ដោយ ដែន អយុធ្យា
2015-07-07
RFA
ស្លាកសញ្ញាឆ្នេរសមុទ្រស្អាត នៅតំបន់អូរឈើទាល ក្រុងព្រះសីហនុ។ រូបថតថ្ងៃទី៣១ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៤ (RFA/Den Ayuthyea)
មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិល និងប្រជាពលរដ្ឋខេត្តព្រះសីហនុ បង្ហាញការព្រួយបារម្ភចំពោះបទល្មើសចោរឆក់ និងប្លន់ប្រដាប់អាវុធបន្តកើតមានច្រើនករណីនាខេត្តទេសចរណ៍មួយនេះ និងធ្វើសកម្មភាពនៅមុខប៉ុស្តិ៍ប៉ូលិស ប៉ុន្តែសមត្ថកិច្ចពាក់ព័ន្ធខេត្តនេះ ចាប់ជនសង្ស័យទាំងនោះមិនបានទៅវិញ។
ក្តីព្រួយបារម្ភនេះ ដោយសារក្នុងរយៈពេលចុងក្រោយនេះមានករណីក្រុមជនល្មើស បានធ្វើសកម្មភាពបាញ់ប្លន់ និងចោរឆក់ បានកើតមានទៅលើភ្ញៀវទេសចរ និងក្រុមអាជីវករនៅចំកណ្ដាលខេត្តនេះ ហើយជនល្មើសអាចគេចខ្លួនដោយសុវត្ថិភាព។
មន្ត្រីស៊ើបអង្កេតអង្គការលីកាដូ (Licadho) ប្រចាំខេត្តព្រះសីហនុ លោក ឃុន សាវឿន បានអះអាងប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី ថា បញ្ហាអសន្តិសុខបង្កដោយក្រុមចោរឆក់ និងប្លន់ប្រដាប់អាវុធទៅលើក្រុមអាជីវករ និងភ្ញៀវទេសចរនាខេត្តទេសចរណ៍នេះ មានសញ្ញាកើនច្រើនករណីគួរឲ្យព្រួយបារម្ភ។
លោកបន្តថា កម្លាំងនគរបាល និងកម្លាំងកងរាជអាវុធហត្ថ ឃើញមានដាក់ពង្រាយនៅតាមផ្លូវមួយចំនួនដែរ ប៉ុន្តែហេតុអ្វីជនល្មើសធ្វើសកម្មភាពប្លន់ និងឆក់កាបូបជាដើម សមត្ថកិច្ចចាប់ជនបង្កមកផ្ដន្ទាទោសមិនបានទៅវិញ។ លោក ឃុន សាវឿន បានឃើញផ្ទាល់ភ្នែកនូវសកម្មភាពចោរឆក់ និងប្លន់ភ្ញៀវទេសចរ និងអាជីវករនៅតាមទីផ្សារចំកណ្ដាលទីក្រុងព្រះសីហនុ ឬនៅជាប់រង្វង់មូលតោពីរជាប់ប៉ុស្តិ៍ប៉ូលិសទាំងថ្ងៃ ប៉ុន្តែហេតុអ្វីជនល្មើសអាចគេចខ្លួនដោយសុវត្ថិភាព។
លោកបន្តថា ថ្មីៗនេះមានករណីក្រុមចោរប្លន់ប្រដាប់អាវុធទ្រង់ទ្រាយធំចំនួន ៣ករណី ប្លន់បាញ់កក្រើកខេត្តជាប់មាត់សមុទ្រមួយនេះ និងបង្កការភ័យខ្លាចដល់ភ្ញៀវទេសចរ និងប្រជាពលរដ្ឋ ប៉ុន្តែមកដល់ពេលនេះ សមត្ថកិច្ចពាក់ព័ន្ធមិនទាន់ចាប់ជនល្មើសយកមកផ្ដន្ទាទោសបាននៅឡើយទេ៖ «អាជ្ញាធរគួរពង្រឹងនូវសន្តិសុខបន្ថែមទៀត ពីព្រោះបទល្មើសដែលកើតឡើង គឺឃើញស្ដែងៗ ហើយចាប់ជនបង្កមិនបាននេះ គឺមានការសោកស្ដាយមែនទែន។ ករណីប្លន់ ឆក់កាបូប និងចោរកាច់កម៉ូតូនាខេត្តព្រះសីហនុ បានបន្តកើតមានជាច្រើនករណីនៅចុងឆមាសទី១ ឆ្នាំ២០១៥ នេះ។ ហើយសមត្ថកិច្ចចាប់ជនល្មើសមកផ្ដន្ទាទោសមិនទាន់បានទេ ពិសេសចោរប្លន់ប្រដាប់អាវុធ»។
