ដោយ រដ្ឋា វិសាល
2017-01-11
RFA
សកម្មភាពពលរដ្ឋចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតក្រុងបានលុង ខេត្តរតនគិរី កាលពីថ្ងៃទី១ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៦។ RFA/Ratha Visal
មន្ត្រីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានដាក់ពាក្យប្ដឹងទៅអាជ្ញាធរឃុំឡាមីញ ស្រុកបរកែវ ខេត្តរតនគិរី សុំលុបឈ្មោះជនជាតិវៀតណាម ចំនួន ១១នាក់ ដែលមានឈ្មោះក្នុងបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោត ក៏ប៉ុន្តែប្រធានក្រុមប្រឹក្សាឃុំបដិសេធសំណើនេះ ដោយសំអាងថា ជនជាតិវៀតណាម មានលិខិតសំគាល់អត្តសញ្ញាណចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត។
មន្ត្រីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ស្រុកបរកែវ ខេត្តរតនគិរី រកឃើញជនជាតិវៀតណាម ចំនួន ១១នាក់មានឈ្មោះក្នុងបញ្ជីបោះឆ្នោតដំបូងដែលគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ.ជ.ប) បិទផ្សាយឲ្យមន្ត្រីគណបក្សនយោបាយ មន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិល និងប្រជាពលរដ្ឋត្រួតពិនិត្យភាពមិនប្រក្រតី និងប្ដឹងតវ៉ា។
ប្រធានគណៈកម្មការប្រតិបត្តិគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ស្រុកបរកែវ លោក ឈៀង ប៊ុនថា បញ្ជាក់នៅថ្ងៃទី១០ ខែមករា ថា ក្រុមប្រឹក្សាឃុំឡាមីញ បើកសវនាការពាក្យប្ដឹងតវ៉ារបស់តំណាងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ នៅថ្ងៃទី៩ ខែមករា ទាក់ទិនអត្តសញ្ញាណជនជាតិវៀតណាម ទាំង ១១នាក់ មានឈ្មោះក្នុងបញ្ជីបោះឆ្នោត ក៏ប៉ុន្តែក្រុមប្រឹក្សាឃុំនេះបានចេញសេចក្ដីសម្រេចមិនត្រឹមត្រូវតាមគោលការណ៍ណែនាំរបស់ គ.ជ.ប។
លោកបន្តថា ជនជាតិវៀតណាម ទាំង ១១នាក់នេះ ត្រូវបានសកម្មជនគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ រកឃើញថា ទើបចូលមករស់នៅឃុំឡាមីញ ថ្មីៗ ប៉ុន្តែពួកគេបានកាន់អត្តសញ្ញាណប័ណ្ណពលរដ្ឋខ្មែរមកចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត៖ «គាត់ជាអាជ្ញាធរដែនដីគួរតែហៅអ្នកទាំង ១១នាក់ មកតទល់ភ្នាក់ងារសង្កេតការណ៍របស់យើងទទួលស្គាល់ថា គាត់នៅភូមិស្រុកហ្នឹងយូរហើយ តែពួកហ្នឹងទើបចំណូលថ្មី មានអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណ ប៉ុន្តែភាសានិយាយជារបៀបជនជាតិវៀតណាម»។
ពលរដ្ឋវៀតណាម ទាំង ១១នាក់ ដែលបានកាន់អត្តសញ្ញាណប័ណ្ណពលរដ្ឋខ្មែរមកចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតមាន ៨នាក់ ចុះឈ្មោះនៅការិយាល័យលេខ ០០៧៤ និង ៣នាក់ទៀតចុះឈ្មោះនៅការិយាល័យលេខ ០០៧១ ការិយាល័យ ០០៧៣ និងការិយាល័យ ០០៧៦ ក្នុងឃុំឡាមីញ។
ឆ្លើយតបបញ្ហានេះ មេឃុំឡាមីញ លោក ប៉ែន សុផុន ទទួលស្គាល់ថា លោកបានចេញលិខិតទម្រង់ ១២០៣ បដិសេធលិខិតប្ដឹងសុំលុបឈ្មោះពលរដ្ឋ ១១នាក់ ដែលមន្ត្រីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ អះអាងថា ជាអន្តោប្រវេសន៍វៀតណាម មែន ដោយសារតែអាជ្ញាធរឃុំមិនមានលទ្ធភាពកំណត់ថាតើពលរដ្ឋវៀតណាម ទាំងនោះជាអន្តោប្រវេសន៍ ឬជាពលរដ្ឋខ្មែរស្របច្បាប់។
