ដោយ ដែន អយុធ្យា
2015-08-28
RFA
បឹងព្រែកទប់ ឬបឹងទឹកសាប ស្ថិតក្នុងភូមិ១ សង្កាត់៣ ខេត្តព្រះសីហនុ ដែលត្រូវគេចាក់ដីរំលោភយកបរិវេណបឹងធ្វើជាកម្មសិទ្ធិកន្លងមក។ រូបថតថ្ងៃទី១១ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១៤ RFA/Den Ayuthyea
មន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិលមួយចំនួននាខេត្តព្រះសីហនុ បង្ហាញការគាំទ្រចំពោះចំណាត់ការរបស់រដ្ឋាភិបាលក្នុងការទប់ស្កាត់ការសង់សំណង់រឹងមាំ និងការចេញប្លង់កម្មសិទ្ធិដីធ្លីនៅជុំវិញមាត់បឹងព្រែកទប់ ដែលជាប្រភពស្តុកទឹកសាបទុកប្រើប្រាស់នៅទូទាំងខេត្ត។
មន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិលឲ្យដឹងថា កន្លងមកដីចំណីមាត់បឹងព្រែកទប់ ត្រូវឈ្មួញ ឬមន្ត្រីមានអំណាច បន្តសកម្មភាពចាក់ដីចូលមាត់បឹងធម្មជាតិមួយនេះ ធ្វើកម្មសិទ្ធិ និងមានមន្ត្រីមានអំណាចខ្លះបានសង់វិឡាធំស្កឹមស្កៃនៅជាប់មាត់បឹងព្រែកទប់ ប៉ុន្តែគ្មានអាជ្ញាធរទប់ស្កាត់ទេ។
មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិល និងប្រជាពលរដ្ឋខេត្តព្រះសីហនុ បានអះអាងថា បច្ចុប្បន្ននេះ ឈ្មួញ និងមន្ត្រីមានអំណាចនៅបន្តមានមហិច្ឆតាទន្ទ្រានរំលោភកាន់កាប់ដីចំណីមាត់បឹងព្រែកទប់ ដែលជាបឹងស្តុកទឹកសាបដ៏សំខាន់ទុកសម្រាប់ប្រើប្រាស់ទូទាំងខេត្តព្រះសីហនុ នៅឡើយទេ។
សព្វថ្ងៃនេះ មាត់បឹងព្រែកទប់ ត្រូវឈ្មួញ និងមន្ត្រីមានអំណាចបានបន្តដឹកដី ឬសំរាមតាមរថយន្តដឹកចាក់ចូលមាត់បឹងព្រែកទប់ និងមានសកម្មភាពសង់វិឡារឹងមាំធំស្កឹមស្កៃជាដើម។ ទំនងអាចផ្តើមពីបញ្ហានេះ ទើបកាលពីថ្ងៃទី២១ ខែសីហា លោកទេសរដ្ឋមន្ត្រី ចម ប្រសិទ្ធ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងឧស្សាហកម្ម និងសិប្បកម្ម បានផ្ញើលិខិតមួយច្បាប់ជូនលោករដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងរៀបចំដែនដីនគរូបនីយកម្ម និងសំណង់ ស្នើសុំកិច្ចអន្តរាគមន៍ជួយជំរុញការអនុវត្តវិធានការទប់ស្កាត់ការសាងសង់សំណង់ផ្សេងៗ និងពន្យារការផ្តល់ប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិជូនប្រជាពលរដ្ឋ ដែលស្ថិតនៅជុំវិញតំបន់បឹងព្រែកទប់ ដើម្បីពិនិត្យដោះស្រាយ ការពារ ថែរក្សានូវបរិស្ថាន និងប្រភពទឹកសាបសម្រាប់ផ្គត់ផ្គង់ជូនប្រជាពលរដ្ឋ នាខេត្តព្រះសីហនុ ឲ្យស្របតាមគោលការណ៍ណែនាំ របស់រាជរដ្ឋាភិបាលបានដាក់ឲ្យអនុវត្តពេលកន្លងមក។
