ដោយ ខាន់ លក្ខិណា
2025.02.03
RFA

(ពីឆ្វេង) ប្រធានក្រុមហ៊ុនពិភពដីមាស លោក ហ៊ី គឹមហុង ប្រធានក្រុមហ៊ុន ជា សារ៉ន គ្រុប លោក ជា សារ៉ន និងប្រធានក្រុមហ៊ុន ប្រ៊ីលាន ស៊ីធី (Brilliant City) អ្នកស្រី ឡេង ចាន់ណា។ រូប៖ ពីបណ្ដាញសង្គមហ្វេសប៊ុក
ពលរដ្ឋដែលចាញ់បោកក្រុមហ៊ុនអតីតឧកញ៉ាមួយចំនួន បារម្ភវ័ណ្ឌកនឹងបំណុល ដែលកាន់តែកើនឡើងជារៀងរាល់ខែ បន្ទាប់ពីទន្ទឹងរង់ចាំដំណោះស្រាយ ជិត ២ឆ្នាំមកហើយ ខណៈពលរដ្ឋខ្លះចាញ់បោកក្រុមហ៊ុនហើយ និងត្រូវក្រុមហ៊ុន ប្ដឹងថែមទៀត និងខ្លះទៀតសម្លាប់ខ្លួន ពីព្រោះគ្មានលទ្ធភាពសងបំណុល។
អ្នកឃ្លាំមើលថា រដ្ឋាភិបាលគួរតែផ្លាស់ប្ដូរដោះស្រាយបញ្ហាជូនប្រជាពលរដ្ឋ ដោយលើកយកបញ្ហាដាក់ចេញជាគោលនយោបាយរួម និងដាក់លើតុជជែកគ្នា ពីគ្រប់ភាគីទាំងអស់ បើមិនដូច្នេះទេ កំហុសនានា គឺជាការទទួលខុសត្រូវរបស់រដ្ឋាភិបាល។
ប្រជាពលរដ្ឋ ដែលចាញ់បោកក្រុមហ៊ុនអតីតឧកញ៉ាមួយចំនួន ត្អូញត្អែរថា បំណុល របស់ពួកគាត់ កើនឡើងកាន់តែច្រើន រីឯដំណោះស្រាយវិញ គ្មានឃើញពន្លឺសោះ។ ពួកគាត់ខកចិត្ត ចំពោះរដ្ឋាភិបាល ដែលមិនអើពើជួយពន្លឿនដំណោះស្រាយឱ្យពួកគាត់។ ពួកគាត់សង្ស័យថា ការគាំងរកច្រកចេញមិនឃើញនេះ អាចមានពាក់ព័ន្ធនឹងឥទ្ធិពលរបស់អ្នកមានអំណាចធំៗ ដែលកាងនៅពីក្រោយ។
ជា សារ៉ន ខេត្តកំពត
ពលរដ្ឋរងគ្រោះចាញ់បោកក្រុមហ៊ុនអតីតឧកញ៉ា ជា សារ៉ន នៅខេត្តកំពត ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី ដោយសុំមិនបញ្ចេញឈ្មោះថា រយៈពេលជិត ២ឆ្នាំហើយស្ងាត់ឈឹង។ លោកថា អភិបាលខេត្តកំពតលោក ម៉ៅ ធនិន្ទ សម្របសម្រួលដោយឱ្យពួកគាត់ផ្អាកបង់ប្រាក់សងធនាគារសិន រហូតទទួលបានដំណោះស្រាយ ប៉ុន្តែ លោកថា ចំណាត់ការបែបនេះ គ្រាន់តែជាការដោះទ័លបណ្ដោះអាសន្ន។ លោកបារម្ភថា ការផ្អាកបង់ប្រាក់សងធនាគារបណ្ដោះអាសន្ននេះ នឹងធ្វើឱ្យពួកគាត់រងគ្រោះកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ ដោយសារតែប្រាក់ដើមនៅដដែល រីឯការប្រាក់វិញកើនមិនឈប់ ហើយក៏ស្រាប់តែតម្រូវឱ្យពលរដ្ឋរងគ្រោះ សម្រុកទូទាត់នៅពេលណាមួយ។ លោកទាមទារឱ្យអាជ្ញាធរ និងក្រុមហ៊ុនដោះស្រាយទូទាត់ប្រាក់ឱ្យប្រជាពលរដ្ឋរងគ្រោះឱ្យបានជាក់ស្ដែង ជាជាងការពន្យារពេលមិនប្រាកដប្រជា។
