នយោបាយ ព័ត៌មានជាតិ
កញ្ញា ប៉ា សុខេង | ២៨ កញ្ញា ២០២២ | ម៉ោង ០៩:២៤
VOD
លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ថ្លែងក្នុងពិធីប្រកាសសមាសភាពក្រុមការងារយុវជនគណបក្ស គ.២៧ រាជធានីភ្នំពេញ ថ្ងៃទី១២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២១។ (ហ្វេសប៊ុក៖ Hun Manet)
អ្នកជំនាញផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ អះអាងថា បញ្ហាលំហលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា មិនបានរងការប្រឈមដោយសារការបន្តវេនតាមសែស្រឡាយឬអត់នោះទេ តែប្រឈមដោយសារ ការអនុវត្តទម្រង់ប្រជាធិបតេយ្យ ដូចជា ពាក់ព័ន្ធសិទ្ធិមនុស្ស សេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិជាដើម មិនបានឆ្លើយតបតាមទម្រង់ដែលកម្ពុជាបានផ្តល់សច្ចាប័ននៅអង្គការសហប្រជាជាតិ និងកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស។
ការអះអាងនេះ ធ្វើឡើងក្រោយមានប្រតិកម្មឆ្លើយឆ្លងរវាងអ្នកនយោបាយ អ្នកវិភាគមួយចំនួន ទាក់ទិនការដាក់សែស្រឡាយលោក ហ៊ុន សែន ជា «បេក្ខភាពបន្តវេន» ក្នុងបក្សកាន់អំណាច។
នៅថ្ងៃទី ២៧ ខែកញ្ញានេះ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានបង្ហោះវីដេអូជិត ១០នាទី ស្តីពីការឆ្លើយតបរបស់កូនប្រុសលោក គឺលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ទៅនឹងការអត្ថាធិប្បាយរបស់បុគ្គលនយោបាយមួយចំនួនជាបន្តបន្ទាប់ ពាក់ព័ន្ធនឹងការជ្រើសរើសបេក្ខជនបន្តវេនរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។
តាមរយៈវីដេអូនោះ លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានចេញប្រតិកម្មនូវការដែលលើកឡើងថា បេក្ខភាពបន្តវេនរបស់លោកក្នុងបក្សប្រជាជនកម្ពុជា មានរូបភាព «ផ្តាច់ការ» ដូចនៅកូរ៉េខាងជើង។ លោកបដិសេធការលើកឡើងនេះដោយថា ចំណុចសំខាន់នៃគោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យ គឺស្ថិតត្រង់ «ឆន្ទៈពលរដ្ឋ» បោះឆ្នោតឱ្យ មិនមែនស្ថិតនៅត្រង់ការដាក់សែស្រឡាយ ឬអត់នោះឡើយ។
ប្រតិកម្មនេះ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីអ្នកវិភាគមួយចំនួនបានរិះគន់ជាហូរហែចំពោះបេក្ខភាពបន្តវេនរបស់លោកក្នុងបក្សកាន់អំណាចថា បានតាមរយៈអំណាចឪពុក ខណៈ ១សប្តាហ៍មុននេះ អតីតសហស្ថាបនិកគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលត្រូវតុលាការរំលាយ គឺលោក សម រង្ស៊ី បានបង្ហោះនៅលើទំព័រហ្វេសប៊ុក ឌឺដងឱ្យលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ថា ជាជនខ្វះសមត្ថភាព ប៉ុន្តែត្រូវ «ឪពុកលើកបន្តុប» ឬ «ឡើងតាមជើងខោឪ»។
ក្នុងនោះលោក សម រង្ស៊ី ថា លោក ហ៊ុន សែន បានសំឡុត ហើយផាត់ចោលគូប្រកួតទាំងអស់ក្នុងជួរគណបក្សកាន់អំណាច និងរៀបចំការបោះឆ្នោតក្លែងក្លាយដែលផ្ទុយពីឆន្ទៈរាស្ត្រ។