លោកថា មន្ត្រីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ អាចប្ដឹងតវ៉ាការសម្រេចនេះទៅ គ.ជ.ប ដើម្បីសម្រេចលើបណ្ដឹងទាស់នេះបន្តទៀត៖ «វាហួសតួនាទីរបស់យើង ព្រោះយើងធ្វើតាមការណែនាំរបស់ គ.ជ.ប។ មានអ៊ីចឹងធ្វើម៉េចយើងហៅគេមកកើត ចង់តវ៉ាអ្វីឲ្យទៅ គ.ជ.ប ទៅ»។
ដូចគ្នានេះដែរ ប្រធានលេខាធិការដ្ឋានរៀបចំការបោះឆ្នោតខេត្តរតនគិរី លោក ប៉ែន ឈុនឌី បញ្ជាក់ថា ក្រុមប្រឹក្សាឃុំឡាមីញ មានសិទ្ធិសម្រេចលើបណ្ដឹងតវ៉ារបស់តំណាងគណបក្សនយោបាយ និងប្រជាពលរដ្ឋទាក់ទិនការលុបឈ្មោះ ឬកែសម្រួលអត្តសញ្ញាណពលរដ្ឋក្នុងបញ្ជីបោះឆ្នោតរបស់ គ.ជ.ប។ លោកថា នេះជាគោលការណ៍ណែនាំរបស់ គ.ជ.ប ប្រសិនជនណាមិនយល់ស្របចំពោះការសម្រេចរបស់ក្រុមប្រឹក្សាឃុំទាក់ទិនករណីនេះមានសិទ្ធិប្ដឹងទាស់ផ្ទាល់ទៅ គ.ជ.ប ដោយមិនបាច់ប្ដឹងមកលេខាធិការដ្ឋានរៀបចំការបោះឆ្នោតថ្នាក់ខេត្តនោះទេ៖ «ឃុំសង្កាត់គេប្រជុំសម្រេច គេចេញទម្រង់ ១២០៣ ហើយ ប្រសិនសាមីគណបក្សគេមិនព្រមគេអាចប្ដឹងតទៅ គ.ជ.ប ទៀត»។
គ.ជ.ប បានបិទផ្សាយបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោតចាប់ពីថ្ងៃទី៣ ដល់ថ្ងៃទី១៤ ខែមករា ដើម្បីឲ្យពលរដ្ឋដែលបានចុះឈ្មោះបោះឆ្នោតទៅពិនិត្យមើលបញ្ជីឈ្មោះដំបូងក្នុងករណីមានភាពមិនប្រក្រតីភាគីពាក់ព័ន្ធអាចប្ដឹងតវ៉ាទៅមន្ត្រីក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់ប្រជុំសម្រេចការតវ៉ាណាមួយ និងមានរយៈពេល ៥ថ្ងៃទៀត ប្ដឹងតវ៉ាទៅ គ.ជ.ប ចំពោះការជំទាស់សេចក្ដីសម្រេចរបស់ក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់។
លេខាអង្គការខុមហ្វ្រែល (COMFREL) ខេត្តរតនគិរី លោក ជួន ភីនដារ៉ា កត់សំគាល់ថា ការសម្រេចរបស់ក្រុមប្រឹក្សាឃុំឡាមីញ ទាក់ទិនសវនាការបណ្ដឹងសុំលុបឈ្មោះជនជាតិវៀតណាម របស់តំណាងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ធ្វើឡើងមិនពេញលក្ខណៈ ពីព្រោះមិនបានអញ្ជើញភាគីដើមចោទ និងចុងចោទមកបញ្ជាក់ក្នុងសវនាការមុនធ្វើការសម្រេច។
លោកថា ថ្វីត្បិតក្រុមប្រឹក្សាឃុំ មានសិទ្ធិសម្រេចលើបណ្ដឹងតវ៉ាណាមួយរបស់អ្នកប្ដឹងតវ៉ា ក៏ប៉ុន្តែការសម្របសម្រួលរកភាពត្រឹមត្រូវរវាងភាគីដើមបណ្ដឹង និងចុងចោទ គឺជាភាពពេញលេញដែលអាជ្ញាធរគួរបំពេញមុននឹងធ្វើការសម្រេចចិត្តក្នុងទម្រង់ ១២០៣៖ «មកតែម្ខាង ម្ខាងទៀតអត់មក តើធ្វើការសម្រេចចិត្តយ៉ាងម៉េចឲ្យភាគីក។ ធម្មតាយើងសួរពី ក ទៅ ខ គេឆ្លើយយ៉ាងម៉េចវាអត់មានលក្ខខណ្ឌហ្នឹងគាត់សម្រេចឲ្យប្ដឹងទៅ គ.ជ.ប តែម្ដង»។
តាមច្បាប់សញ្ជាតិនៃប្រទេសកម្ពុជា ជនជាតិបរទេសដែលកាន់អត្តសញ្ញាណប័ណ្ណពលរដ្ឋខ្មែរបានលុះត្រាបានចូលសញ្ជាតិផ្លូវការទទួលស្គាល់ដោយរាជរដ្ឋាភិបាល និងព្រះមហាក្សត្រ ចេញព្រះរាជក្រឹត្យប្រទានសញ្ជាតិដល់ជនបរទេសនេះ។
