ដោយ មាន ឫទ្ធិ
2021-03-25
RFA
(ឆ្វេង) លោក អាន សុខខឿន តំណាងកម្ពុជាប្រចាំអង្គការសហប្រជាជាតិនៅទីក្រុងហ្សឺណែវ (កណ្ដាល) លោក ស៊ឹង សែនករុណា អ្នកនាំពាក្យសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្ស អាដហុក និងសាស្ត្រាចារ្យ វីទិត ម៉ុនតារប៊ន (Vitit Muntarbhorn) អ្នករាយការណ៍ពិសេសថ្មីរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ជំនួសអ្នកស្រី រ៉ូណា ស្ម៊ីត។ រូប៖ RFA, ហ្វេសប៊ុក Permanent Mission of the Kingdom of Cambodia to the UN Office at Geneva និង United Nations Free & Equal
អ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សយល់ថា ការស្វាគមន៍អមជាមួយនឹងសារព្រមានទុកជាមុនរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាចំពោះអ្នករាយការណ៍ពិសេសថ្មីរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ បង្ហាញឲ្យឃើញពីធាតុពិតរបស់រដ្ឋាភិបាល ដែលចង់ដាក់លក្ខខណ្ឌរឹតត្បិតការបំពេញការងារដោយឯករាជ្យរបស់អ្នករាយការណ៍ពិសេសថ្មីរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ។
ការស្វាគមន៍លាយឡំជាមួយនឹងសារព្រមាន និងដាក់លក្ខខណ្ឌទុកជាមុនរបស់កម្ពុជានេះ កើតមានឡើងទាំងនៅមុន និងក្រោយលោកសាស្ត្រាចារ្យ វីទិត ម៉ុនតារប៊ន (Vitit Muntarbhorn) ត្រូវបានប្រកាសតែងតាំងជាផ្លូវការឲ្យធ្វើជាអ្នករាយការណ៍ពិសេសថ្មី ជំនួសអ្នកស្រី រ៉ូណា ស្ម៊ីត ដែលនឹងត្រូវផុតអាណត្តិនៅដំណាច់ខែមេសា។
ថ្លែងក្នុងសម័យប្រជុំលើកទី៤៦ នៃក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិ ប្រព្រឹត្តិទៅនៅទីក្រុងហ្សឺណែវ ប្រទេសស្វីស កាលពីថ្ងៃទី២៤ ខែមីនា តំណាងកម្ពុជាប្រចាំអង្គការសហប្រជាជាតិនៅទីក្រុងហ្សឺណែវ លោក អាន សុខខឿន គូសបញ្ជាក់ថា កម្ពុជា សង្ឃឹមថា អ្នករាយការណ៍ពិសេសថ្មីនេះ នឹងបំពេញការងារស្របតាមក្រមសីលធម៌ និងសៀវភៅណែនាំប្រតិបត្តិការសម្រាប់នីតិវិធីពិសេស បានយ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួន។ លោកបន្តថា កម្ពុជាបន្តកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយអ្នករាយការណ៍ពិសេសថ្មី លោកសាស្ត្រាចារ្យ វីទិត ម៉ុនតារប៊ន។ តំណាងកម្ពុជារូបនោះ ក៏មិនភ្លេចក្រើនរំឭកលោក វីទិត ម៉ុនតារប៊ន ឲ្យយល់ពីសារសំខាន់នៃការបំពេញការងារផ្អែកលើអ្វីមួយដែលលោកហៅថា «ការពិត ព័ត៌មានគួរឲ្យទុកចិត្តបាន» ដែលទទួលបានមកពីគ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធ គួរឲ្យទុកចិត្តបាន។ ក្រៅពីនោះ លោកក៏បានលើកឡើងដែរ ឲ្យអ្នករាយការណ៍ពិសេសថ្មី ត្រូវគោរពតាមច្បាប់កម្ពុជា និងធម្មនុញ្ញរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ។
