ដោយ ថា កិត្យា
2017-09-12
RFA
(ពីឆ្វេង) លោក ឌឹម គុណឌី និង លោក ហ៊ុន វណ្ណៈ សកម្មជនសកម្មជនចលនាមាតាធម្មជាតិ មុនពេលអាជ្ញាធរចាប់ខ្លួន នៅថ្ងៃទី១២ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៧។ Photo Provided
សកម្មជនចលនាមាតាធម្មជាតិ ២នាក់ ត្រូវបានអាជ្ញាធរក្នុងស្រុកគីរីសាគរ ខេត្តកោះកុង ឃាត់ខ្លួន ខណៈពួកគេជិះទូកថតវីដេអូឯកសារទាក់ទងអាជីវកម្មខ្សាច់នៅតំបន់ព្រែកខ្សាច់នោះ។ ប្រជាសហគមន៍ និងមន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្ស ស្នើសុំឲ្យដោះលែងសកម្មជនការពារបរិស្ថានទាំងពីរនោះវិញ។
សកម្មជនចលនាមាតាធម្មជាតិទាំងពីរនាក់ ត្រូវបាននគរបាលប៉ុស្តិ៍រដ្ឋបាលឃុំព្រែកខ្សាច់ ឃាត់ខ្លួនបញ្ជូនទៅស្នងការដ្ឋានខេត្តកោះកុង ហើយមិនទាន់ត្រូវបានដោះលែងទេ នៅយប់ថ្ងៃទី១២ ខែកញ្ញា បន្ទាប់ពីឃាត់ខ្លួនតាំងពីម៉ោងប្រមាណ ១០ព្រឹក នៅតំបន់ព្រែកខ្សាច់ ស្ថិតក្នុងស្រុកគីរីសាគរ ខេត្តកោះកុង។
ប្រជាសហគមន៍ព្រែកខ្សាច់ លោកស្រី ព្រាប រដ្ឋា រៀបរាប់ថា ការឃាត់ខ្លួននេះ ខណៈដែលសកម្មជនចលនាមាតាធម្មជាតិទាំងពីរនាក់ កំពុងជិះទូកថតរូប និងវីដេអូកប៉ាល់ដឹកខ្សាច់ស៊ីលីកាពីរគ្រឿងក្នុងលំហសមុទ្រ។ ភ្លាមៗ ខាងក្រុមហ៊ុនតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេសកោះកុងដែលហៅកាត់ថា អេស.អ៊ី.ហ្សិត (SEZ Koh Kong Co., Ltd.) បានឃើញ និងប្ដឹងទៅសមត្ថកិច្ចឲ្យឃាត់ខ្លួនតែម្ដង៖ «គាត់ទៅថតលេខកូដកប៉ាល់នោះថា តើកប៉ាល់នោះមកពីប្រទេសណា ហើយពេលនោះឈ្មោះ ព្រំ វន្នី ដែលជាអធិការរងក្នុងស្រុកគីរីសាគរ បានជិះអូប័រ ហើយបានទៅចាប់ខ្លួនគាត់ និងបញ្ជូនមកកន្លែងប៉ុស្តិ៍មួយដូចជាកន្លែងចាំដីឲ្យក្រុមហ៊ុន ក្រោយមកបានគេបញ្ជូនគាត់មកនគរបាលឃុំព្រែកខ្សាច់»។
សកម្មជនទាំង ២នាក់ដែលត្រូវឃាត់ខ្លួននោះ មានលោក ឌឹម គុណឌី និងលោក ហ៊ុន វណ្ណៈ។ ក្រោយឃាត់ខ្លួន និងសួរនាំនៅប៉ុស្តិ៍នគរបាលព្រែកខ្សាច់ ហើយនោះ អ្នកទាំងពីរត្រូវបានគេបញ្ជូនខ្លួនទៅស្នងការខេត្តកោះកុង។
