ដោយ៖​ ឡាយ សា​មាន​​ | ថ្ងៃអង្គារ ទី31 មិនា 2015
http://vodhotnews.com

មើលរូបភាពបន្ថែម

កិច្ចពិភាក្សាតុមូលស្តីពីប្រជាធិបតេយ្យ និងភាពមិនប្រក្រតីខាងនយោបាយនៅកម្ពុជា (រូបភាព៖ ឡាយ សាមាន)

សង្គមស៊ីវិលដែលធ្វើការផ្នែកតស៊ូមតិ បង្ហាញការព្រួយបារម្ភថា ភាពមិនប្រក្រតីខាងនយោបាយ និងបក្សពួកនិយមនៅក្នុងស្ថាប័នរដ្ឋធំៗ ធ្វើឲ្យរាំងស្ទះកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរដល់ដំណើរការលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា និងការអភិវឌ្ឍជាតិ។

ការបង្ហាញនេះ ធ្វើឡើងក្នុងកិច្ចពិភាក្សាតុមូលស្តីពីប្រជាធិបតេយ្យ និងភាពមិនប្រក្រតីខាងនយោបាយនៅកម្ពុជា នៅថ្ងៃទី ៣១ ខែមីនា ដែលរៀបចំដោយអង្គការខុមហ្វ្រែល។

នាយក​ប្រតិបត្តិ​អង្គការ​ឃ្លាំមើល​ការបោះឆ្នោត​ហៅ​កាត់​ខុមហ្វ្រែល លោក គល់ បញ្ញា មានប្រសាសន៍ថា អំពើពុករលួយដែលធំបំផុត គឺ​អំពើពុករលួយផ្នែកនយោបាយ ដែលធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ដំណើរការប្រជាធិបតេយ្យ និងការអភិវឌ្ឍសង្គមជាតិទាំងមូល។ លោកថាអំពើពុករលួយផ្នែកនយោបាយនេះ មានន័យថា រដ្ឋាភិបាលមិនបានប្រើប្រាស់ច្បាប់យកមកអនុវត្ត តែបែរជាប្រើប្រាស់កម្លាំងប្រដាប់អាវុធរបស់រដ្ឋាភិបាលក្នុងការទប់ស្កាត់រាល់ការសម្តែងមតិ និងសិទិ្ធជួបប្រជុំកន្លងមក។

លោក​ គល់ បញ្ញា មាន​ប្រសាសន៍​ថា «បើ​ប៉ុស្តិ៍​ទីប្រឹក្សា​វិញ​រាប់រយ អនុប្រធានរដ្ឋសភា ប្រធានរដ្ឋសភា​រាប់រ​យ ៦០​ទៅ ៧០​នាក់ ដោយសារ​អត់​ច្បាប់​។ ចឹង​បាន​ចេះ​តែ​បង្កើត ហើយ​ការរំលោភ​អំណាច ការប្រើប្រាស់​អំណាច​ដើម្បី​ផល​ប្រយោជន៍​នយោបាយ​ទេ អត់​មាន​ទាក់ទិន​ផលប្រយោជន៍​ជាតិ​ទេ អត់​មាន​ថា​បង្កើត​ក្រសួង​នេះ ដំណែង​នេះ​ដើម្បី​ធ្វើ​កិច្ចការ​សម្រាប់​ជាតិ​អត់​ទេ គឺ​សម្រាប់​ពួក​ខាង​ចុះចូល គឺ​ឲ្យ​តំណែង​មួយ ឬក៏​ខាង​ណា​សុទ្ធតែ​ផល​ប្រយោជន៍​នយោបាយ​ទាំងអស់ ហ្នឹង​ទាក់ទិន​នឹង​បញ្ហា​រំលោភ​អំណាច​» ។

លោកគល់ បញ្ញា បន្ថែមថា ជាពិសេសរដ្ឋាភិបាល បានបង្កើតឲ្យមានសមាជិករដ្ឋាភិបាលច្រើនលើសលុប តែប្រើខុសតួនាទី និងខុសទិសដៅ ដែលធ្វើឲ្យការចំណាយរបស់រដ្ឋមិនមានតម្លាភាព។

