ដោយ មាន ឫទ្ធិ
2021-04-09
RFA
ស្ដាប់ ឬទាញយកសំឡេង
រូបគំនូរជីវចលរបស់អង្គការសិទ្ធិមនុស្ស លីកាដូ និងអង្គការ សមធម៌កម្ពុជា ដែលអប់រំពលរដ្ឋឱ្យយល់ដឹងអំពីសិទ្ធិកូនបំណុល។ រូប៖ ហ្វេសប៊ុកអង្គការ លីកាដូ
អង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូលើកឡើងថា មន្ត្រីឥណទានមួយចំនួនក្នុងវិស័យមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ និងកម្ចីខ្នាតតូចប្រើសឹងគ្រប់វិធីបង្ខំឱ្យពលរដ្ឋទៅខ្ចីលុយ ឬព្រមានលក់ដីកូនបំណុលនៅពេលពលរដ្ឋគ្មានលុយសងពួកគេ។ ប៉ុន្តែអ្នកនាំពាក្យគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុថា ជាគោលការណ៍ស្ថាប័នមិនឱ្យអនុញ្ញាតគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុឱ្យប្រព្រឹត្តទង្វើបែបនេះទេ។
អង្គការលីកាដូលើកឡើងថា ពលរដ្ឋដែលជាកូនបំណុលត្រូវតែយល់ដឹងអំពីសិទ្ធិរបស់ខ្លួន ព្រោះរឿងនេះមានសារៈសំខាន់ខ្លាំង។ អង្គការដដែលលើកឡើថា ពលរដ្ឋជាកូនបំណុលមិនមែនមានន័យថា អ្នកត្រូវធ្វើតាមគ្រប់អ្វីដែលម្ចាស់បំណុលបង្ខំឱ្យធ្វើនោះទេ។ ប្រភពដដែលបន្តថា ពលរដ្ឋជាកូនបំណុលមានសិទ្ធិចរចាជាមួយគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ ដែលពួកគាត់ខ្ចីប្រាក់ និងដាក់ពាក្យបណ្ដឹងទៅធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា ប្រសិនបើមានអំពើរំលោភបំពានណាមួយ ឬចង់ស្នើសុំជំនួយលើការទូទាត់សងប្រាក់។
ទាក់ទងនឹងសិទ្ធិរបស់កូនបំណុលនេះ អង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ និងអង្គការដៃគូបានផលិតវីដេអូអប់រំរយៈពេលជាង ៥នាទី។ វីដេអូផ្សាយតាមប្រព័ន្ធអ៊ីនធើណិតថ្ងៃទី៩ ខែមេសាបង្ហាញថា មន្ត្រីឥណទានមួយចំនួនក្នុងវិស័យមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ និងកម្ចីខ្នាតតូចបានរំលោភបំពានសិទ្ធិកូនបំណុលនៅពេលពលរដ្ឋគ្មានលុយសងស្ថាប័នទាំងនេះតាមកាលកំណត់។
នាយករងទទួលបន្ទុកផ្នែកឃ្លាំមើលនៃសិទ្ធិមនុស្សនៃអង្គការលីកាដូ លោក អំ សំអាត ឱ្យអាស៊ីសេរីដឹងបន្ថែមថា ការចេញវីដេអូអប់រំនេះក្រោយពីអង្គកាលីកាដូ និងអង្គការដៃគូសង្កេតឃើញថា មន្ត្រីឥណទានមួយចំនួនក្នុងវិស័យមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុបានបំពានសិទ្ធិពលរដ្ឋដែលជាកូនបំណុល។ លោកព្រួយបារម្ភថា ការប្រព្រឹត្តឥរិយាបទបែបនេះរបស់មន្រ្តីឥណទាន ខណៈពលរដ្ឋមិនយល់ដឹងពីសិទ្ធិរបស់ខ្លួននោះ នឹងធ្វើឱ្យពលរដ្ឋអាចនឹងខ្ចីលុយអ្នកចងការ ឬលក់ដីផ្ទះដើម្បីសងលុយស្ថាប័នទាំងនោះ៖ «ធម្មតាបើគាត់ (ពលរដ្ឋ) មិនបានយល់ដឹងលើបញ្ហាហ្នឹងទាំអស់ទេ គាត់អាចមានការបារម្ភ ភ័យខ្លាច និងគាត់អាចលក់ (ដី) ឬក៏ធ្វើតាមគេ (មន្ត្រីឥណទាន) ក្លាយជារឿងខុសទាំងអស់គ្នា ហើយប៉ះពាល់ដល់សិទ្ធិរបស់គាត់»។