ពលរដ្ឋរងគ្រោះចាញ់បោកក្រុមហ៊ុន ជា សារ៉ន៖ «ថ្ងៃទៅមុខទៀត យើងមិនបង់មែន ប៉ុន្តែខ្ញុំខ្លាចតែស្លាប់មិនដឹងខ្លួន អត់បង់ៗៗៗៗៗ ស្រាប់តែដល់ពេលគេគិតយកបញ្ជីមកសាថ្មីដើមស្មើការ! ការស្មើដើម ច្របាច់ចូលគ្នាលើសដើម។ មុននឹងក្រោយប្រជាពលរដ្ឋរងគ្រោះដដែល»។
ហ៊ី គឹមហុង ពិភពដីមាស
ចំណែកពលរដ្ឋរងគ្រោះ ចាញ់បោកក្រុមហ៊ុនអតីតឧកញ៉ា ហ៊ី គឹមហុង ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី ដោយសុំមិនបញ្ចេញឈ្មោះថា ពុំមានដំណោះស្រាយជិត ២ឆ្នាំហើយ ហើយលោកជាប់បណ្ដឹងពីបទញុះញង់ថែមទៀត នៅពេលលោកតវ៉ាទាមទារយុត្តិធម៌។ លោកថា មានប្រជាពលរដ្ឋរងគ្រោះសម្លាប់ខ្លួនកាន់តែច្រើន ដោយសារ មានវិបត្តិផ្លូវចិត្ត ព្រោះជំពាក់បំណុលវ័ណ្ឌក នៅស្របពេលដែលអតីតឧកញ៉ា ហ៊ី គឹមហុង វិញ បង្ហាញភាពមិនច្បាស់លាស់ ហើយចេះតែសន្យាពន្យារពេល ៣ឆ្នាំ បន្តទៀត ក្នុងការរកដំណោះស្រាយ ខណៈអាជ្ញាធរធ្វើមិនដឹងមិនឮ។
ពលរដ្ឋរងគ្រោះនៅក្រុមហ៊ុនអតីតឧកញ៉ា ហ៊ី គឹមហុង៖ «វាអយុត្តិធម៌សម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋគ្រួសារត្រូវបានគេបោកលុយពួកខ្ញុំអស់ហើយ បែរជាម្ចាស់ក្រុមហ៊ុនគាត់អត់មានដំណោះស្រាយណា។ ពួកខ្ញុំម្នាក់ៗរងនូវវិបត្តិធ្ងន់ធ្ងរជាមួយបំណុលធនាគារ មានបងប្អូនធ្លាក់ខ្លួនឈឺ ស្លាប់បន្តបន្ទាប់ សព្វឡើងដល់ ១៧នាក់នៅតែអត់ទាន់មានដំណោះស្រាយណាមួយសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋ ទទួលបានលុយយកមកសងគេអ៊ីចឹង។ ខ្លះក៏ចងក ខ្លះក៏ធ្លាក់ខ្លួនឈឺស្លាប់ ។ អត់មានសងធនាគារ ហើយធនាគារមកទារព្រឹកមកទារល្ងាច ឬក៏ប្ដឹងទៅគាត់តុលាការអ៊ីចឹងទៅ គាត់ធ្លាក់ខ្លួនឈឺ ខ្លះគាត់ខ្មាសគេ គាត់គិតខ្លីចងកសម្លាប់ខ្លួន ចោលកូនចោលប្ដីអ៊ីចឹងទៅ។ ខ្ញុំឃើញរូបហ្នឹង ខ្ញុំឈឺចាប់ណាស់»។
ឡេង ចាន់ណា
