ដោយ សេក បណ្ឌិត
2022-02-09
RFA
ជនជាតិដើមភាគតិចកួយ ៣ គ្រួសារ ក្នុងចំណោមពលរដ្ឋជាង ២០០ គ្រួសារ បានយកញត្តិដាក់ជូនសាលាខេត្តព្រះវិហារ ដោះស្រាយជាថ្មីទៀតក្រោយពីមន្ត្រីខុន្ទកាល័យលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានរុញឱ្យក្រុមពលរដ្ឋទាំងនោះ មកពឹងអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានដោះស្រាយវិញ។ អ្នកភូមិរអ៊ូថា ពួកគាត់បានដាក់ញត្តិសុំកិច្ចអន្តរាគមន៍ទៅអាជ្ញាធរខេត្តព្រះវិហារ ៤ លើកមកហើយ ឱ្យអង្គភាពមួយនេះរកយុត្តិធម៌ ក្នុងរឿងជម្លោះដីធ្លីជាមួយក្រុមហ៊ុនរ៉ែមាស ឌែលខម ខេមបូឌា (Delcom Cambodia) និងក្រុមហ៊ុន ស៊ិន សាន (Xinshan) ប៉ុន្តែពុំទទួលលទ្ធផលនោះទេ។
តំណាងពលរដ្ឋរស់នៅភូមិត្រពាំងទន្ទឹម ឃុំរមទម ស្រុករវៀង បន្តអំពាវនាវឱ្យអាជ្ញាធរខេត្តព្រះវិហារ ពន្លឿនរកដំណោះស្រាយជម្លោះដីធ្លីនេះឱ្យបានឆាប់ ព្រោះអ្នកភូមិរាប់រយគ្រួសារ មិនអាចចូលទៅបង្កបង្កើនផលលើដីមានជម្លោះនោះជិតមួយឆ្នាំមកហើយ។ អ្នកភូមិអះអាងថា ក្រុមហ៊ុនទាំងនេះ បានបញ្ជូនកម្លាំងយោធា និងសន្តិសុខរាប់រយនាក់ យាមការពារមិនឱ្យអ្នកភូមិ ចូលទៅដីស្រែរបស់ខ្លួន ដែលធ្លាប់បង្កបង្កើនផលតាំងពីដូនតាមក។
តំណាងពលរដ្ឋរស់នៅភូមិត្រពាំងទន្ទឹមលោកស្រី យឹម ផាត ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីនៅថ្ងៃទី៨ ខែកុម្ភៈថា អ្នកភូមិកំពុងទាល់ច្រក មិនដឹងទៅពឹងស្ថាប័នណាមួយឱ្យជួយដោះស្រាយវិវាទដីធ្លីនេះទេ ព្រោះកន្លងទៅ ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធខេត្តព្រះវិហារ មិនបានយកចិត្តទុកដាក់ដោះស្រាយ ក្តីកង្វល់របស់ពលរដ្ឋនោះទេ។ លោកស្រីបន្ថែមថា ពួកលោកស្រីបានបង្ខំចិត្តដាក់ញត្តិជាលើកទី ៤ នេះ ផ្អែកតាមសំណើរបស់មន្ត្រីខុន្ទកាល័យលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ប្រសិនបើអាជ្ញាធរខេត្តនេះ នៅតែមិនដោះស្រាយនោះទេ ស្ថាប័នថ្នាក់ជាតិ នឹងចុះអន្តរាគមន៍ដោយផ្ទាល់៖ «ដែលខ្ញុំយល់ឃើញនេះ គេគ្មានយុត្តិធម៌ និងគ្មានជួយពលរដ្ឋទេ គេអត់ជួយទេ គេជួយតែក្រុមហ៊ុន។ ចំពោះពួកខ្ញុំក្រីក្រថោកទាប គេយកដីខ្ញុំលក់ឱ្យក្រុមហ៊ុន»។