ជុំវិញការឃាត់ខ្លួននេះ អាស៊ីសេរី មិនអាចសុំការពន្យល់ពីមេប៉ុស្តិ៍នគរបាលព្រែកខ្សាច់ លោក គឹម វណ្ណា បានទេ ដោយម្ដងលោកថា ជាប់រវល់ និងម្ដងទៀតលោកថា ស្ដាប់មិនឮ។ រីឯស្នងការនគរបាលខេត្តកោះកុង លោក សំ ឃិតវៀន មិនអាចទាក់ទងតាមទូរស័ព្ទបានទេ នៅរសៀលថ្ងៃទី១២ ខែកញ្ញា។
ការឃាត់ខ្លួននេះ ក្រោយពីសកម្មជនចលនាមាតាធម្មជាតិ បានចេញផ្សាយវីដេអូមួយ ទាក់ទងនឹងការរកឃើញភាពមិនប្រក្រតីនៃការនាំចេញខ្សាច់ស៊ីលីកា ឬខ្សាច់ស ទៅកោះតៃវ៉ាន់ចំនួនជាង ១លានតោន ដែលគិតជាទឹកប្រាក់ជាង ៣០លានដុល្លារអាមេរិក។ ក្នុងវីដេអូនោះ ពួកគេក៏ទាមទារឲ្យរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងរ៉ែ និងថាមពល លោក ស៊ុយ សែម ពិចារណាចុះចេញពីតំណែង ដើម្បីឲ្យថ្នាក់ដឹកនាំថ្មីផ្សេងទៀតស្ដារកេរ្តិ៍ឈ្មោះរដ្ឋាភិបាលឡើងវិញ។
មន្ត្រីសម្របសម្រួលសមាគមអាដហុក (ADHOC) ប្រចាំខេត្តកោះកុង លោក ញៀប សំអឿន លើកឡើងថា អ្នកទាំងពីរនាក់នោះ មិនបានទៅថតនៅក្នុងតំបន់កើបខ្សាច់ស៊ីលីកានៅក្នុងតំបន់ក្រុមហ៊ុន SEZ របស់លោកឧកញ៉ា លី យ៉ុងផាត់ នោះទេ ពោលគឺពួកគេថតនៅកប៉ាល់ដឹកខ្សាច់ពីរគ្រឿងនៅឆ្ងាយពីរក្រុមហ៊ុននោះ។ លោកបន្តថា បើមើលទៅលើដំណើរការនៃការឃាត់ខ្លួននេះ គឺខាងក្រុមហ៊ុន និងអ្នកមានអំណាចហាក់ដូចជាមានចេតនាមិនល្អចំពោះអ្នកការពារធនធានធម្មជាតិ។
មន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្សរូបនេះសម្ដែងការព្រួយបារម្ភ និងបន្តឃ្លាំមើលករណីនេះបន្តទៀត៖ «យើងទទូចហើយទទូចទៀត សូមអោយធ្វើការពិចារណាប្រសិនបើណាជាគាត់បានធ្វើកំហុសឆ្គង ឬមិនគាប់គួរជាមួយភាគីណាមួយ គឺសូមអោយមានការជជែកគ្នាជាជាងយកផ្លូវផ្សេងដូចជាយកពួកគាត់ដាក់ពន្ធនាគារអីជាដើមហ្នឹង យកមកដោះស្រាយជាបញ្ហា ឆ្លើយតបនឹងសកម្មភាពដ៏ល្អរបស់ពួកគាត់។យើងរង់ចាំមើលទៀតថា តើអាជ្ញាធរនឹងធ្វើអីជាមួយពួកគាត់»។