រីឯតំណាងពលរដ្ឋរងគ្រោះនៅខេត្តសៀមរាប ដែលចាញ់បោកក្រុមហ៊ុនអតីត ឧកញ៉ា ឡេង ចាន់ណា ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីថា លោកអស់លទ្ធភាពសងត្រឡប់ទៅធនាគារវិញហើយ។ លោកថា ទាំងលោក និងពលរដ្ឋរងគ្រោះផ្សេងទៀត បានលក់ ឬដាក់បញ្ចាំអស់ហើយនូវទ្រព្យសម្បត្តិ ដីធ្លី និងស្រែចម្ការ ដើម្បីសងបំណុល គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ និងធនាគារ។ លើសពីនេះទៀត លោកថា ពលរដ្ឋរងគ្រោះ កើនបំណុលកាន់តែច្រើន ដោយសារនាំគ្នាខ្ចីបុលពីកន្លែងមួយទៅកន្លែងមួយ ដើម្បី សងបំណុល ដែលមានវ័ណ្ឌកស្រាប់ទៅហើយ។
លោកថា ស្ថានភាពគ្រួសារនីមួយៗ ធ្លាក់ដុនដាប រហូតដល់ក្មេងៗ ក្នុងគ្រួសារ បោះបង់ការសិក្សា និងចំណាកស្រុកធ្វើជាកម្មករ ជួយរកលុយសងបំណុលឪពុក ម្ដាយ។ លោកលើកឡើងថា បើតុលាការ អាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធ និងក្រុមហ៊ុនអ្នកស្រី ឡេង ចាន់ណា មិនព្រមដោះស្រាយទូទាត់លុយឱ្យពលរដ្ឋ ឱ្យបានឆាប់រហ័ស នោះវិបត្តិរងគ្រោះ នឹងកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ។
ពលរដ្ឋរងគ្រោះនៅក្រុមហ៊ុនអតីតឧកញ៉ា ឡេង ចាន់ណា៖ «ខ្ញុំគ្រាន់តែលឺតាមគ្នាដែរទេ ថាគេនឹងដោះស្រាយឱ្យប៉ុន្តែមិនដឹងពេលណាទេ។ ឡេង ចាន់ណា ថាព្រមសងលុយ ៩៨ លានដុល្លារ ហើយក្រៅពីនឹងគេអត់ទទួលស្គាល់ទេ ទាំងលុយសរុបទាំងអស់វាចូល ៣០០ លានដុល្លារ។ ប៉ុន្តែខ្ញុំមិនថា ឡេង ចាន់ណា បានលុយពីណាសម្រាប់សង ៩៨ ដុល្លារហើយសល់ប៉ុន្មានទៀត មិនដឹងអ្នកណាជាអ្នកចេញសង ឬគេគិតសងប៉ុណ្ណឹង ខ្ញុំមិនដឹង ហើយដឹងសងពេលណា ហើយមិនសងអត់។ បារម្ភច្រើន បារម្ភទី១ បារម្ភឡេង ចាន់ណា អត់មានលុយសង ហើយមួយទៀត បារម្ភយើងអត់មានលុយបង់ធនាគារ ទៅមុខទៀត មិនដឹងដោះស្រាយរបៀបម៉េច ព្រោះអីលុយបំណុលច្រើន ដូចខ្ញុំជាប់ធនាគារ ១០ ម៉ឺនដុល្លារហើយ ឥឡូវអស់រលីងពីខ្លួនហើយ មិនរកអីបានសងគេទេ ហើយមិនថា វិធានការត្រូវធនាគារគេធ្វើម៉េចទៀត»។
