ដោយ សុ ជីវី
2024.06.10
RFA
ក្របប័ណ្ណព័ត៌មានស្ដីអំពីសុខភាពផ្លូវចិត្តមនុស្សចាស់ ដែលមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា ចេញផ្សាយនៅថ្ងៃទី១០ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៤។ រូប៖ ហ្វេសប៊ុក CCHR
មជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជាសហការជាមួយមជ្ឈមណ្ឌលស្នេហា ណែនាំសាធារណជនឱ្យយល់ដឹងអំពីសុខភាពផ្លូវចិត្តមនុស្សចាស់ ដោយប្រកាន់យកសារសំខាន់ថា «គ្រប់គ្នាមានសុខភាពផ្លូវចិត្តល្អប្រសើរ គ្រួសារមានសុភមង្គល សហគមន៍រីកចម្រើន»។
នៅក្នុង ប័ណ្ណព័ត៌មានអំពីសុខភាពផ្លូវចិត្តមនុស្សចាស់ ចេញផ្សាយនៅថ្ងៃទី១០ ខែមិថុនា មជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា បានលើកមកបង្ហាញពីសញ្ញានៃជំងឺផ្លូវចិត្ត ឬវិបត្តិផ្លូវចិត្ត ផលប៉ះពាល់នៃវិបត្តិនេះ និងវិធីដោះស្រាយ ព្រមទាំងការគាំទ្រពីកូនៗ គ្រួសារ និងសង្គម។
សញ្ញានៃវិបត្តិផ្លូវចិត្តរបស់មនុស្សចាស់មានបីផ្នែកសំខាន់ រួមមាន សញ្ញាផ្នែកផ្លូវអារម្មណ៍ ផ្នែកពុទ្ធិ និងផ្នែករាងកាយ។
សញ្ញាផ្នែកផ្លូវអារម្មណ៍រួមមាន អារម្មណ៍ប្រែប្រួលប្លែកខុសពីមនុស្សធម្មតា ព្រួយច្រើន គិតអវិជ្ជមាន ឆាប់ខឹង មួម៉ៅ ឆេវឆាវ សោកសៅ ឯកោ នឿយហត់ អាចមើលឃើញ ស្ដាប់ឮ ឬមានអារម្មណ៍ ចំពោះរបស់ ដែលអ្នកផ្សេងមើលមិនឃើញ ស្ដាប់មិនឮ ឬគ្មានអារម្មណ៍ដូចគាត់។
សញ្ញាផ្នែកពុទ្ធិរួមមាន ពិបាកផ្ដោតអារម្មណ៍ គិតរឿងដដែលៗ មានគំនិតចង់ធ្វើសកម្មភាព ដែលអាចបណ្ដាលឱ្យប៉ះពាល់ដល់អ្នកនៅជុំវិញខ្លួន។
ចំណែកសញ្ញាផ្នែករាងកាយវិញ រួមមាន ពិបាកសម្រាន្ត ឬសម្រាន្តច្រើនជ្រុល បាត់បង់ចំណង់អាហារ ឬពិសាជ្រុល ឈឺក្បាល ឬផ្នែកផ្សេងនៃរាងកាយជាប្រចាំ មានបញ្ហាក្រពះ ឬប្រព័ន្ធរម្លាយអាហារ ចាប់ផ្ដើមប្រើគ្រឿងស្រវឹង ឬថ្នាំ សារធាតុញៀន ធ្វើសកម្មភាព ដែលអាចនាំឱ្យគ្រោះថ្នាក់ដល់ខ្លួនឯង និងអ្នកនៅជុំវិញខ្លួន រអ៊ូរទាំច្រើន ទើសច្រើន មិនងាយត្រូវចិត្ត និយាយច្រើន ឬចាយប្រាក់ច្រើនខុសប្រក្រតី ដោយមិនចាំបាច់ ខ្លាច ឬប្រយ័ត្នជ្រុល ឬមិនអាចបង្ហាញការស្រឡាញ់។
ក្នុងករណីលោកអ្នកឃើញសមាជិកគ្រួសារ ឬមនុស្សជិតស្និទ្ធមានបញ្ហា ដែលទាក់ទងនឹងវិបត្តិផ្លូវចិត្តទាំងនេះ សូមស្វែងរកអ្នកជំនាញផ្លូវចិត្ត ដើម្បីបញ្ជាក់ថា ពួកគាត់មានបញ្ហាផ្លូវចិត្តពិតប្រាកដ ឬទេ។
មជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជាណែនាំទៀតថា មនុស្សចាស់មានវិបត្តិផ្លូវចិត្ត ត្រូវការឱ្យមានការគាំទ្រពីកូនៗ និងគ្រួសារ ដែលរួមមាន ស្ដាប់បញ្ហារបស់គាត់ ដោយយកចិត្តទុកដាក់ អត់ធ្មត់ និងព្យាយាមយល់ ជំរុញលើកទឹកចិត្ត បង្កើនទំនាក់ទំនង បង្កើតឱកាសធ្វើលំហាត់ប្រាណ ឬសមាធិ ញាំអាហារសុខភាព កុំទុកគាត់ចោល និងចូលក្រុមអ្នកថែទាំសុខភាពផ្លូវចិត្ត។ ជាមួយគ្នានេះ ការគាំទ្រពីសង្គម ក៏ជាចំណុចសំខាន់ ដែលអាចជួយដល់ពួកគាត់ដែរ។
អង្គការសុខភាពពិភពលោករកឃើញថា មនុស្សចាស់ ដែលមានអាយុលើសពី ៦០ឆ្នាំ ចំនួនប្រហែល ១៤នាក់ ក្នុងចំណោម ១០០នាក់ នៅលើពិភពលោក រស់នៅជាមួយបញ្ហាផ្លូវចិត្ត។ បញ្ហាផ្លូវចិត្តអាចបណ្ដាលមកពីបញ្ហាមូលហេតុជាច្រើន ដែលរួមមាន ភាពឯកា និងការផ្ដាច់ខ្លួនពីសង្គម ទទួលរងអំពើហិង្សាគ្រប់ទម្រង់ (ផ្លូវកាយ ពាក្យសម្ដី ឬជេរស្ដី ផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ) ការបាត់បង់មនុស្សជាទីស្រឡាញ់ បទពិសោធន៍ប៉ះទង្គិចផ្លូវចិត្តពីមុន (សង្គ្រាម អំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារ សាលារៀន) មានជំងឺផ្លូវកាយធ្ងន់ធ្ងរ ឬរ៉ាំរ៉ៃ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។