ដោយ សុ ជីវី
2024.09.05
RFA
ស្ដាប់ ឬទាញយកសំឡេង
រូបថតមាត់ព្រែកជីកហ្វូណន ពេលត្រៀមសម្ពោធបើកការដ្ឋាន នៅចំណុចព្រែកតាកែវ ក្នុងភូមិសាស្ត្រស្រុកកៀនស្វាយ ខេត្តកណ្ដាល កាលពីថ្ងៃទី៥ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៤។ រូប៖ ហ្វេសប៊ុកក្រសួងព័ត៌មាន/2024-08-04
រយៈពេល ១ខែ ក្រោយសម្ពោធការដ្ឋានសាងសង់ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ ពលរដ្ឋនៅមិនទាន់ដឹងច្បាស់ពីសំណង ខណៈសកម្មភាពជីកព្រែកនៅមិនទាន់ឃើញចាប់ផ្ដើមនៅឡើយ។ មន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិលលើកឡើងថា រដ្ឋាភិបាលគួរតែគិតគូរផ្ដល់សំណងផលប៉ះពាល់ដល់ពលរដ្ឋឲ្យបានសមរម្យតាមពាក្យសន្យា មុននឹងចាប់ផ្ដើមជីកព្រែក ។
ក្រោយរដ្ឋាភិបាលដឹកនាំដោយលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានសម្ពោធការដ្ឋានសាងសង់ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោយ៉ាងឱឡារិក ដោយមានមនុស្សរាប់ពាន់បានចូលរួម កាលពីថ្ងៃទី៥ ខែសីហាកន្លងទៅ ប៉ុន្តែពេលនេះ ពលរដ្ឋរងផលប៉ះពាល់ពីគម្រោងនេះ បែរជាដេកមិនលក់បក់មិនល្ហើយ ភ័យបារម្ភខ្លាចក្រែងអាជ្ញាធរ ផ្ដល់សំណងមិនសមរម្យដល់ពួកគាត់។
ពលរដ្ឋនៅស្រុកកោះធំ ខេត្តកណ្ដាល ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីក្នុងលក្ខខណ្ឌមិនបញ្ចេញឈ្មោះដោយខ្លាចការគំរាមពីអាជ្ញាធរ នៅថ្ងៃទី៥ ខែកញ្ញាថា ថ្មីៗ នេះ អាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន បានប្រជុំជាមួយពលរដ្ឋ ដើម្បីសិក្សាពីបញ្ហាផលប៉ះពាល់ ប៉ុន្តែអាជ្ញាធរមិនបានបញ្ជាក់ពីសំណងនោះឡើយ។
ប្រភពសុំមិនបញ្ចេញឈ្មោះ៖ «ដល់ជិតអស់ហើយ លែងខ្វល់ខ្វាយពីអ្វី មិនដឹងគេធ្វើអីយ៉ាងម៉េចអី ចាំតែទន្ទឹមមើលផ្លូវដែរហ្នឹង។ គេអត់ទាន់ចុះទៅឯណា គេទើបតែសួរនៅផ្ទះប្រធានភូមិ ផ្ទះមេឃុំ គេអត់មានថា ឲ្យអីផងគេទើបតែមកសិក្សាដំបូង»។
ចំណែកពលរដ្ឋម្នាក់ទៀត រស់នៅស្រុកកៀនស្វាយ ខេត្តកណ្ដាលថ្លែងនៅក្នុងលក្ខខណ្ឌមិនបញ្ចេះឈ្មោះដែរ ដោយបារម្ភពីសុវត្ថិភាពថា ថ្មីៗ នេះ មានមន្ត្រីជំនាញខាងវាស់ប្រភពសុំមិនបញ្ចេញឈ្មោះ៖ «រាល់ថ្ងៃមានអី ឲ្យតែបានសំណងខ្ពស់សមរម្យល្មមអាចយើងទទួលយកបានទៅ ប្រជាជនមានទៅទួញសោកបោកខ្លួនធ្វើអី ព្រោះអី នេះជាគម្រោងរបស់ជាតិទៅហើយមានតែសប្បាយចិត្តបន្ថែម ប៉ុន្តែ កង្វល់របស់ប្រជាជន គឺនៅតែមានត្រង់ថា មិនដឹងថា បានសំណងប៉ុន្មានហើយបងប្អូន អ្នកដែលធ្លាប់ជួបប៉ះពាល់ហ្នឹង គាត់ធ្លាប់ជួបរួចហើយ គេនិយាយគ្រប់តែគ្នាអ៊ីចឹងថា សំណងវាមិនបានច្រើនដូចចិត្តយើងចង់បានទេ»។
អ្វី ដែលគួរឲ្យកត់សម្គាល់នោះ គឺនៅចំណុចព្រែកតាកែវ ក្នុងភូមិសាស្ត្រស្រុកកៀនស្វាយ ខេត្តកណ្ដាល នៅមិនទាន់មានសកម្មភាពជីកព្រែកនេះនៅឡើយទេ ទោះបីជាមានការដ្ឋានសាងសង់បានបើកអស់រយៈពេល ១ខែមកហើយក្ដី។ ចំណែកឯពលរដ្ឋរស់នៅតាមបណ្ដោយមាត់ព្រែកច្រើនប្រកបរបរកសិកម្មដូចជា ធ្វើស្រែចម្ការ និងដាំដំណាំយកផ្លែជាដើម។
