ដោយ មាន ឫទ្ធិ
2021-06-09
RFA
ស្ថាប័នពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់ប្រឆាំងឧក្រិដ្ឋកម្មហិរញ្ញវត្ថុរបស់អាមេរិក ហៅកាត់ថា FinCEN (រូបលើ) និងធនាជាតិនៃកម្ពុជា (រូបក្រោម)។ រូប៖ គេហទំព័រ FinCEN និងទំព័រហ្វេសប៊ុកធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា។ រូប៖ ហ្វេសប៊ុក ធនាគារជាតិ
បើទោះបីជាកម្ពុជាបានអនុម័តច្បាប់ជាបន្តបន្ទាប់កាលពីឆ្នាំកន្លងទៅដើម្បីបង្ហាញការប្តេជ្ញាចិត្តក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងឧក្រិដ្ឋកម្មលាងលុយកខ្វក់ក៏ដោយ ក៏ស្ថាប័នឃ្លាំមើលអំពើលាងលុយកខ្វក់នៅលើពិភពលោក រួមទាំងសហភាពអឺរ៉ុបផងនៅមិនទាន់ដកឈ្មោះកម្ពុជាចេញពីបញ្ជីឃ្លាំមើលរបស់ខ្លួននៅឡើយទេ។
នាយកប្រតិបត្តិអង្គការតម្លាភាពកម្ពុជាលោក ប៉ិច ពិសី មើលឃើញថា ចាប់តាំងពីមានការផ្ទុះរាលដាលជំងឺកូវីដ១៩មក លោកនៅមិនទាន់មើលឃើញមានការវិវត្តន៍ប្រឆាំងនឹងអំពើលាងលុយកខ្វក់នៅកម្ពុជានៅឡើយទេ។ លោកថា អាជ្ញាធរក៏ពុំបានបញ្ចេញព័ត៌មានឲ្យបានទូលំទូលាយពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងអំពើលាងលុយកខ្វក់ ឬការស៊ើបអង្កេតករណីនេះដែរ៖ «យើងមានគោលការណ៍គតិយុត្តិមិនទាន់អាចដកកម្ពុជាចេញពីបញ្ជីខ្មៅនោះទេ។ អ្វីដែលសំខាន់គឺយើងអនុវត្តគោលការណ៍ច្បាប់ដែលមានជាធរមានឱ្យមានប្រសិទ្ធភាពជាពិសេសអាចឈានទៅដល់ការទប់ស្កាត់ការលាងលុយកខ្វក់ហ្នុងជាក់ស្តែង។ បើសិនជាមានបទល្មើសលាងលុយគឺត្រូវតែចាត់វិធានការអនុវត្តច្បាប់ មានការស៊ើបអង្កេត ឬក៏ដាក់ទោសទណ្ឌជនសង្ស័យទាំងនោះ ទើបបានយើងអាចឈានទៅដល់ការប្រសើរឡើង ហើយប្រហែលជាខាងដៃគូទាំងនោះ គាត់អាចពិចារណានៅក្នុងការដកប្រទេសយើងចេញពីបញ្ជីប្រផេះ»។
ទោះបីជាយ៉ាងណាលោក ប៉ិច ពិសី សង្កេតឃើញថា ចាប់តាំងពីរដ្ឋាភិបាលប្រកាសឲ្យប្រើប្រាស់ច្បាប់មួយចំនួនពាក់ព័ន្ធនឹងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងអំពើសម្អាតប្រាក់ អាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធ ជាពិសេសរតនាគារជាតិ តម្រូវឲ្យស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុ និងធនាគារ ទាំងរដ្ឋ និងឯកជន បង្កើនការត្រួតពិនិត្យ និងតាមដានចរាចរណ៍សាច់ប្រាក់ចេញចូលក្នុងប្រទេសកម្ពុជា៖ «ឧទាហរណ៍ថា