ក្នុងវីដេអូដដែលនោះ អគ្គមេបញ្ជាការរងកងយោធពលខេមរភូមិន្ទ និងជា មេបញ្ជាការកងទ័ពជើងគោក លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ប្រតិកម្មថា អ្នកវិភាគខ្លះបានវាយប្រហារលោកថា «បន្តវេនពីឪតាមរបៀបផ្តាច់ការ» ដោយប្រៀបធៀបទៅនឹងរូបភាពនៅកូរ៉េខាងជើងថា មានតែប្រទេសនេះទេដែលធ្វើ។
លោក ម៉ាណែត ចាត់ទុកថា នេះជាការវិភាគបែបស៊ីអារម្មណ៍ ពោលគឺយកអារម្មណ៍ខ្លួនឯងដើម្បីបញ្ចេញលទ្ធផល ហើយយកការស្រាវជ្រាវដើម្បីបង្គ្រប់កិច្ច។
លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ថា៖ «ឥលូវវាមានអីខុសដែលមនុស្សនៅក្នុងវង្សត្រកូលអ្នកនយោបាយចាប់អាជីពជាអ្នកនយោបាយ? មានអ្វីខុស សម្រាប់មនុស្សនៅក្នុងគ្រួសារអ្នករកស៊ី អ្នកធុរកិច្ច ចាប់អាជីពជាអ្នកធុរកិច្ច? ឥលូវខ្ញុំសួរ! តើវាមានអីខុស បើអ្នក[ដែលមាន]ឪពុកម្តាយជាទាហាន ជាប៉ូលីស តែកូនមកចង់ចូលទាហានចូលប៉ូលីសមានអីខុសឥលូវ? យើងចូលតាមនីតិវិធី ឱ្យតែយើងត្រូវតាមគោលការណ៍»។
កូនប្រុសច្បងរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីរូបនេះបន្តថា ការដែលលោកត្រូវបានគាំទ្រជាបេក្ខភាពបន្តវេននេះ គឺមិនបានខុសពីគោលការណ៍ដែលបានអនុវត្តនៅកម្ពុជាទេ ពោលគឺមិនថា គោលការណ៍ផ្ទៃក្នុងរបស់បក្ស និងគោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យ ដោយអះអាងថា លោកគ្រាន់តែឈរឈ្មោះជាបេក្ខភាពបន្តវេនរបស់បក្សសម្រាប់ឱ្យពលរដ្ឋបោះឆ្នោត មិនមែនឈរឈ្មោះជា នាយករដ្ឋមន្ត្រីឡើយ។
លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ថា៖ «ហើយចង់អ្នកឯងថា ផ្តាច់ការអី? រឿងសំខាន់ប្រជាពលរដ្ឋតើ! […] អ៊ីចឹងប្រជាពលរដ្ឋ ឆន្ទៈប្រជាពលរដ្ឋបោះឆ្នោតឱ្យ ហ្នឹងហើយ! ចង់អ្នកឯងសែស្រឡាយ មិនសែស្រឡាយ ឱ្យតែប្រជាពលរដ្ឋបោះឆ្នោតឱ្យ ហ្នឹងហើយគោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យ»។
សាស្ត្រាចារ្យផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ លោក ឯម សុវណ្ណរ៉ា យល់ថា អ្វីដែលលោក ហ៊ុន ម៉ាណែ តលើកឡើងគឺមិនខុសទេ ពោលសង្គមប្រជាធិបតេយ្យទាមទារនូវការបោះឆ្នោត។ ក្នុងនោះ ពលរដ្ឋជាអ្នកមានសិទ្ធិសម្រេចចិត្តថាគាំទ្រ លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ឬគាំទ្របេក្ខភាពមកពីបក្សផ្សេង ដែលរឿងនេះលោកថា មានលក្ខណៈខុសគ្នាពីលក្ខខណ្ឌនៅប្រទេសកូរ៉េខាងជើង។
យ៉ាងណា លោកថា លំហប្រព័ន្ធប្រជាធិបតេយ្យមានភាពរួមតូច មិនមែនដោយសារតែបេក្ខភាពបន្តវេនតាមសែស្រឡាយ ឬអត់នោះទេ ប៉ុន្តែវាអាស្រ័យចម្បងលើការគោរពតាមគោលការណ៍ច្បាប់និងប្រព័ន្ធប្រជាធិបតេយ្យ ស្តីពីធម្មនុញ្ញរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ដែលកម្ពុជាបានផ្តល់សច្ចាប័នទៅវិញ។ ក្នុងធម្មនុញ្ញនោះ មានការរៀបចំខ្លឹមសារនៃកិច្ចព្រមព្រៀងពាក់ព័ន្ធសិទ្ធិមនុស្ស និងសេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិជាដើម។
