ដោយ ម៉ៅ សុធានី
2018-10-16
RFA
ស្ដាប់ ឬទាញយកសំឡេង
អ្នកឃ្លាំមើលការអភិវឌ្ឍសង្គម លោកបណ្ឌិត មាស នី ថ្លែងក្នុងវេទិកាអ្នកស្ដាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី កាលពីថ្ងៃទី៩ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៧។ Photo: RFA
សម្ភាសន៍បណ្ឌិត មាស នី អំពីសហភាពអឺរ៉ុបដកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធពីកម្ពុជា
អ្នកវិភាគនយោបាយ បណ្ឌិត មាស នី គូសបញ្ជាក់ថា ការដកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធរបស់សហភាពអឺរ៉ុប ក្រោមកម្មវិធី «គ្រប់មុខទំនិញលើកលែងតែអាវុធ» ឬហៅកាត់ថា EBA មិនមែនជាការដាក់ទណ្ឌកម្មរបស់សហភាពអឺរ៉ុបមកលើកម្ពុជានោះទេ។ ក៏ប៉ុន្តែ លោកថា បញ្ហាសំខាន់គឺសហភាពអឺរ៉ុប មិនចង់ឲ្យការធ្វើជំនួញពាណិជ្ជកម្មរបស់ខ្លួនជាមួយកម្ពុជា មានការប្រឡាក់ប្រឡូក ឬពាក់ព័ន្ធទៅនឹងបញ្ហានៃការរំលោភបំពានសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ និងការរម្លាយប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា។ លោកបណ្ឌិត មាស នី បន្តថា ដូច្នេះ ប្រសិនបើកម្ពុជា មិនព្រមដើរថយក្រោយទៅរកស្ថានភាពដូចប្រក្រតីនោះទេ នោះសហភាពអឺរ៉ុប ក៏មានសិទ្ធិលុបចោលប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA នេះដែរ៖ «នេះវាជារឿងធម្មតារបស់ប្រទេស។ កាលណាការធ្វើជំនួញណាមួយ វាមិនត្រូវនឹងគុណតម្លៃរបស់គេ នោះគេមានសិទ្ធិក្នុងការដកចេញ។ អ៊ីចឹង យើងមិនអាចបន្ទោសគេថា នេះជាទណ្ឌកម្មរបស់គេទេ។ គេគ្រាន់តែដកខ្លួនចេញ ហើយបើសិនជាយើងនៅតែបន្តអ្វីដែលទៅទៀត អាន្នុង យើងទៅតែយើងទៅ។ ប៉ុន្តែគេៗ មានសិទ្ធិក្នុងការដកចេញបាទ!»។
ជាមួយគ្នានេះ លោកបណ្ឌិត មាស នី ក៏បានគូសបញ្ជាក់អំពីសារៈសំខាន់នៃការផ្តល់ប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធនេះថា បានជួយជ្រោមជ្រែងទៅដល់ការលូតលាស់សេដ្ឋកិច្ចថ្នាក់ជាតិ ឬ GDP ដល់ទៅប្រមាណ ៧០ភាគរយ ដែលទំហំនៃការនាំចេញទៅកាន់ទីផ្សារអឺរ៉ុប មានប្រមាណពី ៦ ទៅ ៧ពាន់លានដុល្លារអាមេរិកក្នុងមួយឆ្នាំៗ។ លោកថា ការធ្វើឲ្យមានការរអាក់រអួលណាមួយ ទៅលើការផ្តល់ប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA នេះ នោះនឹងមានផលប៉ះពាល់ធំធេងដល់សេដ្ឋកិច្ចទាំងថ្នាក់ជាតិ និងទាំងថ្នាក់មូលដ្ឋាន ខណៈពលរដ្ឋខ្មែរប្រមាណជា ៨សែននាក់ កំពុងតែពឹងផ្អែកទៅលើការងារនៅតាមបណ្តារោងចក្រនានា៖ «បើសិនជាយើងគ្រាន់តែនិយាយត្រឹមតែការប៉ះពាល់ទៅដល់កម្មករម្នាក់ៗ បាត់បង់ប្រាក់ខែនោះ នោះវាឃើញតិចតួចទេ។ ក៏ប៉ុន្តែសំខាន់យើងត្រូវទទួលស្គាល់ថា នៅក្នុងកម្មករម្នាក់ត្រូវចិញ្ចឹមមនុស្ស ២ ឬ ៣នាក់ទៀត។ ទោះបីជាប្រាក់ខែនោះមានតែ ១៦៨ដុល្លារ ឬក៏ ២០០ដុល្លារ នៅក្នុងមួយខែមែន ក៏ប៉ុន្តែគាត់ម្នាក់ៗ ត្រូវទទួលក្នុងការចិញ្ចឹមដល់គ្រួសារបងប្អូននៅខាងក្រោយដល់ទៅ ២ ឬ ៣នាក់យ៉ាងតិច។ ហើយបើយើងមើលទៅក្នុងគ្រួសារនៅតាមជនបទទៀត ចំនួនប្រាក់ដែលខ្ចីពីធនាគារ ពីស្ថាប័នមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ មានរហូតទៅដល់ ៣ពាន់ទៅ ៤ពាន់លានដុល្លារ។ នេះនៅជំពាក់ប្រាក់។ មានភូមិខ្លះរហូតដល់ ៨០ ទៅ ៩០ភាគរយ គឺពាន់ព័ន្ធនឹងការខ្ចីប្រាក់នេះឯង។ ការខ្ចីប្រាក់នេះ គឺសង្ឃឹមទៅលើបានប្រាក់សំណង ដែលបានពីប្រាក់ខែមកហ្នឹង យកទៅសងបណ្តោះគេ ហើយយកលុយនេះ អាចទៅសង់ផ្ទះ ឬទិញម៉ូតូថ្មី ដើម្បីជិះ ដែលយើងឃើញជាក់ស្តែងសម្រាប់ជីវិតកម្មករ»។
ការលើកឡើងរបស់លោកបណ្ឌិត មាស នី យ៉ាងដូច្នេះ គឺស្របពេលដែលសហភាពអឺរ៉ុប បានជូនដំណឹងជាផ្លូវការដល់របបក្រុងភ្នំពេញ អំពីការអនុវត្តនីតិវិធីនៃការដកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA ដែលត្រូវប្រើពេលយ៉ាងតិចពី ៦ ខែ ទៅ ១ឆ្នាំ គិតចាប់ពីដើមខែតុលានេះ មុននឹងធ្វើការសម្រេចចិត្តដកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធនេះ ជាផ្លូវការពីកម្ពុជាតែម្តង៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
ស្អីអាមាសនី អ្នកវិភាគផេះចង្ក្រានហ្នឹងនិយាយសុទ្ធតែ ការដកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធរបស់សហភាពអឺរ៉ុប
ក្រោមកម្មវិធី «គ្រប់មុខទំនិញលើកលែងតែអាវុធ» ឬហៅកាត់ថា EBA មិន មែនជាការដាក់ទណ្ឌកម្មរបស់
សហភាពអឺរ៉ុបមកលើកម្ពុជាប៉ុន្តែ ថា បញ្ហាសំខាន់គឺសហភាពអឺរ៉ុប មិនចង់ឲ្យការធ្វើជំនួញពាណិជ្ជកម្ម
របស់ខ្លួនជាមួយកម្ពុជា មានការប្រឡាក់ប្រឡូក ឬពាក់ព័ន្ធទៅនឹងបញ្ហានៃការរំលោភបំពានសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ
និងការរម្លាយប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា ? ។
និយាយដោយស្មោះត្រង់ចុះ ពួកអាពូជឆ្កែបក្សសង្គ្រោះជាតិ ឲ្យតែវាចាប់ផ្តើមនិយាយ គឺវាទាញ
ចាប់ផ្កាយលើមេឃមកទ្រាប់ក្តិតអង្គុយតែម្តង ។
ប៉ុន្តែសតិបញ្ញា ចំណេះដឹងរបស់វាវិញ មិនលើសពីឆ្កែទេ គឺអន់ជាងឆ្កែយ៉ាងប្រាកដ ។
តាំងខ្លួនសុទ្ធតែជាអ្នកវិភាគ តែការវិភាគរបស់វា តើដែលត្រូវ និងទទួលបានជោគជ័យ
តាមការព្យាករណ៍របស់វាដែរឬទេ ?
