ដោយ ហ៊ុំ ចំរើន
2025.05.29
RFA
អ្នកឃ្លាំមើលលើកឡើងថា លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត គួរតែដោះស្រាយវិបត្តិនយោបាយនិងបញ្ហាពលរដ្ឋអត់ការងារធ្វើ ប្រសើរជាងទៅអួតរឿងទំនាក់ទំនងដែកថែបជាមួយចិន អំឡុងពេលទៅចូលរួមកិច្ចប្រជុំអាស៊ាននៅប្រទេសម៉ាឡេស៊ី (Malatsia)។
អ្នកអត្ថាធិប្បាយនយោបាយ លោក គឹម សុខ ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីនៅថ្ងៃទី២៧ឧសភាថា លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ចំណាយលុយជាតិយកទៅអួតសរសើរពីទំនាក់ទំនងល្អជាមួយចិននេះ គឺជាការបង្ហាញពីមោទនភាព ដែលរដ្ឋាភិបាលត្រកូលហ៊ុន ក្លាយជាមេបណ្ដាញឧក្រិដ្ឋកម្មឆ្លងដែនរកស៊ីជាមួយម៉ាហ្វីយ៉ាចិន។
របាយការណ៍ស្រាវជ្រាវ ជាង ៧០ទំព័រ របស់វិទ្យាស្ថាន Humanity Research Consultancy (HRC) ចេញផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី១៩ ខែឧសភាបានបង្ហាញថា ប្រទេសកម្ពុជាគឺជាទីតាំងស្នូលនៃការប្រព្រឹត្តិឧក្រិដ្ឋកម្មឆ្លងដែន ជាពិសេស ឧក្រិដ្ឋកម្មអនឡាញ ។ របាយការណ៍នេះ បញ្ជាក់ថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ដើរតួនាទីជាអ្នកការពារពួកអ្នកមានអំណាច ឲ្យគប់គិតជាមួយបណ្ដាញឧក្រិដ្ឋកម្មបរទេស ដើម្បីប្រមូលប្រាក់ យកទៅចិញ្ចឹមគណបក្សកាន់អំណាច ដោយពួកគេអាចរកចំណូលបានពីឧក្រិដ្ឋកម្មអនឡាញ ប្រមាណពី១ម៉ឺន២ពាន់ទៅ១ម៉ឺន៩ពាន់លានដុល្លារ (១២,៥ពាន់ ទៅ ១៩ពាន់លានដុល្លារ)ក្នុង១ឆ្នាំៗ។
លោកគឹម សុខ បញ្ជាក់ថា លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បង្កើនភាពស្និទ្ធស្នាលជាមួយចិនស្របពេលដែលអន្តរជាតិរកឃើញឧក្រិដ្ឋកម្មឆ្លងដែនបែបនេះនឹងធ្វើឱ្យកម្ពុជាមានកេរ្តិ៍ឈ្មោះកាន់តែអាក្រក់នៅលើឆាកអន្តរជាតិ។
ប្រមូលលុយយកទៅបំប៉នភាពហ៊ឺហា របស់ក្រុមគ្រួសារ ហ៊ុន និងចិញ្ចឹមគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។ ក៏ប៉ុន្តែបំផ្លាញសេចក្ដីសុខជាតិកម្ពុជា បំផ្លាញសេដ្ឋកិច្ចប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ និងធ្វើឱ្យខូចមុខមាត់ប្រទេសកម្ពុជា។ សោកស្ដាយដែលលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ចាយលុយជាតិ ក៏ប៉ុន្តែមិនបានធ្វើរឿងដែលមានប្រយោជន៍ ដល់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរនិងជាតិកម្ពុជា។— លោក គឹម សុខ
ប្រតិកម្មរបស់អ្នកឃ្លាំមើលនេះធ្វើឡើងបន្ទាប់ពី លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានជួបពិភាក្សាការងារជាមួយនាយករដ្ឋមន្ត្រីចិន លោក លី ឈាង (Ly Qiang) ក្នុងពេលចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន លើកទី៤៦នៅទីក្រុងកូឡាឡាំពួរ (Kuala Lumpur) នៅថ្ងៃទី២៧ខែឧសភា។ ភាគីទាំងពីរបានអួតសរសើរគ្នាទៅវិញទៅមកអំពីចំណងមិត្តភាពដែកថែប និងបានវាយតម្លៃខ្ពស់ពីការរីកចម្រើននៃទំនាក់ទំនងប្រទេសទាំងពីរ ជាពិសេសការដំឡើងកម្រិតដល់ «ការកសាងសហគមន៍វាសនារួមកម្ពុជា-ចិន គ្រប់រដូវកាល ក្នុងយុគសម័យថ្មី»។ ជាងនេះទៅទៀតមេដឹកនាំប្រទេសទាំងពីរបានឯកភាពគ្នាបន្តលើកកម្ពស់ទំនាក់ទំនងឱ្យកាន់តែរឹងមាំថែមទៀត។
ជុំវិញរឿងនេះ ប្រធានកម្មវិធីប្រឆាំងការជួញដូរមនុស្ស និងទេសន្តរប្រវេសក៍នៃអង្គការសង់ត្រាល់ លោក ឌី ថេហូយ៉ា មានប្រសាសន៍ថា ទំនាក់ទំនងកម្ពុជាចិនសព្វថ្ងៃនេះបានផលតែអ្នកមានអំណាចប៉ុណ្ណោះ ចំណែកឯពលរដ្ឋក្រីក្រនៅតែលំបាកវេទនាដដែល។
កម្ចីផងផ្ដល់ជំនួយឥតសំណងផង និងជំនួយមានសំណងជាដើម អីចឹង ដែលពង្រឹងនូវអំណាចនិងឥទ្ធិពលរបស់រដ្ឋដែលខុសអំពីការទំនាក់ទំនងកម្ពុជាជាមួយអឺរ៉ុបនិងសហរដ្ឋអាមេរិកអី គេជួយផ្នែកសិទ្ធិមនុស្ស គេជួយទៅដល់ផ្ដោតទៅលើការពារសិទ្ធិគាំពារជនរងគ្រោះ។ក៏ប៉ុន្តែជំនួយរបស់ចិនមិនបានផ្ដោតទៅលើប្រជាធិបតេយ្យ ជនរងគ្រោះអំពីអំពើអយុត្តិធម៌អីផ្សេងៗទេ។— លោក ឌី ថេហូយ៉ា
អ្នកឃ្លាំមើលបានលើកឡើងថា ក្នុងស្ថានការណ៍បច្ចុប្បន្ន រដ្ឋាភិបាលគួរតែចាប់យកឱកាសមិត្តដែកថែបនេះ ពង្រីកទីផ្សារនាំទំនិញកម្ពុជាទៅលក់នៅប្រទេសចិនក្នុងតម្លៃសមរម្យឱ្យបានច្រើនដូចប្រទេសជិតខាងដែរ ដើម្បីឱ្យពលរដ្ឋមានការងារធ្វើ និងមានជីវភាពសមរម្យដោយមិនបាច់ធ្វើចំណាកស្រុកដូចសព្វថ្ងៃទៀត៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។