បែបនេះក្តី លោកបង្ហាញការខកចិត្តដែលអ្នកនយោបាយខ្មែរ ជាពិសេសបក្សកាន់អំណាចតែងតែប្រើឃ្លាប្រព័ន្ធប្រជាធិបតេយ្យ សេរីពហុបក្ស ជាញឹកញាប់ តែបែរជាហៅថា «ស្តង់ដារកម្ពុជា» ខណៈលោកថា តាមពិតខ្លឹមសារប្រព័ន្ធប្រជាធិបតេយ្យនោះ គឺអនុវត្តនូវទម្រង់តែមួយទេ។
លោក ឯម សុវណ្ណរ៉ា ថា ករណីនេះបណ្តាលឱ្យលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជាមានកម្រិតទាប និងមិនពេញលេញ។ បើតាមសាស្ត្រាចារ្យរូបនេះ ការដែលអ្នកនយោបាយយកប្រជាធិបតេយ្យមកបម្លែងលើសពីមួយទម្រង់បែបនេះ វាជារឿងអភ័ព្វសម្រាប់ពលរដ្ឋកម្ពុជា ព្រោះវាប៉ះពាល់ដល់ការអនុវត្តសិទ្ធិជាមូលដ្ឋានរបស់ពលរដ្ឋ។
លោក ឯម សុវណ្ណរ៉ា ថា៖ «នៅកម្ពុជាយើង អ្នកនយោបាយតែងតែប្រើពាក្យប្រព័ន្ធប្រជាធិបតេយ្យ សេរីពហុបក្ស ក៏ប៉ុន្តែត្រូវបានអ្នកនយោបាយ ជាពិសេសគណបក្សកាន់អំណាច ចាត់ទុកថា ប្រជាធិបតេយ្យ“ស្តង់ដារកម្ពុជា”។ អានេះជារឿងមួយ ដែលយើងគួរឱ្យសោកស្តាយដែរ។ […] កម្ពុជា មានកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស ដែលខ្លឹមសារភាគច្រើនដូចនៅក្នុងខ្លឹមសារនៃធម្មនុញ្ញអង្គការសហប្រជាជាតិពាក់ព័ន្ធនឹងសិទ្ធិមនុស្ស សិទ្ធិពលរដ្ឋហ្នឹង ហើយដល់តែយើងអនុវត្តអត់បាន ហើយយើងនិយាយប្រជាធិបតេយ្យពេញៗមាត់។ កន្លែងហ្នឹងគួរឱ្យខ្មាសអៀនដែរសម្រាប់អ្នកនយោបាយ ហើយក៏ជារឿងមួយ អភ័ព្វដែរសម្រាប់ពលរដ្ឋកម្ពុជា ដែលមានអ្នកនយោបាយគិតអំពីស្តង់ដារប្រជាធិបតេយ្យជាពីរបីទម្រង់ លើសពីមួយទម្រង់»។
ចំណែក អ្នកសម្របសម្រួលផ្នែកអង្កេត និងតស៊ូមតិនៃអង្គការខុមហ្វ្រែល លោក កន សាវាង្ស យល់ឃើញស្រដៀងគ្នានឹងលោក ឯម សុវណ្ណរ៉ា ដែរថា នរណាជាបេក្ខភាពបន្តវេនគឺជារឿងផ្ទៃក្នុងផ្អែកលើបក្សនយោបាយទេ តែរឿងសំខាន់គឺការបើកឱ្យមានការចូលរួមការបោះឆ្នោតដោយសេរី ការប្រកួតប្រជែងដោយត្រឹមត្រូវ។
លោកមើលឃើញថា លំហប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជាមានការប្រឈមច្រើនចំណុចណាស់ ដែលទាមទារឱ្យមានការស្តារឡើងវិញ ដែលសូម្បីអ្នករាយការណ៍ពិសេសអង្គការសហប្រជាជាតិក៏បានជំរុញឱ្យរដ្ឋាភិបាលបើកលំហ គោរពសិទ្ធិនយោបាយ និងសិទ្ធិពលរដ្ឋ។
លោក កន សាវាង្ស បន្ថែមថា រដ្ឋាភិបាលដែលដឹកនាំដោយបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ត្រូវតែធ្វើយ៉ាងណាឱ្យដំណើរការ និងបរិយាកាសនយោបាយកម្ពុជាអាចទទួលយកបាន ជាពិសេសដោះស្រាយលើសេរីភាព និងសិទ្ធិនយោបាយរបស់ក្រុមមន្ត្រីបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលត្រូវតុលាការរំលាយ ដើម្បីកុំឱ្យពេលវេលាអូសបន្លាយ ប៉ះពាល់ដល់សិទ្ធិរបស់ពួកគេ។