នៅមុនការតែងតាំងជាផ្លូវការនៃអ្នករាយការណ៍ពិសេសថ្មីរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិនេះ មន្ត្រីតំណាងកម្ពុជារូបនេះ ក៏ធ្លាប់លើកឡើងដែរដោយព្រមានទុកជាមុនទៅអ្នករាយការណ៍ពិសេសថ្មី ឲ្យបំពេញការងារមិនលម្អៀង មិនជ្រើសតែមួយជ្រុង និងមិនធ្វើនយោបាយលើបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជាជាដើម។ ជាពិសេស តំណាងកម្ពុជារូបនោះ ក៏ចង់ឃើញអ្នករាយការណ៍ពិសេសថ្មីរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិនេះ ត្រូវផ្ទៀងផ្ទាត់ព័ត៌មានឲ្យបានត្រឹមត្រូវជាមួយប្រភពរបស់រដ្ឋាភិបាលជាមុនសិន មុននឹងចេញផ្សាយរបាយការណ៍របស់ខ្លួន។
អ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស និងជាអ្នកនាំពាក្យសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្ស អាដហុក លោក ស៊ឹង សែនករុណា ហៅការស្វាគមន៍ អមជាមួយសារព្រមានទុកជាមុនរបស់តំណាងកម្ពុជា លោក អាន សុខខឿន ទៅអ្នករាយការណ៍ពិសេសថ្មីរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិនេះ ថា ជាឥរិយាបថមិនសមទំនង ហើយកម្ពុជាមិនត្រូវលើកឡើងនោះទេ។ លោកហៅសាររបស់តំណាងកម្ពុជារូបនោះថា ជាការប៉ុនប៉ងរឹតត្បិតការបំពេញការងារដោយឯករាជ្យរបស់អ្នករាយការណ៍ពិសេសថ្មី៖ «មានន័យថា វាជាការដាក់កម្រិត ដាក់កំហិតរឹតត្បិត។ ការលើកឡើងបែបនេះ វាកាន់តែបង្ហាញពីចរិតលក្ខណៈរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា មិនត្រឹមតែរឹតត្បិតទៅលើសេរីភាពរបស់ពលរដ្ឋខ្លួនទេ ថែមទៅដាក់លក្ខខណ្ឌ និងដាក់កំហិតទៅដល់មន្ត្រីអង្គការសហប្រជាជាតិទៅទៀត។ អ៊ីចឹង វាកាន់តែបង្ហាញទៅលើឆាកអន្តរជាតិថា កម្ពុជាមិនមែនជាប្រទេសមួយដែលមានសេរីភាពទេ សូម្បីតែខាងមន្ត្រីរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ក៏គេបានប្រើនូវឥទ្ធិពលទៅរឹតត្បិត ទៅតម្រូវឲ្យធ្វើតាមខ្លួនដែរ។ វាកាន់តែបង្ហាញកាន់តែច្បាស់ទៅសហគមន៍អន្តរជាតិទៅទៀត ពីចរិតរបស់កម្ពុជា»។
លោក ស៊ឹង សែនករុណា បន្តថា ជាជាងផ្តល់ឱវាទដល់អ្នករាយការណ៍ពិសេសថ្មីរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ កម្ពុជាទៅវិញទេ ដែលត្រូវផ្លាស់ប្ដូរឥរិយាបថងាកមកគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងស្ដារប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា ដោយមិនត្រូវព្យាយាមលាក់បាំងនៅការពិតនោះទេ។ លោកថា តាមរយៈរបាយការណ៍របស់អ្នករាយការណ៍ពិសេសមុនៗ របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ស្តីពីបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា ការរកឃើញរបស់ពួកគេ គឺពិតជាមិនខុសគ្នានោះទេ ដោយសារតែការពិតនៅកម្ពុជា មានការរំលោភបំពានទៅលើសិទ្ធិនានា ជាពិសេសសិទ្ធិនយោបាយ និងសិទ្ធិពលរដ្ឋ។ លោកចង់ឃើញរដ្ឋាភិបាលកែប្រែឥរិយាបថក្នុងការបំពេញការងារជាមួយអ្នករាយការណ៍ពិសេសរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ឲ្យបានត្រឹមត្រូវ និងប្រកបដោយភាពស្មោះត្រង់៖ «គឺទាល់តែរដ្ឋាភិបាលទៅវិញដែលជាអ្នកត្រូវកែប្រែឥរិយាបថ ផ្លាស់ប្ដូរពីការរំលោភបំពានទៅលើសិទ្ធិមនុស្ស ហើយនឹងគោលការណ៍លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យអីទាំងអស់ ហ្នុងហើយរបាយការណ៍របស់អ្នករាយការណ៍ពិសេស គេនឹងធ្វើការរាយការណ៍ទៅតាមហ្នុងហើយ។ ក៏ប៉ុន្តែ បើសិនជាមិនប្ដូរផ្លាស់ឥរិយាបថបែបហ្នុងទេ សេចក្ដីរាយការណ៍ ទោះបីដូរអ្នករាយការណ៍ពិសេសអង្គការសហប្រជាជាតិ មកម្នាក់ណា រូបណាទៀត ក៏នៅតែគេធ្វើរបាយការណ៍ការពិតបែបនោះដដែលទេ»។
