ទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ, នយោបាយ, ព័ត៌មានជាតិ
លោក សេង ថៃ and លោក ភុន ច័ន្ទឧសភា | ១៤ តុលា ២០២១ |ម៉ោង ២២:០៤
VOD
លោក ទៀ បាញ់ ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិ បានទទួលជួបសវនាការជាមួយនឹងលោក ប៉ាទ្រីក មូហ្វ៊ី (W.patrick Murphy) ឯកអគ្គរដ្ឋទូតសហរដ្ឋអាមេរិកប្រចាំកម្ពុជា កាលពីរសៀលថ្ងៃទី២១ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២០ នៅវិមានមិត្តភាពនាទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី។ (U.S. Embassy Phnom Penh, Cambodia)
សហរដ្ឋអាមេរិក បានចោទប្រកាន់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាថានៅមិនទាន់មានតម្លាភាពពេញលេញនៅឡើយទេ ទាក់ទងទៅនឹងគោលបំណង ប្រភេទ និងវិសាលភាពនៃគម្រោងសាងសង់កំពង់ផែសមុទ្ររាម ខណៈមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានច្រានចោល។
ស្ថានទូតសហរដ្ឋអាមេរិកប្រចាំនៅរាជធានីភ្នំពេញ បានសរសេរសារអ៊ីម៉ែលមួយមកកាន់អ្នកសារព័ត៌មានកាលពីថ្ងៃទី១៣ ខែតុលា ម្សិលមិញថា សហរដ្ឋអាមេរិកទទួលបានការរាយការណ៍ដែលអាចជឿទុកចិត្តបានថា ការសាងសង់ដ៏សំខាន់របស់សាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិននៅតែបន្តមានសកម្មភាពនៅឯមូលដ្ឋានកងទ័ពជើងទឹករាម។
សារអ៊ីម៉ែលនេះបានចោទប្រកាន់ថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានៅមិនទាន់មានតម្លាភាពពេញលេញនៅឡើយទេ ទាក់ទងទៅនឹងគោលបំណង ប្រភេទ និងវិសាលភាពនៃគម្រោងនេះ ឬពីតួនាទីរបស់យោធានៃសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន ដែលករណីនេះបង្កឱ្យមានជាការព្រួយបារម្ភអំពីការប្រើប្រាស់ដោយចេតនានូវទីតាំងមូលដ្ឋានទ័ពជើងទឹករាមនេះ។
បើតាមស្ថានទូតអាមេរិក រាល់វត្តមានរបស់យោធាបរទេសណាមួយនៅក្នុងតំបន់សមុទ្ររាម គឺប្រឆាំងទៅនឹងរដ្ឋធម្មនុញ្ញរបស់កម្ពុជា ក៏ដូចជាធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់សន្តិសុខតំបន់ផងដែរ ហើយថា ប្រជាជនកម្ពុជាគួរតែទទួលបាននូវព័ត៌មានបន្ថែមអំពីគម្រោងនៅក្នុងតំបន់រាមមួយនេះ និងមានសិទ្ធិសម្រេច ផ្ដល់មតិនៅក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងយោធាប្រភេទនេះ ដែលវាអាចនឹងមានផលប៉ះពាល់រយៈពេលវែងសម្រាប់ប្រទេសរបស់ពួកគេនាពេលអនាគត។
ប៉ុន្តែអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា លោក ផៃ ស៊ីផាន បានច្រានចោលចំពោះការចោទប្រកាន់នេះថា ធ្វើឡើងដោយមិនសមហេតុផល។
មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រដ្ឋាភិបាលរូបនេះបានពន្យល់ថា រដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជាមិនអនុញ្ញាតឱ្យមានមូលដ្ឋានកងទ័ពបរទេសនៅលើទឹកដីកម្ពុជាឡើយ ហើយថា នៅពេលការសាងសង់កំពង់ផែនេះរួច វានឹងត្រូវប្រើប្រាស់សម្រាប់ការចូលចតរបស់នាវាបរទេសទាំងអស់ដែលបានស្នើសុំមកកាន់ភាគីកម្ពុជា។
លោក ផៃ ស៊ីផាន បានបកស្រាយយ៉ាងដូច្នេះថា៖ «ជាការចោទប្រកាន់មួយមិនសមហេតុសមផលទេ ចំពោះអ្វីដែលចង់និយាយប្រាប់ហ្នឹង គឺរឹតត្បិតទី១ មុននឹងយើងសង់ យើងបានអំពាវនាវគ្រប់ប្រទេសជាមិត្តទាំងអស់នៅលើពិភពលោក ដើម្បីស្វែងរកដៃគូ ដើម្បីស្វែងរកការអភិវឌ្ឍនៅកន្លែងនោះ ក៏ព្រោះកម្ពុជាមានសិទ្ធិនៅក្នុងការអភិវឌ្ឍដែលជាផលប្រយោជន៍របស់ខ្លួននេះ ទី១។ ទី២ ក៏យើងបានប្រកាសប្រាប់ដែរថា កំពង់ផែហ្នឹង កាលណាអភិវឌ្ឍរួចហើយ មិនមែនជារបស់ចិនឬរបស់អ្នកណាទេ ត្បិតចំណុចទី១ កម្ពុជាមិនអនុញ្ញាតឱ្យមានការតាំងមូលដ្ឋានសឹករបស់បរទេសណានៅលើទឹកដីកម្ពុជានោះទេ។ ទី២ រដ្ឋាភិបាលបើកចំហរចំពោះនាវាចម្បាំងដែលជាមិត្តចង់មកសំចតក្នុងការសម្រាក ដើម្បីសំចតធ្វើសមយុទ្ធ ធ្វើអ្វីក៏ដោយ យើងស្វាគមន៍ទាំងអស់ ឱ្យតែគេដាក់ពាក្យតាមអ្វីដែលជាលក្ខខណ្ឌឬក៏ច្បាប់កម្ពុជាតែប៉ុណ្ណោះ»។
