ដោយ ជាតិ ចំណាន
2021-04-06
RFA
ស្ដាប់ ឬទាញយកសំឡេង
ផលិតផលខ្មែរដែលត្រូវបានលើកកម្ពស់តាមរយៈគោលនយោបាយជាតិ ស្តីពី ការជំរុញចលនាភូមិមួយផលិតផលមួយ។ រូប៖ ហ្វេសប៊ុក OVOP
អង្គការសង្គមស៊ីវិល អ្នកជំនាញខាងសេដ្ឋកិច្ចកសិកម្ម និងផលិតករ គាំទ្រសាររបស់ប្រមុខរដ្ឋាភិបាល ដែលបំផុសឱ្យពលរដ្ឋទិញ និងប្រើប្រាស់ផលិតផលខ្មែរ ដើម្បីលើកកម្ពស់កិត្យានុភាពជាតិ។ ប៉ុន្តែពួកគេថា មានរឿងជាច្រើនទៀតដែលរដ្ឋាភិបាលត្រូវដោះស្រាយ ទាក់ទងនឹងការលើកកម្ពស់ការប្រើប្រាស់ផលិតផលក្នុងស្រុកនេះ។ នោះគឺការដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមទាំងឡាយរបស់សហគមន៍អ្នកផលិត។
ប្រធានសមាគមសម្ព័ន្ធសហគមន៍កសិករកម្ពុជាលោក ថេង សាវឿន សង្កេតឃើញថា ពលរដ្ឋខ្មែរនិយមប្រើផលិតផលនាំចូលពីក្រៅប្រទេស ដោយសារកត្តាគុណភាព និងតម្លៃ។ លើកលែងតែផលិតផលកសិកម្មមួយចេញ ដែលលោកមើលឃើញថា ពលរដ្ឋបានងាកមកប្រើផលិតផលក្នុងស្រុកច្រើន ដោយសារតែបារម្ភពីផលប៉ះពាល់ផ្នែកសុខភាព។ លោកគូសបញ្ជាក់ថា ដើម្បីលើកកម្ពស់ការប្រើប្រាស់ផលិតផលក្នុងស្រុក រដ្ឋាភិបាលត្រូវដោះស្រាយបញ្ហាមួយចំនួនទៀតដែលទាក់ទងគ្នា មានជាអាទិ៍ ការរកទីផ្សារជូនអ្នកផលិត ការគាំទ្រផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ និងបច្ចេកទេសដល់ពួកគាត់ និងរកវិធីទប់ស្កាត់ការហូរចូលទំនិញពីបរទេសជាដើម៖«ផលិតផលកសិកម្ម ឬក៏ផលិតផលពីបរទេសបានវាយលុកច្រើនមកលើទីផ្សារប្រទេសកម្ពុជា ស្ទើរតែទៅដល់ទាំងជនបទ និងស្រុកស្រែចម្ការ។ អ៊ីចឹងយើងទាមទារឱ្យមានការរៀបចំដោយស្វាហាប់បន្ថែមទៀត ទាំងធនធានមនុស្ស ធនធានថវិកា ហើយនិងបច្ចេកទេស និងការប្តេជ្ញាចិត្តខ្ពស់ពីសំណាក់អាជ្ញាធរក្នុងការដឹកនាំ ហើយនិងការចូលរួមបន្ថែមដោយការប្តូរឥរិយាបថរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរផងដែរ»។
ការលើកឡើងរបស់មន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិលរូបនេះ ធ្វើឡើងនៅក្នុងឱកាសទិវាជាតិលើកកម្ពស់ការប្រើប្រាស់ផលិតផលខ្មែរលើកទី៤ ឆ្នាំ២០២១ ក្រោមប្រធានបទ «រួមគ្នាទិញ និងប្រើប្រាស់ផលិតផលខ្មែរ គឺរួមគ្នាលើកកម្ពស់កិត្យានុភាពជាតិ»។ ទិវានេះត្រូវបានរៀបចំឡើងដើម្បីបំផុស និងលើកទឹកចិត្តដល់ពលរដ្ឋទាំងអស់ ឱ្យបន្តគាំទ្រ និងយកចិត្តទុកដាក់ក្នុងការលើកកម្ពស់ផលិតផលក្នុងស្រុក ដែលជាការរួមចំណែកដល់ការអភិវឌ្ឍ និងការរីកចម្រើននៃសង្គមជាតិ។ ប៉ុន្តែដោយសារតែការរាតត្បាតនៃជំងឺកូវីដ-១៩ កម្មវិធីដែលត្រូវធ្វើនៅថ្ងៃទី០៩ ខែមេសាខាងមុខនេះ មិនអាចរៀបចំបានដោយផ្ទាល់នៅតាមទីសាធារណៈនោះទេ។