ឆ្លើយតបការព្រួយបារម្ភនេះ អ្នកនាំពាក្យគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុលោក កាំង តុងងី និយាយថា សារអប់រំរបស់អង្គការលីកាដូជាសារត្រឹមត្រូវ។ លោកថា គោលការណ៍ស្ថាប័នគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុមិនអនុញ្ញាតឱ្យមន្ត្រីឥណទានបង្ខំពលរដ្ឋជាកូនបំណុលទៅខ្ចីលុយអ្នកចងការប្រាក់ដើម្បីសងលុយមកស្ថាប័នរបស់ខ្លួននោះទេ។ ទោះយ៉ាងណាក្ដី លោក កាំង តុងងី ទទួលស្គាល់ថា មានមន្ត្រីឥណទានមួយចំនួនអាចនឹងអនុវត្តល្មើសក្រមសីលធម៌ ព្រោះក្នុងវិស័យនេះ មានមន្ត្រីឥណទានច្រើនរហូតដល់ជាង ៣ម៉ឺននាក់៖ «អ៊ីចឹងប្រហែលយើងជៀសមិនផុតទេ នៅពេលមន្ត្រីមួយចំនួនតូច ដែលគាត់មិនគោរពក្រមសីលធម៌ណា ក៏ប៉ុន្តែបើនៅពេលយើងចាប់បាន យើងរកឃើញថា មន្រ្តីនោះប្រព្រឹត្តកំហុសមិនមានក្រមសីលធម៌អីផ្សេងៗ យើងនឹងធ្វើការចាត់វិធានការបែបរដ្ឋបាល ឬបញ្ឈប់មន្ត្រីហ្នឹងផ្ទាល់ពីគ្រឹះស្ថានតែម្ដង»។
ទោះជាយ៉ាងណាក្ដី អង្គការលីកាដូរម្លឹកប្រាប់ពលរដ្ឋថា គ្មាននរណាម្នាក់អាចបង្ខំពលរដ្ឋជាកូនបំណុលឱ្យលក់ដី ដើម្បីបង់សងបំណុលក្រៅពីតុលាការឡើយ។ អង្គការសិទ្ធិមនុស្សដដែលណែនាំពលរដ្ឋ ដែលជួបករណីនេះអាចតវ៉ា ឬដាក់ពាក្យប្ដឹងទៅស្ថាប័ន ដែលពលរដ្ឋខ្ចីប្រាក់ ឬធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា។ ពលរដ្ឋក៏អាចប្រឹក្សាយោបល់ផ្នែកច្បាប់ពីធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា អង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ និងអង្គការសមធម៌ជាដើម។
ជុំវិញបញ្ហាបំណុលពលរដ្ឋនេះដែរ កាលពីថ្ងៃទី៦ ខែមេសា សង្គមស៊ីវិល និងសហគមន៍ចំនួនជាង ១០០ស្ថាប័ន បានចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍រួមស្នើឱ្យផ្អាកបង់លុយសងត្រឡប់ទាំងការទាំងដើម ទៅគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ និងធនាគាររយៈពេល ៣ខែ ដើម្បីឱ្យប្រជាពលរដ្ឋបានស្នាក់នៅផ្ទះការពារកុំឱ្យឆ្លងជំងឺកូវីដ ហើយទុកលទ្ធភាពឱ្យពួកគេរកប្រាក់សងបំណុលធនាគារនៅពេលក្រោយវិញ។
ប៉ុន្តែភាគីគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុឆ្លើយតបថា ពួកគេមិនអាចផ្ដល់ដំណោះស្រាយរួមទៅគ្រប់ករណីទាំងអស់បានទេ។ នាយករងអង្គការលីកាដូ លោក អំ សំអាត បន្ថែមថា ស្ថានភាពសព្វថ្ងៃដែលកម្ពុជាកំពុងជួបវិបត្តិជំងឺកូវីដ១៩ ធ្វើឱ្យពលរដ្ឋជួបការលំបាកកាន់ខ្លាំងក្នុងការរកប្រាក់សងលុយស្ថាប័នទាំងនោះ ដូច្នេះគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុគួររកមធ្យោបាយថែមទៀត ដើម្បីជួយបន្ថយការលំបាកពលរដ្ឋ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។