាំងការឈឺចាប់។ បន្ថែមពីហេតុការណ៍អាក្រក់នេះ លោកកត់សម្គាល់ទៀតថា អ្នកភូមិដែលចូលរួមធ្វើកុប្បកម្ម ត្រូវបានអាជ្ញាធរវៀតណាម ចាត់ទុកថាជាមុខសញ្ញាក្រុមប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាល ហើយអាជ្ញាធរបានតាមដាន និងរឹតបន្តឹងសេរីភាពធ្វើដំណើរ ឬសកម្មភាពប្រាស្រ័យទាក់ទងទូទៅរបស់ពួកគេចាប់ពីពេលនោះរហូតមក៖ «ពួកខ្ញុំទៅអធិដ្ឋាន ហើយក៏មានមនុស្សរាប់ពាន់នាក់ក្នុងនោះក៏មានស្ត្រីខ្លះស្លាប់ និងអ្នកផ្សេងទៀតត្រូវគេចាប់វាយដំទៅលើរាងកាយយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ»។
កាលពីឆ្នាំ២០០៦ និងឆ្នាំ២០០៨ កាប៉ាក់ ព្លេស បានសម្រេចចិត្តរត់ចេញពីភូមិស្រុកចោលប្រពន្ធ និងកូន ដោយសារតែមិនអាចស៊ូទ្រាំទៅនឹងសកម្មភាពរឹតបន្តឹងពីសំណាក់អាជ្ញាធរប៉ូលិសមូលដ្ឋាន ទាក់ទិនការគោរពប្រតិបត្តិសាសនាគ្រិស្ត។ លោករៀបរាប់ថា អាជ្ញាធរហាមមិនឲ្យបង្កើតវិហារសាសនាក្នុងភូមិ និងហាមមិនឲ្យអ្នកភូមិជួបជុំគ្នាច្រើនថ្វាយបង្គំព្រះតាមលំនៅឋានផងដែរ។ លោកបន្តថា អ្នកភូមិ រួមទាំងគ្រួសារលោក ដែលប្រតិបត្តិសាសនាគ្រិស្ត ត្រូវអាជ្ញាធរចោទថាជាអ្នកបំពានការហាមឃាត់ និងចាត់ទុកថាជាក្រុមវៀតណាមសេរី ប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាលកុម្មុយនីស្តវៀតណាម៖ «ពួកយើងចង់មានសេរីមានក្នុងការជឿសាសនាដេហ្គា ពួកគេហាមឃាត់មិនឲ្យពួកយើងធ្វើដូច្នេះឡើយ។ ពួកគេបង្ខំឲ្យយើងជឿសាសនាវៀតណាម កុម្មុយនីស្ត ប៉ុន្តែពួកយើងមិនធ្វើតាមគេប្រាប់នោះទេ គឺពួកយើងចង់បានសេរីភាពនៅក្នុងការរស់នៅរបស់ពួកយើង»។
ឧត្ដមស្នងការអង្គការសហប្រជាជាតិ ទទួលបន្ទុកជនភៀសខ្លួន ហៅកាត់ថា យូ.អិន.អេច្ឆ.ស៊ី.អ (UNHCR) បញ្ជូន កាប៉ាក់ ព្លេស ទៅប្រទេសកំណើតវិញតាមកិច្ចព្រមព្រៀងស្ដីពីអនុសារណៈយោគយល់គ្នារវាងឧត្ដមស្នងការអង្គការសហប្រជាជាតិ ទទួលបន្ទុកជនភៀសខ្លួន រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងរដ្ឋាភិបាលវៀតណាម ក្នុងលក្ខខណ្ឌដែល កាប៉ាក់ ព្លេស មិនមានលក្ខណៈសម្បត្តិគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការផ្តល់ឋានៈជាជនភៀសខ្លួនផ្នែកនយោបាយ ក្រោយសម្ភាសពីរលើកនៅកម្ពុជា។