លិខិតដដែលក៏បានគាំទ្រចំពោះកិច្ចខិតខំអនុវត្តគោលការណ៍របស់រាជរដ្ឋាភិបាល ក្នុងការផ្តល់សិទ្ធិជូនប្រជាពលរដ្ឋកាន់កាប់ និងប្រើប្រាស់ដីធ្លីនៅតំបន់បឹងព្រែកទប់ ស្ថិតនៅភូមិ១ សង្កាត់៣ ក្រុងព្រះសីហនុ ដូចមានចែងក្នុងសេចក្ដីជូនដំណឹងរបស់ទីស្ដីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី កាលពីខែឧសភា ឆ្នាំ២០១២ អំពីរបាយការណ៍ដោះស្រាយសំណើរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ៥១គ្រួសារ រស់នៅតំបន់បឹងព្រែកទប់ ដែលស្នើសុំចេញប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិគ្រប់គ្រងដីធ្លី។ ប៉ុន្តែទន្ទឹមនឹងការផ្ដល់កម្មសិទ្ធិជូនពលរដ្ឋ ដើម្បីកាន់កាប់ និងអាចសង់សំណង់ផ្សេងៗ នៅតំបន់នេះ បច្ចុប្បន្នក៏បានកើតមានបញ្ហាប្រឈមដ៏ធំមួយបានកើតមាននៅតំបន់បឹងព្រែកទប់ នាំឲ្យប៉ះពាល់ដល់ប្រភពទឹកសាបបឹងព្រែកទប់ សម្រាប់ផ្គត់ផ្គង់នៅទូទាំងខេត្តព្រះសីហនុ។
លិខិតអន្តរាគមន៍នេះ ក៏បង្ហាញការព្រួយបារម្ភ ដោយយោងតាមរបាយការណ៍របស់មន្ត្រីមន្ទីរឧស្សាហកម្មខេត្តព្រះសីហនុ បញ្ជាក់ថា ការអនុវត្តតាមគោលការណ៍របស់រាជរដ្ឋាភិបាល របស់អាជ្ញាធរខេត្តនេះ មិនទាន់អនុវត្តបានពេញលេញ និងមិនទាន់ឆ្លើយតបទៅតាមការចង់បានរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល ដើម្បីការពារផលប្រយោជន៍សាធារណជន និងផលប្រយោជន៍សង្គមជាតិទេ។
លិខិតមានចុះហត្ថលេខា លោក ចម ប្រសិទ្ធ បានបញ្ជាក់ថា បច្ចុប្បន្នដីនៅជុំវិញបរិវេណមាត់បឹងព្រែកទប់ កំពុងកើតមានរូបភាពសង់សំណង់រឹងមាំផ្សេងៗ ដែលមិនមានប្រព័ន្ធបង្ហូរទឹកត្រឹមត្រូវ នាំឲ្យហូរទឹកសំណល់មិនល្អចូលក្នុងបឹង ដោយមិនបានកសាងបណ្ដាញហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធត្រឹមត្រូវ ដែលអាចធានាការពារប្រព័ន្ធទឹកស្អាតនៃបឹងព្រែកទប់ ដូចមានចែងក្នុងគោលការណ៍របស់រាជរដ្ឋាភិបាលដែលតម្រូវឲ្យរក្សាបឹងព្រែកទប់ ជាប្រភពទឹកសាបទេ។ រក្សាសិទ្ធិរស់នៅ និងកាន់កាប់ដីធ្លីជាក់ស្តែងកន្លងមក របស់ប្រជាពលរដ្ឋស្ថិតនៅតំបន់បឹងព្រែកទប់។ ជាងនេះក៏តម្រូវឲ្យអ្នកកាន់កាប់ដីធ្លីនៅតំបន់នោះ ត្រូវធ្វើកិច្ចសន្យាមិនបង្ហូរកាកសំណល់ចូលក្នុងបឹង និងត្រូវបង្កើតក្រុមការងារចម្រុះតាមដានការអភិវឌ្ឍនៅតំបន់បឹងព្រែកទប់ ដោយធានាឲ្យរាល់ការសាងសង់លំនៅឋានផ្សេងៗ មិនធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់បរិស្ថានផ្ទៃទឹកបឹងព្រែកទប់ ជាដើម។