ប៉ុន្តែទោះជាបកស្រាយយ៉ាងនេះក្តី អ្នកវិភាគនយោបាយ លោកបណ្ឌិត មាស នី បានមើលឃើញដោយឥតសង្ស័យទៀតថា កម្ពុជាកំពុងក្លាយជាភូមិសាស្ត្រនយោបាយមួយនៃការប្រទាញប្រទង់រវាងមហាអំណាចពីរ គឺចិននិងសហរដ្ឋអាមេរិក។
អ្នកវិភាគជើងចាស់រូបនេះបានអំពាវនាវឱ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់ចំពោះការសម្រេចចិត្តនានា។ លោកបន្តថា ពេលនេះបាល់គឺស្ថិតនៅលើដៃរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាតែមួយគត់។
លោកមានប្រសាសន៍យ៉ាងដូច្នេះថា៖ «ឥលូវនេះ បើយើងមើលទៅបាល់នៅក្នុងដៃរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដែលត្រូវធ្វើការដោះស្រាយនិងបង្ហាញជំហរគេយ៉ាងដូចម្តេច ដើម្បីឱ្យមើលឃើញថា យើងពិតជាបានធានា១០០ភាគរយ ថាមិនឱ្យប្រទេសធ្លាក់ចូលក្នុងភូមិសាស្រ្តនយោបាយ ពិសេសគឺមិនអនុញ្ញាតឱ្យកងទ័ពចិនហ្នឹងមានវត្តមាននៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដែលជាលក្ខខណ្ឌមួយស្របទៅតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជា។ អ៊ីចឹងរឿងហ្នឹង បាល់នៅក្នុងដៃរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដែលយើងត្រូវដោះស្រាយយ៉ាងដូចម្តេចឬបង្ហាញការពិតឱ្យគេ ប៉ុន្តែបើសិនជាខាងយើងដែលជាសាម៉ីប្រទេសហ្នឹងនៅតែសម្អាងភាពមិនច្បាស់លាស់តទៅទៀត នោះការសង្ស័យនឹងអាចមាន»។
ការចោទប្រកាន់របស់ស្ថានទូតអាមេរិកប្រចាំនៅកម្ពុជានេះ បានធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីរូបភាពពីប្រព័ន្ធផ្កាយរណបដែលផ្សព្វផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី១២ ខែតុលា ដោយគំនិតផ្ដួចផ្ដើមតម្លាភាពលំហសមុទ្រអាស៊ី ហៅកាត់ថា AMTI (Asia Maritime Transparency Initiative) នៃមជ្ឈមណ្ឌលដើម្បីការសិក្សាយុទ្ធសាស្ត្រ និងកិច្ចការអន្តរជាតិ (CSIS) របស់សហរដ្ឋអាមេរិក បានបង្ហាញថា នៅក្នុងអំឡុងខែសីហា និងខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២១នេះ មានការសាងសង់អគារថ្មីចំនួន៣ខ្នង និងការស្ថាបនាផ្លូវថ្មីមួយខ្សែនៅក្នុងមូលដ្ឋានទ័ពជើងទឹករាមនេះ។ ក្នុងចំណោមអគារទាំង៣នោះ មានអគារ២ខ្នងត្រូវបានសាងសង់ចន្លោះពីថ្ងៃទី៩ ដល់ថ្ងៃទី២២ ខែសីហា ស្ថិតនៅភាគខាងជើងនៃមូលដ្ឋានទ័ពជើងទឹករាម។
អគារថ្មីទាំងពីរនេះស្ថិតនៅជាប់នឹងអគារពីរផ្សេងទៀតដែលត្រូវបានសាងសង់កាលពីខែមេសា និងខែឧសភា កន្លងទៅ។ ចំណែកអគារមួយផ្សេងទៀតនោះជាអគារតូចដែលត្រូវបានសាងសង់អំឡុងពេលជាមួយគ្នា ស្ថិតនៅលើឆ្នេរផ្នែកខាងជើងនៃមូលដ្ឋានទ័ពជើងទឹករាម៕
រក្សាសិទ្វិគ្រប់យ៉ាងដោយ ស៊ីស៊ីអាយអឹម
សូមបញ្ជាក់ថា គ្មានផ្នែកណាមួយនៃអត្ថបទ រូបភាព សំឡេង និងវីដេអូទាំងនេះ អាចត្រូវបានផលិតឡើងវិញក្នុងការបោះពុម្ពផ្សាយ ផ្សព្វផ្សាយ ការសរសេរឡើងវិញ ឬ ការចែកចាយឡើងវិញ ដោយគ្មានការអនុញ្ញាតជាលាយលក្ខណ៍អក្សរឡើយ។ ស៊ីស៊ីអាយអឹម មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះការលួចចម្លងនិងចុះផ្សាយបន្តណាមួយ ដែលខុស នាំឲ្យយល់ខុស បន្លំ ក្លែងបន្លំ តាមគ្រប់ទម្រង់និងគ្រប់មធ្យោបាយ។ ជនប្រព្រឹត្តិ និងអ្នកផ្សំគំនិត ត្រូវទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខច្បាប់កម្ពុជា និងច្បាប់នានាដែលពាក់ព័ន្ធ។