ទោះជាយ៉ាងនេះក្តី លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានចេញលិខិតអបអរសាទរទិវានេះ ដោយភ្ជាប់ជាមួយនឹងសារអំពាវនាវចំនួន ៥ ចំណុច។
លោកអំពាវនាវដល់ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ ឱ្យបន្តសហការគ្នាលើកកម្ពស់ការប្រើប្រាស់ និងការយល់ដឹងឱ្យបានទូលំទូលាយពីគុណភាពផលិតផលខ្មែរ ដោយនាំគ្នាផ្តល់ជំនាញនានាដល់ផលិតករលើដំណើរការខ្សែចង្វាក់ផលិតកម្ម ការពង្រឹងគុណភាព សុវត្ថិភាពផលិតផល ការកែច្នៃ និងការវេចខ្ចប់ជាដើម។ ក្រៅពីនេះ លោកណែនាំឱ្យស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធសហការជាមួយវិស័យឯកជន រៀបចំទីផ្សារតាមបច្ចេកវិទ្យាអនឡាញ ជួយផលិតផលខ្មែរក្នុងការលក់ និងដាក់បង្ហាញក្នុងព្រឹត្តិការណ៍ពិព័រណ៍នានាទាំងក្នុង និងក្រៅប្រទេស និងតាមស្ថានតំណាងកម្ពុជាប្រចាំនៅបរទេស។ ជាមួយគ្នានេះ លោកបានណែនាំឱ្យស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធបង្កើតផែនទីចង្អុលផ្លូវនៃផលិតផល «ភូមិមួយផលិតផលមួយ» និងចងក្រងផលិតផលក្នុងស្រុកដែលមានសក្តានុពល ព្រមទាំងកៀរគរការវិនិយោគលើផលិតផលក្នុងស្រុក ស្របតាមគោលនយោបាយរបស់រដ្ឋាភិបាល។ លើសពីនេះ លោកអំពាវនាវដល់ពលរដ្ឋគ្រប់រូប ឱ្យចូលរួមគាំទ្រ និងលើកកម្ពស់ផលិតផលខ្មែរតាមពាក្យស្លោក «ប្រជាជនម្នាក់ទិញផលិតផលខ្មែរយ៉ាងតិចមួយមុខ»។ លោក ហ៊ុន សែន ថ្លែងទៀតថា ការបំផុសចលនាទិញ និងប្រើប្រាស់ផលិតផលក្នុងស្រុកនេះ ត្រូវតែពង្រីកបន្ថែមទៀតនៅក្នុងឱកាសនៃជំងឺរាតត្បាតកូវីដ-១៩។ លោកបន្ថែមថា លោកចង់ឱ្យព្រឹត្តិការណ៍នេះ ជាការទូងស្គរដាស់ស្មារតីពលរដ្ឋគ្រប់រូប ឱ្យនាំគ្នាលើកកម្ពស់ការប្រើប្រាស់ និងទិញផលិតផលខ្មែរក្នុងស្មារតីខ្មែរជួយខ្មែរ។
ទោះជាបែបនេះក្តី សហគមន៍អ្នកផលិត និងអ្នកជំនាញចង់ឱ្យរដ្ឋាភិបាលអនុវត្តឱ្យមានប្រសិទ្ធភាពចំពោះគោលនយោបាយទាំងឡាយដែលពាក់ព័ន្ធនឹងការលើកស្ទួយផលិតផលក្នុងស្រុក ជាពិសេសគឺគោលនយោបាយភូមិមួយផលិតផលមួយ។
