ដោយ សាន សែល
2017-05-25
RFA
ស្ដាប់ ឬ ទាញយកសំឡេង
សកម្មភាពដឹកជញ្ជូនឈើពីក្នុងឧទ្យានជាតិវីរជ័យ ក្នុងខេត្តរតនគិរី ប្រទេសកម្ពុជា ទៅប្រទេសវៀតណាម កាលពីខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៧។ Photo courtesy of EIA
សំណុំរឿងការនាំចេញឈើខុសច្បាប់ពីប្រទេសកម្ពុជា រាប់ម៉ឺនម៉ែត្រគូបទៅវៀតណាម ដែលអង្គការផ្នែកបរិស្ថានអន្តរជាតិ បានស៊ើបអង្កេតឃើញនៅមិនទាន់មានលទ្ធផលស៊ើបអង្កេតណាមួយដោយរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា នៅឡើយទេ ក្រៅតែពីការអះអាងថា កំពុងពិនិត្យសិក្សា។
អ្នកជំនាញផ្នែកបរិស្ថានអន្តរជាតិទទូចឲ្យអាជ្ញាធរកម្ពុជា និងវៀតណាម ចាប់ផ្ដើមបង្ហាញលទ្ធផលស៊ើបអង្កេត និងចាប់ជនល្មើសពាក់ព័ន្ធដាក់ទោសតាមច្បាប់។
មន្ត្រីព័ត៌មានផ្នែកបរិស្ថាននៃគណៈប្រតិភូសហភាពអឺរ៉ុប នៅប្រទេសបែលហ្ស៊ិក (Belgium) អ្នកនាង អាយរីស ផេតសា (Iris Petsa) បានប្រាប់អាស៊ីសេរី តាមសារអេឡិចត្រូនិកថា សហភាពអឺរ៉ុប ត្រូវបានក្រុមការងារប្រាប់ថា រដ្ឋាភិបាលនៃប្រទេសកម្ពុជា និងប្រទេសវៀតណាម ចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍ប្រកាសពីការស៊ើបអង្កេត បន្ទាប់ពីអង្គការទីភ្នាក់ងារស៊ើបអង្កេតបរិស្ថាន (EIA) បានរកឃើញសកម្មភាពជួញដូរឈើខុសច្បាប់ដែលឆ្លងកាត់ព្រំដែនប្រទេសកម្ពុជា និងវៀតណាម មុននឹងដឹកចេញទៅលក់នៅទីផ្សារសហភាពអឺរ៉ុប។
ទោះបីយ៉ាងណា អ្នកនាងមិនបញ្ជាក់បន្ថែមព័ត៌មានលម្អិតនោះឡើយ។
អង្គការទីភ្នាក់ងារស៊ើបអង្កេតបរិស្ថាន កាលពីថ្ងៃទី៨ ខែឧសភា បានផ្សាយរបាយការណ៍ “ជនល្មើសមុខដដែល” ដែលក្រុមស៊ើបអង្កេតបានរកឃើញថា ឈើមូលប្រមាណ ៣០ម៉ឺនម៉ែត្រគូប ត្រូវបានវៀតណាម នាំចូលពីប្រទេសកម្ពុជា ដែលគេកាប់ពីតំបន់ព្រៃអភិរក្សកម្ពុជា ចន្លោះពីខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៦ ដល់ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៧។ EIA បានចោទមន្ត្រីអាជ្ញាធរនៃប្រទេសពីរ យកលុយសំណូករាប់លានដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិកពីឈ្មួញឈើ ជាថ្នូរការបើកទ្វារឲ្យកាប់ឈើ និងជួញដូរឈើខុសច្បាប់។
ការចេញរបាយការណ៍នេះ នៅប៉ុន្មានថ្ងៃមុនសហភាពអឺរ៉ុប និងវៀតណាម ចុះហត្ថលេខាបញ្ចប់ការចរចាស្ដីពីកិច្ចព្រមព្រៀង FLEGT (EU-Vietnam Voluntary Partnership Agreement (VPA) on Forest Law Enforcement, Governance and Trade) ដើម្បីប្រយុទ្ធប្រឆាំងការកាប់ឈើខុសច្បាប់ និងលើកកម្ពស់ការធ្វើពាណិជ្ជកម្មឈើស្របច្បាប់។
សហភាពអឺរ៉ុប ជំរុញដល់អាជ្ញាធរនៃប្រទេសកម្ពុជា និងវៀតណាម ស៊ើបអង្កេតជាបន្ទាន់នូវសកម្មភាពខុសច្បាប់ដែលបានរកឃើញនៅក្នុងរបាយការណ៍នេះ ហើយចាត់វិធានការម៉ឺងម៉ាត់ប្រឆាំងនឹងបុគ្គល និងក្រុមហ៊ុនដែលត្រូវបានស៊ើបអង្កេតឃើញថា បានពាក់ព័ន្ធក្នុងសកម្មភាពកាប់ឈើខុសច្បាប់ ព្រមទាំងត្រូវចាត់វិធានការបន្ថែមទៀត ដើម្បីការពារកុំឲ្យសកម្មភាពខុសច្បាប់កើតឡើងនៅពេលអនាគត។