កាលពីថ្ងៃទី១៣ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤ លោកហ៊ុន ម៉ាណែត តែងតាំងមេធាវីរដ្ឋាភិបាល ដែលមានលោក គី តិច ជាប្រធាន ដើម្បីធ្វើជាតំណាងការពារសិទ្ធិនិងផលប្រយោជន៍ជូនពលរដ្ឋរងគ្រោះពីក្រុមហ៊ុនរបស់អ្នកស្រី ឡេង ចាន់ណា រហូតដល់ត្រូវបញ្ចប់សំណុំរឿង។ ការតែងតាំងមេធាវីនេះ ធ្វើឡើងក្រោយពីប្រជាពលរដ្ឋ រាប់រយនាក់នៅខេត្តសៀមរាបបានចេញតវ៉ាបិទផ្លូវ និងដាក់ពាក្យស្នើសុំអន្តរាគមន៍ពីរដ្ឋាភិបាលជាច្រើនដងមកហើយ ប៉ុន្តែពុំមានដំណោះស្រាយសមស្របនោះឡើយ។
វិទ្យុអាស៊ីសេរីមិនអាចសុំការបំភ្លឺ ពីប្រធានអង្គភាពអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាលលោក ប៉ែន បូណា អភិបាលខេត្តកំពត លោក ម៉ៅ ធនិន្ទ និងប្រធានក្រុមមេធាវីរដ្ឋាភិបាលលោក គី តិច បានទេនៅថ្ងៃទី៣០ ខែមករា ជុំវិញដំណោះស្រាយសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋនេះ។
អត្ថបទទាក់ទងនឹងរឿងបោកប្រាស់ការវិនិយោគវិស័យអចលនទ្រព្យ៖
ពលរដ្ឋចាញ់បោកក្រុមហ៊ុនអ្នកស្រី ឡេង ចាន់ណា ចង់ឃើញរដ្ឋាភិបាលកំណត់ថ្ងៃផ្ដល់ដំណោះស្រាយជូនពួកគាត់ក្នុងឆ្នាំថ្មីនេះ
តុលាការគួរស៊ើបអង្កេតលើលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត «ករណីឆបោករបស់ក្រុមហ៊ុនអ្នកស្រី ឡេង ចាន់ណា»
អ្នករងគ្រោះដាក់លុយវិនិយោគជាមួយក្រុមហ៊ុន ជា សារ៉ន ស្នើឱ្យអាជ្ញាធរជំរុញទៅតុលាការពន្លឿនការដោះស្រាយជូនពួកគាត់
ពលរដ្ឋចាញ់បោកឧកញ៉ា ជា សារ៉ន និងឧកញ៉ា ហ៊ី គឹមហុង លក់ទ្រព្យសម្បត្តិសងបំណុលធនាគារ
អ្នកប្រឹក្សាយោបល់ផ្នែកអភិវឌ្ឍន៍ផ្នត់គំនិត និងការសិក្សាស្រាវជ្រាវ លោក សេក សុជាតិ ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីថា ការពន្យារពេលរកដំណោះស្រាយជូនប្រជាពលរដ្ឋ នឹងធ្វើឱ្យអាជ្ញាធរជាប់ឈ្មោះមិនល្អ រីឯប្រជាពលរដ្ឋ ដែលត្រូវក្រុមហ៊ុនបោកប្រាស់ ក៏បន្តរងគ្រោះ។
លោកថា រដ្ឋាភិបាល គួរតែផ្លាស់ប្ដូរឥរិយាបថ ក្នុងការអនុវត្តវិធីសាស្ត្រដោះស្រាយបញ្ហាជូនប្រជាពលរដ្ឋ ដោយលើកយកបញ្ហា ដាក់ចេញជាគោលនយោបាយរួម និងដាក់លើតុជជែកគ្នា ដែលគ្រប់ភាគីទាំងអស់អាចទទួលយកបាន។
