បទយកការណ៍
លោក ញឹម សុខន |២៥ មករា ២០២១ |ម៉ោង ១១:៥២
VOD
អ្នកស្រី ចម ចន្ទ្រា ដែលជាភរិយារបស់លោក ផុន សុផល ផ្ដល់បទសម្ភាសន៍ដល់អ្នកកាសែតពាក់ព័ន្ធនឹងស្ថានភាពគ្រួសារក្រោយពីស្វាមីត្រូវបានអាជ្ញាធរចាប់ឃុំខ្លួនក្រោមបទចោទញុះញង់។ (ហ៊ី ឆាយ)
ស្រុកមេមត់ ខេត្តត្បូងឃ្មុំ៖ នៅមុនចុងខែមករាឆ្នាំមុន អ្នកស្រី ចម ចន្ទ្រា អាយុ២៩ឆ្នាំ រស់នៅជាមួយប្ដីនៅក្នុងផ្ទះតូចមួយនៅលើដីចម្ការមួយកន្លែង ស្ថិតនៅដាច់ឆ្ងាយពីភូមិក្រវៀនជើង ឃុំជាំក្រវៀន ហើយប្រកបរបរដាំស្រូវ ដំឡូងមី និងចិញ្ចឹមសត្វ ដែលអាចឱ្យពួកគាត់រកចំណូលបានសម្រាប់សងបំណុលយ៉ាងតិច១លានរៀលប្រចាំខែទៅស្ថាប័នផ្ដល់កម្ចីមួយ។
ប៉ុន្តែក្រោយពីស្វាមីរបស់គាត់ឈ្មោះ ផុន សុផល ត្រូវបានចាប់ខ្លួនកាលពីចុងឆ្នាំ២០២០មក អ្នកស្រី ចម ចន្ទ្រា បានចាកចេញពីផ្ទះនៅដាច់ស្រយាល មករស់នៅជាមួយបងប្អូនខាងប្ដីនៅក្នុងភូមិក្រវៀនជើងវិញ ហើយកំពុងប្រឈមនឹងបញ្ហាជីវភាពប្រចាំថ្ងៃ និងបំណុលដែលជំពាក់គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុមួយ។
អ្នកស្រី ចម ចន្ទ្រា និយាយថា៖ «ថ្ងៃហ្នឹង ខ្ញុំប្រឈមមុខជាមួយអង្គការ។ ខ្ញុំយក [ខ្ចីលុយ] គេ ៧ពាន់ដុល្លារ សងគេវិញមួយខែជិត១លានរៀល។ ខ្ញុំអត់បានបង់គេមួយខែហើយ គិតត្រឹមថ្ងៃហ្នឹងជិតពីរខែ។ រាល់ថ្ងៃបានហូបហ្នឹង ប្អូន! ព្រឹកមិញប្អូនគេឱ្យ៥ពាន់ គ្រាន់ឱ្យកូនទៅសាលាគ្រាន់ទិញនំ ឥលូវអស់ហើយ ស្អែកមិនដឹងបានអីទេ»។
លោក ផុន សុផល អាយុ៣០ឆ្នាំ ដែលជាតំណាងសហគមន៍ជាំក្រវៀន ត្រូវបានកម្លាំងនគរបាលចាប់ខ្លួននៅស្រុកព្រៃនប់ ខេត្តព្រះសីហនុ ថ្ងៃទី៣០ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២០ បន្ទាប់ពីគាត់បានចូលរួមកិច្ចប្រជុំឆ្លុះបញ្ចាំងសកម្មភាពការងារប្រចាំឆ្នាំ២០២០ ជាមួយសមាគមសម្ព័ន្ធសហគមន៍កសិករកម្ពុជា ដែលរៀបចំនៅសហគមន៍ថ្មធំព្រែកត្របែក ភូមិអណ្តូងត្របែក ឃុំរៀម ស្រុកព្រៃនប់ ខេត្តព្រះសីហនុ។
បើតាមដីកាបង្គាប់ឱ្យចាប់ខ្លួនរបស់សាលាដំបូងខេត្តត្បូងឃ្មុំ លោក សុផល ត្រូវបានចោទពីបទ «សមគំនិតក្នុងអំពើញុះញង់ឱ្យប្រព្រឹត្ត បង្កឱ្យមានភាពវឹកវរធ្ងន់ធ្ងរដល់សន្តិសុខសង្គម ប្រព្រឹត្តតាមបណ្តាញសង្គមនៅខេត្តត្បូងឃ្មុំ» អាចប្រឈមនឹងផ្តន្ទាទោសដាក់ពន្ធនាគារពី៦ខែទៅ២ឆ្នាំតាមមាត្រា៤៩៤ និង៤៩៥ នៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌ។
សមាជិកក្រុមគ្រួសាររបស់លោក ផុន សុផល អះអាងថា លោក សុផល មិនបានប្រព្រឹត្តអ្វីខុសដូចការចោទប្រកាន់ទេ ខណៈមន្ត្រីមូលដ្ឋានដែលស្គាល់លោក ផុន សុផល អះអាងថា លោក សុផល បានជួយការពារដីធ្លីរបស់ប្រជាពលរដ្ឋមូលដ្ឋានដែលប្រឈមមុខនឹងការដណ្ដើមយកពីក្រុមហ៊ុនឯកជនមួយ។
ឪពុកលោក សុផល គឺលោក លាភ ផុន បច្ចុប្បន្នរស់នៅភូមិក្រវៀនជើង ឃុំជាំក្រវៀន ប្រាប់ថា លោក ផុន សុផល និងប្រពន្ធដែលមានកូនប្រុសអាយុ៦ឆ្នាំម្នាក់ និងម្នាក់ទៀតនៅក្នុងផ្ទៃនៅឡើយនោះ មិនទាន់មានផ្ទះផ្ទាល់ខ្លួនសាងសង់នៅក្នុងភូមិនេះនៅឡើយទេ តែប្តីប្រពន្ធមួយគូនេះបានសង់ខ្ទមតូចមួយស្នាក់នៅឯដីចម្ការ ដែលត្រូវធ្វើដំណើរច្រើនគីឡូម៉ែត្រពីភូមិនេះ ឆ្លងកាត់ទឹកនិងស្ទឹង មុននឹងទៅដល់ដីចម្ការនោះ។
ដើម្បីទៅដល់ភូមិក្រវៀន គេត្រូវធ្វើដំណើរចម្ងាយជិត៣០គីឡូម៉ែតចេញពីទីរួមស្រុកមេមត់ ឆ្លងកាត់ផ្លូវកៅស៊ូ ផ្លូវក្រួសក្រហម និងផ្លូវលំ ហើយភូមិនេះសល់តែ៦ទៅ៧គីឡូទៀតប៉ុណ្ណោះដល់ព្រំដែនវៀតណាម។
តែពេលនេះ អ្នកស្រី ចម ចន្ទ្រា ឈប់ស្នាក់នៅខ្ទមនៅឯចម្ការនោះទៀតហើយ ដោយបារម្ភពីសុវត្ថិភាពផ្ទាល់ខ្លួន។ នាងនិយាយរៀបរាប់ទៀតថា ប្តីគាត់មិនមែនជាអ្នកនយោបាយទេ ប៉ុន្តែថា ជិត៩ឆ្នាំមកនេះ បានចូលរួមជាមួយអ្នកភូមិផ្សេងទៀតក្នុងសហគមន៍ សកម្មការពារដីធ្លីដែលបានកាប់ឆ្ការនិងអាស្រ័យផលជិត២០ឆ្នាំមកនេះ។
អ្នកស្រី ចន្ទ្រា រៀបរាប់ថា៖ «សហគមន៍ដែលមានដីហ្នឹងច្រើន និយាយទៅ បួនទៅប្រាំរយគ្រួសារដែរ ដែលគេមិនព្រមឱ្យដីទៅក្រុមហ៊ុន ហើយឱ្យប្តីខ្ញុំជួយគេ ជួយធ្វើជាតំណាង»។
