ដោយ ជាតិ ចំណាន
2023.11.20
RFA
រូបឯកសារ៖ ២៣-វិច្ឆិកា-២០១០៖ ប៉ូលិសឈរមើលគំនរសម្ភារៈរបស់ជនរងគ្រោះដែលស្លាប់នៅលើស្ពានពេជ្រ ក្នុងព្រឹត្តិការណ៍រត់ជាន់គ្នាកាលពីថ្ងៃទី២២ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១០។ RFA File
មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលនៅតែជំរុញឱ្យរដ្ឋាភិបាលបើកការស៊ើបអង្កេតរកអ្នកទទួលខុសត្រូវក្នុងព្រឹត្តិការណ៍ជាន់គ្នាស្លាប់នៅកោះពេជ្រ ដើម្បីរកយុត្តិធម៌ជូនគ្រួសារជនរងគ្រោះ និងស្រាយមន្ទិលសង្ស័យជំរុញករណីនេះ។ ពួកគាត់សង្កេតឃើញថា រដ្ឋាភិបាលហាក់គ្មានឆន្ទៈក្នុងការស្វែងរកមូលហេតុនៅពីក្រោយករណីនេះយកមកបញ្ជាក់ឱ្យបានច្បាស់លាស់នោះទេ បន្ទាប់ពីមានពលរដ្ឋស្លាប់រាប់រយនាក់។
នៅសល់រយៈពេល៣ថ្ងៃទៀតប៉ុណ្ណោះ ដល់គម្រប់ខួប១៣ឆ្នាំនៃព្រឹត្តិការណ៍ជាន់គ្នាស្លាប់នៅស្ពានកោះពេជ្រ រាជធានីភ្នំពេញ ខណៈអាជ្ញាធរនៅមិនទាន់ស្វែងរក ការពិត និងអ្នកទទួលខុសត្រូវក្នុងព្រឹត្តិការណ៍នោះយកមកផ្ដន្ទាទោសតាមផ្លូវច្បាប់នៅឡើយទេ។
ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលប្រជាពលរដ្ឋដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍ និងសន្តិភាព លោក យង់ គិមអេង ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី នៅថ្ងៃទី១៩ វិច្ឆិកា ថា អាជ្ញាធរគួរតែស្វែងការពិតនៅពីក្រោយព្រឹត្តិការណ៍ជាន់គ្នាស្លាប់នៅលើស្ពានកោះពេជ្រដើម្បីបង្ហាញ និងពន្យល់ទៅដល់ប្រជាពលរដ្ឋ ជាពិសេសសាច់ញាតិជនរងគ្រោះ។ លោកបន្តថា ការទុកឱ្យសាច់ញាតិជនរងគ្រោះ និងពលរដ្ឋមានមន្ទិលសង្ស័យចំពោះបញ្ហានេះមិនមែនជាដំណោះស្រាយល្អនោះទេ ពីព្រោះបញ្ហានេះធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ផ្លូវចិត្តរបស់ក្រុមគ្រួសារជនរងគ្រោះ។
លោក យង់ គិមអេង៖ «ត្រូវសិក្សាឱ្យល្អិតពីឫសគល់ពីដើមហេតុហើយក៏ត្រូវមានកំណត់ហេតុ មានរបាយការណ៍ជាក់លាក់ដែលជាមេរៀនជាបទពិសោធន៍ដើម្បីចែកចាយហើយថាតើកំហុសនោះជាកំហុសអ្នកណាឱ្យច្បាស់លាស់អ្នកណាអ្នកចូលរួមខុស ហើយថាតើសមត្ថភាពរបស់អាជ្ញាធរហ្នឹងនៅមានកម្រិតឬក៏កំហុសរបស់អាជ្ញាធរ ឬក៏កំហុសរបស់អ្នកណាបាទហ្នឹងគឺត្រូវឱ្យមានការកត់ត្រាទុកឱ្យបានច្បាស់លាស់សម្រាប់រៀនសូត្រទៅថ្ងៃអនាគតដើម្បីបញ្ចៀសបញ្ហាអស់ហ្នឹង»។
ក្នុងព្រឹត្តិការណ៍ជាប់គ្នាស្លាប់នៅកោះពេជ្រ ឬស្ពានកោះពេជ្រក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ត្រូវនឹងថ្ងៃ២២ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១០ ជាថ្ងៃចុងក្រោយនៃពិធីបុណ្យអុំទូក ធ្វើឱ្យមានមនុស្ស ៣៥០នាក់ស្លាប់ និងរាប់រយនាក់ ផ្សេងទៀតរងរបួស។ រយៈពេល១៣ឆ្នាំ មកនេះ ក្រុមគ្រួសារជនរងគ្រោះខ្លះ នៅតែសោកស្ដាយចំពោះការបាត់បង់សាច់ញាតិរបស់ពួកគេ និងអ្នកខ្លះទៀតយល់ថា ជាការធ្វេសប្រហែសរបស់អាជ្ញាធរដែលបណ្ដាលឱ្យឧបហេតុនេះកើតឡើង។