លោក វីទិត ម៉ុនតារប៊ន គឺជាមនុស្សទី៧ ហើយ ដែលក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សនៃអង្គការសហប្រជាជាតិ បានតែងតាំងឲ្យមកកាន់តួនាទីជាអ្នករាយការណ៍ពិសេស ឬអ្នកស៊ើបអង្កេតពិសេស ផ្នែកសិទ្ធិមនុស្សប្រចាំនៅកម្ពុជា។ លោកនឹងបំពេញការងារជាផ្លូវការរបស់លោកក្រោមអាណត្តិជាអ្នករាយការណ៍ពិសេសរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិនៅកម្ពុជា ចាប់ពីថ្ងៃទី១ ខែឧសភាតទៅ។
អ្នករាយការណ៍ផុតអាណត្តិ គឺអ្នកស្រី រ៉ូណា ស្ម៊ីត (Rhona Smith) សរសេរនៅលើទំព័រហ្វេសប៊ុកអ្នកស្រី អបអរសាទរដល់សាស្ត្រាចារ្យ វីទិត ម៉ុនតារប៊ន ដែលត្រូវបានតែងតាំងជាផ្លូវការជាអ្នករាយការណ៍ទី៧ ស្ដីពីស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា។ អ្នកស្រីថា អ្នកស្រីនឹងពិភាក្សាអំពីការប្រគល់អាណត្តិនៅប៉ុន្មានសប្ដាហ៍ខាងមុខនេះ។
រីឯនាយិកាមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា ហៅកាត់ថា CCHR អ្នកស្រី ចក់ សុភាព ក៏បានស្វាគមន៍លោក វីទិត ម៉ុនតារប៊ន ដែលត្រូវក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ តែងតាំងជាផ្លូវការ។ អ្នកស្រីសង្ឃឹមថា តាមរយៈបទពិសោធន៍ ការចូលរួមយ៉ាងសកម្មរបស់លោកកន្លងមក និងការយល់ដឹងពីបរិបទសិទ្ធិមនុស្សក្នុងតំបន់ លោក វីទិត ម៉ុនតារប៊ន នឹងអាចបំពេញអាណត្តិរបស់លោកក្នុងការរាយការណ៍ពីស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្ស និងធ្វើការជាមួយគ្រប់ភាគីពាក់ព័ន្ធ ជាពិសេសធានានូវធាតុចូលពីសហគមន៍ដែលជាសំឡេងមិនសូវបានយកចិត្តទុកដាក់ ដើម្បីស្ដារនិងធ្វើឲ្យប្រសើរឡើងវិញនូវស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា។
ជារឿយៗ នៅសឹងតែគ្រប់អាណត្តិ ភាពរកាំរកូសរវាងអ្នករាយការណ៍ពិសេសរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា តែងតែកើតមានឡើងជាហូរហែជាមួយនឹងមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល។ មានពេលខ្លះ រដ្ឋាភិបាលលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ថែមទាំងចង់បណ្ដេញចេញ មិនស្វាគមន៍អ្នករាយការណ៍ពិសេសទាំងនោះ ដោយហៅពួកគេថាជា «អ្នកទេសចរណ៍តាមរដូវកាល» ឬក៏ថែមទាំងឈានទៅគំរាមបិទចោលការិយាល័យឧត្ដមស្នងការអង្គការសហប្រជាជាតិឲ្យលែងមានស្រមោលនៅកម្ពុជាទៀតផង៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
we’ll see he may be the great person to top down this beast regime
ធាតុពិតនៃចម្រៀង ដែលចេះត្រឹមព្រុសដូចឆ្កែ
របស់ពួកគម្រង់នយោបាយនៅកម្ពុជា !
…….