នៅពេលសួរថា ហេតុអ្វីបានលោក ផុន សុផល ដែលជាប្ដីនៅតែបន្តចេញតវ៉ា បើទោះបីមានការចាប់ខ្លួនសកម្មជនបរិស្ថាន យុវជនមួយចំនួន រួមទាំងសកម្មជននយោបាយប្រឆាំងផងនោះ ស្ត្រីរូបនេះ៖
«គាត់ថា ខ្លាចចេះតែខ្លាចហើយ ប៉ុន្តែបើយើងអត់ដី យើងរស់ទាំងលំបាក»។
ប្អូនស្រីបង្កើតរបស់លោក ផុន សុផល គឺអ្នកស្រី ផុន ផល្លា និយាយដែរថា គាត់មិនជឿថា សុផល ដែលជាបងប្រុសគាត់ជាប់ពាក់ព័ន្ធរឿងនយោបាយដូចការចោទប្រកាន់ទេ ដោយថា មេឃុំបច្ចុប្បន្នត្រូវជាបងប្អូនសាច់ខាងឪពុក។
អ្នកស្រី ផុន ផល្លា និយាយថា៖ «ពីដើមឡើយ ឮតែពីរឿងដីហ្នឹង [សុផល ធ្វើសកម្មភាពដីធ្លី] គេស្នើឱ្យជួយ គេមកអង្វរ បើអ្នកស្រុកអ្នកភូមិគេស្គាល់ហ្នឹង គាត់ទៅមានលុយមានកាក់ឯណាទៅធ្វើនយោបាយ គាត់មិនដែលធ្វើទេ ព្រោះម៉ែឪហាមតែម្តង មិនឱ្យទៅលូកទេ ព្រោះមេឃុំបងប្អូនទេ»។
លោក លាភ ផុន ដែលជាឪពុក និយាយដែរថា គាត់ភ្ញាក់ផ្អើលនៅពេលទទួលដំណឹងតៗគ្នាមកថា កូនគាត់ត្រូវបានចាប់ខ្លួនក្រោមការចោទប្រកាន់ពីបទញុះញង់។
លោកថា កូនប្រុសគាត់ធ្លាប់តែជួយយកអាសាអ្នកភូមិរឿងដីធ្លី មិនដែលបង្កជម្លោះឬធ្វើសកម្មភាពនយោបាយប្រឆាំងនឹងអាជ្ញាធរទេ ដោយសារតែជីតារបស់ខ្លួនធ្វើមេឃុំស្រាប់ទៅហើយនោះ។
លោក លាភ ផុន និយាយបន្តថា៖ «ហ្នឹងត្រូវជាជីតា មេឃុំហ្នឹងនោះ! ហើយត្រូវជាពូខ្ញុំបង្កើត។ កូនខ្ញុំវាធ្លាប់ធ្វើតែខាងដីធ្លី អារឿងនយោបាយមិនដែលទេ ហើយខ្ញុំផ្តែផ្តាំរហូតហ្នឹងថា ទៅធ្វើស្អីខាងប្រឆាំងហ្នឹង បើពូធ្វើមេឃុំទៅហើយហ្នឹង»។
ប៉ុន្តែបុរសវ័យ៦០ឆ្នាំរូបនេះនិយាយថា គាត់ធ្លាប់លើកទឹកចិត្តឱ្យ សុផល ក្លាហានក្នុងការចេះការពារដី ដោយថា កសិករបើអស់ដី មិនដឹងរស់យ៉ាងម៉េច។
លោក លាភ ផុន និយាយថា៖ «ខ្ញុំធ្លាប់ផ្តាំ រឿងដីធ្លី ត្រូវប្រឹង មិនប្រឹងមិនបានទេ ពីព្រោះក្រុមហ៊ុន ដូចដឹងស្រាប់ គេអ្នកមាន គេចេះឈូសយក យើងអត់ចេះទាមទារ ចប់! អាហ្នឹងខ្ញុំផ្តាំប៉ុណ្ណឹង ព្រោះយើងរស់នឹងដី ហើយបើអស់ដី មនុស្សទៅរស់ឯណា?»
