ដោយ សេក បណ្ឌិត
2015-08-04
RFA
ការសម្ដែងរបាំកន្ទេល ក្នុងសម័យប្រឡងយកសញ្ញាប័ត្រស្នាតកបត្រសិល្បៈ (បាក់ឌុប) ឆ្នាំ២០១៥។ រូបថតថ្ងៃទី៣ សីហា ឆ្នាំ២០១៥ (RFA/Sek Bandith)
សាលាមធ្យមវិចិត្រសិល្បៈ បានប្រកាសសម័យប្រឡងឯកទេសជំនាញយកសញ្ញាប័ត្រសិល្បៈ និងស្នាតកបត្រសិល្បៈ (បាក់ឌុបផ្នែកសិល្បៈ) របស់ខ្លួនប្រចាំ២០១៥ ដែលមានរយៈពេល ៣ថ្ងៃ គឺចាប់ពីថ្ងៃទី៣ ដល់ថ្ងៃទី៥ ខែសីហា។
ក្នុងសម័យប្រឡងឆ្នាំនេះ ទាំងបេក្ខជន និងគ្រូបង្ហាត់ផ្នែកសិល្បៈទស្សនីយភាព បានអះអាងថា បានសំរឹទ្ធិសម្រាំងប្រធានបទថ្មីៗ ប្លែកៗជាងបណ្ដាឆ្នាំមុនៗ ទោះបីស្ថានភាពសិស្ស និងគ្រូៗនៅក្នុងសាលានេះកំពុងជួបបញ្ហាលំបាកដោយខ្វះឧបករណ៍ក្នុងការហាត់រៀន និងបញ្ហាជីវភាពក្រលំបាកយ៉ាងណាក្តី។
បរិយាកាសនៅក្នុងសាលាមធ្យមវិចិត្រសិល្បៈក្នុងថ្ងៃបើកសម័យប្រឡងមានសភាពអ៊ូអរជាងថ្ងៃហាត់រៀនធម្មតា។
«សំឡេងភ្លេងរបាំប្រជាប្រិយ»។
ទាំងបរិយាកាសក្រៅឆាក និងក្នុងឆាកប្រឡងបេក្ខជន និងអ្នកដែលត្រូវចូលជួយសំដែងរួមគ្នាជាក្រុមមានសភាពមមាញឹករៀងៗខ្លួន និងមានគ្រងសំលៀកបំពាក់បុរាណ សម័យប្លែកៗ ហើយខ្លះមើលទៅដូចជាទេវតា ឬព្រះឥន្ទចុះមកធុនកណ្ដាល និងមានសូរសៀងតន្ត្រីរងំរណ្ដំដួងចិត្តគួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍។
ក្នុងចំណោមម្ចាស់ស្នាដៃជាង ១០០នាក់ ដែលចូលរួមប្រឡងយកសញ្ញាប័ត្រ និងស្នាតកបត្រសិល្បៈ អ្នកខ្លះមានភាពជឿជាក់លើស្នាដៃដែលប្រសូតចេញពីការខិតខំសិក្សាពី ៣ឆ្នាំ ទៅ ៦ឆ្នាំរបស់ខ្លួន ខ្លះទៀតហាក់មិនសូវមានជំនឿ ឬនៅស្ទាក់ស្ទើរក្នុងចិត្តនៅឡើយ។
«ភ្លេងរបាំកន្ទេល»។
នៅលើឆាកសំដែងវិញ ចំពោះមុខគណៈកម្មការ និងអ្នកចូលរួមទស្សនាជាច្រើនរយនាក់ក្នុងសាលប្រឡង យុវតី ទូច គុជឆវិន ជាបេក្ខជនប្រឡងជំនាញរបាំប្រពៃណី បានថ្លែងប្រាប់ក្រោយការសំដែងរបាំកន្ទេលស្លឹកត្នោតថា របាំមួយនេះជារបាំថ្មីមួយដែលរូបគេ និងដៃគូក្នុងក្រុមបានខិតខំសិក្សាស្រាវជ្រាវ និងរៀបចំឡើងយ៉ាងលំបាកទម្រាំបានជាស្នាដៃយកមកសំដែងជូនទស្សនិកជន ជាពិសេសគណៈកម្មការប្រឡងឆ្នាំនេះ៖ «ស្នាដៃនេះខ្ញុំអត់បានទិញពីលោកគ្រូ អ្នកគ្រូឲ្យបង្កើតឲ្យទេ គឺបង្កើតថ្មីតែម្ដង និយាយទៅគឺមិនពុករលួយនៅក្នុងស្នាដៃនេះតែម្ដង ព្រោះស្នាដៃនេះខ្ញុំបាសិក្សាច្រើនណាស់ តែបើខ្ញុំទិញ គឺខ្ញុំអត់ចេះអីទាំងអស់»។
