ដោយ ជី វិតា
2019-06-13
RFA
តុលាការថៃ នៅទីក្រុងបាងកក នៅថ្ងៃទី១២ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៩។ រូប៖ ជីវិតា
តុលាការថៃផ្នែករដ្ឋប្បវេណីនៅទីក្រុងបាងកកប្រទេសថៃ បានបើកសវនាការបឋមពិនិត្យមើលពាក្យបណ្ដឹងសមូហភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរនៅខេត្តឧត្តរមានជ័យ ដែលប្ដឹងក្រុមហ៊ុនស្ករអំពៅថៃដ៏ធំមួយឈ្មោះ មិត្រផុន (Mitr Phol Limited) ថា បានរំលោភយកដីធ្លី និងដុតផ្ទះសម្បែងរបស់ពួកគេ ពីឆ្នាំ២០០៨ ដល់ឆ្នាំ២០១៥។
ជាសាក្សីក្នុងតុលាការថៃនៅពីព្រឹកថ្ងៃពុធ ទី១២ ខែមិថុនានេះ អ្នកភូមិបីនាក់ ដែលតំណាងឱ្យជនរងគ្រោះដីធ្លី ៧០០គ្រួសារ ពីខេត្តឧត្តរមានជ័យសង្ឃឹមថា តុលាការថៃនឹងរកយុត្តិធម៌ជូនដល់ពួកគេ។
ជាជនរងគ្រោះខ្លួនឯងផង និងតំណាងអោយពលរដ្ឋជាង៧០០គ្រួសារផង ពលរដ្ឋម្នាក់ដែលសុំមិនប្រាប់ឈ្មោះ និងមិនបញ្ចេញសំឡេងដើមរបស់ខ្លួន ដោយបារម្ភពីសុវត្ថិភាពពេលត្រឡប់ទៅកម្ពុជាវិញនោះ ប្រាប់អាស៊ីសេរីនៅមុខបន្ទប់តុលាការ នៅទីក្រុងបាងកកថា អ្នកស្រី និងតំណាងជនរងគ្រោះដីធ្លីដទៃទៀតពីខេត្តឧត្តរមានជ័យមិនមានជំនឿលើតុលាការកម្ពុជាទេ ទើបបានមកដាក់ពាក្យបណ្ដឹងនៅតុលាការថៃ។
តំណាងពលរដ្ឋរូបនេះ រៀបរាប់ថា ជម្លោះដីធ្លីជាមួយក្រុមហ៊ុន មិត្រផុន (Mitr Phol Limited) ចាប់ផ្ដើមនៅឆ្នាំ២០០៨ នៅពេលក្រុមហ៊ុនស្ករអំពៅថៃមួយនេះ ទទួលបានដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចជិត ២០.០០០ (ពីរម៉ឺន) ហិកតារ ដើម្បីវិនិយោគដំណាំអំពៅចំនួន ៧០ឆ្នាំ នៅខេត្តឧត្តរមានជ័យ។
ការវិនិយោគដំណាំអំពៅរបស់ក្រុមហ៊ុនថៃនេះ បានធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ភូមិចំនួនប្រាំ រួមមាន ភូមិតាម៉ាន ភូមិត្រពាំងវែង ភូមិខ្ទុំ ភូមិអូរបាត់មាន់ ភូមិបុស្ស ឃុំក្រៀល ក្នុងក្រុងសំរោង។ ការប៉ះទង្គិចរវាងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ ដែលការពារឱ្យក្រុមហ៊ុន ជាមួយអ្នកភូមិក៏កើតមានឡើង។
ផ្ទះសម្បែងពលរដ្ឋ ២២៣ខ្នងនៅភូមិអូរបាត់មាន់ ត្រូវបានកម្លាំងរបស់ក្រុមហ៊ុនដុតបំផ្លាញចោលទាំងស្រុង ដើម្បីបង្ខំឱ្យអ្នកភូមិចាកចេញ។ តំណាងជនរងគ្រោះរូបនេះបន្តថា រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំមកនេះពលរដ្ឋដែលរងគ្រោះគ្មានដីធ្វើស្រែចម្ការ បណ្ដាលឱ្យប៉ះពាល់ជីវភាពរស់នៅ សុខភាព ការរៀនសូត្ររបស់កូនចៅ ហើយអ្នកភូមិ ៤នាក់ ត្រូវបានអាជ្ញាធរចាប់ដាក់ពន្ធនាគារទៀតផង។ ដូច្នេះ ការដាក់បណ្ដឹងសមូហភាពនៅតុលាការថៃនេះ គឺដើម្បីទារសំណងប៉ះប៉ូវការខូចខាតទាំងនោះ។
