ដោយ សេក បណ្ឌិត
2019-03-10
RFA
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន (Photo courtesy of SPM Page)
លោក ហ៊ុន សែន មានបំណងចង់កែរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដើម្បីឈានទៅបង្កើតច្បាប់កាត់ទោសប្រហារជីវិតចំពោះជនរំលោភលើកុមារី។ សង្គមស៊ីវិលមួយចំនួន មិនគាំទ្រគំនិតលោក ហ៊ុន សែន នោះទេ ប៉ុន្តែជំរុញឱ្យ របបសព្វថ្ងៃត្រូវតែពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់ដែលមានស្រាប់ឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព និងលុបបំបាត់គ្រឿងញៀន រឿងអាសអាភាស ឈប់ផ្សព្វផ្សាយគ្រឿងស្រវឹង និងរកវិធានការទប់ស្កាត់ ដើមហេតុផ្សេងៗទៀតដែលនាំឱ្យមាន អំពើរំលោភសេពសន្ថវៈ។
ការបង្ហាញបំណងបង្កើតច្បាប់កាត់ទោសប្រហារជីវិតអ្នករំលោភសេពសន្ថវៈលើកុមារី នេះ គឺធ្វើឡើងពេលដែលលោក ហ៊ុន សែន និងភរិយា ចុះទៅសួរសុខទុក្ខកុមារីនិងយុវតី នៅក្នុងអង្គការអាហ្វេស៊ីប (AFESIP) នៅថ្ងៃទី១០ ខែមីនា ដែលកុមារី និងយុវតីទាំងនោះ សុទ្ធតែជាជនរងគ្រោះដោយសារការរំលោភផ្លូវភេទ។ឮ
ក្រោយពេលស្ដាប់កុមារីរងគ្រោះរៀបរាប់ពីអតីតកាលដ៏ឈឺចាប់របស់ពួកគេនោះ លោក ហ៊ុន សែន និងភរិយារបស់លោក បានស្រក់ទឹកភ្នែក និងបានថ្លែងថា លោកបានជជែកជាមួយភរិយារួចហើយថា លោកមានគំនិតចង់ផ្ដួចផ្ដើមឱ្យធ្វើវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ដើម្បីបើកឱ្យមានទោសប្រហារជីវិត ចំពោះជនដែលមានសន្តានជាសត្វតិរច្ឆានប្រព្រឹត្តអំពើរំលោភបំពានលើរូបរាងកាយរបស់កុមារ។ ប៉ុន្តែលោក ហ៊ុន សែន បញ្ជាក់ថា ការកែរដ្ឋធម្មនុញ្ញលើកនេះ លោកមិនប្រើអំណាចខ្លួនឯងនោះទេ គឺត្រូវធ្វើឡើង តាមប្រជាមតិរបស់ប្រជាពលរដ្ឋទូទាំងប្រទេស។
ក្នុងឱកាសជួបសំណេះសំណាលសួរសុខទុក្ខនេះក្រុមកុមារីរងគ្រោះនោះ ពួកគេបានរៀបរាប់ពីការឈឺចាប់របស់ខ្លួន ប្រាប់លោក ហ៊ុន សែន និងលោកស្រី ប៊ុនរ៉ានី ថា ពួកគេបានរងនូវអំពើហិង្សាចាប់រំលោភ ពីសំណាក់អ្នកភូមិមួយចំនួន ជីតា និងឪពុក របស់គេ ជាដើម ហើយកុមារីខ្លះទៀត ត្រូវម្ដាយលក់ទៅឱ្យគេថែមទៀត។ «»
មជ្ឈមណ្ឌលបណ្ដុះបណ្ដាលវិជ្ជាជីវៈ និងស្ដារនីតិសម្បទាយុវនារី អាហ្វេស៊ីប(AFESIP) ទុំឌី ស្ថិតនៅភូមិ២៤ សង្កាត់ព្រៃស ខណ្ឌដង្កោ រាជធានីភ្នំពេញ។ មជ្ឈមណ្ឌលនេះ គឺជាកន្លែងជួយសង្គ្រោះ ជួយព្យាបាលផ្លូវចិត្ត និងផ្ដល់ជំនាញវិជ្ជាជីវៈផ្សេងៗដល់កុមារី និងយុវនារី ដែលរងគ្រោះដោយ ការរំលោភសេពសន្ថវៈ។ មជ្ឈមណ្ឌលនេះមានគ្រូ បុគ្គលិក អ្នកស្ម័គ្រចិត្ត ចំនួន ៤៤នាក់ និងមានកុមារី យុវនារីរងគ្រោះកំពុងស្នាក់នៅ និងទទួលការបណ្ដុះបណ្ដាលផ្សេងៗ ៨៩នាក់។
ទោះជាបែបណាក្តី អង្គការសង្គមស៊ីវិលមួយចំនួន មិនគាំទ្រគំនិតរបស់លោកហ៊ុន សែន ដែលចង់បើកឱ្យមានទោសប្រហារជីវិតនោះទេ។