ស្ថិតនៅខាងក្រោយវាំងនននៃឆាកសំដែងប្រឡងវិញ យុវជន នី សុភត្រា ក្នុងសំលៀកបំពាក់ជាតួអង្គមេទ័ព បានព្យាយាមសមាធិ និងអុជធូបបួងសួងចំពោះមុខសំណែនថ្វាយព្រលឹងគ្រូល្ខោនដែលមានផ្លែឈើមួយចានតូច មួក និងដាវមេទ័ពដែលប្រើប្រាស់ពេលឡើងសំដែង។
ថ្លែងចំពោះមុខផ្សែងធូបសំណែនគ្រូ និងប្រញាប់ប្រញាល់ចូលរួមក្នុងពិធីហោមរោងមុនការសំដែងមកដល់ផងនោះ សុភត្រា បានឲ្យដឹងថា គេសំដែងជាតួអង្គមេទ័ពតេជោមាស ក្នុងទម្រង់ល្ខោនបាសាក់ ត្រង់ឈុតមួយក្នុងរឿង តេជោ យ៉ត ហើយថា ការបន់ស្រន់នេះ គឺជាជំនឿមួយសុំឲ្យគេសំដែងបានល្អ និងទទួលជោគជ័យ។
«ភ្លេងហោមរោងបាសាក់»។
ជាងនេះទៅទៀត គេចាប់អារម្មណ៍ថា ការប្រឡងឆ្នាំនេះផ្នែកសិល្បៈទស្សនីយភាពមានប្រធានបទស្រាវជ្រាវ និងបង្កើតស្នាដៃថ្មីៗបានច្រើនសម្រាប់ប្រឡងបញ្ចប់ឆ្នាំសិក្សារបស់ពួកគេរៀងៗខ្លួន៖ «ខ្ញុំគិតថា ការប្រឡងឆ្នាំនេះខុសប្លែកពីឆ្នាំមុនៗ ស្នាដៃប្រឡងនីមួយៗមានការរីកចម្រើនជាងមុន»។
ងាកមកជួបបេក្ខជនមធ្យមសិក្សា ឬវគ្គពាក់កណ្ដាលឆ្នាំ ផ្នែកខាងល្ខោនយីកេវិញម្ដង។
«ភ្លេងហោមរោងយីកេ»។
សម្រាប់ក្រុមដែលប្រឡងនៅថ្ងៃទីមួយក្នុងចំណោម ៣ថ្ងៃនោះ ហាក់មានការស្ទាក់ស្ទើរក្នុងការជឿជាក់លើស្នាដៃខ្លួនឯង។
យុវតី ហេង ដាលីន ជាបេក្ខជនមួយរូបដែលបានលើកយកស្នាដៃជាឈុតឆាកមួយនៃរឿងមាយើងក្នុងទម្រង់ល្ខោនយីកេនោះ បានបញ្ជាក់ហេតុផលដែលនាំឲ្យគេមិនសូវពេញចិត្តក្នុងការសំដែងនោះ៖ «ប្រលងនេះខ្ញុំភ័យមែនទែន! ខ្ញុំអត់សូវជឿជាក់ខ្លួនឯង ដោយការហាត់រៀនមិនសូវបានពេញលេញ អ៊ីចឹងខ្លាចប្រឡងអត់ជាប់»។
មានកត្តាពីរយ៉ាងសំខាន់ដែលអ្នកសិក្សា និងសាស្ត្រាចារ្យមួយចំនួនលើកមកនោះ គឺមានកត្តាខាងក្រៅ និងកត្តាខាងក្នុងរួមផ្សំគ្នា។ កត្តាខាងក្រៅគឺសំដៅលើជីវភាពសិស្សក្រលំបាក និងសាលានៅឆ្ងាយពីទីប្រជុំជនទីក្រុងធ្វើឲ្យសិស្សពិបាកមករៀនមិនទៀងទាត់។ ចំណែកកត្តាខាងក្នុង គ្រូបង្ហាត់ក៏មានបញ្ហាខាងជីវភាពដែរ។ រីឯសម្ភារៈ ឬឧបករណ៍សម្រាប់ដំណើរការហាត់រៀននោះ ក៏ខ្វះខាតច្រើនដែរ ធ្វើឲ្យការហាត់រៀនមានសភាពរយីករយាក។