មេភូមិក្រវៀនជើង លោក ឈន ហឹស ដែលនៅទល់មុខនឹងផ្ទះឪពុកលោក សុផល និយាយថា លោកមិនដឹងពីមូលហេតុចាប់ខ្លួនលោក សុផល ទេ ប៉ុន្តែថា លោកចង់ឃើញការដោះស្រាយមួយដែលមិនត្រូវឱ្យពលរដ្ឋណាម្នាក់បាត់បង់ដីនោះទេ។
លោក ឈន ហឹស និយាយថា៖ «ជាធម្មតា ក្នុងនាមខ្ញុំជាអាជ្ញាធរភូមិ តែងតែចង់ឃើញប្រជាពលរដ្ឋរបស់ខ្លួនមានសេរីភាព ជួបជុំគ្នា នេះជាគោលបំណងរបស់ខ្ញុំ។ តែបើពលរដ្ឋបាត់បង់ដីធ្លីមែន វានឹងប្រឈមនឹងការធ្វើស្រែធ្វើចម្ការ ដូចជា ដាំស្វាយ ដាំដំណាំ និងស្វាយចន្ទីអីជាដើម»។
មេឃុំជាំក្រវៀន លោក អ៊ួច យឿង អះអាងថា មិនដឹងពីមូលហេតុចាប់ខ្លួនលោក ផុន សុផល ទេ តែគ្រាន់តែដឹងថា សុផល មុនចាប់ខ្លួន ជាតំណាងសហគមន៍ដីធ្លី។
លោក អ៊ួច យឿង ប្រាប់ថា៖ «អារឿងដីធ្លីហ្នឹង វា [ផុន សុផល] នៅខាងហ្នឹងតើ!»
អ្នកនាំពាក្យសាលាដំបូងខេត្តត្បូងឃ្មុំ លោក ផេង ជាង មិនអាចបញ្ជាក់ថា សំណុំរឿងចោទប្រកាន់លោក ផុន សុផល មកពីការធ្វើសកម្មភាពដីធ្លីឬធ្វើសកម្មភាពនយោបាយនៅឡើយទេ ដោយថា តុលាការកំពុងបើកការស៊ើបអង្កេតនៅឡើយ។
លោក ផេង ជាង ប្រាប់ថា៖ «ដោយសារបច្ចុប្បន្ននេះ សំណុំរឿងព្រហ្មទណ្ឌនេះ ចៅក្រមស៊ើបសួរកំពុងដំណើរការនីតិវិធីនៅឡើយ»។
អ្នកនាំពាក្យសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក លោក ស៊ឹង សែនករុណា និងជាអ្នកផ្តល់មេធាវីការពារជនត្រូវចោទផងនោះ ហៅវិធានការចាប់ខ្លួននេះថា ជាការគំរាមកំហែងសេរីភាពបញ្ចេញមតិ រំលោភសិទ្ធិមូលដ្ឋានរបស់ពលរដ្ឋ ដោយថា លោក ផុន សុផល ជាសកម្មជនដីធ្លីដ៏លេចធ្លោមួយរូបមានការគាំទ្រច្រើនពីប្រជាសហគមន៍ដែលមានជម្លោះដីធ្លី។
លោក ស៊ឹង សែនករុណា និយាយថា៖ «ដើម្បីឱ្យស្ថានភាពធូរស្រាល គួរតែមានការទម្លាក់ចោលរាល់បទចោទប្រកាន់ ហើយដោះលែងពួកគាត់មានសេរីភាពទៅ ដើម្បីឱ្យបន្ធូរបន្ថយស្ថានភាពតានតឹងផ្នែកនយោបាយ ហើយនិងការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស ដែលកំពុងមានការដាក់សម្ពាធពីសហគមន៍អន្តរជាតិហ្នឹង»។