លោក កន សាវាង្ស ថា៖ «ចំណុចមួយទៀត យើងមើលរឿងប្រព័ន្ធបោះឆ្នោត ទាំងសិទ្ធិនយោបាយ ទាំងឆន្ទៈប្រជាពលរដ្ឋហ្នឹង យើងឃើញថា មានច្បាប់មួយចំនួនហ្នឹង គឺថា មានវិសោធនកម្មដែលធ្វើឱ្យមិនអាចនឹងធានាអំពីឆន្ទៈ ឬក៏តំណាងប្រជាពលរដ្ឋបាន។ ឧទាហរណ៍ដូចជា ការចែងអំពីការបែងចែកអាសនៈតាមរយៈការរំលាយគណបក្សនយោបាយអីជាដើម នេះជាចំណុចមួយដែលយើងមើលឃើញថា ធ្វើឱ្យតំណាងជាប់ឆ្នោតកន្លងមកហ្នឹង គឺគេមិនអាចបំពេញនូវតួនាទីរបស់គេបាន»។
លោកថា រដ្ឋាភិបាលត្រូវធានានូវឆន្ទៈពលរដ្ឋ ជៀសវាងការប្រើអំណាចគាបសង្កត់គណបក្សផ្សេង ដែលនោះជាការប្រកួតប្រជែងមិនស្មើភាពគ្នា។
អនុប្រធានគណបក្សភ្លើងទៀន លោក សុន ឆ័យ យល់ស្របចំពោះលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ដែលថា ប្រជាធិបតេយ្យគឺអាស្រ័យលើពលរដ្ឋបោះឆ្នោត។ យ៉ាងណា លោកចោទជាសំណួរវិញថា តើការបោះឆ្នោតនោះប្រព្រឹត្តទៅដោយត្រឹមត្រូវ និងយុត្តិធម៌ ឬទេ?
លោកបន្ថែមថា ចំណុចដែលចាំបាច់នោះគឺការមានស្ថាប័នជាតិឯករាជ្យ ការគ្រប់គ្រងការបោះឆ្នោតដោយសេរី ត្រឹមត្រូវ និងយុត្តិធម៌ ដែលអាចទុកចិត្តបាន។
យ៉ាងណា លោក សុន ឆ័យ ថា ការរៀបចំការបោះឆ្នោតដែលប្រព្រឹត្តទៅដោយត្រឹមត្រូវ វាទាល់តែចាប់ផ្តើមដំបូងដោយកែលម្អគណៈកម្មការរៀបចំការបោះឆ្នោតនៅបណ្តាខេត្ត ឃុំ ឱ្យបានត្រឹមត្រូវ ក្នុងនោះមានការជ្រើសរើសបុគ្គលដែលបំពេញការងារដោយយុត្តិធម៌។
លោក សុន ឆ័យ ថា៖ «មួយទៀត កុំឱ្យមានការរើសអើង គាបសង្កត់ពលររដ្ឋ ចាប់ចង ប្តឹងផ្តល់ បំភិតបំភ័យ ដូចធ្លាប់មានកើតឡើងកន្លងទៅ។ ជាពិសេសប្រព័ន្ធតុលាការ ប្រព័ន្ធរដ្ឋបាលសាធារណៈហ្នឹង គឺត្រូវបំពេញការងាររបស់ខ្លួនឱ្យយុត្តិធម៌ ឱ្យស្មើភាព ឱ្យមានភាពឯករាជ្យ។ សំខាន់ណាស់រឿងការបោះឆ្នោត សេរី និងយុត្តិធម៌នេះ គឺគេពិនិត្យតាំងពីស្ថាប័នជាតិទាំងអស់។ តើស្ថាប័ននោះស្ថិតនៅក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់គណបក្សណាមួយ ឬក៏ជាស្ថាប័នរបស់ជាតិ?»។
អតីតសហស្ថាបនិកគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលត្រូវតុលាការរំលាយ លោក សម រង្ស៊ី កាលពីថ្ងៃទី២០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២២ បានបង្ហោះនៅលើទំព័រហ្វេសប៊ុកផ្លូវការរបស់លោកដោយដាក់ចំណងជើងថា «ក្រោមរបបគ្រួសារនិយម កូនខ្វះសមត្ថភាព ត្រូវតែឡើងតាមជើងខោឪ»។
លោក សម រង្ស៊ី សរសេរថា លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ចាត់ទុកកម្ពុជាដូចក្រុមហ៊ុនឯកជនមួយ ដែលគាត់ធ្វើជាថៅកែ។ លោកថា លោក ហ៊ុន សែន បានធ្វើជាថៅកែក្រុមហ៊ុនមួយនេះអស់មួយជីវិតហើយ ខណៈបច្ចុប្បន្ននាយករដ្ឋមន្ត្រីរូបនេះចង់ឱ្យកូនប្រុសគាត់ធ្វើជាថៅកែជំនួសគាត់។
លោក សម រង្ស៊ី បន្តថា លោកហ៊ុន សែន កំពុងយល់ច្រលំហើយ ពីព្រោះកម្ពុជាមិនមែនជាក្រុមហ៊ុនឯកជនរបស់គាត់ទេ តែជាប្រទេសជាតិរបស់ប្រជារាស្ត្រខ្មែរ យ៉ាងតិច ១៦លាននាក់។
