ដោយ សួង សុខភារី
21/09/2018
RFI
រូបភាព៖ ឡូហ្គូ មជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធមនុស្សកម្ពុជា (CCHR)
@FB/ CCHR
មជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា (CCHR) សមាគមអាដហុក និងមជ្ឈមណ្ឌលសាមគ្គីភាព នៅក្នុងសប្តាហ៍នេះ បានរួមគ្នាចេញផ្សាយរបាយការណ៍ឆ្នាំទី ២ នៃការឃ្លាំមើលសេរីភាពមូលដ្ឋាននៅកម្ពុជា។ របាយការណ៍កម្រាស់ ១៦៦ទំព័រនោះ បានបង្ហាញឲ្យឃើញថា ការរឹតត្បិតលើសេរីភាពជាមូលដ្ឋាន សេរីភាពខាងការបញ្ចេញមតិ មានការកើនឡើងគួរឲ្យកត់សម្គាល់ ខណៈសេរីភាពខាងការបង្កើតសមាគម បានធ្លាក់ចុះច្រើន។
របាយការណ៍ឆ្នាំទី ២នោះ គឺជាលទ្ធផលនៃការឃ្លាំមើលចាប់ពីថ្ងៃទី ១ខែមេសា ឆ្នាំ ២០១៧ ដល់ថ្ងៃទី ៣១ខែមីនា ឆ្នាំ ២០១៨ ដោយបូករួមបញ្ចូលទាំងព្រឹត្តិការណ៍បោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ សង្កាត់ ឆ្នាំ ២០១៧ និងការរៀបចំការបោះឆ្នោតជាតិឆ្នាំ ២០១៨។ ជាការកត់សម្គាល់ របាយការណ៍របស់អង្គការសិទ្ធិមនុស្សទាំង ៣ បានរកឃើញថា ការរឹតត្បិតលើសេរីភាពជាមូលដ្ឋាន នៅក្នុងឆ្នាំទី ២នេះ មានចំនួន ៥៩៣ករណី កើនលើសឆ្នាំទី ១ ដែលមានត្រឹម ៣៩១ករណី។
របាយការណ៍ដដែលនោះ ក៏បញ្ជាក់ដែរថា សេរីភាពខាងការបង្កើតសមាគម បានធ្លាក់ចុះក្នុងឆ្នាំទី ២ តាមរយៈការធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់ក្នុងពេលថ្មីៗ និងការកើនឡើងនៃការតាមដាន និងឃ្លាំមើលលើសកម្មភាពរបស់សមាគម ក៏ដូចជាសន្ទុះក្នុងការដាក់ទណ្ឌកម្មលើគណបក្សនយោបាយ និងសង្គមស៊ីវិល។ គម្រោងឃ្លាំមើលសេរីភាពមូលដ្ឋាន បានកត់ត្រា ១៨២ករណី ដែលបង្ហាញថា រដ្ឋាភិបាលបានត្រួតត្រា មកលើអង្គការសង្គមស៊ីវិល ដែលជាការរំលោភបំពានលើបទដ្ឋានអន្តរជាតិ។ ក្នុងនោះ មានករណីជាច្រើន ដែលអាជ្ញាធរបានរំខានដល់សកម្មភាពប្រជុំ វគ្គបណ្តុះបណ្តាល ឬ ការជួបជុំគ្នា ដើម្បីប្រារព្ធធ្វើពិធីអ្វីមួយរបស់សមាគម។
បើតាមសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សដដែល នៅក្នុងឆ្នាំទី ២នេះ រដ្ឋាភិបាល បានបង្កើនការចាប់អារម្មណ៍លើការបញ្ចេញមតិតាមប្រព័ន្ធទំនាក់ទំនងសង្គម ដែលនាំឲ្យមានការកើនឡើង ការរំលោភបំពានលើសេរីភាពបញ្ចេញមតិតាមអ៊ីនធឺណេត។ ចំណែកសេរីភាពខាងការជួបប្រជុំ ត្រូវបានរឹតបន្តឹង ដោយមានការហាមឃាត់ការជួបប្រជុំចំនួន ២៦ដង ហើយការហាមឃាត់ភាគច្រើន គឺមានពាក់ព័ន្ធនឹងការរំលាយគណបក្សប្រឆាំង និងគម្រោងប្រមូលផ្តុំជុំវិញករណីឃាត់ខ្លួន សាកសួរ និងសវនាការលោកកឹម សុខា៕