​នាយក​ប្រតិបត្តិ​អង្គការ​តម្លាភាព​កម្ពុជា លោក​ព្រាប កុល បានឲ្យនិយមន័យថាកម្ពុជាមានអំពើពុករលួយមាន៦ប្រភេទរួមមាន ការសូកប៉ាន់ជាការដូរ ឬលុយ ការប្រើអំណាចជម្រិតយកលុយ ការក្លែងបន្លំឯកសារដើម្បីបានផលចំណេញ ឃុបឃិតគ្នាប្រកបអាជីវកម្មធំដោយអ្នកមានអំណាចនៅពីក្រោយ សាច់ញាតិ និងគ្រួសារនិយម និងពុករលួយផ្នែកនយោបាយដែលជៀតជ្រែកលើប្រព័ន្ធតុលាការ និងកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ។ លោក បន្តថា តាមរយៈការសិក្សាស្រាវជ្រាវរបស់អង្គការតម្លាភាពរកឃើញថា ស្ថាប័នជាតិធំៗចំនួន១៣ មានជំងឺ​ពុករលួយ និងបក្សពួកនិយម។ លោក​មាន​ប្រសាសន៍​ថា «ស្ថាប័ន​ដែល​មាន​ជម្ងឺ​ខ្លាំងជាងគេ គឺ​ស្ថាប័ន​តុលាការ​នេះ​ឯង ជម្ងឺ​ឈឺ​ធ្ងន់​ជាង​គេ ប្រព័ន្ធ​សុច្ចរិត​ភាព​ខ្សោយ​ជាង​គេ បន្ទាប់​មក​ស្ថាប័ន​ប៉ូលីស ឈឺ​បន្ទាប់ពី​តុលាការ​មក​ហើយ​ប្រព័ន្ធ​តុលាការ​យើង​មាន​បញ្ហា​ធ្ងន់ធ្ងរ​។​ប៉ុន្តែ​ដល់​ពេល​ដែល​យើង​ជម្រាប​ដោយ​មាន​ជូន​ដោយមាន​ចេញ​របាយការណ៍​អី​ផ្សេងៗ​ហ្នឹង  ស្ថាប័ន​ជាតិ​មួយ​ចំនួន ឬ​រដ្ឋាភិបាល​អត់​មាន​បាន​ឈឺ​អី​ទេ ចឹង​ជម្ងឺ​ដែរ​យើង​រកឃើញ​ហ្នឹង​អត់​បាន​ទទួលស្គាល់​ថា​ឈឺ​ទេ ពេល​ខ្លះ​ទៅ​គាត់​បដិសេធចោល​» ។​

VOD មិនអាចសុំការអត្ថាធិប្បាយពីអ្នកនាំពាក្យទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្រ្តីលោក ផៃ ស៊ីផាន បានទេ ដោយទូរស័ព្ទចូលគ្មានអ្នកទទួល។

ដូចគ្នានេះដែរ ប្រធាន​ផ្នែក​ស៊ើបអង្កេត​នៃ​អង្គការ​អាដហុក លោក នី ចរិយា យល់​ថាបច្ចុប្បន្នដំណើរការលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា ហាក់បីដូចជាដើរទៅមុខបន្តិច និងថយក្រោយបន្តិច។ លោកបន្តថាមូលហេតុដំណើរការប្រជាធិបតេយ្យមានការយឺតយ៉ាវ ដោយសារការគ្រប់គ្រងអំណាចមានការប្រមូលផ្តុំ ជាពិសេសប្រព័ន្ធតុលា​ការ និងកងម្លាំងប្រដាប់អាវុធមិនឯករាជ្យ។ លោក​ថា «​គឺមាន​តែ​កម្លាំង​មហាជន​ដែល​ត្រូវតែ​ចូលរួម​ក្នុងការ​រុញ​នាវា​កម្ពុជា​យើង​នេះ​ឲ្យទៅ​ក្នុងគន្លង​ប្រជាធិបតេយ្យ​ឲ្យបាន​។ ចឹង​ដើម្បី​រុញច្រាន​ប្រទេស​យើង​ឲ្យទៅ​គន្លង​ប្រជាធិបតេយ្យ​លើកលែង​តែ​ប្រជាជនយ​ល់​ដឹង  ចឹង​អ្វី​ដែល​ជា​លទ្ធភាព​របស់​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ក្នុងការ​រុញ​ប្រទេស​កម្ពុជា​ឲ្យទៅ​ជាប្រទេស​ប្រជាធិបតេយ្យ​បាន គឺ​អំណាច​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​នៅក្នុង​ពេល​បោះ​ឆ្នោត​» ។​

ទាក់ទងនឹងភាពមិនប្រក្រតីនេះ សង្គមស៊ីវិលផ្តល់អនុសាសន៍មួយចំនួនដល់រដ្ឋាភិបាលរួមមាន អនុម័តច្បាប់ស្តីសិទ្ធិទទួលបានព័ត៌មានឲ្យបានឆាប់ បង្កើតច្បាប់ស្តីពីហិរញ្ញវត្ថុគណបក្សនយោបាយ វិសោធនកម្មមានត្រាមួយចំនួនក្នុងច្បាប់ប្រឆាំងអំពើពុករលួយ និងបង្កើតយន្តការរបស់រដ្ឋសភាក្នុងការសួរដេញដោលអំពីការរំលោភអំណាច ដើម្បីធ្វើឲ្យដំណើរប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជាឆ្ពោះទៅមុខ។

របាយការណ៍របស់អង្គការខុមហ្វ្រែលស្តីពីប្រជាធិបតេយ្យប្រចាំឆ្នាំ និងភាពមិនប្រក្រតីផ្នែកនយោបាយ ឲ្យដឹងថា ប្រជាធិបតេយ្យរូបនីយកម្មនៅកម្ពុជាឆ្នាំ ២០១៤ បានបន្តដំណើរទៅមុខយឺត ជាមួយគុណវិបត្តិដ៏ច្រើនដែកជាឧបសគ្គ និងរារាំងដល់ជំហាននៃដំណើរការឆ្ពោះទៅកាន់ប្រជាធិបតេយ្យ។ ចំណែកការប្រើប្រាស់ធនធានរដ្ឋមានភាពមិនប្រក្រតី រួមទាំងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយរបស់រដ្ឋ ជាពិសេសទូរទស្សន៍(ទទក) បម្រើផលប្រយោជន៍ឲ្យគណបក្សកាន់អំណាច៕

សរសេរមកកាន់លោក ឡាយ សាមាន តាមរយៈsamean@vodhotnews.com