បន្ទាប់ពីធ្វើមាតុភូមិនិវត្តន៍ទាំងពីរលើក កាប៉ាក់ ព្លេស អះអាងថា អាជ្ញាធរស្រុកបានឃុំខ្លួនគេជាបណ្ដោះអាសន្ននៅទីស្នាក់ការនគរបាលស្រុក រយៈពេលពីរថ្ងៃកាលពីឆ្នាំ២០០៦ និងឃុំខ្លួនគេរយៈពេលបីថ្ងៃនៅឆ្នាំ២០០៨ រួមទាំងប្រើអំពើហិង្សាទះកំផ្លៀងគាត់ពីរបីដៃជាការព្រមាន មិនឲ្យគាត់រត់ចេញពីប្រទេសតទៅទៀត។
ចាប់ពីឆ្នាំ២០០៨ រហូតមកទល់នឹងឆ្នាំ២០១៤ ចលនារត់ចេញពីស្រុកកំណើតបានស្ងប់ស្ងាត់ មិនមានសេចក្តីរាយការណ៍ពីការហូរចូលនៃក្រុមម៉ុងតាញ៉ា ទៀតឡើយ។ ទោះជាយ៉ាងនេះក្តី កាប៉ាក់ ព្លេស កត់សម្គាល់ថា ការគាបសង្កត់សេរីភាពរបស់អាជ្ញាធរមកលើម៉ុងតាញ៉ា នៅតែបន្តកើតមានជាពិសេសមុខសញ្ញាអ្នកជឿព្រះយេស៊ូ ឬអ្នកសង្ស័យមាននិន្នាការប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាលវៀតណាម។ លោកបញ្ជាក់ថា អ្នកភូមិជាច្រើននាក់ត្រូវចាប់ដាក់ពន្ធនាគារ ឬឃុំខ្លួនរយៈពេលខ្លី ឬវែង ខណៈអាជ្ញាធររកឃើញថា អ្នកភូមិនៅតែថ្វាយបង្គំព្រះ ឬទំនាក់ទំនងពង្រីកបណ្ដាញអ្នកជឿសាសនាគ្រិស្ត និងប្រជាពលរដ្ឋខ្លះទៀត ត្រូវបានរកឃើញថា បានទំនាក់ទំនងនឹងក្រុមប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាលនៅក្រៅប្រទេស តាមរយៈសារអេឡិចត្រូនិក ឬបណ្ដាញព័ត៌មានសង្គម៖ «នៅពេលគេនាំយើងត្រឡប់ទៅវិញ យើងដឹងថាយើងគ្មានសង្ឃឹមរស់នៅទេ ដូចជាធ្វើសព្វគ្រប់បែបយ៉ាងលើរាងកាយយើង ធ្វើឲ្យយើងទ្រាំមិនបាន។ ពេលដែលយើងនៅក្នុងគុក គេតែងដាក់ថ្នាំក្នុងម្ហូបអាហារនៅពេលយើងទទួលទាន វានឹងបង្កឲ្យមានបញ្ហាដល់អាយុជីវិតរបស់យើង»។
កាប៉ាក់ ព្លេស រស់នៅភូមិស៊ូលអា ឃុំយ៉ាកេរ ស្រុកជិសេ ខេត្តយ៉ាឡាយ។ កាប៉ាក់ ព្លេស បានមកលាក់ខ្លួនក្នុងព្រៃខេត្តរតនគិរី លើកទី៣ កាលពីដើមខែកុម្ភៈ ដោយមិនបានផ្តល់ដំណឹងជាមុនដល់ភរិយារបស់លោកឡើយ។ លោកអះអាងថា ការរត់ភៀសខ្លួននេះ ដោយសារតែអាជ្ញាធរតាមរកចាប់ខ្លួនលោកក្នុងបទចោទថាលោកជាសមាជិកចលនាវៀតណាមសេរី ញុះញង់ឲ្យអ្នកភូមិរត់ភៀសខ្លួនចេញពីប្រទេសនៅចុងឆ្នាំ២០១៤ នេះ។