នេះជាលើកដំបូងហើយក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ ដែលតុលាការថៃទទួលបណ្ដឹងរបស់ដើមបណ្ដឹងជាជនជាតិខ្មែរ ប្ដឹងប្រឆាំងក្រុមហ៊ុនថៃ។
អាស៊ីសេរីមិនអាចទាក់ទងសុំការយល់ឃើញជុំវិញរឿងនេះពីអ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌ លោក ជិន ម៉ាលីន បានទេនៅថ្ងៃទី១១ មិថុនា។
លោក អាឡិកសេនដឺ ណូវ៉ាក់ (Alexander Nowak) ទីប្រឹក្សាកិច្ចការនយោបាយនៃស្ថានទូតអាល្លឺម៉ង់ប្រចាំទីក្រុងបាងកក ដែលចូលរួមសង្កេតតាមដានសវនាការនេះ ប្រាប់អាស៊ីសេរីថា ប្រទេសថៃ គឺជាហត្ថលេខីនៃសេចក្ដីប្រកាសជាសាកលស្ដីពីសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិ មានកាតព្វកិច្ចគោរពសិទ្ធិមនុស្ស មិនថានៅទីណាទេ។ លោកថា រាល់ធុរកិច្ច ឬការធ្វើជំនួញជួញដូរ គេត្រូវភ្ជាប់ទៅនឹងការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស ពោលរាល់គម្រោងវិនិយោគទាំងឡាយ ត្រូវតែគិតគូរដល់សិទ្ធិមនុស្ស។ ទោះយ៉ាងណា លោកថា លោកមានការចាប់អារម្មណ៍យ៉ាងខ្លាំង ដែលតុលាការថៃបើកសវនាការពិនិត្យមើលពាក្យបណ្ដឹងរបស់ពលរដ្ឋកម្ពុជានេះ។
តំណាងជនរងគ្រោះដីធ្លីដែលបានមកធ្វើជាសាក្សីក្នុងតុលាការរដ្ឋប្បវេណីថៃ នៅទីក្រុងបាងកក មានក្តីសង្ឃឹមថា តុលាការថៃនឹងផ្តល់យុត្តិធម៌ដល់ជនរងគ្រោះកម្ពុជាជាក់ជាមិនខាន។
ជម្លោះដីធ្លីរវាងពលរដ្ឋខ្មែរនៅខេត្តឧត្តរមានជ័យជាមួយក្រុមហ៊ុនស្ករអំពៅថៃឈ្មោះ មិត្រផុន (Mitr Phol Limited) បានផ្ទុះឡើងនៅឆ្នាំ២០០៨ ហើយបញ្ចប់ដោយគា្មនដំណោះស្រាយនៅឆ្នាំ២០១៥ បន្ទាប់ពីគណៈកម្មការសិទ្ធិមនុស្សប្រទេសថៃ ស្នើឱ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបញ្ឈប់ការវិនិយោគរបស់ក្រុមហ៊ុនថៃឈ្មោះ មិត្រផុន ក្រោយពេលមានអន្តរាគមន៍ពីអង្គការសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជាទៅគណៈកម្មការសិទ្ធិមនុស្សប្រទេសថៃ។ ទោះជាយ៉ាងណាក្ដី បើតាមតំណាងពលរដ្ឋ និងអង្គការសិទ្ធិមនុស្ស មានប្រជាពលរដ្ឋជាង ៣០០ (បីរយ) គ្រួសារក្នុងចំណោមពលរដ្ឋមានជម្លោះដីធ្លីជាង ៧០០គ្រួសារនោះ បានទទួលដីរបស់ខ្លួនមកវិញហើយ បន្ទាប់ពីក្រុមហ៊ុនថៃមួយនេះដកខ្លួនចេញ ហើយប្រាប់ទៅរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាឱ្យប្រគល់ដីចម្រូងចម្រាសទាំងនោះឱ្យអ្នកស្រុកវិញ។
តុលាការថៃនៅទីក្រុងបាងកកនឹងបន្តនីតិវិធីរបស់ខ្លួនទៀត នៅថ្ងៃទី១៣ និងថ្ងៃទី១៤ មិថុនា ដើម្បីពិនិត្យពាក្យបណ្ដឹង និងសាក្សី ថាតើនឹងត្រូវទទួលពាក្យជាសមូហភាព ឬជាបណ្ដឹងជាបុគ្គលម្នាក់ៗ យកមកកាត់សេចក្ដីឬយ៉ាងណា៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។