ស្ថានទូតសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតវៀតណាម មិនឆ្លើយតបសំណើសុំការបំភ្លឺរបស់អាស៊ីសេរី នៅថ្ងៃទី២៤ ខែឧសភា។
ក្រសួងកសិកម្ម និងក្រសួងបរិស្ថាន កំពុងសិក្សាផ្ទៀងផ្ទាត់ព័ត៌មានដែលរកឃើញដោយ EIA។ ក៏ប៉ុន្តែស្ថាប័នដែលទទួលខុសត្រូវក្នុងការរក្សាព្រៃឈើនេះ បានលើកឡើងថា ចំនួនឈើខុសច្បាប់ដែលកាប់ និងដឹកចេញពីប្រទេសកម្ពុជា មិនឆ្លុះបញ្ចាំងពីការពិត ខណៈបន្តអះអាងថា រដ្ឋាភិបាលបានចាត់វិធានការជាច្រើនដើម្បីទប់ស្កាត់ និងបង្ក្រាបបទល្មើសព្រៃឈើ។
ការលើកឡើងនេះ ត្រូវបានលោក ចាហ្គោ វ៉ាដលេ (Jago Wadley) មន្ត្រីយុទ្ធនាការជាន់ខ្ពស់ផ្នែកព្រៃឈើនៃអង្គការទីភ្នាក់ងារស៊ើបអង្កេតបរិស្ថាន ថ្លែងនៅក្នុងអ៊ីមែលថា ការច្រានចោលរបស់មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលដែលថា គ្មានការជួញដូរឈើខុសច្បាប់ក្នុងចំនួនដែល EIA បានស៊ើបអង្កេតឃើញ គឺជារឿងរវើរវាយ៖ «ប្រព័ន្ធកូតាវៀតណាម ដែលអនុញ្ញាតឲ្យនាំឈើចូលពីប្រទេសកម្ពុជា នឹងអស់សុពលភាពនៅចុងខែឧសភា ដូច្នេះ ដល់ពេលនោះហើយដែលរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា យល់ថា ខ្លួនត្រៀមរួចរាល់ដើម្បីបើកការស៊ើបអង្កេត ឬក៏ថា បានពិនិត្យសិក្សាល្អិតល្អន់រួចហើយនូវការរកឃើញរបស់ EIA។ ពាណិជ្ជកម្មឈើខុសច្បាប់ដែល EIA បានរកឃើញ នឹងផ្អាកដែរ នៅពេលដល់កំណត់នៃប្រព័ន្ធកូតារបស់វៀតណាម ហើយការស៊ើបអង្កេតរបស់រដ្ឋាភិបាល នឹងមិនរកឃើញអ្វីទាំងអស់»។
លោកបន្ថែមថា EIA នឹងចាត់ទុកវិធានការរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងវៀតណាម មានប្រសិទ្ធភាព លុះត្រាណាមន្ត្រីពុករលួយកម្ពុជា និងវៀតណាម ត្រូវបានស៊ើបអង្កេត កាត់ទោស និងដាក់ទោសទណ្ឌតាមច្បាប់។ លោកថា កម្ពុជាគួរបញ្ឈប់ការរត់ពន្ធឈើ ហើយវៀតណាម គួរដកប្រព័ន្ធកូតានាំចូលឈើដែលខុសច្បាប់ពីកម្ពុជា និងត្រូវផ្សព្វផ្សាយជាសាធារណៈនូវទំហំពាណិជ្ជកម្មជាមួយកម្ពុជា ព្រមទាំងបញ្ជូនឈើខុសច្បាប់ដែលនាំចូលពីប្រទេសកម្ពុជា មកកម្ពុជាវិញ។
លោក អ៊ូច ឡេង ប្រធានអង្គការការងារពិសេសដើម្បីសិទ្ធិមនុស្ស ដែលបានឃ្លាំមើលការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើនៅកម្ពុជា បានឲ្យដឹងថា ការកាប់ និងដឹកឈើពីកម្ពុជា ទៅវៀតណាម កើតមានជាប្រចាំយូរឆ្នាំមកហើយ ហើយរបាយការណ៍របស់ EIA ឆ្លុះបញ្ចាំងការពិត៕
ឈើហ៊ុប ឈើខ្លឹម កាប់ ជញ្ជូនទៅវៀតណាម ខ្សាច់ទន្លេ ខ្សាច់កោះកុង ដឹកចេញលក់ទៅបរទេសលុយដាក់ហោប៉ៅ ខ្សាច់សំណង់នៅខ្មែរឡើងថ្លៃ អាជីវកម្មឈើកំប៉ិកកំប៉ុកតាមហាងត្រូវអជ្ញាធរកេងប្រវ័ញ្ជ។ សូមបងប្អូនបោះឆ្នោតជូនបក្សសង្គ្រោះជាតិដើម្បីស្តារកិត្តិយសជាតិយើង។