គ្មានទេ គឺ សូន្យ ZERO តាផ្លាកតែម្តង !
អញ្ចឹងខ្ញុំថាពួកអាអស់នេះ ចេះត្រឹមព្រុសដូចឆ្កែ មានខួរក្បាលអន់ជាងឆ្កែ តើខុសឬត្រូវ ?
សូមបញ្ចេញយោបល់មកចុះ ?
បើគ្មានយោបល់ទេ ការនិយាយរបស់ខ្ញុំគឺត្រឹមត្រូវជាប្រាកដ !
(មើលឲ្យច្បាស់ អាល្ងង់មាស នី ! )
ប្រធានសភា IPU អបអរសាទរយ៉ាងពេញទំហឹង ចំពោះជោគជ័យ នៃការបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជាដែលបង្ហាញពីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ
យ៉ាងពិតប្រាកដ
*************************
(ហ្សឺណែវ, ស្វីស)៖ លោកស្រី Gabriela Cueva Barron ប្រធានសហភាពអន្តរសភា IPU បានអបអរសាទរយ៉ាងពេញទំហឹង ក៏ដូចជា វាយតម្លៃខ្ពស់ ចំពោះសមិទ្ធិផលដែលកម្ពុជាសម្រេចបាន ជាពិសេសលទ្ធផលដ៏ជោគជ័យនៃការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៨នៅកម្ពុជា ដែលបានបង្ហាញអំពីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ យ៉ាងពិតប្រាកដ។
ការអបអរសាទរនេះ ធ្វើឡើងក្នុងឱកាសលោកស្រីប្រធានសភា IPU ឯកភាពទទួលជួបសម្តែងការគួរសមជាមួយគណៈប្រតិភូសភាកម្ពុជា ដឹកនាំដោយ លោកជំទាវឃួន សុដារី អនុប្រធានទី២រដ្ឋសភា និងជាប្រធានគណៈប្រតិភូសភាកម្ពុជា ចូលរួមមហាសន្និបាតលើកទី១៣៩ នៅថ្ងៃទី១៦ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១៨។
លោកជំទាវ ឃួន សុដារី បាននាំនូវសារអបអរសាទរពីសម្តេចពញាចក្រី ហេង សំរិន ប្រធានរដ្ឋសភា ជូនចំពោះលោកស្រី ប្រធានសហភាពអន្តរសភា ដែលខិតខំប្រឹងប្រែង ក្នុងឋានៈលោកស្រី ជាប្រធានសហភាពអន្តរសភា ដែលមានសមជិកដល់ទៅ១៧៨ប្រទេស នៅទូទាំងពិភពលោកឆ្ពោះទៅរកជោគជ័យជានិច្ច។
លោកជំទាវឃួន សុដារី ក៏បានគូសបញ្ជាក់ផងដែរថា នៅក្នុងអំឡុងការបោះឆ្នោតជាសកល
ចុងក្រោយនេះ ក្នុងខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៨ មានគណបក្សនយោបាយចំនួន២០ ដែលបានប្រកួតប្រជែង
ដើម្បី អាសនៈសភា ដែលនេះគឺជាការបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់លាស់ណាស់ថា គណបក្សទាំង២០នេះ ជាតំណាងស្របច្បាប់ នៃពហុគណបក្សនយោបាយ ដែលចូលរួមក្នុងការបោះឆ្នោត ហើយបានឆ្លុះបញ្ចាំងនូវអ្វីដែលអ្នកសង្កេតការណ៍មួយចំនួនហៅថា ដំណើរការប្រជាធិបតេយ្យដ៏ត្រឹមត្រូវ និងស្ថេរភាពជាទូទៅនៅកម្ពុជា។