កាលមុននៅពេលដែលមានលុយគេបញ្ជូនពីបរទេសមកស្រុកខ្មែរ មិនសូវមានការសួរដេញដោលច្រើនទេអំពីប្រភពលុយ ប៉ុន្តែបច្ចុប្បន្ននេះ គឺគេត្រូវធានាថា លុយហ្នុងត្រូវមានប្រភពច្បាស់លាស់ពីខាងណាខាងណីមក មុននឹងធនាគារទទួលយកលុយហ្នុងចូលស្រុកខ្មែរ។ អ៊ីចឹង កិច្ចការនេះ យើងឃើញថា រតនាគារជាតិគាត់បានជំរុញឱ្យធនាគារ និងគ្រឹះស្ថានហិរញ្ញវត្ថុធ្វើកិច្ចការហ្នុង»។
ជុំវិញបញ្ហាប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងអំពើលាងលុយកខ្វក់នេះ អ្នកនាំពាក្យអគ្គស្នងការដ្ឋាននគរបាលជាតិលោក ឆាយ គឹមឃឿន ពន្យល់ប្រាប់ វិទ្យុអាស៊ីសេរី កាលពីពេលថ្មីៗនេះថា ក្នុងឆមាសទីមួយក្នុងឆ្នាំ២០២១នេះ អាជ្ញាធរកំពុងបើកការស៊ើបអង្កេតលើករណីមួយចំនួនដែលលោកសូមមិនបញ្ចេញតួលេខជាក់លាក់ឲ្យដឹងដោយសារអាចប៉ះពាល់ដល់ការស៊ើបអង្កេត។ លោកថា អាជ្ញាធរកំពុងខិតខំធ្វើកិច្ចការនេះយ៉ាងសកម្មប្រកបដោយឆន្ទៈ៖ «សូមបញ្ជាក់ថា បទឧក្រិដ្ឋក្នុងការសម្អាតប្រាក់នេះ មានពាក់ព័ន្ធស្មុគស្មាញច្រើនណាស់ ជាពិសេសបទល្មើសទាំងអស់នេះភាគច្រើនស្ថិតក្រោមការចាត់តាំងច្បាស់លាស់ដែលមានខ្សែរយៈបណ្តាញរបស់ឧក្រិដ្ឋជនរៀបចំសេណារីយ៉ូ និងក្រុមខ្លះក៏ប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យាទំនើបទៀតផង…។ បញ្ជាក់ដោយខ្លីថា យើងនៅតែបន្តសហការយ៉ាងសកម្មក្នុងការតាមដានសង្កេតឃ្លាំមើលសកម្មភាពដែលសង្ស័យពាក់ព័ន្ធនឹងការសម្អាតប្រាក់ដោយសហការជាមួយនឹងអង្គភាពស៊ើបការណ៍ហិរញ្ញវត្ថុកម្ពុជាដែលយើងហៅកាត់ថា CAFIU»។
ផ្ទុយពីការអះអាងនេះ អ្នកឃ្លាំមើលបញ្ហាសង្គម និងនយោបាយបណ្ឌិត សេង សារី និយាយថា លោកពុំមានជំនឿទៅនឹងវិធានការរបស់រដ្ឋាភិបាលក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាលាងលុយកខ្វក់នេះទេ ព្រោះលោកថា រដ្ឋាភិបាលតែងតែប្រើយុទ្ធសាស្ត្របដិសេធ និងបកស្រាយ តែខ្វះដំណោះស្រាយជាក់លាក់៖ «អាហ្នុងគេហៅថា យុទ្ធសាស្ត្រកាយកប់ត្រលប់ជាន់។ សម្រាប់ខ្ញុំៗមើលឃើញថា វាទៅអត់រួចទេ។ បញ្ហាវាអត់ត្រូវការការបកស្រាយទេ វាត្រូវការការដោះស្រាយ។ ជំងឺវាអត់ត្រូវការការប្រឹក្សាជំងឺទេ វាត្រូវការថ្នាំលេបដើម្បីព្យាបាលជំងឺ។ អ៊ីចឹង ការលាងលុយកខ្វក់នេះ វាជាផ្នែកមួយនៃបញ្ហា វាជាផ្នែកមួយនៃជំងឺសង្គមដែលត្រូវការដំណោះស្រាយសមស្របមួយ…។ បើយើងតាមដានព័ត៌មានកន្លងមក យើងសឹងតែអត់មានព័ត៌មានហ្នុងម្តង។ យើងមិនដឹងថាការចាប់បានលុយដឹកតាមយន្តហោះមក ហ្នុងការចាប់បាន ចុះការចាប់មិនបាន? គឺដូចគេហៅ iceberg អ៊ីចឹង។ បើយើងមើល iceberg មានន័យថា ទឹកកកអណ្តែតទឹក ក្បាលទឹកកកនៅលើទឹកឃើញតូចទេ ប៉ុន្តែអាខាងក្រោមហ្នុងវាធំ…»។