ស្នងការរងប៉ូលិសខេត្តរតនគិរី លោក ជា ប៊ុនធឿន មានប្រសាសន៍ថា ជនអន្តោប្រវេសន៍ដែលរស់នៅស្របច្បាប់ ឬមិនស្របច្បាប់មិនមានសិទ្ធិប្រើប្រាស់អត្តសញ្ញាប័ណ្ណពលរដ្ឋខ្មែរបានឡើយ។ លើកលែងជនអន្តោប្រវេសន៍នោះបានបំពេញលក្ខខណ្ឌសុំចូលសញ្ជាតិតាមការកំណត់ក្នុងច្បាប់សញ្ជាតិ។ ដូច្នេះប្រសិនមានករណីប្ដឹងតវ៉ានេះ គ.ជ.ប អាចស្នើសុំមកក្រសួងមហាផ្ទៃ ដើម្បីត្រួតពិនិត្យលក្ខណៈសម្បត្តិជនបរទេសដែលប្រើអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណពលរដ្ឋខ្មែរនេះ៖ «ប្ដឹងទៅថ្នាក់ជាតិមានតែក្រសួងមហាផ្ទៃ ហើយក្រសួងមហាផ្ទៃ បញ្ជាមកអគ្គស្នងការ ហើយអគ្គស្នងការបញ្ជាមកតាមបណ្ដាស្នងការដ្ឋានដើម្បីពិនិត្យរឿងហ្នឹង។ បើគាត់ជាជនបរទេសទាស់តែមានព្រះរាជក្រឹត្យប្រទានសញ្ជាតិឲ្យគាត់សិន»។
ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ តំណាងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ប្រចាំស្រុកបរកែវ សម្រេចប្ដឹងជំទាស់ការសម្រេចរបស់ក្រុមប្រឹក្សាឃុំឡាមីញ ទៅ គ.ជ.ប ដើម្បីលុបឈ្មោះជនជាតិវៀតណាម ទាំងនោះចេញពីបញ្ជីបោះឆ្នោត និងស្នើសុំឲ្យក្រសួងមហាផ្ទៃ ស៊ើបអង្កេតករណីជនជាតិវៀតណាម ប្រើប្រាស់អត្តសញ្ញាណប័ណ្ណពលរដ្ឋខ្មែរនេះ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទដែលទាក់ទង
-
ពលរដ្ឋខេត្តត្បូងឃ្មុំមួយចំនួនមិនមានឈ្មោះក្នុងបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោតថ្មី
-
ក្រុមប្រឹក្សាសង្កាត់ចោមចៅបដិសេធបណ្ដឹងរឿងជនជាតិវៀតណាមមានឈ្មោះបោះឆ្នោត
-
អ្នកឃ្លាំមើលថាពលរដ្ឋខែត្រស្ទឹងត្រែងតិចតួចទៅពិនិត្យឈ្មោះបោះឆ្នោត
-
មន្ត្រីបក្សប្រឆាំងនៅកំពង់ធំប្ដឹងអាជ្ញាធរឲ្យលុបឈ្មោះជនបរទេសក្នុងបញ្ជីបោះឆ្នោត
-
ភាគីពាក់ព័ន្ធខ្វែងគំនិតគ្នាលើសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីបទបញ្ជានិងនីតិវិធីបោះឆ្នោត
-
គ.ជ.បអះអាងថាគេហទំព័របញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោតត្រូវគេលួចចូលប៉ុន្តែដំណើរការវិញហើយ
-
ពលរដ្ឋនៅខេត្តបាត់ដំបងសម្រុកទៅមើលឈ្មោះបោះឆ្នោតនៅតាមឃុំសង្កាត់
-
គ.ជ.ប មិនទាន់មានតួលេខចំនួនអ្នកប្ដឹងតវ៉ាជំទាស់លើបញ្ជីឈ្មោះបោះឆ្នោត
-
មន្ត្រីបក្សប្រឆាំងនៅខេត្តព្រះសីហនុប្ដឹងតវ៉ាថាមានឈ្មោះជនបរទេសក្នុងបញ្ជីបោះឆ្នោត
បង្ហាញអោយឃើញថា ក្រុមអ្នកចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត នៅឃុំ ឡាមិញ មិនអនុវត្តិ និតិវិធី ចុះឈ្មោះទាំងស្រុង។ ក្នុងករណី ជនអន្តោប្រវេសន៏ ឬអណិកជន ដែលបង្ហាញពីភាពមិនប្រក្រតី ទោះបីមាន អត្តសញ្ញាណប័ណ្ណក្តី ត្រូវបញ្ជាក់ពីការទទួលសញ្ជាតិ។ នេះជាការខ្វះចន្លោះ ដោយខ្ជះខ្ជាយ ឬដោយចេតនា នៃមន្ត្រី គជប ក្នុងឃុំនោះ។ ទាក់ទងនឹងសញ្ជាតិ ក្រសួងមហាផ្ទៃ អាចសំរេចបាន ហើយទាក់ទងនឹង កំហុសមន្ត្រី គជប ការសំរេចពី គជប ត្រូរសំរេចបាន។
ការស៊ើបអង្កេត គឺលើ ការពិត ធ្វើឡើងដោយ ចេតនា នៃមន្ត្រី គជប ឬ សំណូក????។ សំនៀង