មន្ត្រីអង្កេតអង្គការលីកាដូ ខេត្តព្រះសីហនុ បានអំពាវនាវដល់ភ្ញៀវទេសចរជាតិ និងអន្តរជាតិ បើចង់មកទស្សនាខេត្តនេះ ត្រូវប្រុងប្រយ័ត្នសម្ភារៈនៅជាប់ខ្លួនឲ្យបានខ្ពស់ ព្រោះបើមិនដូច្នេះទេ នឹងត្រូវបាត់បង់ ដោយក្រុមចោរឆក់កាបូប ជាដើម។ លោកថា សព្វថ្ងៃក្រុមចោរឆក់កាបូបហ៊ានធ្វើសកម្មភាពបើកទ្វាររថយន្តយកសម្ភារៈ និងឆក់កាបូបភ្ញៀវដល់ក្នុងឡាន ហើយកើតមានច្រើនករណីមកហើយ។
ចំណែកប្រជាពលរដ្ឋ និងក្រុមអាជីវករ ធ្លាប់ត្រូវបានក្រុមចោរប្លន់កាលពីខែឧសភា និងខែមិថុនា មានប្រសាសន៍ថា ពួកគាត់មានការតក់ស្លុត កាលបើក្រុមជនល្មើសចេញប្លន់ទាំងថ្ងៃ ហើយគ្មានកម្លាំងសមត្ថកិច្ចមកជួយអន្តរាគមន៍បានទាន់ពេល។ ក្រុមអាជីវករ និងពលរដ្ឋ បានរិះគន់កម្លាំងនគរបាល និងកងរាជអាវុធហត្ថខេត្តព្រះសីហនុ ដែលគ្មានលទ្ធភាពទប់ស្កាត់ក្រុមចោរប្លន់ និងចោរឆក់ ដែលកើតមានចំកណ្ដាលក្រុងនាមូលដ្ឋាននេះ។
ពលរដ្ឋរស់នៅសង្កាត់២ ក្រុងព្រះសីហនុ អះអាងថា បទល្មើសចោរប្លន់ប្រដាប់អាវុធ ពិសេសជនល្មើសប្រើអាវុធវែង បានកម្រើកឡើងវិញចាប់ពីខែឧសភា ដល់ខែមិថុនា និងបាញ់ប្លន់កក្រើក ដោយមិនញញើតកម្លាំងសមត្ថកិច្ចខេត្តនេះទេ។ ហើយថា កម្លាំងសមត្ថកិច្ច កងរាជអាវុធហត្ថ និងនគរបាល មិនដែលចាប់បានជនល្មើសបានម្តងណាទេ។
លោក ឃុន សាវឿន មន្ត្រីអង្គការលីកាដូ បានស្នើដល់ លោក ហេង ប៊ុនទី មេបញ្ជាការកងរាជអាវុធហត្ថ និងលោក ជួន ណារិន ស្នងការនគរបាលខេត្តព្រះសីហនុ គួរប្រមូលកងកម្លាំងក្រោមឱវាទ ឲ្យចុះល្បាត ឬឃ្លាំមើលសកម្មភាពចោរលួច ឆក់ ប្លន់ ឬជួញដូរគ្រឿងញៀននៅតាមមូលដ្ឋានជាប្រចាំ ប្រសើរជាងយកកម្លាំងទាំងនោះទៅបម្រើប្រយោជន៍ឈ្មួញ ឬគំរាមពលរដ្ឋមានទំនាស់ដីធ្លីជាដើម។
ឆ្លើយតបនឹងបញ្ហានេះ លោក ជួន ណារិន ស្នងការនគរបាលខេត្តព្រះសីហនុ និងលោក ហេង ប៊ុនទី មេបញ្ជាការកងរាជអាវុធហត្ថខេត្តព្រះសីហនុ ធ្លាប់ឲ្យដឹងថា សមត្ថកិច្ចមិនព្រងើយកន្តើយចំពោះសកម្មភាពរក្សាការពារសន្តិសុខ និងសុវត្ថិភាពនៅមូលដ្ឋាននេះទេ។ ជាងនេះ ថែមទាំងបានពង្រាយកម្លាំងជំនាញទាំងស៊ីវិល និងឯកសណ្ឋាននៅគ្រប់ច្រកល្ហក និងកំណត់មុខសញ្ញាចាប់បានជនល្មើសមួយចំនួន បញ្ជូនទៅកាន់តុលាការផ្ដន្ទាទោសជាបន្តបន្ទាប់។
ទោះជាបែបនេះក្តី ប្រជាពលរដ្ឋ និងអាជីវករភាគច្រើននាខេត្តព្រះសីហនុ ពិសេសអាជីវករលក់ដូរមាសពេជ្រ និងដូរលុយ បានបង្ហាញអារម្មណ៍ភ័យខ្លាច ក្នុងការបន្តប្រកបមុខរបររបស់ខ្លួន ដោយសារក្រុមចោរប្លន់ប្រដាប់អាវុធ បានធ្វើសកម្មភាពប្លន់ទាំងថ្ងៃនៅចំកណ្ដាលទីក្រុង ហើយសមត្ថកិច្ចចម្រុះមិនដែលចាប់បានជនល្មើសបានម្តងណាទេកន្លងមក។