លោក សេក សុជាតិ៖ «បញ្ហាទាំងអស់គួរលើកយកមកដាក់ជាគោលនយោបាយរួម ហើយអនុវត្តឱ្យស្មើភាពគ្នាទាំងធនាគារទាំងរដ្ឋាភិបាល ទាំងប្រជាពលរដ្ឋហើយនឹងក្រុមហ៊ុន ទាំងបួនភាគី គួរចូលតុចរចា ហើយដាក់ចេញគោលនយោបាយរួមមួយ ហើយបញ្ហាទាំងអស់ដាក់លើតុ ដើម្បីដោះស្រាយ។បើសិនជានៅរក្សាវប្បធម៌សម្របសម្រួលម្ដងនោះជួយខាងនេះ ម្ដងនេះជួយនោះវិញ ហើយដោះទៅដោះមក បន្ទុកទាំងអស់ហ្នឹង រឹតតែធ្វើឱ្យមានសភាពធ្ងន់ធ្ងរ ហើយវានឹងជះឥទ្ធិពលដល់ការអនុវត្តច្បាប់ កាន់តែខ្លាំងដូចគ្នា ដូច្នេះ មិនមែនជារូបភាពល្អទេ»។
ក្រោយការតវ៉ារបស់ពលរដ្ឋ ដែលចាញ់បោកក្រុមហ៊ុនអតីតអ្នកស្រី ឡេង ចាន់ណា សមត្ថកិច្ចខេត្តសៀមរាប កាលពីថ្ងៃទី១២ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៤ បានឃាត់ខ្លួន អ្នកស្រី ឡេង ចាន់ណា ដែលជាអគ្គនាយិកាក្រុមហ៊ុន ប្រ៊ីលាន ស៊ីធី និងបក្ខពួកមួយចំនួនទៀត ពាក់ព័ន្ធនឹងអំពើឆបោកលុយពលរដ្ឋរាប់ពាន់នាក់ ទាំងពលរដ្ឋនៅក្នុងប្រទេស និងពលករខ្មែរ នៅប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង។
រីឯអតីតឧកញ៉ា ហ៊ី គឹមហុង ប្រធានក្រុមហ៊ុនពិភពដីមាស និងបក្ខពួកផ្សេងទៀត ត្រូវសមត្ថកិច្ចខេត្តកំពតចាប់ខ្លួន កាលពីអំឡុង ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៣ ពីបទឆបោក។ក្រោយជាប់ឃុំប្រមាណ ៣ខែ នៅខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៣ សាលាឧទ្ធរណ៍បានសម្រេចដោះលែងអតីតឧកញ៉ា ហ៊ី គឹមហុង ឱ្យនៅក្រៅឃុំបណ្ដោះអាសន្ន។
ចំណែកអតីតឧកញ៉ា ជា សារ៉ន ដែលជាប្រធានក្រុមហ៊ុន ជា សារ៉ន និងបក្ខពួក វិញ ត្រូវបានសមត្ថកិច្ចចាប់ខ្លួននៅក្នុងខែមេសា ឆ្នាំ២០២៣។
អតីតឧកញ៉ា ជា សារ៉ន អតីតឧកញ៉ា ឡេង ចាន់ណា និងអតីតឧកញ៉ា ហ៊ី គឹមហុង ត្រូវបានតុលាការចេញដីកាសម្រេចរឹបអូសយកទ្រព្យសម្បត្តិ ដើម្បីលក់សងពលរដ្ឋរងគ្រោះ ដែលចាញ់បោកក្រុមហ៊ុន របស់អតីតឧកញ៉ាទាំងបីនាក់។ ប៉ុន្តែ ប្រជាពលរដ្ឋ អះអាងថា រយៈពេលជិត ២ឆ្នាំហើយ ពួកគាត់នៅមិនទាន់ទទួលបានប្រាក់សំណង ឬដំណោះស្រាយនៅឡើយទេ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។