ទាក់ទិននឹងបញ្ហាផលប៉ះពាល់ពលរដ្ឋ ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី និងជាអនុប្រធានទីមួយ នៃក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា (CDC) លោក ស៊ុន ចាន់ថុល កាលពីខែឧសភា ឲ្យដឹងថា គម្រោងព្រែកជីកហ្វូណន បានសិក្សាផលប៉ះពាល់យ៉ាងលម្អិត និងគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ តាមរយៈការប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាដ្រូន (Drone) និងរូបភាពពីផ្កាយរណប និងបច្ចេកទេសទំនើបមួយចំនួនទៀត។ លោក ស៊ុន ចាន់ថុល បន្ថែមថា ការទូទាត់សំណងផលប៉ះពាល់ពលរដ្ឋ គឺជាតួនាទីរបស់ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ ។
វិទ្យុអាស៊ីសេរីនៅមិនទាន់អាចទាក់ទងអ្នកនាំពាក្យក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ លោក មាស សុខសេនសាន ដើម្បីសុំការឆ្លើយតបជុំវិញបញ្ហានេះ បាននៅឡើយទេ នៅថ្ងៃទី៥ ខែកញ្ញា។
ក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា កាលពីខែឧសភា ឲ្យដឹងថា គម្រោងព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ ប៉ះពាល់លំនៅឋានពលរដ្ឋជាង ១ពាន់៥រយខ្នង (១.៥៨៥) ស្ពានចំនួន៣ រោងចក្រ១ ផ្លូវជាតិចំនួន១៨ ដែលមានចម្ងាយប្រមាណ ៤គីឡូម៉ែត្រ ផ្លូវលំចំនួន៧០ ដែលមានចម្ងាយ ៤៥,៥គីឡូម៉ែត្រ ទំនប់ទឹក ២ខ្សែប្រវែងជិត ៤រយម៉ែត្រ (៣៨៧) បឹងចំនួន១៥ ដែលមានទំហំ ១៣,៦ហិកតារ និងដីស្រែចម្ការ ២៩០០ហិកតារ រួមទាំងដីលំនៅឋានជិត ១៥០ហិកតារ (១៤៩,៥) ផងដែរ។
បើទោះជាយ៉ាងណាក្ដី ប្រធានអង្គការសម្ព័ន្ធភាពការពារសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា ហៅកាត់ថា ច្រាក់ (CHRAC) លោក រស់ សុដ្ឋា មានប្រសាសន៍ថា គម្រោងព្រែកជីកហ្វូណន ត្រូវបានពលរដ្ឋគាំទ្រច្រើន។ លោកបន្ថែមថា ដើម្បីឲ្យពលរដ្ឋ ដែលរងផលប៉ះពាល់ពីគម្រោងនេះ អាចរីករាយនឹងគម្រោងនេះដែរ រដ្ឋាភិបាលគួរតែផ្ដល់សំណងឲ្យបានសមរម្យ។
លោក រស់ សុដ្ឋា៖ «ខ្ញុំសង្ឃឹមថា យើងបានព្រែកជីកមួយដ៏ល្អ ហើយបម្រើនូវគោលបំណង ដែលយើងមានសេចក្ដីប្រាថ្នាទុកជាមុននោះ ហើយក៏សង្ឃឹមផងដែរថា ដំណើរការនៃការជីកព្រែក ជីកហ្វូណន បានដោយរលូន ហើយការផ្ដល់សំណងដល់ប្រជាពលរដ្ឋក៏បានរលូន ហើយយើងនឹងបញ្ចប់ការសាងសង់ដោយភាពរីករាយ និងអបអរសាទរនឹងសមិទ្ធផលថ្មីរបស់កម្ពុជា»។
ទាក់ទិននឹងសំណងនៃផលប៉ះពាល់ពីគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍របស់រដ្ឋាភិបាល មាត្រា១ នៃច្បាប់អស្សាមិករណ៍ ចែងថា ច្បាប់នេះ មានគោលដៅកំណត់ពីអស្សាមិករណ៍នៅក្នុងប្រទេស ដោយកំណត់ពីគោលការណ៍ យន្តការ នីតិវិធីនៃអស្សាមិករណ៍ និងសំណងឲ្យបានសមរម្យ និងយុត្តិធម៌ សម្រាប់គម្រោងស្ថាបនា ស្ដារ និងគម្រោងពង្រីកហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរូបវន្តសាធារណៈ បម្រើឲ្យផលប្រយោជន៍សាធារណៈ ផលប្រយោជន៍ជាតិ និងការអភិវឌ្ឍរបស់ប្រទេស។
ទោះបីជាកម្ពុជាមានច្បាប់ ដែលធានាផ្ដល់សំណងការខូចខាត ឬបាត់បង់ទ្រព្យសម្បត្តិរបស់ពលរដ្ឋដោយសារការអភិវឌ្ឍក្ដី ក៏គម្រោងអភិវឌ្ឍន៍របស់រដ្ឋាភិបាលមួយចំនួនក្នុងពេលកន្លងទៅ និងខ្លះកំពុងអនុវត្តរហូតដល់បច្ចុប្បន្ន ដូចជា គម្រោងសាងសង់វាលយន្តហោះថ្មីនៅខេត្តកណ្ដាលជាដើម រដ្ឋាភិបាលមិនបានគិតគូរផ្ដល់សំណងដល់ពលរដ្ឋរងគ្រោះឱ្យបានត្រឹមត្រូវជាមុននោះឡើយ បណ្ដាលឱ្យពលរដ្ឋបន្តតវ៉ារហូតដល់ពេលបច្ចុប្បន្ននេះ។ ប្រការនេះ ធ្វើឱ្យពលរដ្ឋរងផលប៉ះពាល់ដោយសារគម្រោងព្រែកជីកហ្វូណន ក៏មានក្តីបារម្ភដូចគ្នា៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។