ដោយ ហង្ស សាវយុត
2017-03-20
RFA
ស្ដាប់ ឬ ទាញយកសំឡេង
លោក ចន ខេម៉េលវីន (John K Melvin) ប្រើដង្កាប់ពត់លួសចងកដបទឹកសុទ្ធ តម្រៀបគ្នាដើម្បីច្នៃប្រឌិតធ្វើគ្រឿងលំអភ្លើងអគ្គិសនី នាខេត្តសៀមរាប កាលពីថ្ងៃទី១៩ ខែមីនា ឆ្នាំ២០១៧។ RFA/Hang Savyouth
បុរសជនជាតិអាមេរិកាំងម្នាក់ចំណាយពេលវេលារបស់គាត់ជាច្រើនថ្ងៃ ដើម្បីដើរប្រមូល និងរើសយកសម្បកដបទឹកសុទ្ធដែលធ្វើពីប្លាស្ទិកពីកន្លែងដែលគេបោះចោលនានា មកកែច្នៃធ្វើជាគ្រឿងតុបតែងលំអ ក្នុងបំណងបំផុសឲ្យអ្នកទេសចរចម្រុះជាតិសាសន៍ និងប្រជាពលរដ្ឋនៅខេត្តសៀមរាប កុំបោះចោលសំណល់ប្លាស្ទិកដែលប្រើប្រាស់រួច ខ្ជះខ្ជាយ។
មន្ត្រីមន្ទីរបរិស្ថាន ធ្លាប់បង្ហាញថា នៅក្នុងខេត្តសៀមរាប ដែលជាខេត្តទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរដ៏សំខាន់ គឺគ្រាន់តែក្រុងសៀមរាប មួយ សំរាមបានកើនឡើងប្រហែល ៣៥០តោនក្នុងមួយថ្ងៃៗ។ ក្នុងចំណោមសំរាមទាំងនោះ គឺមានប្រភេទប្លាស្ទិកប្រមាណជាង ២០%។
បុរសជនជាតិអាមេរិកាំងដែលកំពុងចំណាយពេលរបស់គាត់នៅកន្លែងសិល្បៈមួយឈ្មោះ ១៩៦១ ក្នុងសង្កាត់ស្លក្រាម ក្រុងសៀមរាប គឺលោក ចន ខេម៉េលវីន (John K Melvin)។ លោកមានប្រសាសន៍នៅព្រឹកថ្ងៃអាទិត្យ ទី១៩ ខែមីនា ថា លោកបានមកខេត្តសៀមរាប តាមរយៈគម្រោងរបស់អង្គការវើល ម៉ូញូមិន ហ្វាន់ (World Monument Fund) ដើម្បីអប់រំដល់កម្មករខ្មែរជាច្រើនដែលកំពុងធ្វើការនៅប្រាសាទភ្នំបាខែង ឲ្យយល់ដឹងអំពីវិធីធ្វើយ៉ាងណាលុបបំបាត់ចោលការប្រើប្រាស់ជាតិប្លាស្ទិកនៅក្នុងជីវិត។
លោក ចន ខេម៉េលវីន (John K Melvin) ឲ្យដឹងទៀតថា បច្ចុប្បន្ន លោកបានដើរមើលនៅតាមកន្លែងជាច្រើនក្នុងខេត្តសៀមរាប ដូចជានៅតាមដងស្ទឹង ផ្សាររាត្រី និងកន្លែងផលិតសម្បកដបធ្វើពីប្លាស្ទិកជាដើម គឺមានការបោះចោលសំណល់ប្លាស្ទិកទាំងនោះជាច្រើន។ រូបលោកមានកង្វល់យ៉ាងខ្លាំងទៅលើសំណល់ប្លាស្ទិកទាំងនោះ ថាវាអាចគំរាមកំហែងដល់បរិស្ថាន និងភាពស្អាតរបស់ទីក្រុងយ៉ាងខ្លាំង ហើយគិតថាត្រូវតែធ្វើអ្វីម្យ៉ាង ដើម្បីពញ្ញាក់អារម្មណ៍សាធារណជនឲ្យគិតឡើងវិញអំពីការបោះចោលសំណល់ប្លាស្ទិកទាំងនោះ។ ទីបំផុត រូបលោកក៏បានរកឃើញវិធីកែច្នៃសម្បកដបទឹកសុទ្ធប្លាស្ទិក ឲ្យទៅជាគ្រឿងលំអភ្លើងអគ្គិសនីនៅពេលយប់៖ «បច្ចុប្បន្ននៅសៀមរាប នេះ គឺកន្លែងសិប្បកម្មខ្លះបានផលិតសម្ភារប្រើប្រាស់ធ្វើពីប្លាស្ទិកប្រហែល ១២០គីឡូក្រាម ទៅ ១៨០គីឡូក្រាម ដែលខូចខាតដោយបញ្ហាខុសបច្ចេកទេស ហើយបោះចោលកាកសំណល់ប្លាស្ទិកទាំងនោះ។ បញ្ហានេះរួមផ្សំនឹងការបោះចោលដបទឹកប្លាស្ទិកនៅតាមកន្លែងជាច្រើនទៀត បានធ្វើឲ្យព្រួយបារម្ភដល់ការគំរាមកំហែងបរិស្ថានយ៉ាងខ្លាំង។ ដូច្នេះ គំនិតដែលខ្ញុំយកដបទឹកប្លាស្ទិកមកកែច្នៃនៅពេលនេះ គ្រាន់តែជាការបង្ហាញខ្លះៗឲ្យមនុស្សជាច្រើនបានដឹងថា សំណល់ដែលប្រើរួចហើយខ្លះ មិនគួរបោះចោលទេ គួរតែកែច្នៃវាប្រើប្រាស់ឡើងវិញ»។
លោក ចន ខេម៉េលវីន (John K Melvin) ឲ្យដឹងថា នៅពេលខាងមុខ លោកមានគម្រោងនឹងយករបស់ដែលលោកកែច្នៃពីសម្បកដបទឹកសុទ្ធនេះ ទៅផ្សព្វផ្សាយ ព្រមទាំងធ្វើសិក្ខាសាលាដល់ហាងធ្វើគំនូរទាំងឡាយ ព្រមទាំងអ្នកទេសចរ និងសាធារណជន ឲ្យយល់ដឹងពីរបៀបកែច្នៃសំរាម ដើម្បីឲ្យពួកគេចាប់ផ្ដើមគិតទៅដល់បរិស្ថានស្អាតសម្រាប់ពិភពលោកទាំងមូល។
ពលរដ្ឋខ្មែរខ្លះដែលឃើញការច្នៃប្រឌិតសម្បកដបទឹកសុទ្ធ ឲ្យក្លាយជាគ្រឿងលំអភ្លើងអគ្គិសនីបែបនេះ គឺពួកគេទទួលស្គាល់ទេពកោសល្យនៃសិល្បៈមួយបែប។
យុវជនម្នាក់ធ្វើការនៅកន្លែងសិល្បៈ ១៩៦១ ហើយតែងជួយបុរសជនជាតិអាមេរិកាំងក្នុងការកែច្នៃសម្បកដបទឹកសុទ្ធនោះ លោក ខា ឃីន ទទួលស្គាល់ថា ជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ គាត់ធ្លាប់តែធ្វើរូបសិល្បៈអំពីដែកគោល ប៉ុន្តែពេលនេះ លោកទើបតែបានជួបសិល្បៈមួយទៀត ដោយយកសម្បកដបទឹកសុទ្ធគេបោះចោល មកកែច្នៃធ្វើជាវត្ថុប្រើប្រាស់បាន៖ «ខ្ញុំចាប់អារម្មណ៍ខ្លាំងបំផុត ទី១ គឺវាប្លែក ពីព្រោះអត់ដែលមានអ្នកណាធ្លាប់ធ្វើដូច្នេះទេ។ កាលពីដំបូង ខ្ញុំឃើញជនជាតិអាមេរិកាំងនោះដើររើសសំរាម រើសសម្បកដប តែខ្ញុំមិនចាប់អារម្មណ៍ឡើយ»។
ប្រធានមន្ទីរបរិស្ថានខេត្តសៀមរាប លោក នួន មុន្នី ក៏ទទួលស្គាល់គំនិតច្នៃប្រឌិតសំណល់ប្លាស្ទិកនោះថា គឺការចូលរួមដោះស្រាយកង្វល់ជុំវិញកាកសំណល់ប្លាស្ទិក ដែលកំពុងតែគំរាមកំហែងដល់ធម្មជាតិ និងបរិស្ថាន៖ «ការពិត គំនិតហ្នឹងល្អ ពីព្រោះពួកយើងខ្ញុំក៏កំពុងគិតរឿងហ្នឹងដែរ។ គំនិតបរទេសដែលគាត់ធ្វើអ៊ីចឹង គឺជារឿងត្រឹមត្រូវខ្លាំងណាស់»។
ប្រធានមន្ទីរបរិស្ថានខេត្តសៀមរាប ដដែលបញ្ជាក់ថា ក្រុមជំនាញរបស់លោក ជាមួយនឹងអង្គការជាដៃគូ ក៏កំពុងព្រួយបារម្ភអំពីការបោះចោលសំណល់ប្លាស្ទិកនេះដែរ ព្រមទាំងមានគម្រោងមួយត្រៀមនឹងទៅបើកការបណ្ដុះបណ្ដាលសិស្សនៅលើខ្នងភ្នំគូលែន ឲ្យចេះកែច្នៃសំណល់ដបធ្វើពីប្លាស្ទិក និងកែវជាដើម ទៅជាវត្ថុប្រើប្រាស់ឡើងវិញ កុំឲ្យបោះចោលដែរ។
អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលមួយឈ្មោះ អាក្រា (ACRA) ធ្លាប់បង្ហាញថា បច្ចុប្បន្ននៅទូទាំងប្រទេសកម្ពុជា ចំនួនអ្នកប្រើប្រាស់ថង់ប្លាស្ទិកដើម្បីវេចខ្ចប់អាហារច្រើនលើសលប់ បើតាមការប៉ាន់ប្រមាណ គឺមនុស្សពេញវ័យម្នាក់ អាចប្រើប្រាស់ថង់ប្លាស្ទិកចំនួន ៦ថង់ក្នុងមួយថ្ងៃៗ។
អ្នកជំនាញបរិស្ថានពន្យល់ថា សំណល់ប្លាស្ទិកមានថង់ និងដបទឹកសុទ្ធជាដើម កាលណាបោះចោលនៅតាមទីវាល គឺវានឹងក្លាយទៅជាសំណល់រឹងមិនងាយរលាយ និងពុកផុយទេ។ បន្ថែមលើនេះ ក្រៅតែពីមានសារជាតិគីមី ធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់សុខភាពមនុស្ស វាក៏ជាវត្ថុដែលធ្វើឲ្យរុក្ខជាតិមិនដុះលូតលាស់បានដែរ ប្រសិនបើវាកប់នៅក្រោមដី។
អភិបាលរងខេត្តសៀមរាប លោក គឹម ឆៃហៀង ធ្លាប់បង្ហាញការព្រួយបារម្ភដែរថា រដ្ឋាភិបាលកំពុងយកចិត្តទុកដាក់យ៉ាងខ្លាំងចំពោះការប៉ះពាល់ជាច្រើន ដែលបណ្ដាលមកពីសំណល់ប្លាស្ទិកនេះ។ លោកបញ្ជាក់ថា រដ្ឋាភិបាលបានសម្រេចផ្ដល់មូលនិធិចំនួន ១០ម៉ឺនដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិកក្នុងមួយឆ្នាំៗសម្រាប់ឆ្នាំ២០១៦ និងឆ្នាំ២០១៧ ឲ្យអាជ្ញាធរខេត្តសៀមរាប ដើម្បីធ្វើការងារលើការប៉ះពាល់ដោយសារកាកសំណល់ប្លាស្ទិកនេះ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទដែលទាក់ទង
-
អ្នកនេសាទសមុទ្រនៅព្រះសីហនុបន្តបារម្ភខ្លាចបាត់បង់ផ្ទៃបឹងកង្កែប
-
អ្នកជំនាញចុះពិនិត្យបរិស្ថាននិងស្ថានភាពរស់នៅរបស់ពលរដ្ឋឃុំឆ្នុកទ្រូខេត្តកំពង់ឆ្នាំង
-
អ្នកជំនាញបារម្ភថាគម្រោងទំនប់វារីអគ្គិសនីនឹងបំផ្លាញជីវិតនៅតាមទន្លេមេគង្គក្រោម
-
រដ្ឋបាលក្រុងព្រះសីហនុព្រមានដាក់ពិន័យអ្នកចោលសំរាមគ្មានសណ្ដាប់ធ្នាប់
-
សាលារាជធានីនិងក្រសួងបរិស្ថានបកស្រាយខុសគ្នារឿងបង្ហូរទឹកលូចូលទន្លេ
-
ដីព្រៃកោងកាងរាប់ពាន់ហិកតារនាខេត្តព្រះសីហនុរងការចាក់ដីធ្វើកម្មសិទ្ធិឯកជន
-
បវរកញ្ញាពិភពលោកចូលរួមការប្រគំតន្ត្រីសប្បុរសធម៌ដើម្បីរកថវិកាទ្រទ្រង់លើបរិស្ថាន
-
ពលរដ្ឋមួយចំនួនរិះគន់ថាប៉ោយប៉ែតមិនសមជាប់ជាទីក្រុងស្អាត
-
បវរកញ្ញាពិភពលោកផ្សព្វផ្សាយអប់រំអំពីបញ្ហាអនាម័យនិងបរិស្ថាននៅខេត្តព្រះសីហនុ