ទោះយ៉ាងណាបច្ចុប្បន្ននេះ ផ្ទៃរង់ទឹកភ្លៀង ឬដីមាត់បឹងព្រែកទប់ គេសង្កេតឃើញរមានរបងថ្មហ៊ុមព័ទ្ធធ្វើកម្មសិទ្ធិ ឬមានសកម្មភាពចាក់ដីលុបចូលមាត់បឹងជាបន្តបន្ទាប់ និងមានសំណង់ផ្ទះវិឡាធំស្កឹមស្កៃ កំពុងសាងសង់នៅជាប់មាត់បឹងព្រែកទប់ ដោយគ្មានការហាមឃាត់ពីអាជ្ញាធរទេ។
សំណង់វិឡាធំស្កឹមស្កៃដែលកំពុងសង់នៅជាប់មាត់បឹងព្រែកទប់ រាល់ថ្ងៃនេះ មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិល និងមន្ត្រីសាលាខេត្តព្រះសីហនុ អះអាងថា ជាកម្មសិទ្ធិរបស់លោក តាក់ វណ្ណថា អតីតស្នងការនគរបាលខេត្តព្រះសីហនុ ហើយបច្ចុប្បន្នមានតួនាទីជាសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាខេត្តព្រះសីហនុ។ ប៉ុន្តែសំណង់នេះ មន្ត្រីខេត្តព្រះសីហនុ ថ្លែងថា មានប្លង់កម្មសិទ្ធិ និងមានច្បាប់សាងសង់ត្រឹមត្រូវពីមន្ទីរជំនាញពាក់ព័ន្ធខេត្តនេះ។
ត្រង់ចំណុចនេះ លោក ប៊ួន ណារិទ្ធ មន្ត្រីសម្របសម្រួលអង្គការលីកាដូ ខេត្តព្រះសីហនុ ថ្លែងថា មិនគួរឲ្យមានសំណង់រឹងមាំសង់នៅជាប់មាត់បឹងព្រែកទប់ ដែលជាបឹងស្តុកទឹកសាបទុកសម្រាប់ប្រាស់នៅទូទាំងខេត្តនេះទេ។ លោកសំណូមពរដល់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន គួរមាននីតិវិធីតាមផ្លូវច្បាប់ ឈានដល់លុបចោលប្លង់កម្មសិទ្ធិគ្រប់គ្រងដីធ្លីនៅជុំវិញមាត់បឹងព្រែកទប់ ដែលមន្ត្រីស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធខេត្តនេះផ្ដល់កម្មសិទ្ធិជូនឯកជនកាន់កាប់នៅពេលកន្លងមក ដើម្បីរក្សាផ្ទៃបឹងឲ្យបានធំដូចពេលមុន។
មន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្សរូបនេះព្រួយបារម្ភខ្លាចខេត្តព្រះសីហនុ អាចខ្វះទឹកសាបប្រើប្រាស់នាថ្ងៃអនាគត ប្រសិនបើអាជ្ញាធរខេត្តនេះ មិនអាចទប់ស្កាត់សកម្មភាពចាក់ដីរំលោភមាត់បឹងព្រែកទប់ ឬបណ្ដោយឲ្យមានសកម្មភាពសង់សំណង់ផ្ទះវិឡា និងសំណង់រឹងមាំផ្សេងៗ ដោយគ្មានការហាមឃាត់ពីអាជ្ញាធរដូចសព្វថ្ងៃនេះ៖ «ថ្មីៗនេះមានសកម្មភាពចាក់ដីលុបមាត់បឹងព្រែកទប់ និងសង់សំណង់ភូមិគ្រឹះធំស្កឹមស្កៃនៅជាប់មាត់បឹងព្រែកទប់។ បញ្ហានេះ គួរតែអាជ្ញាធរខេត្តព្រះសីហនុ ចាត់វិធានការឲ្យបានត្រឹមត្រូវតាមផ្លូវច្បាប់ ដើម្បីជៀសវាងមន្ត្រីមានអំណាចអាចសង់សំណង់រឹងមាំបានស្រេចតែចិត្ត ហើយពលរដ្ឋខ្សត់អំណាចមិនអាចសង់សំណង់រឹងមាំនៅតំបន់បឹងព្រែកទប់ មិនបាន គឺមិនស្មើគ្នាចំពោះមុខច្បាប់»។