សម្រាប់ដំណើរការបោះឆ្នោតកន្លងទៅនេះ មានអ្នកចូលរួមបោះឆ្នោតជិត ៧លាននាក់
បើគិតជាភាគរយ៨៣.០២% នៃអ្នកចុះបញ្ជីបោះឆ្នោតសរុប បានបោះឆ្នោត និងបានធ្វើការជ្រើសរើស តាមបែបផែននយោបាយដោយសេរីរបស់ខ្លួន។ ដោយឡែកអ្នកសង្កេតការណ៍អន្តរជាតិ ចំនួន៥៣៩មកពីប្រទេសជាង ៥០ប្រទេស ក្នុងចំណោមនោះមកពីស្ថាប័នអន្តរជាតិ រួមមាន គណបក្សនយោបាយអាស៊ាន សភាអាស៊ី អន្តរសភាអាស៊ាន និងក្រុមប្រឹក្សាសហគមន៍អឺរ៉ុប ផ្នែកទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិដើម្បីជាសាក្សី តាមដានពិនិត្យមើលលើការអនុវត្ត លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ
ពោរពេញ ដោយសន្តិវិធីដែលជាឱកាសប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់ប្រទេសកម្ពុជា។
លោកជំទាវអនុប្រធានទី២រដ្ឋសភា បានពន្យល់បន្ថែមអំពីស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា ដែលជាការពិតរបស់កម្ពុជា ដែលមជ្ឈដ្ឋានខាងក្រៅ និងពួកអគតិមួយក្តាប់តូចនាំគ្នាដើរ បំភ្លៃការពិតបោកប្រាស់អន្តរជាតិក្នុងចេតនាយ៉ងខ្នង ក្នុងការបំផ្លិចបំផ្លាញជាតិកម្ពុជា ដែលកំពុងតែរីកចម្រើនអត់ឈប់ឈរ ក្នុងកំណើនសេដ្ឋកិច្ច៧%ជាប្រចាំឆ្នាំ។
តាមការណែនាំរបស់សម្តេចប្រធានរដ្ឋសភា លោកជំទាវឃួន សុដារី បានអញ្ជើញលោកស្រីប្រធានសហភាពអន្តរសភា ចូលរួមកិច្ចប្រជុំប្រចាំលើកទី២៧ របស់
វេទិកាសភាអាស៊ី-ប៉ាហ្វិក ចាប់ពីថ្ងៃទី១៤-១៧ ខែមករា ឆ្នំា២០១៩ ក្នុងឋានៈជាភ្ញៀវកិត្តិយស និងស្នើលោកស្រីពិនិត្យអំពីស្ថានភាពពីអំពីកម្ពុជាផងដែរ។
ជាការឆ្លើយតបលោកស្រី Gabriela Cueva Barron ប្រធានសហភាពអន្តរសភា បានឯកភាពដឹកនាំគណៈប្រតិភូចូលរួមកិច្ចប្រជុំប្រចាំលើកទី២៧ របស់វេទិកាសភាអាស៊ី-ប៉ាហ្វិក និងបានអបអរសាទរយ៉ាងពេញទំហឹង ក៏ដូចជាវាយតម្លៃខ្ពស់ចំពោះសមិទ្ធិផលដែលកម្ពុជា សម្រេចបានជាពិសេសលទ្ធផលដ៏ជោគជ័យ នៃការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៨នៅកម្ពុជាដែលបានបង្ហាញអំពីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យយ៉ាងពិតប្រាកដ៕