បញ្ហានេះដែរ លោក គៀត ច័ន្ទថារិទ្ធ មន្ត្រីនាំពាក្យអគ្គស្នងការដ្ឋាននគរបាលជាតិនៃក្រសួងមហាផ្ទៃ បានស្នើដល់កម្លាំងនគរបាលក្រោមឱវាទនៅតាមមូលដ្ឋាននានា មិនត្រូវលាក់បាំងបទល្មើស ឬមិនរាយការណ៍ជុំវិញបទល្មើសដែលកើតមាននៅក្នុងមូលដ្ឋានខ្លួន មកថ្នាក់ដឹកនាំជួយមានវិធានការនោះទេ៖ «លាក់សភាពការណ៍ ប្រៀបដូចលាក់មេរោគ ទោះបីគ្រូពេទ្យមកពីខាងណាក៏ព្យាបាលមិនជាសះស្បើយដែរ។ សូមកុំលាក់សភាពការណ៍នៃបទល្មើស។ បើលាក់ក្នុងមួយឃុំ ឬសង្កាត់តែ ២ករណី ចុះក្នុងមួយប្រទេស តើមានបទល្មើសប៉ុន្មានពាន់ករណី ដែលកម្លាំងនៅតាមមូលដ្ឋានលាក់ដល់ថ្នាក់ដឹកនាំក្រសួងមហាផ្ទៃ? ដូច្នេះ សូមឲ្យកងកម្លាំងនគរបាលទាំងអស់ កុំលាក់បទល្មើសថ្នាក់ដឹកនាំ គឺគ្មានអ្នកណាគេចាប់ទោសពៃរ៍អ្វីនោះទេ»។
ទោះយ៉ាងណា ក្រុមប្រជាពលរដ្ឋចោទថា បទល្មើសចោរលួចកាច់កម៉ូតូ ឆក់ ពិសេសប្លន់ប្រដាប់អាវុធកក្រើកជាថ្មីនៅខេត្តព្រះសីហនុ អាចបណ្ដាលមកពីបទល្មើសល្បែងភ្នាល់កើតមានអនាធិបតេយ្យ ហើយអាជ្ញាធរខេត្តនេះគ្មានវិធានការបង្ក្រាបទេ។ បទល្មើសល្បែងស៊ីសងទាំងនោះ មានដូចជា ទីតាំងជល់មាន់ ចាក់កន្ទុយលេខ និងល្បែងភ្នាល់បាល់ ជាដើម បានកើតមានរីកដូចផ្សិត និងមានបុគ្គលជាកម្លាំងសមត្ថកិច្ចមួយចំនួននាមូលដ្ឋានខេត្តជាប់មាត់សមុទ្រមួយនេះ ជាអ្នកកាងការពារទីតាំងល្បែងស៊ីសងទាំងនោះ ជាថ្នូរទទួលបានសំណូកលុយកាក់ប្រចាំថ្ងៃ និងប្រចាំខែ ជាដើម ទើបកម្លាំងកងរាជអាវុធហត្ថ ឬនគរបាលខេត្តនេះ គ្មានវិធានការបង្ក្រាបមកដល់ពេលនេះ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទដែលទាក់ទង
- ខួប៧ឆ្នាំនៃការចុះបញ្ជីប្រាសាទព្រះវិហារជាសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌពិភពលោក
- សមត្ថកិច្ចចាប់មនុស្ស២នាក់ទៀតពីបទញុះញង់មិនឲ្យបង្កើតសហគមន៍កាណូតនៅសៀមរាប
- សង្គមស៊ីវិលអះអាងថាល្បែងកន្ទុយលេខរីកដូចផ្សិតក្នុងខេត្តស្ទឹងត្រែង
- អាជ្ញាធរខេត្តសៀមរាបព្រមានចាត់វិធានការអ្នកអុកឡុកការបោះឆ្នោតសហគមន៍ទេសចរណ៍
- ពលរដ្ឋពីរក្រុមនៅស្រុកប្រាសាទបាគងដណ្ដើមគ្នាលក់សំបុត្រទូកជិះកម្សាន្តបឹងទន្លេសាប
- អ្នកជំនាញ២៧នាក់មកពីភូមាសិក្សាពីជំនាញថែរក្សានិងអភិរក្សបេតិកភណ្ឌពីអាជ្ញាធរអប្សរា
- មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលអំពាវនាវឲ្យសមត្ថកិច្ចជំនាញបង្ក្រាបល្បែងចាក់កន្ទុយលេខនៅស្ទឹងត្រែង
- រមណីយដ្ឋានប្រវត្តិសាស្ត្រសំបូរព្រៃគុកនៅខេត្តកំពង់ធំមិនសូវមានភ្ញៀវក្រោយចូលឆ្នាំ
- ពលរដ្ឋនៅខេត្តព្រះសីហនុបារម្ភពីសុវត្ថិភាពបន្ទាប់ពីមានករណីប្លន់ប្រដាប់អាវុធ
សួស្តី
នាងខ្ញុំរស់នៅខេត្តសៀមរាបក៏បារម្ភពីសុវត្ថិភាពខ្លាចចោរឆក់កាលពីអាទិត្យមុន។