អ្នកភូមិជនជាតិដើមភាគតិចចារ៉ាយ ខ្មែរ រស់នៅជាប់ភូមិសាស្ត្រតំបន់ព្រំដែនកម្ពុជា-វៀតណាម ក្នុងខេត្តរតនគិរី អះអាងថា ចាប់ពីចុងឆ្នាំ២០១៤ រហូតមក អ្នកភូមិដែលមានចម្ការក្នុងព្រៃជ្រៅបានប្រទះឃើញម៉ុងតាញ៉ា ជិត ១០ក្រុមមានមនុស្សជាង ៨០នាក់ បានសុំជំនួយសង្គ្រោះពីអ្នកភូមិខ្មែរ ដូចជាស្បៀងអាហារ កន្លែងលាក់បំពួន និងជួយផ្តល់ព័ត៌មានទៅអង្គការសិទ្ធិមនុស្សឲ្យជួយសង្គ្រោះពួកគេពីក្នុងព្រៃ។ ជនម៉ុងតាញ៉ា ទាំងនោះ មិនហ៊ានបង្ហាញខ្លួនឲ្យមន្ត្រីអាជ្ញាធរខ្មែរដឹងទេ ពីព្រោះសមត្ថកិច្ចតែងចាត់ទុកម៉ុងតាញ៉ា ជាអន្តោប្រវេសន៍ឆ្លងដែនខុសច្បាប់ ហើយចាប់បញ្ជូនទៅឲ្យអាជ្ញាធរវៀតណាម វិញ។
អ្នកភូមិចារ៉ាយ ខ្មែរ ដែលមានទំនាក់ទំនងផ្តល់កិច្ចគាំពារក្រុមម៉ុងតាញ៉ា សុំមិនឲ្យបញ្ចេញឈ្មោះ ដោយសារបារម្ភពីសុវត្ថិភាពផ្ទាល់ខ្លួន ខ្លាចអាជ្ញាធរចោទប្រកាន់ពីបទលាក់បំពួនក្រុមម៉ុងតាញ៉ា ថ្លែងថា អ្នកភូមិមិនបានដឹងហេតុផលពិតប្រាកដជុំវិញការភៀសខ្លួនរបស់ម៉ុងតាញ៉ា នោះទេ ក៏ប៉ុន្តែអ្នកភូមិអាណិតអាសូរ ខណៈម៉ុងតាញ៉ា ទាំងនោះលាក់ខ្លួនក្នុងព្រៃ គ្មានកន្លែងស្នាក់នៅ ខ្វះស្បៀងអាហារ ខ្លះប្រឈមនឹងជំងឺយាយី ក្នុងហេតុផលថាពួកគេបានរត់ចេញពីការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញគាបសង្កត់បំបិទសេរីភាពពីអាជ្ញាធរវៀតណាម។ ម៉ុងតាញ៉ា ទាំងនោះអះអាងថា ពួកគេស្វែងរកសិទ្ធិជ្រកកោនជាជនភៀសខ្លួននៅកម្ពុជា។ អ្នកភូមិខ្មែរដដែលឲ្យដឹងដែរថា កាប៉ាក់ ព្លេស ក៏ឋិតក្នុងចំណោមម៉ុងតាញ៉ាសេសសល់ រស់នៅក្នុងព្រៃក្រោយពេលអាជ្ញាធរខេត្តបានចាប់បញ្ជូនម៉ុងតាញ៉ា បន្ទាប់ពីរកឃើញកន្លែងលាក់ខ្លួនពួកគេ។ លោកថា ក្រុមសិទ្ធិមនុស្សគួរធ្វើយ៉ាងណាដើម្បីធានាសុវត្ថិភាព កាប៉ាក់ ព្លេស និងអ្នកស្វែងរកសិទ្ធិជ្រកកោន ដែលកំពុងលាក់ខ្លួនក្នុងព្រៃខេត្តរតនគិរី បានចុះឈ្មោះកំណត់អត្តសញ្ញាណជនភៀសខ្លួនដូចដែលធ្លាប់បានធ្វើតាមកិច្ចព្រមព្រៀងរវាងឧត្ដមស្នងការអង្គការសហប្រជាជាតិ ទទួលបន្ទុកជនភៀសខ្លួនជាមួយរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងវៀតណាម កន្លងទៅនេះ៖ «រដ្ឋាភិបាលរបស់យើងត្រូវតែអាណិតអាសូរអ៊ីចឹងដែរ គាត់រត់ពីនោះមកគាត់ថាគាត់មានទុក្ខលំបាក ហើយគេធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ ហើយបើចាប់ទៅវិញទៀត ពួកគាត់នឹងត្រូវតែគ្រោះថ្នាក់»។