លោក ញៀប សំអឿន លើកឡើងថា ក្រុមហ៊ុន SEZ Koh Kong ដែលមានលោក លី យ៉ុងផាត់ ជាប្រធាន បានទទួលដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចកាលពីឆ្នាំ២០១០ លើទំហំផ្ទៃដីជិត ១ម៉ឺន (៩.៩៧៧) ហិកតារដើម្បីដាំដំណាំកសិ-ឧស្សាហកម្ម។ ប៉ុន្តែក្រោយទទួលបានដី និងមានទំនាស់ជាមួយប្រជាពលរដ្ឋដោះស្រាយមិនទាន់ចប់រួចរាល់នោះ ខាងក្រុមហ៊ុនក៏ចាប់ផ្ដើមបើកយុទ្ធនាការកើបខ្សាច់ស៊ីលីកា ដែលបណ្ដាលឲ្យមានការព្រួយបារម្ភពីប្រជាពលរដ្ឋ។ អាស៊ីសេរី មិនទាន់អាចទាក់ទងតំណាងក្រុមហ៊ុនបានឡើយជុំវិញករណីនេះ។
សកម្មជនចលនាមាតាធម្មជាតិ អ្នកនាង លីម ស័រ ទាមទារឲ្យមានការដោះលែងអ្នកទាំងពីរនោះវិញ ព្រោះពួកគេពុំបានចូលទៅក្នុងការដ្ឋានក្រុមហ៊ុនឡើយ ហើយម្យ៉ាងទៀត ក្រសួងរ៉ែ និងថាមពល និងក្រសួងបរិស្ថាន ក៏តែងតែស្រែកឲ្យមានការសហការគ្នាដើម្បីពិនិត្យមើលការនាំខ្សាច់ចេញនោះទេ៖ «ការដែលគាត់ (អាជ្ញាធរ) ធ្វើបែបហ្នឹងគឺជាការគំរាមកំហែងមួយដល់ប្រជាពលរដ្ឋ ក៏ដូចជាយុវជនផ្សេងទៀត ធ្វើឲ្យគាត់អត់ហ៊ានចូលរួមការពារធនធានធម្មជាតិ ប្រសិនបើយើងធ្វើការងារ ត្រូវបានគេចាប់ខ្លួនដូច្នេះ»។
ករណីភាពមិនប្រក្រតីនៃការនាំចេញខ្សាច់ទៅក្រៅប្រទេស បានក្លាយជារឿងរសើប បន្ទាប់ពីមានការផ្ទុះរឿងអាស្រូវបាត់ទឹកប្រាក់ជាង ៧០០លានដុល្លារអាមេរិក ពីការនាំចេញខ្សាច់ទៅសិង្ហបុរី និងឥណ្ឌា។ ថ្មីៗនេះ ក៏មានផ្ទុះឡើងមួយករណីថ្មីទៀត នោះគឺជាភាពមិនស៊ីគ្នានៃទិន្នន័យនាំចេញខ្សាច់ពីកម្ពុជា ទៅកោះតៃវ៉ាន់ ចំនួនជាង ១លានតោន ដែលគិតជាទឹកប្រាក់ជាង ៣០លានដុល្លារអាមេរិក។ អង្គការសង្គមស៊ីវិលផ្នែកបរិស្ថាន ទាមទារឲ្យមានការស៊ើបអង្កេតករណីនេះឲ្យបានច្បាស់លាស់៕
ម៉ាមី!
បញ្ហាជាច្រើនបានបន្សល់ទុកឲ្យប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលវិលមុខជាប្រចាំ ពិសេសជុំវិញបញ្ហាអំពើពុករលួយដែលមានលក្ខណៈជាប្រព័ន្ធ ហើយជានិច្ចកាលច្រើនតែត្រូវបានរំដោះខ្លួន និងលាងខ្លួនបានយ៉ាងស្អាតបាត ។ បើយើងចង់ដោះស្រាយតាមផ្លូវច្បាប់វិញក៏ពិបាកនឹងរកកំហុសណាស់ ព្រោះចេះឆ្លើយយោងដាក់គ្នាទៅវិញទៅមក ។ យ៉ាងណាម៉ាមី សូមបញ្ជាក់ផងដែរថា៖ ប្រជាជនបច្ចុប្បន្នលោកមានការយល់ដឹងច្រើនណាស់ហើយល្មមនឹងអាចគិតថានេះជាអំពើល្អ និងនេះជាអំពើអាក្រក់ គ្រាន់ថាពេលខ្លះលោកមិនរវល់ហាមាត់ ហាកតទល់នូវអ្វីដែលលោកថា វាជាអំពើស្មោកគ្រោគ ។ តួយ៉ាងដូចជាបញ្ហាខ្សាច់មួយនេះជាដើម កាលពីប៉ុន្មានឆ្នាំមុន រឿងខ្សាច់មួយនេះបានកើតឡើងម្តងហើយទៅប្រទេសសង្ហបូរី អីឡូវទៅតៃវ៉ាន់ដែលមានទំហំទឹកប្រាក់ច្រើនគួរសម ដែលខ្ចាត់ព្រាត់ចេញពីដៃរដ្ឋ ។ រាជរដ្ឋាភិបាលបានជម្រាបម្តងហើយម្តងទៀតថា មិនត្រឹមតែមន្រ្តីថ្នាក់ធំទេដែលមិនត្រូវពាក់ព័ន្ធជាមួយឈ្មួញ សូម្បីតែគ្រួសារមន្រ្តីធំៗទំាងនោះក៏គួរតែមិនត្រូវជាប់ពាក់ព័ន្ធពីបញ្ហានោះផងដែរ ចាប់ពីពេលនេះតទៅ ។ បើសម្លឹងមើលពីអតីតកាល របបមួយចំនួនច្រើនតែធ្លាក់និងជួបបរាជ័យ ដោយសារតែទំហំនៃអំពើពុករលួយវាដល់កម្រិតដែលវាមិនអាចទទួលយកបាន ទោះបីបើចេះជប់ ចេះជ្រែកដី ក៏មិនអាចស្រង់ស្ថានការណ៍បានដែរ មួយវិញទៀតបែបផែនការិយាល័យធិបតី គ្រួសារនិយម ដែលទំាងអស់នេះជាបន្ទុក ដល់អ្នកគ្រប់គ្រងនឹងក្អួតធ្លាក់ឈាម ។ អញ្ចឹងរដ្ឋាភិបាលគួរធ្វើ និងប្រើយុទ្ធសាស្ត្រអ្វីបន្តទៀត? មើលពីរបបប៉ុល ពត តាមពិតម៉ាមី ថាការរំដោះប្រទេសចេញពីរបបនេះពិតជាតាមរយៈកងកំលាំងរបស់យើង និងមានជំនួយពីកងទ័ពវៀតណាម ប៉ុន្តែ សូមឆ្លៀតឳកាសជំរាបជូនបន្តិចបើខ្ញុំស្មាន ប្រហែលកងទ័ពប៉ុល ពត ត្រូវបណ្តាសាររបស់ប្រជាពលរដ្ឋរាប់លាននាក់ដែលបានស្លាប់បាត់បង់ជីវិត និងរាប់លាននាក់ទឿតកំពុងរស់នៅយ៉ាងសែនវេទនា ដែលនេះជាផ្នែកមួយជំរុញឲ្យ ប៉ុល ពត ចាញ់ដៃ ។ បណ្តាសារគឺជាមធ្យោបាយចុងក្រោយដែលប្រជាពលរដ្ឋត្រូវប្រើ ព្រោះលែងមានប្រព័ន្ធដែលមានសុវត្ថិភាពណាមួយ អាចជួយពួកគាត់បានទៀតហើយ ។ បើសិនបើអ្នកជឿថាមានបាប មានបុណ្យមែន នេះគួរតែប្រយ័ត្នខ្លួនទៅ ។ យកល្អ រាជរដ្ឋាភិបាលគួរតែចាត់មន្រ្តីណាម្នាក់ដែលជាភ្នែក ជាច្រមុះ ឲ្យទៅត្រួតពិនិត្យតាមដានមើល ថាតើភ្នែករបស់មន្រ្តីនោះវាល្អ ឫវាស្អុយជាងភ្នែកប្រជាពលរដ្ឋ បើមើលឃើញថាភ្នែកមន្ត្រីនោះវាស្អុយ គួរតែខ្វេះភ្នែករបស់មន្ត្រីនោះចោលទៅ ។ មានរឿងច្រើនណាស់ដូចជា ឈើរាប់រយដើមលក់បានតែ ១៥,០០០ ដុល្លារ ដែលតម្លៃឈើដែលគេបានប៉ាន់ប្រមាណមានរហូតដល់ទៅរាប់រយលានដុល្លារដែលហូរវៀងចេញពីដៃរដ្ឋ ។សុំទោស!