ផលិតករ និងជាអ្នកទិញ-លក់ហូលនៅស្រុកព្រៃកប្បាស ខេត្តតាកែវ លោកស្រី ទូច សារ៉េម ឱ្យដឹងថា ពលរដ្ឋក្នុងសហគមន៍លោកស្រីផលិតហូលតាមលក្ខណៈប្រពៃណីមកដល់សព្វថ្ងៃ មិនទាន់ឃើញមានមន្ត្រីជំនាញរូបណាចុះទៅជួយបង្រៀន ឬផ្តល់បច្ចេកទេសថ្មីៗ ដល់ពួកគាត់ឡើយ។ លោកស្រីសង្ឃឹមថា តាមរយៈសារលិខិតរបស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីនេះ ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធនឹងគិតគូរដោះស្រាយបញ្ហានេះ ហើយជាពិសស ជួយរកទីផ្សារទាំងក្នុងស្រុក និងក្រៅស្រុកជូនសហគមន៍លោកស្រី៖ «បើរាជរដ្ឋាភិបាលជួយបាន ជួយសិក្សាពីទីផ្សារខាងក្រៅ (ប្រទេស) ហើយនិងកុម្ម៉ង់មកពួកសិប្បករយើងទាំងអស់នេះ ដើម្បីធ្វើឱ្យបាននាំចេញទៅក្រៅ។ អាហ្នឹងបានទីផ្សារយើងវាទូលាយ ព្រោះឥលូវទីផ្សារយើងភាគច្រើន គឺនៅក្នុងស្រុកទេ អត់ទាន់បាននាំចេញទៅក្រៅទេ។ មិនដឹងជាពេលណា យើងបានទីផ្សារទូលាយអ៊ីចឹងទេ?»។
អាស៊ីសេរីមិនអាចទាក់ទងអគ្គលេខាធិការនៃគណៈកម្មាធិការជាតិជំរុញចលនាភូមិមួយផលិតផលមួយលោក ជា សំណាង និងអ្នកនាំពាក្យក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម លោក ស៊ាង ថៃ ដើម្បីសាកសួរអំពីរឿងនេះបានទេ នៅថ្ងៃទី០៦ ខែមេសា។
ជុំវិញរឿងនេះ ប្រធានគណៈកម្មាធិការនាយកគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យមូលដ្ឋាន (GDP) និងជាអ្នកឯកទេសខាងសេដ្ឋកិច្ចកសិកម្ម បណ្ឌិត យ៉ង សាំងកុមារ មានប្រសាសន៍ថា ការផលិត និងការប្រើប្រាស់ផលិតផលក្នុងស្រុក ត្រូវតែដើរទន្ទឹមគ្នា។ លោកស្នើឱ្យរដ្ឋាភិបាលមានយន្តការ និងគោលនយោបាយច្បាស់លាស់សម្រាប់សហគមន៍អ្នកផលិត។ ជាឧទាហរណ៍ រដ្ឋាភិបាលត្រូវបង្កើនការផលិតក្នុងស្រុកចំពោះផលិតផលដែលនាំចូលច្រើនពីបរទេស បែងចែកផលិតផលពីតំបន់សម្បូរហូរហៀរទៅតំបន់ខ្វះខាត និងពង្រីកទីផ្សារទៅក្រៅប្រទេសចំពោះផលិតផលណាដែលផលិតបានលើសពីតម្រូវការនៅក្នុងស្រុក។ ជាមួយគ្នានេះ លោកថា ពលរដ្ឋក៏ត្រូវងាកមកជួយទិញផលិតផលនៅក្នុងស្រុកដែរ ដើម្បីគាំទ្រដល់អ្នកផលិត៖ «យើងត្រូវបែងចែកប្រភេទផលិតផល បញ្ហាផលិតផល ទាក់ទងរឿងផលិត ឬទាក់ទងរឿងពាណិជ្ជកម្ម ឬមួយទាក់ទងរឿងដឹកជញ្ជូន ទាក់ទងនឹងរឿងតម្លៃ ឬក៏ទាក់ទងនឹងរឿងគុណភាពអ៊ីចឹង។ ប៉ុន្តែជារួមខ្ញុំយល់ឃើញថា យើងមានការខ្វះខាតទាំងអស់ហ្នឹង ទាំងការផលិតក៏យើងខ្វះខាត ការធ្វើពាណិជ្ជកម្មក្នុងប្រទេសក៏យើងខ្វះខាត ហើយការចូលរួមចំណែកក្នុងការលើកស្ទួយផលិតផលក៏នៅមានការខ្វះខាត។ អ៊ីចឹងវាត្រូវដើរទៅទាំងអស់គ្នា ទាំងផលិតកម្ម ទាំងពាណិជ្ជកម្ម ហើយនិងទាំងការបរិភោគ»។
រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានបង្កើតគោលនយោបាយជាតិស្តីពីការជំរុញចលនាភូមិមួយផលិតផលមួយ កាលពីឆ្នាំ២០១៦ និងអនុវត្តរហូតដល់ឆ្នាំ២០២៦។ គោលនយោបាយនេះត្រូវបានបង្កើតឡើងដើម្បីបង្កើនផលិតកម្ម បង្កើនវត្ថុធាតុដើម បង្កើនការកែច្នៃ ឬអភិវឌ្ឍ និងរកទីផ្សារទាំងក្នុង និងក្រៅប្រទេសក្នុងការលក់ផលិតផល ទាំងផលិតផលបែបប្រពៃណី និងផលិតផលបង្កើតថ្មីរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។ រដ្ឋាភិបាលរំពឹងថា គោលនយោបាយនេះនឹងរួមចំណែកជួយពន្លឿនកំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាឱ្យមានការវិវឌ្ឍលឿនទៅមុខ ដើម្បីសម្រេចបានឋានៈជាប្រទេសមានចំណូលមធ្យមកម្រិតខ្ពស់នៅឆ្នាំ២០៣០ និងចំណូលខ្ពស់នៅឆ្នាំ២០៥០ ព្រមទាំងធានាបាននូវការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាព។
ថ្វីបើនេះជាគោលនយោបាយដ៏ល្អក្តី អង្គការសង្គមស៊ីវិល និងអ្នកជំនាញខាងសេដ្ឋកិច្ចកសិកម្ម មើលឃើញថា គោលនយោបាយនេះមិនទាន់សម្រេចបានផ្លែផ្កាអ្វីជាដុំកំភួននៅឡើយទេ ដោយសារតែខ្វះខាតធនធានមនុស្ស ហិរញ្ញវត្ថុ បច្ចេកទេស ជាពិសេសខ្វះការអនុវត្តជាក់ស្តែងពីស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធ។ ពួកគេស្នើឱ្យរដ្ឋាភិបាលកែលម្អចំណុចខ្វះខាតទាំងនេះ ដោយបន្ថែមថវិកាជាតិ និងបញ្ជូនធនធានមនុស្សឱ្យបានច្រើនទៅជួយដល់សហគមន៍អ្នកផលិតនៅទូទាំងប្រទេស៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទដែលទាក់ទង
- អាជ្ញាធរដោះលែងតំណាងយុវជន៦នាក់វិញក្រោយបង្ខំពួកគេធ្វើកិច្ចសន្យាទទួលកំហុស
- សង្គមស៊ីវិលស្នើរដ្ឋាភិបាលអនុវត្តវិធានការលុបថ្លៃភាស៊ីសម្រាប់អ្នកលក់ដូតាមកញ្ច្រែងល្អីឲ្យមានប្រសិទ្ធភាព
- មាន់នៅកសិដ្ឋានចុះថោកខ្លាំងហើយងាប់រាល់ថ្ងៃ ព្រោះគ្មានអ្នកទិញ
- អ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សសោកស្ដាយ ដែលក្រសួងកិច្ចការនារីថា ស្រ្តីបំបៅដោះកូនត្រូវប្រយ័ត្នចៀសវាងការរិះគន់ថាធ្វើអោយប៉ះពាល់សេចក្ដីថ្លៃថ្នូរបស់ស្រ្តី
- មេបញ្ជាការអង្គរក្ស បដិសេធស៊ើបអង្កេតរកអ្នកពាក់ព័ន្ធករណីឧក្រិដ្ឋជនក្លែងបន្លំជាកងអង្គរក្ស
- សមត្ថកិច្ចបញ្ជូនជនជាតិវៀតណាមម្នាក់ទៅតុលាការទាក់ទងការជួញដូរគ្រឿងញៀនជាង ៣១គីឡូក្រាម
- សិប្បករវត្ថុអនុស្សាវរីយ៍ធ្វើពីឫស្សីត្អូញត្អែរពីបញ្ហាខ្វះទីផ្សារ