កាលពីខែមីនា ស្ថាប័នពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់ប្រឆាំងឧក្រិដ្ឋកម្មហិរញ្ញវត្ថុ ហៅកាត់ថា FinCEN របស់អាមេរិក បានជូនដំណឹងដល់គ្រឹះស្ថានហិរញ្ញវត្ថុទាំងអស់នៅអាមេរិក ឲ្យបង្កើនការឃ្លាំមើលអំពើលាងលុយកខ្វក់មានប្រភពចេញពីកម្ពុជា។ ការជូនដំណឹងធ្វើឡើងស្របតាមការសម្រេចចុងក្រោយរបស់អង្គការឃ្លាំមើលអំពើលាងលុយកខ្វក់ពិភពលោក ឈ្មោះក្រុមការងារហិរញ្ញវត្ថុ ហៅកាត់ថា FATF។ ផ្អែកតាមសេចក្តីសម្រេចរបស់អង្គការពិភពលោកមួយនេះកាលពីថ្ងៃទី២៥ ខែកុម្ភៈ កម្ពុជានៅតែបន្តជាប់ឈ្មោះអស់រយៈពេល ៣ឆ្នាំ ជាប់គ្នាមកហើយ ថាជាប្រទេសដែលពិភពលោកត្រូវបង្កើនការឃ្លាំមើលពាក់ព័ន្ធនឹងអំពើលាងលុយកខ្វក់។ ទន្ទឹមនឹងនោះ កាលពីចុងឆ្នាំ២០២០ សហភាពអឺរ៉ុប ក៏បានដាក់បញ្ចូលកម្ពុជាក្នុងបញ្ជីផ្លូវការនៃក្រុមប្រទេសដែលងាយរងគ្រោះខ្លាំងខាងអំពើលាងលុយកខ្វក់ និងហិរញ្ញប្បទានភេវរកម្ម ស្របតាមសេចក្តីសម្រេចរបស់អង្គការឃ្លាំមើលអំពើលាងលុយកខ្វក់របស់ពិភពលោកនេះដែរ។
ឆ្លើយតបនឹងបញ្ហានេះ របបលោក ហ៊ុន សែន បានប្រញាប់ប្រញាល់បង្កើតច្បាប់ចំនួនបី (៣) ប្រឆាំងការសម្អាតប្រាក់ ហិរញ្ញប្បទានភេរវកម្ម ហិរញ្ញប្បទានដល់ការរីកសាយភាយអាវុធមហាប្រល័យ និងច្បាប់ស្តីពីការជួយគ្នាទៅវិញទៅមកក្នុងវិស័យព្រហ្មទណ្ឌ។ ក៏ប៉ុន្តែ ការបង្កើតច្បាប់ទាំងនេះ មិនបានធ្វើឲ្យស្ថាប័នអន្តរជាតិទាំងនេះ យល់ព្រមលុបឈ្មោះកម្ពុជា ចេញពីក្រុមប្រទេសមានហានិភ័យខ្ពស់ខាងអំពើលាងលុយកខ្វក់នោះឡើយ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អញក៏ចេះនិយាយដែរ ភាសាដូចពួកអាចុយម៉្រាយ កូនមី
កាដួយអាយះស្ញេញ អ្ហែងហ្នឹងនោះ !
តែវាសំខាន់រត្រង់ ពួកអាកូនមីកាដួយស្អុយអ្ហែងអស់ហ្នឹង មានអំណះអំណាង
ច្បាស់លាស់ដើម្បីទម្លាក់កំហុសលើរដ្ឋាភិបាល និងហ៊ានប្រឈមមុខ ចំពោះតុលាការ
សម្រាប់កំហុសចោទប្រកាន់ដែលមិនសមហេតុផលរបស់ អាចុយម៉្រាយ
អ្ហែងអស់ហ្នឹង ឬអត់អត់តែប៉ុណ្ណោះ ?