ប្រធានគ្រប់គ្រងការិយាល័យឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សនៃអង្គការលីកាដូ (Licadho) លោក អំ សំអាត មានប្រសាសន៍ថា ក្រោយកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស គឺកម្ពុជា សម្រេចមិនឱ្យមានទោសប្រហារជីវិតក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញនោះទេ ប៉ុន្តែកម្ពុជា មានច្បាប់ដាក់ទោសអស់មួយជីវិត។ លោកបន្តថារដ្ឋធម្មនុញ្ញ គឺជាច្បាប់កំពូលរបស់ជាតិមិនអាចចេះតែធ្វើវិសោធនកម្មតាមអំពើចិត្តនោះទេ។ «»
លោក អំ សំអាត បន្តថា មូលហេតុដែលបណ្ដាលឱ្យមានបទល្មើសចាប់រំលោភលើកុមារីនេះ គឺមិនមែនដោយសារខ្វះច្បាប់កាត់ទោសប្រជាជីវិតនោះទេ ប៉ុន្តែបណ្ដាលមកពីការអនុវត្តច្បាប់ដែលមានស្រាប់នូវធូរលុង និងទម្លាប់បញ្ចប់សំណុំរឿងក្រៅប្រព័ន្ធតុលាការ ដោយសារអំពើពុករលួយ ការបន្ថយទោសពីធ្ងន់មកស្រាល និងមានទម្លាប់បណ្ដោយឱ្យជនល្មើសរួចខ្លួនជាដើម។ លើសពីនេះ បញ្ហាគ្រឿងញៀន គ្រឿងស្រវឹង និងវីដេអូអាសអាភាស ក៏កំពុងរីករាលដាលគ្រប់ច្រកល្ហកផងដែរ ខណៈយន្តការ ទប់ស្កាត់ និងការផ្សព្វផ្សាយអប់រំនៅមានកម្រិតទាបនៅឡើយ។ «»
របាយការណ៍របស់អង្គការលីកាដូ (Licadho) បានឱ្យដឹងថា មានករណីរំលោភសេពសន្ថវៈ និងការប៉ុនប៉ងរំលោភសេពសន្ថវៈចំនួន ៧៦២ករណី បានកើតឡើងក្នុងចន្លោះឆ្នាំ២០១២ ដល់ឆ្នាំ២០១៤ នៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ និងបណ្ដាខេត្តចំនួន១២ទៀត ដែលអង្គការលីកាដូមានទីស្នាក់ការ។
របាយការណបញ្ជាក់ថា មួយភាគបីនៃករណីទាំងនោះត្រូវបិទសំណុំរឿងមុនពេលបើកសវនាការ ហើយករណីរំលោភសេពសន្ថវៈជាងពាក់កណ្តាលត្រូវបានដោះស្រាយដោយជនល្មើសបង់ប្រាក់សំណងឱ្យជនរងគ្រោះដើម្បីបញ្ចប់រឿងក្តី ឬដោយការរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍រវាងជនរងគ្រោះ និងជនសង្ស័យ។
ក្នុងចំណោមករណីរំលោភសេពសន្ថវៈ និងប៉ុនប៉ងរំលោភសេពសន្ថវៈចំនួន ៧៦២ករណី មាន៥៣៧ករណីដែលជនរងគ្រោះជាកុមារមានអាយុតិចជាង១៨ឆ្នាំ។ ក្នុងនោះ ៣២៨ករណីពាក់ព័ន្ធនឹងកុមាអាយុពី ១២ ទៅ ១៧ឆ្នាំ។
យោងតាមច្បាប់កម្ពុជា ការរំលោភសេពសន្ថវៈជាបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌដែលជនល្មើសត្រូវប្រឈមនឹងបណ្ដឹងអាជ្ញាដែលមិនអាចរលត់ដោយការសម្រុះសម្រួល ឬសងជាសំណងរដ្ឋប្បវេណីបានទេ។
ក្រុមកុមារីរងគ្រោះនៅអង្គការអាហ្វេស៊ីប រៀបរាប់ថា ក្រោយរងគ្រោះដោយ ការរំលោភរួចគឺកុមារីមួយចំនួន មិនដែលទទួលបានយុត្តិធម៌ និងទទួលបានការព្យាបាលដោយយកចិត្តទុកដាក់ពីគ្រូពេទ្យភ្លាមនោះទេ ព្រោះតែជីវភាពខ្វះខាត។ កុមារីទាំងនេះ បន្តថា ពួកនាង បានរស់នៅវេទនា បែកបាក់គ្រួសារ និងឯកាបំផុតអស់រយៈពេលច្រើនឆ្នាំមកហើយ។ «»
ករណីរំលោភសេពសន្ថវៈនៅតែជាបញ្ហាចោទដ៏គួរឱ្យបារម្ភសម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា ដោយសារមានការទាក់ទិននឹងអំពើពុករលួយ និងភាពចន្លោះប្រហោងក្នុងការអនុវត្តច្បាប់។ ប៉ុន្តែលោក ហ៊ុន សែន ហាក់ដូចជាមិនបានដឹងពីឫសគល់នៃករណីទាំងនេះទេ។ លោក ហ៊ុន សែន ក៏បានបង្ហាញនូវវិប្បដិសារី ដែលពេលកន្លងមកលោកបានមើលរំលងក្រុមកុមារី និងយុវតីរងគ្រោះ ដូចជានៅអង្គការអាហ្វាស៊ីប នេះជាដើម៕