ដោយ អូន ភាព
2020-03-25
អាស៊ីសេរី
ទណ្ឌិតជាស្ត្រីចូលរួមអបអរសាទរទិវានារីអន្តរជាតិលើកទី៩៩ ដែលបានប្រារព្ធធ្វើឡើងនៅក្នុងបរិវេណពន្ធនាគារព្រៃស ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ នៅថ្ងៃទី៨ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១០។
រូប៖ RFA
គណៈកម្មការជាតិ ពិនិត្យ និងវាយតម្លៃបញ្ជីឈ្មោះ ទណ្ឌិតស្នើសុំបន្ធូរបន្ថយទោស និងលើកលែងទោសនៃក្រសួងយុត្តិធម៌កំពុងពិនិត្យបញ្ជីទណ្ឌិតជិត៤០០នាក់ ក្នុងពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីប្រពៃណីជាតិខាងមុខនេះ។ មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលស្នើទៅក្រសួងយុត្តិធម៌ក្នុងការវាយតម្លៃត្រូវមានតម្លាភាពនិងយុត្តិធម៌។
រដ្ឋលេខាធិការ និងជាអ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌ លោក ជិន ម៉ាលីន ឱ្យអាស៊ីសេរីដឹងថ្ងៃទី២៤ ខែមីនា ថា ទណ្ឌិតដែលទទួលបានលើកលែងនិងបន្ធូរបន្ថយទោសគឺផ្អែកលើលក្ខខណ្ឌដែលតម្រូវដោយច្បាប់គួបផ្សំនិងគោលការណ៍មនុស្សធម៌ជាពិសេសជនងាយរងគ្រោះដូចជាស្ត្រី កុមារ ជនចាស់ជរា និងជនមានជំងឺជាដើម។ លោក ជិន ម៉ាលីន បន្តទៀតថា ក្នុងចំណោមទណ្ឌិតជិត៤០០នាក់នេះអាចនឹងប្រែប្រួល ឬថយចុះខណៈប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាលលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ជាអ្នកសម្រេចចុងក្រោយមុននឹងសម្រេចទូលថ្វាយព្រះមហាក្សត្រ៖«សម្រាប់ការលើកលែងទោសបន្ធូរបន្ថយក្នុងឧកាសបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីប្រពៃណីខ្មែរគឺគណៈកម្មការថ្នាក់ជាតិបានប្រជុំពិនិត្យទៅលើសំណើសុំចំនួន៣៩៩ អ៊ីចឹងទេចំពោះលទ្ធផលមិនទាន់អាចផ្សព្វផ្សាយបានទេ គឺរង់ចាំព្រះរាជក្រឹត្យចេញគឺនឹងដឹងហើយ»។
គណៈកម្មការរាជធានី-ខេត្តដែលក្នុងនោះមានពន្ធនាគារចំនួន ២២ និងគណៈកម្មការក្រសួងមហាផ្ទៃដែលមានមណ្ឌលអប់រំកែប្រែចំនួន៤បានបញ្ជូនសំណើអនុគ្រោះទោសដល់ទណ្ឌិតចំនួន៣៩៩នាក់ ក្នុងនោះមានទណ្ឌិតជាស្ត្រីចំនួន៤៣នាក់ផ្ដល់ជូនរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងយុត្តិធម៌ លោក អង្គ វង្ស វឌ្ឍានា ដែលជាប្រធានគណៈកម្មការជាតិធ្វើការពិនិត្យ និងវាយតម្លៃ។ ជាគោលការណ៍ទណ្ឌិតក្នុងករណីបទល្មើសគ្រឿងញៀន និងបទល្មើសដែលមានភាពសាហាវឃោរឃៅព្រៃផ្សៃគឺគណៈកម្មការមិនបានយកមកពិនិត្យផ្ដល់ភាពអនុគ្រោះនោះឡើយ។