តំណាងពលរដ្ឋរូបនេះត្អូញថា គ្រួសារលោកស្រី មានដីស្រែ ១៨ ហិកតាក្នុងនោះមានប្លង់រឹងជិត ២ ហិកតា ត្រូវបានក្រុមហ៊ុន ឌែលខម ខេមបូឌា (Delcom Cambodia) និងក្រុមហ៊ុន ស៊ិន សាន (Xinshan) រំលោភយកទាំងស្រុង ដោយគ្មានសំណងអ្វីទាំងអស់ រយៈពេល ១ ឆ្នាំមកហើយ ហើយមកទល់ពេលនេះ គ្រួសារលោកស្រីគ្មានដី ដាំដុះចិញ្ចឹមជីវិតទៀតទេ។
លោកស្រីបន្ថែមថា អ្នកភូមិរាប់រយគ្រួសាររស់នៅ តំបន់ភ្នំលុង កំពុងប្រឈមជីវភាពលំបាកខ្លាំងដោយគ្មានដីដាំដុះ និងមានពលរដ្ឋជាង ២០ គ្រួសារទៀត ត្រូវអាជ្ញាធរគំរាមឱ្យផ្តិតមេដៃ លក់ដីឱ្យ ក្រុមហ៊ុនក្នុងតម្លៃថោក។ លោកស្រីបន្តថា ជម្លោះដីធ្លីនេះ ធ្វើឱ្យជីវភាពគ្រួសារលោកស្រីលំបាកវេទនា ដោយកូនៗ របស់លោកស្រី ២នាក់ហើយបានបង្ខំចិត្តឈប់រៀន៖ «ពួកខ្ញុំដើរអត់បាយអត់ទឹក ពីព្រះវិហារទៅភ្នំពេញ ពីភ្នំពេញទៅព្រះវិហារ គួរណាស់តែនឹកឃើញជួយពួកខ្ញុំដែរ។ ទុក្ខលំបាកពួកខ្ញុំ គ្មានបាយ គ្មានទឹកហូប កូនបាត់បង់ការរៀនសូត្រ ចាត់ទុកថា ពួកខ្ញុំជាសំរាម»។
តំណាងពលរដ្ឋម្នាក់ទៀតលោក ទុយ ឆេង មានប្រសាសន៍ថា បច្ចុប្បន្នជនជាតិដើមកួយរាប់រយគ្រួសារ មិនអាចចូលទៅធ្វើស្រែចម្ការ លើដីដែលធ្លាប់ធ្វើកន្លងមកនោះទេ ដោយសារក្រុមហ៊ុន បានបោះបង្គោល របងហ៊ុមព័ទ្ធយកដីនៅតំបន់នោះ ប្រវែងទទឹងមួយគីឡូម៉ែត្រ បណ្តោយជាង ៤ គីឡូម៉ែត្រ។
លោកបន្តថា ទង្វើរបស់ក្រុមហ៊ុនទាំងនេះ ធ្វើឱ្យអ្នកភូមិលំបាកវេទនា គ្មានដីបង្កបង្កើនផល កូនៗត្រូវឈប់រៀន ហើយក៏មានអ្នកខ្លះទៀតលក់ដីឱ្យក្រុមហ៊ុន ក្នុងតម្លៃថោក ព្រោះតែគ្មានជម្រើស។ រីឯអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានខេត្តព្រះវិហារ លម្អៀងខាងភាគីក្រុមហ៊ុន ដោយមិនយកចិត្តទុកដាក់ដោះស្រាយជម្លោះដីធ្លីនេះទេ៖ «តាំងពីដូនមក ភាគច្រើនតែងធ្វើចម្ការវិលជុំ ហើយក្រៅពីចម្ការវិលជុំគាត់រកមាសតាមចម្ការធម្មតា បើមិនឱ្យទ្រួសបុស្ស គ្នារកអីទៀត។ ក្រុមហ៊ុនមានលទ្ធភាព ចំណែកពលរដ្ឋអត់មានលទ្ធភាព។ សុទ្ធតែកន្លែងក្រុមហ៊ុនទាំងអស់»។