ចម្រៀងនយោបាយ ដែលច្រៀងដោយសម រង្ស៊ី និងបនបរិវារ
ដែលជ្រកក្រោមស្លាកសញ្ញាអង្គការសិទ្ធិមនុស្ស នាប៉ុន្មានថ្ងៃ
កន្លងមកនេះ ធាតុពិត វាជាចម្រៀងដែលចេះត្រឹមព្រុសដូចឆ្កែ
របស់ពួកដែលប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាសន្មត់ថា ជាពួកគម្រង់
នយោបាយ ។
ប្រជាជនកម្ពុជាដែលស្រឡាញ់សន្តិភាព និងការអភិវឌ្ឍ បាន
ប្រាកដច្បាស់ថា កាច្រៀងព្រុសឡូងឡាងរបស់ពួកគេ ទាក់ទង
និងសេរីភាព សិទ្ធិមនុស្ស និងដំណេីរការប្រជាធិបតេយ្យ
នៅកម្ពុជា វាគ្រាន់តែជាការព្រុសតម្លង់កំដរឆាក ដេីម្បីដូរយក
បាយសុីពីចៅហ្វាយនាយរបស់ពួកគេ ដែលមានបំណងរាំង
ស្កាត់ដំណេីរអភិវឌ្ឍជាតិយ៉ាងលឿនរបស់កម្ពុជា ក្រោមការ
ដឹកនាំរបស់ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាសម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោហ៊ុនសែន ដែលមានកិច្ចសហការចូលរួមជិតស្និទពីសំណាក់រដ្ឋាភិបាល ចិន ជប៉ុន កូរ៉េខាងត្បូង។ល។ និងជាពិសេស គឺកុំឲ្យភ្លេចពីសណ្តានពួកគេ ដែលមានសារជាតិ អម្បូរសត្វឆ្កែតែប៉ុណ្ណោះ ។
បេីយេីងចាំមិនភ្លេចទេ ក្រោយមានកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពទីក្រុងប៉ារីស និងបន្ទាប់ពីការបោះឆ្នោតជាតិដែលរៀបចំ
ឡេីងដោយ UNTAC ហេីយដែលមានភាគីពាក់ព័ន្ធក្នុង
ជម្លោះប្រដាប់ចូលរួម រដ្ឋធម្មនុញ្ញថ្មីមួយរបស់កម្ជុជា បាន
បង្កេីតឡេីង ហេីយឈ្មោះប្រទេសត្រូវបានដាក់ថា ព្រះរាជា
ណាចក្រកម្ពុជា ក្រោម បាវចនា ជាតិ សាសនា ព្រះមហាក្សត្រ។
ស្ថិតក្នុងស្ថានភាពហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនានារបស់ជាតិ ដែលរងការខ្ទេចខ្ទាំដោយសារភ្លេីងសង្គ្រាមសុីវិលកាលនោះ កម្ពុជាបានរង់ចាំបានយ៉ាងអន្ទះសារសម្រាប់ជំនួយកសាងជាតិ ពីបណ្តាប្រទេសមហាអំណាចក្នុងហត្ថលេខី នៃកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាព ។តែថាការរង់ចាំវាហាក់ដូចជាការកាប់បំពង់រង់ចាំទឹកភ្លៀងជាមួយនិងការគៀបសង្កត់គ្រប់បែបយ៉ាង ទាក់ទងនិងសេរីភាព សិទ្ធិមនុស្ស និងប្រជាធិតេយ្យ តាមអ្វី
ដែលបក្សអាយ៉ងនិយមលោកសេរី និងពួកដែលជ្រកក្រោមស្លាកអង្គការសិទ្ធិមនុស្សដែលមាននិន្នាការប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាតាមបញ្ជាររបស់ចៅហ្វាយនាយរបស់ពួកគេ ដែលបានលេីកឡេីង តាមរយះរបាយការណ៍ភូតកុហកដែលគ្មានការពិត
ពីការរំលោភបំពាន ដែលធាតុ អ្នកដែលបង្ករហេតុ ឲ្យមាន
ការទប់ស្កាត់ រក្សាសន្តិសុខ របៀបរៀបរយសង្គមពីសំណាក់
អាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ច គឺជារឿងដែលញុះញង់បង្ករឡេីង
ដោយពួកគេដេីម្បីទម្លាក់កំហុស តាមយុទ្ធសាស្ត្រ ជនបទ
ឡោមព័ន្ធទីក្រុង ដេីម្បីបំផ្លាញរាជរដ្ឋាភិបាលស្របច្បាប់
កម្ពុជា ដែលប្រសូតចេញពីឆន្ទះប្រជាពលរដ្ឋ តាមរយះការបោះឆ្នោត ។
ជាការពិតណាស់ គ្រប់ប្រទេសក្នុងលោក បេីនិយាយពី
សេរីភាព សិទ្ធិមនុស្ស និងប្រជាធិបតេយ្យ ទាំងប្លុកសេរី
និងប្លុកកុម្មុយនីស្ត គឺមានដូចគ្នា ។ វាតែថា ប្រទេសខ្លះ
ប្រជាពលរដ្ឋត្រូវអនុវត្តន៍ សេរីភាព សិទ្ធិមនុស្ស
ប្រជាធិបតេយ្យអាស្រ័យដោយច្បាប់ ហេីយប្រទេសខ្លះទៀត
ប្រជាពលរដ្ឋនៃប្រទេសនោះ បានប្រេីប្រាស់សេរីភាព
សិទ្ធិមនុស្ស និងសិទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យរបស់ខ្លួនយ៉ាងដាច់
បង្ហៀរ ចាកច្បាប់ដែលប្រទេសនោះចែងឡេីង រហូតក្លាយ
ទៅជាភាពអាណាធិបតេយ្យ ដែលមានឧទាហរណ៍សហរដ្ឋ
អាមេរិកជាប្រទេសបិតាធិបតេយ្យ ជាគ្រូ និងជាគំរូស្រាប់។
ពិតហេីយ ជម្ងឺកូវីដ១៩ ដែលជាជម្ងឺឆ្លងជាសកល បានសម្លាប់
ជិវិតប្រជាជនអាមេរិកយ៉ាងរង្គាលដោយអត់ប្រណីដៃ តាមរយះការប្រេីប្រាស់ សេរីភាព សិទ្ធិមនុស្ស និងប្រជាធិបតេយ្យបែបដាច់បង្ហៀររបស់ពួកគេ ដែលមិនសូវមានការគោរពច្បាប់ គោរពតាមការណែនាំពីរដ្ឋាភិបាលអាមេរិករបស់ពួកគេ ។
គេមិនអាចទម្លាក់បន្ទុកឲ្យទទួលខុសត្រូវពីការស្លាប់របស់
ជនជាតិអាមេរិក ទៅលេីអតីតប្រធានាធិបតីត្រាំ(trump)
ឬបៃដិន បានទេ។ ប្រជាជនអាមេរិក ត្រូវបន្ទោសខ្លួនឯង
ស្វ័យទិតៀនខ្លួនឯង ថាហេតុអ្វី បានជានាំគ្នានាំខ្លួនឯងឲ្យធ្វេីជាផ្ទាំងសុីបសម្រាប់វីរុសដ៏កាចសាហាវកូវីដ១៩នេះ ។
អំពេីប្រកាន់ពូជសាសន៍នៅអាមេរិកនាពេលបច្ចុប្បន្នក៏វាកេីត
ឡេីងដំណាលគ្នាក្នុងពេលនៃការប្រេីប្រាស សេរីភាព
សិទ្ធិមនុស្ស ប្រជាធិបតេយ្យបែបដាច់បង្ហៀរក្នុងយុគកូវីដ១៩
ដែលកេីតមានក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិក ហេីយដែលប្រព័ន្ធឃោសនា នានា នៅអាមេរិក បាននាំគ្នាឃោសនាទម្លាក់កំហុសថាមេរោគកូវីដ១៩បង្កេីតឡេីងដោយចិន
ដែលជាការរួមចំណែកដ៏សំខាន់ក្នុងការបង្កេីតឲ្យមាន
សម្អប់ជនជាតិអាមេរិកដេីមកំណេីតអាសុី រហូតមានការ
បាញ់សម្លាប់រង្គាលជាហូរហែតាមរដ្ឋនានានៅអាមេរិក
ផងដែរ ។
ជនជាតិអាមេរិកស្បែកខ្មៅដេីមកំណេីតអាហ្វ្រិក គឺជាមុខ
សញ្ញាចំបងជាងគេ ទាក់ទងនិងការររីសអេីងពូជសាសន៍នៅ
អាមេរិក ។
(នៅមានត)
ធាតុពិតនៃចម្រៀង ដែលចេះត្រឹមព្រុសដូចឆ្កែ
របស់ពួកគម្រង់នយោបាយនៅកម្ពុជា !