ក្រៅពីនេះ លោក ជិន ម៉ាលីន ឱ្យដឹងថា គណៈកម្មការមិនបានពិចារណាបន្ធូរបន្ថយនិងលើកលែងទោសលើសកម្មជនគណបក្សប្រឆាំង សកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស សកម្មជនដីធ្លីនោះទេ មិនបានកំណត់ក្នុងច្បាប់។នាយករងទទួលបន្ទុកផ្នែកឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សនៃអង្គការលីកាដូ(LICADHO) លោក អំ សំអាត សង្កេតឃើញថា ការអនុវត្តច្បាប់បែបនេះធ្វើឱ្យមានការចន្លោះប្រហោងគឺមិនបានផ្ដល់ឱ្យសកម្មជនគណបក្សប្រឆាំង សកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស សកម្មជនដីធ្លីទទួលបានការលើកលែង និងបន្ធូរបន្ថយទោស។ លោកសង្កេតឃើញថា ករណីនេះមួយទៀតគឺចំនួនទណ្ឌិតដែលត្រូវបានបន្ធូរបន្ថយទោសនិងលើកលែងទោសគឺមានចំនួនតិច បើធៀបទៅនឹងចំនួននៃទណ្ឌិតនៅក្នុងពន្ធនាគារ៖ «ជាគោលការណ៍ ហើយជានីតិវិធី និងផ្លូវច្បាប់គឺអ៊ីចឹង ក៏ប៉ុន្តែការអនុវត្តគឺអត់បានមួយរយភាគរយទេ អ៊ីចឹងហើយបានជាសង្គមស៊ីវិលយើង ចង់ធ្វើឱ្យបានត្រឹមត្រូវនីតិវិធីតាមច្បាប់ហើយមានតម្លាភាព និងយុត្តិធម៌ចំពោះទណ្ឌិតទាំងអស់»។
មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលដដែល គាំទ្រការផ្តល់អាទិភាពដល់ទណ្ឌិតស្ត្រី កុមារ ជនចាស់ជរា ប៉ុន្តែក៏ចង់ឃើញរដ្ឋាភិបាលអនុវត្តច្បាប់ដោយតម្លាភាពនិងយុត្តិធម៌ចំពោះទណ្ឌិតក្នុងការបន្ធូរបន្ថយទោសនិងលើកលែងទោស។ ជាទូទៅព្រះមហាក្សត្រតែងធ្វើការលើកលែង និងបន្ធូរបន្ថយទោសទណ្ឌិតក្នុង ១ឆ្នាំចំនួន ៣ដង គឺក្នុងពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរ បុណ្យវិសាខបូជា និងបុណ្យអុំទូកតាមសំណើរបស់រដ្ឋាភិបាល៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទដែលទាក់ទង
- សមត្ថកិច្ចតាមចាប់អ្នកទោសម្នាក់ ដែលផ្លោះរបងរត់គេចចេញពីពន្ធនាគារខេត្តកណ្ដាល
- អ្នករិះគន់របបលោក ហ៊ុន សែន និងសកម្មជនបក្សប្រឆាំងជាច្រើន ជាប់គុកករណីនយោបាយ
- ទណ្ឌិត ៧៧នាក់ នឹងត្រូវស្នើលើកលែង និងបន្ធូរបន្ថយទោសក្នុងពិធីបុណ្យវិសាខបូជា
- មន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្សខកចិត្តដែលអ្នកទោសស្ត្រីមានតិចតួចក្នុងគម្រោងដោះលែងក្រោយចូលឆ្នាំ
- មន្ត្រីបក្សប្រឆាំងទាមទារឱ្យរបបក្រុងភ្នំពេញដោះលែងអ្នកទោសមនសិការនៅមុនចូលឆ្នាំ
- អ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សថា ស្ថានភាពចង្អៀតណែនក្នុងពន្ធនាគារមិនទាន់ធូរស្រាល
- លោក ស ខេង ថា គ្មានការផ្ទេរអ្នកទោសវៀតណាមពីថៃមកពន្ធនាគារកម្ពុជានោះទេ
- ក្រសួងមហាផ្ទៃបង្កើតក្រុមការងាររៀបចំខ្លឹមសារនៃកិច្ចប្រជុំដោះស្រាយភាពចង្អៀតណែនក្នុងពន្ធនាគារ
- លីកាដូស្នើបញ្ឈប់ការឃុំខ្លួនបណ្ដោះអាសន្នដែលមិនចាំបាច់ខណៈពន្ធនាគារចង្អៀតខ្លាំង
- បក្សប្រឆាំងចាត់ទុកការលើកលែងទោសទណ្ឌិតធ្វើឡើងដោយអយុត្តិធម៌ និងពុករលួយ