ជំនួយវិនិយោគ និងសហប្រតិបត្តិការទ្វេភាគី ទាំង៣នេះតែងជាប្រធានបទនៃជំនួបរបស់ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងចិន។ នៅក្នុងជំនួបទ្វេភាគី ក្នុងប្រទេសចិនកាលពីចុងសប្តាហ៍កន្លងទៅ លើសពីប្រធានបទទាំងនេះ ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលចិន លោក វេន ជាប៉ាវបានសន្យាប្រាប់នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា លោក ហ៊ុន សែនថា រដ្ឋាភិបាលចិននឹងព្យាយាមដោះស្រាយជម្លោះក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូងនេះដោយសន្តិវិធី។
ថ្ងៃ ចន្ទ 03 កញ្ញា 2012
ដោយ លាង ដឺលុច
RFI
លោកប្រធានាធិបតីចិន ហ៊ូជីនតាវ(ឆ្វេង)និងលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន(ស្តាំ)នៅឱកាសពិធីចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពនៅភ្នំពេញ ៣១ មីនា ២០១២
REUTERS/Tang Chhin Sothy
ក្នុងខណៈដែលកម្ពុជាធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះអាស៊ាន ហើយសមាជិកអាស៊ានមួយចំនួនកំពុងមានជម្លោះដែនសមុទ្រជាមួយប្រទេសចិននោះ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីចិន វេន ជាប៉ាវមិនបានភ្លេចលើកឡើងអំពីជំហររបស់រដ្ឋាភិបាលចិន ចំពោះបញ្ហាជម្លោះនេះ ប្រាប់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីខ្មែរហ៊ុន សែននោះឡើយ។ ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលនៃប្រទេសមហាមិត្តទាំងពីរបានជួបគ្នាកាលចុងសប្តាហ៍កន្លងទៅ នៅពេលលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែនកំពុងទស្សនកិច្ចពិព័រណ៌ចិន អាស៊ីអឺរ៉ុបនៅក្នុងខេត្តស៊ីនជាំង អ៊ុយហ្គ័រក្នុងប្រទេសចិន។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីចិន វេន ជាប៉ាវបានថ្លែងប្រាប់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជាថា រដ្ឋាភិបាលចិននឹងដោះស្រាយជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូងនេះដោយសន្តិវិធី ស្របតាមយន្តការនៃសេចក្តីប្រកាសសម្រាប់ភាគី និងក្រមប្រតិបត្តិស្តីពីបញ្ហាក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូង។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់របស់លោកអូន ព័ន្ធមុន្នីរ័ត្ន ដែលជារដ្ឋមន្ត្រីអមនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជានៅក្នុងសន្និសីទកាសែតនៅរសៀលថ្ងៃចន្ទនេះ។ សមាជិកអាស៊ានដែលជាភាគីជម្លោះជាមួយចិនរួមមាន វៀតណាម ហ្វីលីពីន ម៉ាឡេស៊ី និងប្រ៊ុយនេ។ កន្លងមកនេះកម្ពុជាត្រូវបានប្រទេសហ្វីលីពីនដែលជាសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកចោទប្រកាន់យ៉ាងខ្លាំងថាបានលំអៀងទៅរកចិន។
គួរបញ្ជាក់ផងដែរថា នៅក្នុងសប្តាហ៍នេះថា រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាមេរិកលោកស្រីហ៊ីលឡារី គ្លីនតុនក៏គ្រោងលើកយកបញ្ហាជម្លោះដែនសមុទ្រចិន មកជជែកជាមួយថ្នាក់ដឹកនាំចិនផងដែរ។ គោលបំណងគឺដើម្បីបន្ថយភាពតានតឹង។ ក្រៅបញ្ហាសន្តិសុខតំបន់នេះ ដូចលើកមុនៗដែរ ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលចិនបានសន្យាផ្តល់ជំនួយ និងជំរុញវិនិយោគបន្ថែមទៀតមកកម្ពុជា។ បើយោងតាមលោក អូន ពន្ធ័មុនីរ័ត្ន រដ្ឋាភិបាលចិនបានផ្តល់ជំនួយចំនួន ១៥០ លានយ័ន ស្មើនឹងជាង ២០លានដុល្លារអាមេរិករួមទាំងជំនួយផ្សេងៗមួយចំនួនទៀតមកកម្ពុជា។
ក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចនៅប្រទេសចិនដដែលនោះ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជាក៏បានយល់ព្រមតាមសំណើរបស់ក្រុមហ៊ុនចិនមួយដែលចង់បង្កើតរោងចក្រស្លដែកតម្លៃ២០០០លានដុល្លារនៅកម្ពុជា៕
—————————————
អ្នកគាំទ្រផ្ងារមុខ
១- ខ្មែរក្បត់នាំយួន ចូលមកអុកឡុក–ពេញភូមិពេញស្រុក ដីកម្ពុជា
ស្ម័គ្រធ្វើអាយ៉ងសប្បាយគ្រប់គ្នា–‹‹ខ្មែរយើងអ្នកជា ›› រស់រងក្តីទុក្ខ ។
២- វាមិនថ្វីទេ ដែលគេចោទថា–យើងខ្មែរអ្នកជា ‹‹ប្រឆាំងផ្កាប់មុខ››
យើងស្រែកប្រឆាំង ការពារភូមិស្រុក–ដែលពួកផ្ងារមុខ យកយួនឱ្យត្រួត ។
៣- គាំទ្រផ្ងារមុខ ទុកមាត់ចំហ–ស្រីយួននោមឆ ចូលមាត់កើតឆ្កួត
ភ្លេចជាតិជាខ្មែរ បែរវក់អំនួត–ភ្លើឱ្យយួនត្រួត អួតថាឯងខ្លាំង ។
៤- ប្រឆាំងផ្កាប់មុខទុកមាត់ឱ្យជា–គ្រាន់ស្រែកការពារ ប្រឆាំងយួនខ្មាំង
និងខ្មែរលក់ក្បាលធ្វើជាអាយ៉ង–ដែលឆ្កួតកន្លង ព្រោះឈ្លក់នោមយួន ។
៥- គាំទ្រផ្ងារមុខ ទុកមាត់ចំហ–ស្រីយួននោមឆរ លេបជ្រាបពេញខ្លួន
វក់‹‹យួននិយម›› ធ្វើឫកហំហួន–បំផ្លាញជាតិខ្លួន យួនណែនពេញខួរ ។
៦- យើងអ្នកផ្កាប់មុខ ទុកមាត់ទុកចិត្ត–នៅល្អប្រណីត គិតជាតិចំតួ
យើងក្រ-ខ្សោយពិត ចិត្តល្អបង្គួរ–មិនភ្លើលក់ខួរ ដូរយកអំណាច ។
៧- បើលក់ក្បាលខ្លួន នោះមិនអីតែ–កុំលក់ដីខ្មែរ ណាជនបិសាច
ខ្លួនក្បត់ជាតិហើយ ព្រហើនកោងកាច–គង់ថ្ងៃឯងសើច សំណើចចុកចាប់!