តាមវីដេអូមួយដែលផ្តល់ឱ្យដោយសម្ព័ន្ធសហគមន៍កសិករកម្ពុជា លោក ផុន សុផល និយាយថា កត្តាចម្បងដែលជំរុញទឹកចិត្តឱ្យគាត់ចេញតស៊ូមតិបង្កើតជាសហគមន៍ដីធ្លីនេះ គឺបារម្ភពីការបាត់បង់ដី ខណៈមានវត្តមានក្រុមហ៊ុនឯកជនចូលមកដល់។
លោក សុផល និយាយថា៖ «ដោយសារតែពេលនោះ ក្រុមហ៊ុន ម៉ែន សារុន នៅពេលនោះ គេចុះល្បាតឱ្យពលរដ្ឋជួលដីផង ទាហាន ប៉ូលិស ដឹកគគ្រឹកគគ្រេងចុះឡើងៗ ហើយខ្ញុំប្រឈមមុខថា ពេលនោះបើសិនជាគេចាប់យើងឬគេធ្វើអីមកលើយើង យើងមិនដឹងជាពឹងអីទេ»។
ក្រុមសាច់ញាតិបានទទូចឱ្យតុលាការដោះលែងលោក ផុន សុផល ឱ្យមានសេរីភាពវិញ ដោយថា បុរសដែលត្រូវបានចាប់ខ្លួនរូបនេះមិនបានធ្វើអ្វីខុសដូចការចោទប្រកាន់ទេ។
អ្នកស្រី ចម ចន្ទ្រា និយាយថា៖ «និយាយចំ គាត់ទាមទារតែរឿងដីហ្នឹងយូរឆ្នាំហើយ តាំងពីកាប់ឆ្ការ អាស្រ័យផល ដាំដំឡូង ដាំអីអញ្ចឹង។ ស្រាប់តែក្រុមហ៊ុនគេចុះទៅកាយ ដល់អញ្ចឹងទៅគាត់តវ៉ារហូត គាត់អត់ព្រមឱ្យ ជួយឱ្យគាត់ចេញផង។ គាត់ពិបាកណាស់ ហើយជាប់បំណុលអង្គការវ័ណ្ឌក រកអីបាន? ពោះធំផង! រកតែបាយមិនបានហូបផង»៕
រក្សាសិទ្វិគ្រប់យ៉ាងដោយ ស៊ីស៊ីអាយអឹម
សូមបញ្ជាក់ថា គ្មានផ្នែកណាមួយនៃអត្ថបទ រូបភាព សំឡេង និងវីដេអូទាំងនេះ អាចត្រូវបានផលិតឡើងវិញក្នុងការបោះពុម្ពផ្សាយ ផ្សព្វផ្សាយ ការសរសេរឡើងវិញ ឬ ការចែកចាយឡើងវិញ ដោយគ្មានការអនុញ្ញាតជាលាយលក្ខណ៍អក្សរឡើយ។ ស៊ីស៊ីអាយអឹម មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះការលួចចម្លងនិងចុះផ្សាយបន្តណាមួយ ដែលខុស នាំឲ្យយល់ខុស បន្លំ ក្លែងបន្លំ តាមគ្រប់ទម្រង់និងគ្រប់មធ្យោបាយ។ ជនប្រព្រឹត្តិ និងអ្នកផ្សំគំនិត ត្រូវទទួលខុសត្រូវចំពោះមុខច្បាប់កម្ពុជា និងច្បាប់នានាដែលពាក់ព័ន្ធ។