ចំណែកលោក សុខ សុខុម ប្រធានអង្គការស្រាវជ្រាវជាតិកម្ពុជា ឬហៅកាត់ ស៊ីអិនរ៉ូ (CNRO) សាខាខេត្តព្រះសីហនុ បានសាទរចំពោះលិខិតអន្តរាគមន៍របស់លោករដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងឧស្សាហកម្ម ដែលអន្តរាគមន៍ស្នើឲ្យផ្អាកការចេញប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិ ឬសង់សំណង់ផ្សេងៗ នៅជុំវិញបរិវេណមាត់បឹងព្រែកទប់ ថ្មីៗនេះ។ ជាងនេះ លោកក៏ស្នើដល់ប្រមុខដឹកនាំរដ្ឋាភិបាលជួយពិចារណា ឬមានវិធានការតាមផ្លូវច្បាប់ទៅលើមន្ត្រីពាក់ព័ន្ធខេត្តនេះ ដែលឃុបឃិតឲ្យឈ្មួញ ឬបុគ្គលលោភលន់មួយចំនួន រំលោភយកដីបរិវេណមាត់បឹងព្រែកទប់នាពេលកន្លងមកឲ្យបានធ្ងន់ធ្ងរ៖ «ជំរុញឲ្យអាជ្ញាធរខេត្តព្រះសីហនុ រក្សាទ្រព្យសម្បត្តិសាធារណៈរបស់រដ្ឋ ជាពិសេសដីដែនអភិរក្សជុំវិញបរិវេណមាត់បឹងព្រែកទប់ ដែលជាប្រភពស្តុកទឹកស្អាតឲ្យបានគង់វង្ស ព្រោះបច្ចុប្បន្ននេះ កំពុងប្រឈមនឹងការបាត់បង់។ ដូច្នេះសូមឲ្យរាជរដ្ឋាភិបាលមានវិធានការតាមដានលើរឿងនេះឲ្យបានក្តៅ និងជាប្រចាំ ព្រោះបើមិនមានវិធានការឲ្យបានតឹងរ៉ឹងទេ ដីនៅជុំវិញបរិវេណតំបន់បឹងព្រែកទប់ នឹងក្លាយទៅជាកម្មសិទ្ធិរបស់អ្នកមានអំណាច និងមានទ្រព្យអស់គ្មានសល់ជាមិនខាន»។
លោក សុខ សុខុម បន្តថា បឹងព្រែកទប់មិនគួរអាជ្ញាធរ ពិសេសរដ្ឋាភិបាល ទុកបណ្ដោយឲ្យមានសកម្មភាពសង់ផ្ទះវិឡាធំស្កឹមស្កៃនៅមាត់បឹង ឬមានសកម្មភាពរថយន្តដឹកដីចាក់លុបមាត់បឹង និងមានរបងថ្មហ៊ុមព័ទ្ធធ្វើកម្មសិទ្ធិបន្តកើតមានដូចសព្វថ្ងៃនេះទៀតទេ។
ស្រដៀងគ្នាដែរ អ្នកស្រី ជៀប សុធារី មន្ត្រីសម្របសម្រួលសមាគមអាដហុក ខេត្តព្រះសីហនុ ក៏បានរិះគន់មន្ត្រីនៅតាមមន្ទីរពាក់ព័ន្ធខ្លះ នាខេត្តទេសចរណ៍មួយនេះ ដែលបានចេញប្លង់កម្មសិទ្ធិដីធ្លីជូនឯកជននៅជុំវិញបរិវេណមាត់បឹងព្រែកទប់ នៅពេលកន្លងមក។
អ្នកស្រីចាត់ទុកការបណ្ដោយឲ្យមានសកម្មភាពរថយន្តដឹកដី ឬសំរាមចាក់លុបមាត់បឹងព្រែកទប់ និងសកម្មភាពសង់សំណង់វិឡាធំស្កឹមស្កៃ ឬសំណង់រឹងមាំផ្សេងៗដែលអាចធ្វើសកម្មភាពរហូតមកដល់សព្វថ្ងៃនេះ អាចទំនងជាមានការឃុបឃិតមានលក្ខណៈជាប្រព័ន្ធ៖ «ប្រធានមន្ទីរជំនាញ និងអាជ្ញាធរនៅក្នុងខេត្តព្រះសីហនុ គួរតែពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់ឲ្យបានត្រឹមត្រូវ ដើម្បីឲ្យប្រជាពលរដ្ឋក្នុងតំបន់នេះមើលឃើញថា ការអនុវត្តច្បាប់នាមូលដ្ឋាននេះ ឲ្យមានប្រសិទ្ធភាព ពិតជាមានប្រសិទ្ធភាពដូចអ្វីដែលសម្ដេច ហ៊ុន សែន មានប្រសាសន៍នៅពេលកន្លងមក»។
ទោះយ៉ាងណា មន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្សរូបនេះគាំទ្រចំណាត់ការរបស់ថ្នាក់ដឹកនាំក្រសួង និងមន្ទីរឧស្សាហកម្ម និងសិប្បកម្មខេត្តព្រះសីហនុ ដែលចេញមុខអន្តរាគមន៍ផ្អាកសកម្មភាពចេញប្លង់កម្មសិទ្ធិដីធ្លី និងសង់សំណង់ផ្សេងៗ នៅជុំវិញមាត់បឹងព្រែកទប់ថ្មីៗនេះ។
