កម្ពុជា-ទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ
21/03/2023 – 07:19
ដោយ៖ សឿង ភារៈ
RFI
សមយុទ្ធនាគមាសរវាងកម្ពុជា និង ចិន © Internet
“សមយុទ្ធនាគមាស២០២៣” ធ្វើឡើងប្រកបដោយសន្តិភាពមិនដូចសមយុទ្ធរួមគ្នាដែលដឹកនាំដោយសហរដ្ឋអាមេរិកនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក ដែលសង្កត់ធ្ងន់លើការប្រឈមមុខដាក់គ្នា។ នេះបើតាមការចុះផ្សាយរបស់កាសែតចិន នៅថ្ងៃទី២០ ខែមីនា ខណៈដែលកម្ពុជាផ្តើមសមយុទ្ធជាមួយចិនទ្រង់ទ្រាយធំឡើងវិញពីចុងខែមីនានេះ ដល់ដើមខែមេសា។
សមយុទ្ធនាគមាស២០២៣រៀបចំដោយកម្ពុជា-ចិន នឹងធ្វើឡើងនៅមូលដ្ឋានហ្វឹកហ្វឺនកម្ពុជា នៅភ្នំជុំរីករាយ ឃុំពាម ស្រុកសាមគ្គីមានជ័យ ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង ចាប់ពីថ្ងៃទី២០ ខែមីនា ដល់ថ្ងៃទី៨ ខែមេសា។ បើតាមក្រសួងការពារជាតិកម្ពុជា សមយុទ្ធរួមគ្នា ដោយមានលក្ខណៈទ្រង់ទ្រាយធំ ក្នុងគោលបំណងការពារនូវសន្តិសុខចំពោះព្រឹត្តិការណ៍ធំៗ និងរបៀបជួយប្រជាពលរដ្ឋដែលជួបគ្រោះមហន្តរាយនានា។ សមយុទ្ធនាគមាសលើកទី៥ មានការចូលរួមពីកងទ័ពកម្ពុជាចំនួនជិត៣ពាន់នាក់ និងកងទ័ពចិនជិត៣០០នាក់។
ប្រព័ន្ធផ្សាយលោកខាងលិចបានអះអាងថាទំនាក់ទំនងកាន់តែស៊ីជម្រៅរបស់កម្ពុជាជាមួយចិនបានបង្កើនការព្រួយបារម្ភចំពោះសហរដ្ឋអាមេរិក និងប្រទេសជិតខាងក្នុងតំបន់។ ជាការឆ្លើយតបកាសែត Global Times របស់ចិនបានដកស្រង់ការបញ្ជាក់របស់អ្នកជំនាញចិនថា សមយុទ្ធនាពេលនេះធ្វើឡើងក្របកដោយសន្តិភាពគឺមិនដូចសមយុទ្ធរួមគ្នាដែលដឹកនាំដោយសហរដ្ឋអាមេរិកនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក ដែលសង្កត់ធ្ងន់លើការប្រឈមមុខដាក់គ្នានោះទេ។
Global Times បានដកស្រង់ការលើកឡើងរបស់លោក Chen Xiangmiao ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលស្រាវជ្រាវកងទ័ពជើងទឹកពិភពលោកថាសមយុទ្ធរួមកម្ពុជាចិន គឺជាសមយុទ្ធដែលរៀបចំជាប្រចាំ ដែលផ្តោតលើការប្រឆាំងអំពើភេរវកម្ម ឧក្រិដ្ឋកម្មឆ្លងដែន ព្រមទាំងជំនួយផ្នែកវេជ្ជសាស្រ្ដ និងការជួយសង្គ្រោះ ដែលមិនមានចំណុចរសើបនោះទេ។
លោក Chen Xiangmiao បានប្រៀបធៀបថាសមុទ្ធរបស់អាមេរិកជាមួយបណ្តាប្រទេសនៅអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិកផ្សេងទៀត គឺមានទ្រង់ទ្រាយធំ និងមានការប្រយុទ្ធសំខាន់ៗដូចជាការប្រយុទ្ធលើផ្ទៃទឹក ដោយនាវាមុជទឹក និងយន្តហោះចម្បាំង។ សមយុទ្ធដែលដឹកនាំដោយសហរដ្ឋអាមេរិក គឺសំដៅលើការឆ្លើយតបក្នុងសង្រ្គាម ខណៈសមយុទ្ធរួមចិនកម្ពុជា ផ្តោតលើការផ្លាស់ប្តូរ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុងវិស័យសន្តិសុខ។
លោក វណ្ណ ប៊ុនណា អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវភូមិសាស្ត្រនយោបាយនៃវិទ្យាស្ថានខ្មែរសំរាប់សហប្រតិបត្តិការនិងសន្តិភាព (CICP) បានថ្លែងប្រាប់វិទ្យុបារាំងអន្តរជាតិថា ការធ្វើសមយុទ្ធនាពេលនេះ មានទ្រង់តូចនៅឡើយ មិនមែនជាសមយុទ្ធសម្រាប់ឆ្លើយតបការវាយប្រហារ ឬធ្វើសង្គ្រាមនោះទេ។ ប៉ុន្តែលោកថាសមយុទ្ធនាពេលនេះនឹងពង្រឹងសមត្ថភាពយោធារវាងប្រទេសទាំងពីរ និងបង្ហាញភាពជិតស្និទ្ធរវាងកម្ពុជា និងចិន។
កន្លងមកកម្ពុជាធ្លាប់មានសមយុទ្ធជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិកដែរ ប៉ុន្តែបានផ្អាក។ ជុំវិញបញ្ហានេះ លោក វណ្ណ ប៊ុនណា ថាបើកម្ពុជាអាចធ្វើសមយុទ្ធជាមួយចិនបាន ដូច្នេះកម្ពុជាគួរចាប់ផ្តើមចរចាធ្វើសមយុទ្ធឡើងវិញជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក ដើម្បីបង្ហាញថាកម្ពុជាមានគោលនយោបាយពិពិធកម្មការបរទេសរបស់ខ្លួន។
សមយុទ្ធនាគមាសរវាងកម្ពុជាចិន បានចាប់ផ្ដើមធ្វើតាំងពីឆ្នាំ២០១៦ រហូតមកដល់ពេលនេះគឺបានចំនួន ៤លើករួចមកហើយ គឺនៅក្នុងឆ្នាំ២០១៦,២០១៨, ២០១៩ និងឆ្នាំ ២០២០។ កងទ័ពទាំងពីរបានផ្អាកមួយរយៈ គឺនៅឆ្នាំ២០១៧ ដោយជាប់រវល់ក្នុងយុទ្ធនាការបង្ក្រាបគ្រឿងញៀន និងការបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់ ឆ្នាំ ២០២១ និង ឆ្នាំ២០២២ដោយសារតែប្រទេសទាំងពីរប្រឈមនឹងការឆ្លងរីករាលដាលជំងឺកូវីដ-១៩៕