បើទោះបីរដ្ឋាភិបាលបានឧបត្ថម្ភថវិកាដល់គ្រួសារជនរងគ្រោះ និងបានសាងសង់ស្តូបរំលឹកវិញ្ញាណក្ខន្ធដល់អ្នកស្លាប់ក្ដីក៏មកទល់នេះរដ្ឋាភិបាលនៅតែមិនទាន់អាចស្វែងរកការពិត និងមិនបានចាប់អ្នកទទួលខុសត្រូវណាម្នាក់ ក្នុងព្រឹត្តិការណ៍នេះ មកដាក់ទោស ឬទទួលកំហុសឡើយ។ បញ្ហានេះធ្វើឱ្យពលរដ្ឋ និងមន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលយល់ឃើញថា រដ្ឋាភិបាលហាក់ចាត់ទុកការស្លាប់របស់ប្រជាពលរដ្ឋជារឿងមិនសំខាន់ និងគ្មានទំនួលខុសត្រូវក្នុងនាមជាអាជ្ញាធរការពារពលរដ្ឋ។
វិទ្យុអាស៊ីសេរីមិនអាចទាក់ទងអ្នកនាំពាក្យសាលាក្រុងភ្នំពេញ លោក ម៉េត មាសភក្ដី និងអភិបាលរាជធានីភ្នំពេញ លោក ឃួង ស្រេង ដើម្បីសុំការបកស្រាយជុំវិញបញ្ហានេះបានទេនៅថ្ងៃទី១៩ វិច្ឆិកា។
ជុំវិញបញ្ហានេះអ្នកនាំពាក្យសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្ស អាដហុក (ADHOC) លោក ស៊ឹង សែនករុណា កត់សំគាល់ឃើញថា បន្ទាប់ពីរដ្ឋាភិបាលបានផ្ដល់ថវិកាបន្តិចបន្តួចឱ្យទៅក្រុមគ្រួសារជនរងគ្រោះ ។ លោកមិនទាន់ឃើញរដ្ឋាភិបាលមិនស្វែងរកយុត្តិធម៌ជូនក្រុមគ្រួសារជូនរងគ្រោះឡើយ។ លោកអំពាវនាវឱ្យរដ្ឋាភិបាលបង្កើនការប្រុងប្រយ័ត្ន និងដាក់កម្លាំងយាមល្បាតគ្រប់ច្រកល្ហកក្នុងពិធីបុណ្យអុំទូកខាងមុខនេះ។
លោក ស៊ឹង សែនករុណា៖ «ទាំងសមត្ថកិច្ចទាំងអាជ្ញាធរទាំងអស់គប្បីយកចិត្តទុកដាក់ក្នុងការការពារនិងថែរក្សាសណ្ដាប់ធ្នាប់ និងសុវត្ថិភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋដែលមកលេងមកកម្សាន្តជួបជុំគ្នាហ្នឹងចៀសវាងមានគ្រោះថ្នាក់ដោយប្រការណាមួយកើតឡើងដូចដែលយើងបានដឹងដូចកាលកន្លងមកហើយអ៊ីចឹងការជួបជុំនេះវាជាការសប្បាយរីករាយហើយប្រជាពលរដ្ឋ ហើយយើងក៏មិនចង់ឃើញមានទុក្ខសោកកើតមានចំពោះប្រជាពលរដ្ឋទៀតដែរ»។
ទន្ទឹមគ្នានឹងការរំលឹកខួប ១៣ឆ្នាំនៃព្រឹត្តិការណ៍ជាន់គ្នាស្លាប់នៅកោះពេជ្រនេះ អាជ្ញាធរក្រុងភ្នំពេញក៏បានរៀបចំកម្មវិធីបុណ្យអុំទូកបណ្ដែតប្រទីបផងដែរ គឺចាប់ពីថ្ងៃទី២៦ ខែវិច្ឆិកា ដល់ថ្ងៃទី២៨ខែវិច្ឆិកា នៅមុខព្រះបរមរាជវាំង។
ទោះជាយ៉ាងណាមន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិលយល់ឃើញថា រដ្ឋាភិបាលគួរតែយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះការស្វែងរកការពិតជូនក្រុមគ្រួសារជនរងគ្រោះ និងធ្វើពិធីរំលឹកខួបឱ្យមានភាពអ៊ូអរជាងមុនដើម្បីផ្សព្វផ្សាយទៅដល់ពលរដ្ឋឱ្យប្រុងប្រយ័ត្ននៅពេលមានកម្មវិធីជួបជុំគ្នានៅទីសាធារណៈដែលមានមនុស្សច្រើន៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។