រដ្ឋធម្មនុញ្ញប្រទេសកម្ពុជា បានកំណត់ថា ដីភ្នំ បឹងបួ ទន្លេ ព្រែក អូរ សមុទ្រ ឆ្នេរ និងកោះជាដើម គឺជាទ្រព្យសម្បត្តិរបស់រដ្ឋ ដោយមិនអាចឲ្យផ្នែកពាក់ព័ន្ធណាមួយរំលោភបាន និងត្រូវរួមគ្នាការពារឲ្យបានគង់វង្ស។ ទោះជាបែបនេះក្តី នាមូលដ្ឋានខេត្តព្រះសីហនុ ដីភ្នំ បឹងធម្មជាតិ ដីឆ្នេរ និងដីកោះ ជាដើម ត្រូវឈ្មួញមានទ្រព្យធន និងមន្ត្រីមានអំណាចមួយចំនួនកំពុងមានតួនាទីក្នុងជួររដ្ឋាភិបាលបច្ចុប្បន្ន បានប្រើប្រាស់គ្រប់រូបភាពដើម្បីរំលោភធ្វើកម្មសិទ្ធិ ហើយសកម្មភាពនេះ អាជ្ញាធរឆ្លើយថា មានច្បាប់អនុញ្ញាតត្រឹមត្រូវ។
តាមរបាយការណ៍របស់មន្ទីរឧស្សាហកម្ម និងសិប្បកម្មខេត្តព្រះសីហនុ បង្ហាញថា បច្ចុប្បន្ននេះ បឹងព្រែកទប់ មានផ្ទៃសរុបជាង ១៥ហិកតារ និងអាចស្តុកទឹកបានប្រមាណ ៥០ម៉ឺនម៉ែត្រគូប។
ទាក់ទងបឹងព្រែកទប់នេះដែរ លោកឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ស ខេង រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ នៅក្នុងពិធីផ្លាស់ប្ដូរអភិបាលខេត្តព្រះសីហនុ អាណត្តិទី៥ កាលពីខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៤ បានស្នើឲ្យអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធខេត្តនេះ ត្រូវរួមគ្នាថែរក្សាបឹងព្រែកទប់ និងព្រៃជុំវិញមាត់បឹងនេះឲ្យបានគង់វង្ស ដើម្បីបង្ការបញ្ហាខ្វះទឹកស្អាតប្រើប្រាស់នាមូលដ្ឋានខេត្តជាប់មាត់សមុទ្រមួយនេះ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទដែលទាក់ទង
- អាជ្ញាធរបង្ខំបណ្ដេញពលរដ្ឋ១គ្រួសារពីផ្ទះដែលប៉ះពាល់គម្រោងពង្រីកស្ពានព្រែកក្ដាម
- លោក ស ខេង បញ្ជាឲ្យទប់ស្កាត់ការទន្ទ្រានកាន់កាប់ដីអនុក្រឹត្យនៅខេត្តព្រះសីហនុ
- អាជ្ញាធរមិនទាន់អនុវត្តរុះរើផ្ទះនិងដំណាំពលរដ្ឋ១គ្រួសារនៅខេត្តត្បូងឃ្មុំ
- អនុគណៈកម្មាធិការកិច្ចការបរទេសអាមេរិកធ្វើសិក្ខាសាលាស្ដីពីវិបត្តិដីធ្លីនៅកម្ពុជា
- រដ្ឋមន្ត្រីព្រមានមន្ត្រីពាក់ព័ន្ធខេត្តព្រះសីហនុឲ្យអនុវត្តការពារដីអនុក្រឹត្យតំបន់ក្បាលឆាយ
- ពលរដ្ឋចោទតុលាការខេត្តស្ទឹងត្រែងថាកាត់ក្ដីរឿងដីធ្លីលម្អៀងទៅអ្នកមានអំណាច
- ពលរដ្ឋមានបញ្ហាដីទាក់ទងគម្រោងធ្វើសាលាខេត្តត្បូងឃ្មុំស្នើឱ្យអាជ្ញាធរដោះស្រាយសំណង
- លីកាដូរិះគន់អាជ្ញាធរខេត្តស្វាយរៀងថាគ្មានឆន្ទៈដោះស្រាយទំនាស់ដីធ្លី៣២ករណី
- ក្រសួងដែនដីច្រានចោលការលើកឡើងរបស់ការិយាល័យសមាជិករដ្ឋសភាអាមេរិក