ទាក់ទងបញ្ហានេះ រដ្ឋលេខាធិការនៃក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ លោក អ៊ុក សុជាតិ ដែលបានចូលរួមជាអធិបតីក្នុងពិធីបើកប្រកាសសម័យប្រឡងកាលពីព្រឹកថ្ងៃទី៣ ខែសីហា ថា ទាំងសិស្ស ទាំងគ្រូ បានខិតខំខ្លាំងណាស់ដើម្បីឲ្យមានស្នាដៃចម្រុះ ប្លែកៗ និងមានការវិវឌ្ឍន៍ពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ ដោយការស្រលាញ់ និងចង់លើកស្ទួយវិស័យសិល្បៈឲ្យគង់វង្ស ប៉ុន្តែលោកមើលឃើញថា ស្នាដៃទាំងនោះនៅមានកម្រិត ទាំងការសំដែង និងការមុជទៅរកខ្លឹមសារស៊ីជម្រៅនៃស្នាដៃនីមួយៗ៖
«បើគ្រាន់តែធ្វើរបាំហើយ បង្ហាញតែកន្ទេលទទេអ៊ីចឹង វាអត់សិល្បៈប៉ុន្មានទេ វាបានតែក្បាច់រាំខ្លះៗ ជាធម្មតា ឬលើពីធម្មតា នេះមិនបង្អាប់ទេ និយាយដោយត្រង់ដើម្បីឲ្យខិតខំទៀត»។
លោកទទួលស្គាល់នូវការខ្វះខាតមួយចំនួនដែលរួមផ្សំគ្នា ទាំងគ្រូ ទាំងសិស្ស និងខាងសាលាផ្ទាល់។ តែទោះយ៉ាងណា លោកជឿជាក់ថា បញ្ហាទាំងនេះនឹងត្រូវបានដោះស្រាយឲ្យប្រសើរឡើង ដើម្បីរក្សា និងអភិវឌ្ឍន៍ថ្នាលបណ្ដុះគ្រាប់ពូជសិល្បៈជាតិមួយនេះ៖ «ខ្ញុំនឹងពិគ្រោះជាមួយរដ្ឋមន្ត្រី និងពេលប្រជុំជាមួយថ្នាក់ដឹកនាំក្រសួងនឹងយកបញ្ហានេះឡើង មិនថាមហាវិទ្យាល័យ សាកលវិទ្យាល័យទេ សូម្បីតែសាលាមធ្យមវិចិត្រៈនេះ ដែលជាថ្នាលបណ្ដុះពូជមួយនេះក៏សុំឲ្យកាន់តែរីកចម្រើន ពីព្រោះយើងនឹងត្រូវដើរជាមួយអាស៊ានខាងមុខនេះហើយ កុំឲ្យខ្មាសគេ»។
សាស្ត្រាចារ្យនៅសាលាវិចិត្រសិល្បៈខ្លះ បានឲ្យដឹងថា ការសន្យារបស់មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលភាគច្រើនមិនបានអនុវត្តឡើយ។ គ្រប់គ្នាដឹង និងឲ្យតម្លៃលើសាលាវិចិត្រសិល្បៈជាថ្នាលបណ្ដុះគ្រាប់ពូជសិល្បៈ វប្បធម៌ជាតិដ៏សំខាន់សម្រាប់បង្ហាត់បង្រៀនក្មេងជំនាន់ក្រោយទៀត ប៉ុន្តែការយកចិត្តទុកដាក់លើការអភិវឌ្ឍគ្រឹះស្ថានមួយនេះគេតែងតែមើលរំលងរហូតមក។
