ដោយ សេក បណ្ឌិត
2024.02.10
RFA
ព្រះតេជព្រះគុណ សំ គឹមសាត (ឆ្វេង) និងសកម្មជនសង្គម លោក អ៊ុក ពេជ្រសំណាង ក្នុងដំណើរធម្មយាត្រា នៅខែកុម្ភ Photo: RFA
ព្រះតេជព្រះគុណ សំ គឹមសាធ និងសកម្មជនសង្គម លោក អ៊ុក ពេជ្រសំណាង បានបន្តដំណើរធម្មយាត្រាចេញ ពីខេត្ត សៀមរាប ឆ្ពោះទៅខេត្តបន្ទាយមានជ័យ ផ្សព្វផ្សាយអំពីធម៌មេត្តាចិត្ត ដើម្បីឱ្យអ្នកនយោបាយងាកមកផ្សះផ្សាជាតិ និងលើកកម្ពស់ការគោរពសិទ្ធិមនុស្សឡើងវិញ។ ព្រះអង្គអះអាងថា បើទោះបីជាឈឺជើង និងអស់កម្លាំងល្ហិតល្ហៃយ៉ាងក្ដី ក៏ព្រះអង្គប្ដេជ្ញាមិនបោះបង់ដំណើរធម្មយាត្រានេះឡើយ។
ធម្មយាត្រាផ្សព្វផ្សាយអប់រំអំពីសិទ្ធិមនុស្ស និងលើកកម្ពស់សីលធម៌សង្គមរបស់ព្រះតេជព្រះគុណ សំ គឹមសាធ និងសកម្មជនសង្គម លោក អ៊ុក ពេជ្រសំណាង ដំណើរការដោយរលូន ដោយពលរដ្ឋនៅរស់នៅតាមដងផ្លូវរីករាយគាំទ្រ និងប្រគេនជាគ្រឿងឧបភោគបរិភោគផងដែរ។
ព្រះតេជព្រះគុណ សំ គឹមសាធ មានសង្ឃដីកាឱ្យវិទ្យុអាស៊ីសេរីដឹងនៅថ្ងៃទី១០ ខែកុម្ភៈ ថា រយៈពេល ៩ថ្ងៃនៃដំណើរធម្មយាត្រានេះព្រះអង្គសង្កេតឃើញមានអាជ្ញាធរស្លៀកពាក់ស៊ីវិល និងឯកសណ្ឋាននៅតាមថតរូបព្រះអង្គជាប្រចាំ។ ព្រះអង្គសោកស្ដាយដែលដំណើរធម្មយាត្រាអប់រំពីសិទ្ធិសេរីភាព និងចង់ឱ្យសង្គមមានយុត្តិធម៌ ប៉ុន្តែបែរជាមានរឹតត្បិតសិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការដើរហើរបែបនេះ។
ព្រះតេជព្រះគុណ សំ គឹមសាធ៖ «ជីវិតនៅតាមផ្លូវធ្វើធម្មយាត្រាដីរាប់រយគីឡូនេះ ទោះផ្ដាច់ជីវិតក៏នៅតែស្មោះត្រង់នៅតែល្អ និងនៅតែក្រាបថ្វាយបង្ខំព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ ឥឡូវនេះទទូចឱ្យអ្នកនយោបាយទាំងអស់ចេះផ្សះផ្សាគ្នា ចេះធ្វើសេចក្ដីល្អនឹងគ្នា ឈប់លាបពណ៌គ្នាទៅបច្ចុប្បន្នមានសុខសន្តិភាពហើយ មានពហុបក្សហើយបែរជាប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងប្រទេសព្រាត់ប្រាសនិរាស គ្រួសារទៅនៅប្រទេសគេ គេចាប់ធ្វើបាបធ្វើទោសដាក់ពន្ធនាគារ»។
ដំណើរធម្មយាត្រាផ្សព្វផ្សាយពីសីលធម៌សង្គម និងស្នើឱ្យរដ្ឋាភិបាលដោះលែងអ្នកទោសនយោបាយរយៈចម្ងាយផ្លូវជិត៧រយគីឡូ (៧០០) ពេលនេះព្រះអង្គបាននិមន្តមកដល់ខេត្តបន្ទាយមានជ័យហើយ ដោយព្រះអង្គសឹង (សម្រាន្ត) នៅផ្ទះសំណាក់ក្នុងខេត្តនេះមួយយប់ ហើយព្រឹក ស្អែកនឹងបន្តដំណើរទៅខេត្តបាត់ដំបង។ ព្រះអង្គថា មូលហេតុដែលព្រះអង្គមិនស្នាក់នៅក្នុងវត្តគឺដោយសារតែ កន្លងទៅមានព្រះអនុគណស្រុក និងព្រះចៅអធិការមិនពេញចិត្ត ហើយមានថេរដីកាបង្កឱ្យមានការរើសអើងព្រះសង្ឃ។
ដោយឡែកសកម្មជនសង្គម លោក អ៊ុក ពេជ្រសំណាង ដែលបានចូលរួមធ្វើធម្មយាត្រាជាមួយព្រះអង្គ សំ គឹមសាធ ថ្លែងថា លោកឈឺចាប់នៅពេលឃើញពលរដ្ឋទន់ខ្សោយ រងនូវការរំលោភសិទ្ធិទាំងអយុត្តិធម៌។ លោកចង់ឃើញអ្នកនយោបាយចេះផ្សះផ្សាបង្រួបបង្រួមគ្នាប្រកបដោយមេត្តាធម៌ និងមានការគោរពលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យពិតប្រាកដ។
