កម្ពុជា-សង្គម
12/03/2023 – 07:50
ដោយ៖ សាំ ឧត្តម
RFI

ឈើដែលត្រូវបានគេអារ © Internet

លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ ហ៊ុន សែន​ ផ្តាំ​ឱ្យ​អតីត​ក្រុម​សកម្មជន​ចលនា​មាតា​ធម្មជាតិ​ដែល​ប្រកាស​បំបែក​ខ្លួន​នា​ពេល​កន្លង​ទៅ​ ឱ្យ​ធ្វើ​ការ​រួមគ្នា​ជា​មួយ​រដ្ឋាភិបាល​ ដើម្បី​ការពារ​ធនធាន​ធម្មជាតិ​ និង​អភិវឌ្ឍន៍​តំបន់​ទេសចរណ៍​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា​ ពិសេស​តំបន់​អេកូ​ទេសចរណ៍​ជីផាត​ នៃ​ខេត្ត​កោះកុង។​ ការ​ជំរុញ​ពី​លោក​ ហ៊ុន សែន​នេះ​ ធ្វើ​ឡើង​តាម​រយៈ​ការ​ខល​វីដេអូ​ជា​មួយ​ក្រុម​សកម្មជន​ទាំង​នោះ ​ដែល​កំពុង​មាន​វត្តមាន​ក្នុង​តំបន់​ជីផាត​ នៃ​ខេត្ត​កោះកុង​ស្រាប់។​ បើ​តាម​លោក​ ហ៊ុន សែន​ ការ​ធ្វើ​ការ​ជា​មួយ​រដ្ឋាភិបាល​ផ្ទាល់​ ដើម្បី​ការពារ​ធនធាន​ធម្មជាតិ​ គឺ​ជា​ការ​សម្រេច​ចិត្ត​ដ៏​ត្រឹម​ត្រូវ​ ជា​ជាង​ឈរ​ធ្វើ​បាតុកម្ម។​

តាមរយៈវីដេអូដែលផ្សាយដោយអង្គភាពសារព័ត៌មានសិ្នតនឹងរដ្ឋាភិបាលគឺថា លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែនបានអះអាងថា ដើម្បីឱ្យកិច្ចការពារធនធានធម្មជាតិបានល្អប្រសើរ គឺត្រូវយកខ្មែរធ្វើការជាមួយខ្មែរ ជាជាងយកបរទេសមកធ្វើការជាមួយខ្មែរ ហើយគួររួមគ្នាធ្វើការជាមួយរដ្ឋាភិបាលប្រសើរជាងនៅឈរប្រឆាំងនឹងរដ្ឋាភិបាល។

លោកនាយករដ្ឋមន្រី្តបន្តថា រឿងនេះមិនអាចទៅរួចឡើយ បើអ្នកប្រឆាំងមិនចូលរួមធ្វើការជាមួយរដ្ឋាភិបាល ហើយបន្តធ្វើបាតុកម្ម និងជំទាស់ ខណៈពេលកន្លងមកលោក ហ៊ុន សែនកត់សម្គាល់ថា រដ្ឋាភិបាលនៅឈរម្ខាង និងក្រុមសកម្មជនបរិស្ថាននៅឈរម្ខាង។  

ជុំវិញរឿងនេះ សកម្មជនបរិស្ថានទាំងចលនាមាតាធម្មជាតិ និងសកម្មជនបរិស្ថានផ្សេងទៀត បដិសេធមិនធ្វើអត្ថាធិប្បាយអ្វីឡើយ។ ប៉ុន្តែពួកគេសង្ឃឹមថា រដ្ឋាភិបាលនឹងសកម្មជនដែលមាននិន្នាការគាំទ្រជាមួយរដ្ឋាភិបាលអាចទប់ស្កាត់បញ្ហាកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ និងចាប់ជនល្មើសដើម្បីផលប្រយោជន៍ជាតិ។ ខណៈពួកគេអះអាងថា នឹងបន្តសកម្មភាពការពារធនធានធម្មជាតិដដែល បើទោះបីមិនមានការគាំទ្រពីរដ្ឋាភិបាលក្តី។ 