ប្រជាពលរដ្ឋដែលចូលចិត្តសិល្បៈទស្សនីយភាព និងបានទៅគាំទ្រដល់ការប្រឡងរបស់សិស្សដែលអ្នកខ្លះត្រូវជាសាច់ញាតិ មិត្តភ័ក្ដិផងនោះ ក៏បានមើលឃើញពីភាពរខេករខាក ខ្វះមុខខ្វះក្រោយ ទាំងពេលរៀនសូត្រ ប្រចាំថ្ងៃ និងពេលប្រឡងមួយឆ្នាំម្ដងដូចពេលនេះក្តី៖ «គ្នាអ្នករាំខ្វះខាតណាស់ ហើយកំពុងតែលេងដាច់ភ្លើងជាង ១ម៉ោង ឃើញគ្រូគាត់ប្រឹងណាស់ អាណិតគាត់ ម៉ាស៊ីនភ្លើងអត់មានអីទាំងអស់។ អ្នកប្រលងអ្នកជួយក្នុងក្រុមលេងបានល្អ ឆ្នាំនេះអ្នកចូលរួម អ្នកចូលរួមគាំទ្រ ការប្រឡងឆ្នាំនេះមានតិចជាងឆ្នាំទៅ»។
ទោះបែបណាក្តី គ្រូ និងសិស្សដែលមានឧបនិស្ស័យនឹងសិល្បៈ ស្រឡាញ់វប្បធម៌ជាតិនៅតែសច្ចាថា នឹងតស៊ូដល់ទីបញ្ចប់ ដោយក្តីស្រលាញ់សិល្បៈពេក និងមិនចង់ឲ្យបាត់នូវកេរដំណែលជាតិដែលធ្លាប់រុងរឿងជាច្រើនជំនាន់មកហើយនោះ។
សម័យប្រឡងឯកទេសជំនាញ យកសញ្ញាប័ត្រសិល្បៈ និងស្នាតកបត្រសិល្បៈ នៃសាលាមធ្យមវិចិត្រសិល្បៈឆ្នាំ២០១៥ នេះ មានសិល្បៈជិត ១០ទម្រង់ ដូចជា របាំបុរាណ ប្រពៃណី ល្ខោនបាសាក់ ល្ខោនយីកេ ល្ខោននិយាយ និងល្ខោនខោល ជាដើម និងមានបេក្ខជនដែលត្រូវប្រឡងជាង ១០០នាក់។
ការប្រឡងនេះ គឺធ្វើឡើងមិនត្រូវនឹងកាលបរិច្ឆេទនៃការប្រលងសញ្ញាប័ត្រចំណេះដឹងទូទៅ ឬហៅថា ប្រលងសញ្ញាប័ត្រទុតិយភូមិ (បាក់ឌុប) ដែលរៀបចំដោយក្រសួងអប់រំយុវជន និងកីឡា នោះទេ៕
អត្ថបទដែលទាក់ទង
- សាលាសិល្បៈនឹងបង្ហាញល្ខោនយីកេដ៏កម្រមួយទាក់ទងនឹងសម័យព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧
- អ្នកជំនាញព្យាយាមរំឭកអំពីសិល្បៈនិងវប្បធម៌របស់ជនជាតិចាមឡើងវិញ
- “ការកសាងទីសក្ការបូជាអនាធិបតេយ្យអាចប៉ះពាល់ដល់សុខដុមនីយកម្មសាសនា”
- ស្ត្រីវ័យក្មេងម្នាក់នៅខេត្តសៀមរាបស្នងមរតកចារសាស្ត្រាស្លឹករឹតបន្តពីឪពុក
- ចាស់ព្រឹទ្ធាចារ្យខេត្តស្ទឹងត្រែងអំពាវនាវរដ្ឋាភិបាលឲ្យជួយអភិរក្សប្រាសាទបុរាណ
- ឧបករណ៍តន្ត្រីខ្មែរប្រឈមនឹងការបាត់បង់
- ផ្ទះបុរាណមានអាយុជិត១០០ឆ្នាំនៅខេត្តបាត់ដំបងទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរ
- យុវជនចូលរួមពិព័រណ៍”វប្បធម៌ភ្លេងខ្មែរ”
- សហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចនៅរតនគិរីស្នើសុំទប់ស្កាត់ការប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន