ដោយ សេក បណ្ឌិត
2025.02.02
RFA

ក្រុមជនជាតិចិនកំពុងធ្វើដំណើរនៅក្រុងប៉ោយប៉ែត ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ នៅព្រឹកថ្ងៃទី២៣ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២០។ រូប៖ ពលរដ្ឋផ្ដល់ឱ្យ
មន្ត្រីប្រចាំការនៅក្រុងប៉ោយប៉ែត ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ អះអាងថា នៅរយៈកាលចុងក្រោយនេះ មានករណីជនបរទេស ដែលមកធ្វើការ និងស្នាក់នៅក្នុងអាគារកាស៊ីណូ បានស្លាប់ជាបន្តបន្ទាប់ គួរឱ្យកត់សម្គាល់។ ប្រភពបញ្ជាក់ថា តាមការធ្វើកោសល្យវិច័យរបស់អាជ្ញាធរ មូលហេតុនៃការស្លាប់របស់ជនបរទេសទាំងនេះ ភាគច្រើនបណ្ដាលមកពីជំងឺប្រចាំកាយ ធ្វើការហួសកម្រិត ការប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន និងមួយចំនួនទៀត បណ្ដាលមកពីគ្រោះថ្នាក់ចរាចរ និងធ្លាក់ពីលើអាគារកាស៊ីណូ ជាដើម។
ក្រុងប៉ោយប៉ែត ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ បច្ចុប្បន្នកាន់តែមានភាពមមាញឹកខ្លាំងជាងមុន បន្ទាប់ពីក្រុមហ៊ុនកាស៊ីណូជាច្រើន បានពង្រីកសេវាកម្មតាមអនឡាញ ដោយមានជនបរទេសចម្រុះជាតិសាសន៍ មានដូចជា ចិន (China) ឥណ្ឌូណេស៊ី (Indonesia) ហ្វីលីពីន (Philippines) ថៃ (Thailand) ឥណ្ឌា (India) និងប៉ាគីស្ថាន (Pakistan) ជាដើម បានមកធ្វើការនៅក្នុងវិស័យបនល្បែង។ កត្តានេះ បានធ្វើឱ្យក្រុងប៉ោយប៉ែត កើតមានបញ្ហាសង្គមកាន់តែច្រើន។
បុគ្គលិកធ្វើការនៅកាស៊ីណូមួយកន្លែង ក្នុងក្រុងប៉ោយប៉ែត ថ្លែងក្នុងលក្ខខ័ណ្ឌមិនបញ្ចេញឈ្មោះ ដោយបារម្ភពីសុវត្ថិភាព អះអាងប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី នៅថ្ងៃទី១ ខែកុម្ភៈ ថា មួយរយៈកាលចុងក្រោយនេះ មានករណីជនបរទេសដេកស្លាប់ក្នុងអាគារកាស៊ីណូ ជាបន្តបន្ទាប់។ ប្រភពដដែលបន្តថា បើតាមមន្ត្រីជំនាញដែលមកធ្វើកោសល្យវិច័យ ឱ្យដឹងថា មូលហេតុនៃការស្លាប់របស់ជនបរទេសទាំងនោះ ភាគច្រើន គឺបណ្ដាលមកពីគាំងបេះដូង ឬខ្យល់គរ ប៉ុន្តែបើតាមការមើលឃើញរបស់លោក អ្នកស្លាប់ទាំងនោះ ភាគច្រើនបានប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀន និងវាយតប់គ្នាទម្លាក់ពីលើអគារ។
បុគ្គលិកកាស៊ីណូ៖ «រឿងជនបរទេសដេកស្លាប់ក្នុងអាគារហ្នឹង មានរាល់តែថ្ងៃហ្នឹង។ ប៉ុន្តែពេលខ្លះយើងដឹង ពេលខ្លះយើងមិនដឹង។ ហើយក្នុងមួយថ្ងៃក៏មានច្រើនករណីដែរ។ ហើយករណីទាំងអស់ហ្នឹង មិនមែនសុទ្ធតែដឹងស្លាប់ទាំងអស់នោះទេ។ ហើយករណីខ្លះឈ្លោះគ្នាឯង ហើយវាយគ្នាធ្លាក់ពីលើអាគារ។ ភាគច្រើនគឺសុទ្ធតែអ៊ីចឹង ព្រោះជនជាតិទាំងអស់ហ្នឹង និយមលេងថ្នាំ ធ្វើឱ្យគាំងថ្នាំស្លាប់។ អ្នកខ្លះក៏ឈឺស្លាប់មែនទៅ»។
ជនបរទេសដែលគេប្រទះឃើញស្លាប់ក្នុងអាគារ ភាគច្រើនគឺជនជាតិចិន ឥណ្ឌូណេស៊ី ឥណ្ឌា និងប៉ាគីស្ថាន ជាដើម។ ក្រៅពីការស្លាប់នៅក្នុងអាគារហើយនោះ មានជនបរទេសមួយចំនួនទៀត បានស្លាប់បាត់បង់ជីវិតនៅលើដងផ្លូវ មានចំនួនកើនឡើងដូចគ្នាដែរ ដោយសារជនបរទេស និងប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរមួយចំនួន មិនបានគោរពច្បាប់ចរាចរ។
ស្រដៀងគ្នានេះដែរ ពលរដ្ឋធ្វើការនៅក្រុងប៉ោយប៉ែត ម្នាក់ទៀត គឺលោក គូ ឡុង រៀបរាប់ថា ជនបរទេសមួយចំនួន ដែលមកធ្វើការនៅក្រុងប៉ោយប៉ែត មិនគោរពច្បាប់ចរាចរឡើយ ដោយពួកគេបានបើកម៉ូតូក្នុងល្បឿនលឿន ហើយជារឿយៗ ពួកគេតែងតែបង្កឱ្យមានគ្រោះថ្នាក់ចរាចរ ដូចជាការបុកជាមួយរថយន្ត និងផាសអាប់ (PassApp) រហូតដល់មានអ្នកស្លាប់។ លោកបន្តថា បញ្ហានេះបានធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់សន្តិសុខ សណ្ដាប់ធ្នាប់ និងការរស់នៅរបស់ប្រជាពលរដ្ឋក្នុងមូលដ្ឋាន។
លោក គូ ឡុង៖ «និយាយទៅតាមមនុស្សដែរ មិនថាជនជាតិ ឬខ្មែរនោះទេ។ ហើយ ខ្ញុំធ្លាប់ឃើញករណីគ្រោះថ្នាក់ចរាចរដែរ តែមិនដឹងច្បាប់ ដឹងតែជិះរញ៉េរញ៉ៃហើយ។ ខ្ញុំគិតថា មានតែជនជាតិឥណ្ឌូណេស៊ី ទេភាគច្រើន ដែលជិះព្រហើន»។
ងាកមកករណីស្លាប់របស់ជនបរទេស ដែលធ្លាក់ស្លាប់ពីលើអាគារកាស៊ីណូវិញ អធិការរង នៃអធិការដ្ឋាននគរបាលក្រុងប៉ោយប៉ែត លោក ស៊ា សៅឌី ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី ថា កាលពីថ្ងៃទី១ ខែកុម្ភៈ មានករណីជនជាតិឥណ្ឌូណេស៊ី ម្នាក់បានធ្លាក់ពីលើអាគារការស៊ីណូ ក្រោន(Crown Casino) បណ្ដាលឱ្យស្លាប់នៅនឹងកន្លែង។ លោកបញ្ជាក់ថា ករណីជនបរទេសធ្លាក់ពីលើអាគារកាស៊ីណូ ជាបន្តបន្ទាប់នេះ មន្ត្រីស៊ើបអង្កេត នៅមិនទាន់បង្ហាញពីលទ្ធផលនៅឡើយ។
លោក ស៊ា សៅឌី៖ «ករណីហ្នឹងកម្លាំងបានចុះទៅហើយ ហើយឥឡូវសព្វតម្កល់នៅមន្ទីរពេទ្យ រង់ចាំធ្វើកោសល្យវិច័យ»។
ដោយឡែក កាលពីថ្ងៃទី៨ ខែមករា មានជនជាតិថៃម្នាក់ បានធ្លាក់ពីលើអគារហ្គោលឌិន (Golden) របស់កាស៊ីណូក្រោន ជាន់ទី១៤ នៅក្រុងប៉ោយប៉ែត ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ បណ្ដាលឱ្យស្លាប់ភ្លាមៗ។ កាសែតថៃរាយការណ៍ថា ជនរងគ្រោះដែលបានស្លាប់នោះ គឺជាជនរងគ្រោះពីការបង្ខំរបស់ក្រុមឧក្រិដ្ឋជនជនជាតិចិន ដែលបង្ខំឱ្យបម្រើការងារជាអ្នកឆបោកតាមអនឡាញ និងហៅទូរស័ព្ទឆ្លងប្រទេស (Call Center)។