ព្រះអង្គ សំ គឹមសាធ៖ «ឈានទៅរកគោលការណ៍លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យឱ្យច្បាស់លាស់ហើយជួយពង្រឹងអំណាចឱ្យសីលធម៌សង្គម និងឥទ្ធិពលសង្គមក្លាយជាមនុស្សដែលមានក្របខ័ណ្ឌ និងផ្លូវច្បាប់ ជាតិ និងអន្តរជាតិ ទើបមាន សេចក្ដីសម្រេចទៅការទំនាក់ទំនងរបៀបជួយប្រទេសជាតិខ្លួន និងជួយពិភពលោកដោយសារតែអ្នកកាន់អំណាច អ៊ីចឹងខ្ញុំសូមទទូច និងសុំឱ្យបងប្អូនធានាការទាមទារអ្វីដែលមានបញ្ហា និងចូលរួមធានាបញ្ហាគ្រប់បែបយ៉ាង»។
វិទ្យុអាស៊ីសេរីមិនអាចទាក់ទងអភិបាលខេត្តបន្ទាយមានជ័យ លោក អ៊ុំ រាត្រី ដើម្បីសុំការបកស្រាយជុំវិញបញ្ហានេះបានទេ នៅថ្ងៃទី១០ ខែកុម្ភៈ។
ទាក់ទិនបញ្ហានេះប្រធានអង្គការសម្ព័ន្ធភាពការពារសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា ហៅកាត់ថា ច្រាក់ (CHRAC) លោក រស់ សុដ្ឋា មានប្រសាសន៍ថា ធម្មយាត្រាដែលមានអាជ្ញាធរតាមថតរូបនេះគឺជាការរឹតត្បិតសិទ្ធិសេរីភាព។ លោកសង្កេតឃើញថា ស្ថានភាពសេរីភាពនៅកម្ពុជាបច្ចុប្បន្នកំពុងប្រឈមនឹងការរឹតត្បិត ដែលធ្វើឱ្យពលរដ្ឋមានការភ័យខ្លាចក្នុងការបញ្ចេញមតិរបស់ខ្លួន។
លោក រស់ សុដ្ឋា៖ «សង្គមខ្មែរមួយបើចង់ឱ្យខ្មែរបានសុខសប្បាយ ហើយរដ្ឋាភិបាលមិនសូវឈឺក្បាល មានតែឱ្យប្រជាពលរដ្ឋយើងហ្នឹងមានសិទ្ធិបញ្ចេញមតិ សិទ្ធិចូលរួមក្នុងការអភិវឌ្ឍន៍ហ្នឹងឱ្យបានផុលផុសទៅ កាលណាគាត់ចូលរួមបញ្ចេញមតិបានផុលផុសហើយ យើងធ្វើបានតាមការចង់បានរបស់គាត់អាហ្នឹងវាអស់បញ្ហាហើយ»។
នេះមិនមែនជាលើកទី១ទេ ដែលព្រះតេជព្រះគុណ សំ គឹមសាធ និមន្តធ្វើធម្មយាត្រាដើម្បីអប់រំអំពីសីលធម៌សង្គម និងការលើកកម្ពស់ការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស។ ជាក់ស្ដែង កាលពីឆ្នាំ២០២៣ កន្លងទៅព្រះតេជព្រះគុណ សំ គឹមសាធ ធ្លាប់ធ្វើធម្មយាត្រាទៅខេត្តពោធិ៍សាត់ និងទៅព្រំដែនថៃ ដែលកាលណោះព្រះអង្គរងការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញគ្រប់រូបភាព ការរារាំង ការគំរាមចាប់ផ្សឹក ពីសំណាក់អាជ្ញាធរ និងការបណ្ដេញចេញពីវត្តជាដើម។
ដំណើរធម្មយាត្រានេះនឹងបញ្ចប់នៅភ្នំអដ្ឋរស្ស ស្ថិតក្នុងស្រុកឧត្តុង្គ ខេត្តកំពង់ស្ពឺ ដែលមានចម្ងាយផ្លូវជិត ៧រយគីឡូម៉ែត្រ ដោយឆ្លងកាត់ខេត្តចំនួន៨។ ព្រះអង្គ សំ គឹម សាធ និងមន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិល ជំរុញឱ្យរដ្ឋាភិបាលគោរពសិទ្ធិមនុស្សនិងបើកលំហឱ្យពលរដ្ឋមានសិទ្ធិសេរីភាពបញ្ចេញមតិដោយ គ្មានការគំរាមកំហែង និងចាប់ដាក់ពន្ធនាគារជាដើម៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។