លោក សម រង្ស៊ី ថា៖ «ល្បិចកល ហ៊ុន សែន ដើម្បីឡង់សេកូនគាត់គឺ [១]យកគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ធ្វើជាឈ្នាន់ ដោយសំឡុត ហើយផាត់ចោលគូប្រកួតទាំងអស់ក្នុងជួរគណបក្សនេះ។ [២] រៀបចំការបោះឆ្នោតក្លែងក្លាយ ដើម្បីធានាជ័យជំនះក្លែងក្លាយមួយសម្រាប់គ្រួសារគាត់ ដែលផ្ទុយពីឆន្ទៈប្រជារាស្ត្រខ្មែរ»។
អតីតសហស្ថាបនិកគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលត្រូវតុលាការរំលាយរូបនេះបន្ថែមថា៖ «ប្រជារាស្ត្រខ្មែរ មិនចាញ់បោក ហ៊ុន សែន ទេ ហើយចង់ឱ្យមានការប្រកួតប្រជែងដោយស្មើភាពគ្នា តាមបែបបទប្រជាធិបតេយ្យពិតប្រាកដក្នុងការជ្រើសរើសថ្នាក់ដឹកនាំប្រទេស។ ហ៊ុន សែន មិនត្រូវមើលងាយកូនខ្មែរជាច្រើន ដែលកើតចេញពីគ្រួសារសាមញ្ញ គឺមិនមានសែស្រឡាយណាទេ មិនមានគណបក្សនយោបាយណាឡង់សេទេ តែមានលក្ខណៈសម្បត្តិសមរម្យ ដើម្បីធ្វើជានាយករដ្ឋមន្ត្រីបានដែរ។ គេមិនចាំបាច់ឱ្យឪបន្តុប ឬបើនិយាយឱ្យស្រួលស្តាប់ មិនចាំបាច់ឡើងតាមជើងខោឪទេ»។
លោក សម រង្ស៊ី អះអាងថា តាមការពិតលោក ហ៊ុន សែន មានការភ័យខ្លាចចំពោះអនាគតរបស់គាត់។ គាត់ត្រូវការឱ្យកូនគាត់ការពារគាត់ទៅថ្ងៃមុខ ពីព្រោះគាត់នឹងប្រឈមមុខតុលាការប្រទេសបារាំង តុលាការអន្តរជាតិ និងតុលាការប្រជារាស្ត្រខ្មែរ ដែលនឹងយកគាត់ទៅកាត់ទោស ដោយសារតែអំពើអាក្រក់ ដែលគាត់បានប្រព្រឹត្តជិត ៤០ឆ្នាំមកហើយ៕
រក្សាសិទ្វិគ្រប់យ៉ាងដោយ ស៊ីស៊ីអាយអឹម
សូមបញ្ជាក់ថា គ្មានផ្នែកណាមួយនៃអត្ថបទ រូបភាព សំឡេង និងវីដេអូទាំងនេះ អាចត្រូវបានផលិតឡើងវិញក្នុងការបោះពុម្ពផ្សាយ ផ្សព្វផ្សាយ ការសរសេរឡើងវិញ ឬ ការចែកចាយឡើងវិញ ដោយគ្មានការអនុញ្ញាតជាលាយលក្ខណ៍អក្សរឡើយ។
ស៊ីស៊ីអាយអឹម មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះការលួចចម្លងនិងចុះផ្សាយបន្តណាមួយ ដែលខុស នាំឲ្យយល់ខុស បន្លំ ក្លែងបន្លំ តាមគ្រប់ទម្រង់និងគ្រប់មធ្យោបាយ។ ជនប្រព្រឹត្តិ និងអ្នកផ្សំគំនិត ត្រូវទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខច្បាប់កម្ពុជា និងច្បាប់នានាដែលពាក់ព័ន្ធ។
KIM JONG AUNG is the grand children of KIM ELSUNG the communist grand father . please think about HUN SEN is HUN MANETH’s father and HUN SEN leaded this poor nation just about forty years and how many more years if HUN MANETH going to lead this nation after that HUN MANETH’s son will continuous just like KIM JOUNH AUN right now . I do not think Cambodia can survive for that long , it can end during this SDACH PEAL …HUN NAL call HUN SEN next name CHHOUP SAMLAP OR CHHOUP KAP[