អគារកាស៊ីណូក្រោន នៅក្នុងប៉ោយប៉ែត ដែលល្បីថាសម្បូរជនបរទេសធ្លាក់ស្លាប់នោះ គឺជាកម្មសិទ្ធិរបស់ លោក កុក អាន ដែលជាសមាជិកព្រឹទ្ធសភាគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងជាអនុប្រធានសមាគមឧកញ៉ាកម្ពុជា។ កន្លងទៅ អតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ លោក ថាក់ស៊ីន ស៊ីណាវ៉ាត់ (Thaksin Shinawatra) បានចង្អុលបង្ហាញថា អគារ ២៥ជាន់ នៅក្នុងបរិវេណកាស៊ីណូក្រោន គឺជាទីតាំងឆបោកតាមអនឡាញ។ ក្រោយការចង្អុលបង្ហាញនេះ ប៉ូលិសថៃបានស៊ើបអង្កេតឃើញថា អាគារ ២៥ជាន់នេះ គឺជារោងចក្រនៃឧស្សាហកម្មឆបោកតាមអនឡាញ បង្ខាំងមនុស្សខុសច្បាប់ និងប្រតិបត្តិការគេហទំព័រល្បែងស៊ីសងខុសច្បាប់ ដែលមានក្រុមឧក្រិដ្ឋជន ដែលជាជនជាតិចិន ជាអ្នកគ្រប់គ្រង។
ទោះជាបែបនេះក្ដី អាជ្ញាធរកម្ពុជា មិនបានបើកការស៊ើបអង្កេត និងឆ្មក់ចូលឆែកឆេរអគារកាស៊ីណូ ២៥ជាន់នេះឡើយ និងបណ្ដោយឱ្យឧក្រិដ្ឋជន ជនជាតិចិន បានជម្លៀសមនុស្ស ចេញចូលតាមអំពើចិត្ត។
វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនអាចទាក់ទង អធិការដ្ឋាននគរបាលក្រុងប៉ោយប៉ែត លោក ព្រហ្ម ពិសិដ្ឋ និងសមាជិកព្រឹទ្ធសភាគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងជាអនុប្រធានសមាគមឧកញ៉ាកម្ពុជា លោក កុក អាន ដើម្បីសុំការបកស្រាយជុំវិញរឿងនេះបានទេ នៅថ្ងៃទី១ ខែកុម្ភៈ។
ជុំវិញរឿងនេះ អ្នកគ្រប់គ្រងប្រចាំការិយាល័យអង្គការលីកាដូ (Licadho) ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ លោក អ៊ិន គង់ជិត ស្នើឱ្យអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ច ចុះស៊ើបអង្កេតករណីជនបរទេសដេកស្លាប់ក្នុងបន្ទាប់ នៅអគារកាស៊ីណូ និងករណីធ្លាក់ពីលើអាគារ ដើម្បីបញ្ជាក់ថា តើករណីទាំងនោះ ពាក់ព័ន្ធនឹងករណីបង្ខាំងមនុស្សឱ្យធ្វើការលើសកម្រិត និងការឆបោកតាមអនឡាញដែរឬទេ។
លោក អ៊ិន គង់ជិត៖ «បើសិនជាសមត្ថកិច្ចបានស្រាវជ្រាវរកអ្នកទទួលខុសត្រូវ អ្នកទទួលបញ្ជាសហចារី ឬក៏ម្ចាស់ទីតាំងដែរបានប្រព្រឹត្តិបទល្មើសហ្នឹង គឺក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ គួរតែដកអាជ្ញាប័ណ្ណ ហើយបញ្ឈប់សកម្មភាពប្រកបមុខរបរតាមអនឡាញហ្នឹង ព្រោះវាធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរដល់មុខមាត់ព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា»។
ជុំវិញករណីជនបរទេស ដែលធ្វើការនៅក្នុងកាស៊ីណូតាមអនឡាញ ដេកស្លាប់នៅក្នុងបន្ទប់ និងធ្លាក់ពីលើអគារនេះ ពលរដ្ឋស្នើឱ្យរដ្ឋាភិបាលរឹតបន្តឹងច្បាប់អន្តោប្រវេសន៍ និងបង្ក្រាបឧក្រិដ្ឋកម្មឆបោកតាមអនឡាញ ដែលជ្រកក្រោមស្លាកយីហោកាស៊ីណូ ដើម្បីការពារកុំឱ្យក្រុងប៉ោយប៉ែត ក្លាយជាឋានសួគ៌បនល្បែង និងឆបោក៕