វិទ្យុអាស៊ីសរី មិនទាន់អាចទាក់ទងសុំការបំភ្លឺរឿងនេះ ពីអភិបាលខេត្តព្រះវិហារលោក ប្រាក់ សុវណ្ណ និងអ្នកនាំពាក្យសាលាខេត្តនេះ លោក យ៉ុង គឹមហៀង បាននៅឡើយទេ តាំងពីថ្ងៃទី ៣ ដល់ថ្ងៃទី៨ ខែកុម្ភៈ ដោយទូរសព្ទហៅចូលច្រើនដង តែគ្មានអ្នកលើក។ ចំណែកមេការក្រុមហ៊ុន ឌែលខម ខេមបូឌា (Delcom Cambodia) និងមេការក្រុមហ៊ុន ហ៊ិន ស៊ិនសាន លោក សរ សេរីវិចិត្រ ក៏អាស៊ីសេរីមិនទាន់អាចទាក់ទងបានដែរ។
ប៉ុន្តែមេឃុំរមទម ដែលទើបតែងតាំងថ្មី គឺលោក ប្រាក់ ផន ទទួលស្គាល់ថា ពិតជាមានពលរដ្ឋជាច្រើនគ្រួសារ មានជម្លោះដីធ្លីជាមួយក្រុមហ៊ុន ប៉ុន្តែលោកមិនច្បាស់ថា មានប៉ុន្មានគ្រួសារនោះទេ។ លោកបដិសេធមិនឆ្លើយសំណួរផ្សេង ដោយលើកហេតុផលថា កំពុងជាប់រវល់។
ជុំវិញរឿងនេះ មន្ត្រីសម្របសម្រួលសមាគមអាដហុកខេត្តព្រះវិហារលោក ឡោ ចាន់ មើលឃើញថា ជម្លោះដីធ្លីចាស់ៗមិនទាន់ដោះស្រាយរួចរាល់ផង ស្រាប់តែសកម្មភាព រំលោភដីស្រែចម្ការរបស់អ្នកភូមិ កាន់តែកើនឡើងច្រើន ធ្វើឱ្យពលរដ្ឋរងទុក្ខវេទនាទាំងកាយ និងចិត្ត។ លោកបញ្ជាក់ថា ពលរដ្ឋជាច្រើនគ្រួសារ តែងទន្ទឹងរង់ចាំអាជ្ញាធរដោះស្រាយជម្លោះដីធ្លីនេះ ហើយអាជ្ញាធរនៅតែពន្យារពេល ធ្វើឱ្យពលរដ្ឋបាត់បង់ចំណូល និងជីវភាពកាន់តែក្រីក្រ៖ «បើសិនអាជ្ញាធរមានឆន្ទៈដោះស្រាយ ដឹងសុខទុក្ខប្រជាពលរដ្ឋគួរហៅក្រុមហ៊ុន និងតំណាងពលរដ្ឋជាជនរងគ្រោះ មកធ្វើការសម្របសម្រួល អាហ្នឹងបានដំណើរការទៅមុខ។ តែយើងក្រឡេកមើល បច្ចុប្បន្ននេះ នៅពេលដែលពលរដ្ឋមានជម្លោះដីធ្លីដាក់ទៅ គឺដាក់ទៅស្ងាត់»។
ប្រជាសហគមន៍ឲ្យដឹងថា តំបន់ភ្នំលុងមានផ្ទៃដីជាង ១ ពាន់ ២រយហិកតា (១.២៦២) ដែលសំបូរដោយរ៉ែមាសក្រោមដី ត្រូវបានក្រុមហ៊ុនឯកជនធំៗ ចំនួន ៣ ពុះចែកគ្នាធ្វើអាជីវកម្មដោយលាក់លៀម។ រីឯក្រុមហ៊ុន បានជួលក្រុមទាហានគំរាមកំហែងអ្នកភូមិ និងរឹតត្បិតអ្នកខាងក្រៅមិនឲ្យចេញចូលតំបន់នោះឡើយ។
ពលរដ្ឋឱ្យដឹងទៀតថា មានក្រុមហ៊ុនចិន និងវៀតណាមជាច្រើនទៀតបានជ្រកក្រោមស្លាកក្រុមហ៊ុនទាំងនេះ និងជួលអ្នកមានអំណាចកាងអាជីវកម្មឲ្យខ្លួនដែរ។ ទន្ទឹមនឹងនេះ តំបន់នោះមានទាហាននៅឈរចាំផ្លូវ ដើម្បីហាមឃាត់ពលរដ្ឋ ឬអ្នកសារព័ត៌មាន មិនឲ្យចូលទៅទីនោះឡើយ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។