តែយ៉ាងណា នាពេលកន្លងមក លោក ថុន រដ្ឋា សកម្មជនចលនាមាតាធម្មជាតិធ្លាប់បានអំពាវនាវឱ្យរដ្ឋាភិបាលបញ្ឈប់ការលាបពណ៍មកលើសកម្មជនបរិស្ថានថា ជាក្រុមប្រឆាំង ក្រុមខុសច្បាប់ ឬជាក្រុមបម្រើផលប្រយោជន៍ជូនបរទេសបន្តទៀត។ ប៉ុន្តែ រដ្ឋាភិបាលគួរចាត់ទុកសកម្មភាពរបស់សកម្មជនបរិស្ថានជាភ្នែកជាច្រមុះរបស់រដ្ឋាភិបាល ទើបជារឿងត្រឹមត្រូវ។  ហើយសកម្មជនដែលមានបម្រាមពីតុលាការរូបនេះ បានលើកឡើងទៀតថា ការដែលលោកនិងសកម្មជនបរិស្ថានផ្សេងទៀតចូលរួមក្នុងកិច្ចការការពារបរិស្ថាន គឺដោយសារតែ លោកមិនអាចទ្រាំអោបដៃឈើមើលការបំផ្លាញធនធានធម្មជាតិដោយគ្មានតម្លាភាព ហើយពលរដ្ឋក្លាយជាជនរងគ្រោះ។ 

កាលពីថ្ងៃ​ទី​២៨ ខែ​មករា ឆ្នាំ​២០២២ អង្គការ​លើកលែង​ទោស​អន្តរជាតិ (Amnesty International) បាន​ចេញ​របាយការណ៍​មួយដោយបានបង្ហាញថា ព្រៃឈើ​ចំនួន៦, ២៧១​ហិកតា​ត្រូវ​បាន​កាប់​បំផ្លាញ​នៅ​ក្នុង​ដែន​ជម្រក​សត្វព្រៃ​ចំនួន​ពីរ ក្នុង​នោះ​មាន​ដែន​ជម្រក​សត្វ​ព្រៃឡង់ និង​ដែន​ជម្រក​សត្វ​ព្រៃព្រះរការ ដោយ​ការ​កាប់​ឈើ​​ខុសច្បាប់​យ៉ាង​ច្រើន​សន្ធឹកសន្ធាប់។

ដែន​ជម្រក​សត្វព្រៃ ​ព្រៃឡង់​មាន​ការ​កាប់​ឈើ​ដ៏​ធំបំផុត​ក្នុង​ចំណោម​តំបន់​ការពារ​ផ្សេង​ទៀត ដោយ​បាន​បាត់បង់​គម្រប​ព្រៃឈើ​ជិត ១​ម៉ឺន​ហិកតា (៩១១៩​ហិកតា) ក្នុង​ឆ្នាំ​២០២០ ដែល​កើនឡើង ២១% បើ​ធៀប​នឹង​ឆ្នាំ​២០១៩។ ចន្លោះឆ្នាំ២០០១ ដល់ឆ្នាំ២០២០ កម្ពុជា​បាត់បង់​គម្រប​ព្រៃឈើ​ជិត ២លាន ៥សែន ហិកតា ឬស្មើនឹង​ប្រមាណ ២៨% នៃ​គម្រប​ព្រៃឈើ​សរុប​គិតចាប់តាំង​ពីឆ្នាំ២០០០មក។ ដោយឡែក បើយោងតាមអនុក្រឹត្យដែលចុះហត្ថលេខាដោយលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែនកាលពីថ្ងៃទី​៣០​ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២២ ដីសាធារណៈរបស់រដ្ឋចំនួនជាង៩៣ម៉ឺនហិកតាក្នុងតំបន់ការពារធម្មជាតិត្រៀមធ្វើអនុប្រយោគ និងបែងចែកសម្រាប់កម្មសិទ្ធិឯកជន៕