ចំណែកមន្ត្រីឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សខេត្តរតនគិរី លោក ឆាយ ធី ធ្លាប់បានថ្លែងអំពាវនាវឲ្យអាជ្ញាធរនៃប្រទេសកម្ពុជា អនុវត្តកតិកាសញ្ញាអង្គការសហប្រជាជាតិ ស្ដីពីជនភៀសខ្លួន ខណៈកម្ពុជា ជាម្ចាស់ហត្ថលេខីត្រូវទទួលចុះឈ្មោះសម្ភាសកំណត់អត្តសញ្ញាណពិតប្រាកដរបស់ពួកគេ។ លោក ឆាយ ធី កត់សម្គាល់ថា ការចាប់បញ្ជូនម៉ុងតាញ៉ា ដោយមិនបានឆ្លងកាត់ការសម្ភាសកំណត់អត្តសញ្ញាណពួកគេ គឺជាការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស និងបំពានច្បាប់អន្តរជាតិ៖ «ប្រទេសកម្ពុជា មិនបានគោរពទៅលើអនុសញ្ញានេះទេ ធ្វើការពួនស្ទាក់ ឬព័ទ្ធចាប់ពួកគាត់បញ្ជូនទៅវិញ ដោយលើកហេតុផលជាអន្តោប្រវេសន៍ខុសច្បាប់»។
យ៉ាងនេះក្តី ចំពោះ កាប៉ាក់ ព្លេស គោលបំណងសំខាន់របស់លោក គឺការរស់នៅជាមួយសេរីភាព ជាពិសេសសាសនាគ្រិស្តដែលអ្នកភូមិម៉ុងតាញ៉ា តែងមានជំនឿ និងគោរពប្រតិបត្តិច្រើនជំនាន់មកហើយ។ លោកថ្លែងថា ថ្វីត្បិតភរិយា និងកូនតូចៗរបស់លោករស់នៅដោយខ្វះភាពកក់ក្ដៅពីប្ដី និងឪពុក ក៏ប៉ុន្តែលោកត្រូវលះបង់ និងព្យាយាមតស៊ូប្រឈមគ្រប់ឧបសគ្គ ដើម្បីទាមទារឲ្យអាជ្ញាធរវៀតណាម ផ្តល់សេរីភាពពេញលេញដល់កុលសម្ព័ន្ធម៉ុងតាញ៉ា។ លោកថា ដល់ពេលនោះនឹងលែងមានម៉ុងតាញ៉ា ភៀសខ្លួនទៀតហើយ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទដែលទាក់ទង
- ខ្មែរក្រោមរៀបចំសិក្ខាសាលាអំពីបញ្ហាប្រឈមរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមនៅកម្ពុជា
- ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលចំនួន៣០អំពាវនាវឲ្យដោះលែងអ្នកការពារសិទ្ធិដីធ្លី១២នាក់មុនថ្ងៃសិទ្ធិនារី
- អាដហុកសោកស្ដាយដែលរដ្ឋាភិបាលមិនអនុញ្ញាតឲ្យជួបស្ត្រីក្នុងពន្ធនាគារនៅទិវាសិទ្ធិនារី
- អភិបាលស្រុកសេសានរងការចោទថារំលោភសិទ្ធិជួបប្រជុំរបស់អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល
- មូលហេតុអ្វីបានជាអ្នកឈឺឆ្អាលភាពអយុត្តិធម៌សង្គមតែងរស់នៅដោយលំបាកវេទនា?
- អាដហុកនៅបាត់ដំបងបើកវគ្គអប់រំអំពីការពង្រឹងសិទ្ធិអំណាចដល់សហគមន៍មូលដ្ឋាន
- ក្រុមអង្គការសិទ្ធិមនុស្សថាកម្ពុជាបរាជ័យអនុវត្តអនុសញ្ញាអន្តរជាតិស្ដីពីសិទ្ធិពលរដ្ឋនិងនយោបាយ
- ធនាគារពិភពលោកមិនទាន់ផ្ដល់ប្រាក់កម្ចីឲ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាឡើងវិញ
- តុលាការខេត្តត្បូងឃ្មុំចោទឪពុកនិងកូនស្រីជាជនជាតិចាមពីបទជួញដូរក្មេងស្រីទៅម៉ាឡេស៊ី