…….
(វគ្គទី២ )
សម្រាប់ជនជាតិអាមេរិកស្បែកខ្មៅមកំណើតអាហ្វ្រិក
បើទោះបីគ្មានជម្ងឺឆ្លងកូវីដ១៩ ក៏គឺជាមុខសញ្ញាចំបងជាងគេ ទាក់ទងនិងការររីសអើងពូជសាសន៍នៅអាមេរិក ដែលចង់មិនចង់ក៏បណ្តាលឲ្យរដ្ឋាភិបាលអាមេរិកមានចំណែកខ្លះ
ក្នុងការទទួលខុសត្រូវ ហើយដែលត្រូវបានប្រទេសជាច្រើនធ្វើការថ្កោលទោសអាមេរិកនៅ
ឯមហាសន្និបាតអង្គការ សហប្រជាជាតិភ្នែកសិទ្ធិមនុស្ស ពាក់ព័ន្ធនិងបញ្ហារសេរីភាព
សិទ្ធិមនុស្ស និងប្រជាធិបតេយ្យ ដែលអាមេរិកខ្លួនឯងធ្លាប់បានដេីរបង្រៀនប្រទេសដ៏ទៃដោយចាប់បង្ខំឲ្យធ្វេីតាមខ្លួន ហើយដែលអសមេរិកខ្លួនឯងធ្វើមិនបានល្អ ឬ ធ្វើមិនបាន
នេះដែរ ។
បើនិយាយពីមនោគមន៍វិជ្ជាស្តីពី សេរីភាព សិទ្ធិមនុស្ស និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ គឺត្រូវបាន
អាមេរិកប្រើប្រាសជាឧបករណ៍ដើម្បីដាក់គំនាបទៅលើប្រទេសដ៏ទៃ ក្នុងនាមជាប្រទេសមហាអំណាចលើលោក ដែលគ្មានប្រទេសណាអាចតវ៉ាបាន ។
នៅកម្ពុជា មនោគមន៍វិជ្ជានេះ ត្រូវបានប្រគល់ឲ្យអង្គការសិទ្ធិមនុស្សក្រៅរដ្ឋាភិបាល តាមរយះសហជីព និងសមាគមដែលមាននិន្នាការប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាល ពិសេសបក្សប្រឆាំងCNRPដែលជា
អាយ៉ង ហើយដែលផ្តល់មូលនិធិតាមរយះសមាគមដែលកាន់កាប់ដោយក្រុមមនុស្សដែលមានតួនាទីសំខាន់ក្នុងព្រឹទ្ធសភាអាមេរិកនៃគណះបក្សមួយ ក្នុងចំណោម
គណបក្ស២ ក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិកតាមរយះអង្គការ IRIនិងNDI ហើយដែលអង្គការទាំង២នេះ
ត្រូវបានរាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបណ្តេញចេញពីប្រទេស ជាមួយប្រព័ន្ធ
ឃោសនាប្រតិកិរិយា២ទៀត គឺវិទ្យុអាស៊ីសេរី និងកាសែត ដឺ ខេមបូឌាដេលី ។
ដោយហេតុនេះហើយ ទើបពួកបក្សប្រឆាំង ក្រុមអង្គការ
សិទ្ធិមនុស្ស ក្រុមសហីព ក្រុមសមាគមដែលមាននិន្នាការ
ប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាល ហើយដែលរដ្ឋាភិបាលនេះមិនជាទីពេញ
ចិត្តរបស់អាមេរិក គឺពួកនេះមិនដែលយកច្បាប់ជាតិ យក
សេចក្តីសុខសន្តិភាពរបស់ប្រជាជនកម្ពុជា ទុកក្នុងចិត្តរបស់ពួកគេទេ។
ទំនាស់គ្រប់បែបយ៉ាងបានប្រព្រឹត្តទៅតាមរយះ ការញុះញង់
អុចអាលរបស់គណបក្សប្រឆាំង ក្រោមការឧបត្ថម្ភគាំទ្រពី
ពួកអង្គការសិទ្ធិមនុស្ស មានអាដហុក លីកាដូ នៅជនបទ បញ្ឆេះឲ្យអ្នកក្រស្អប់អ្នកមាន ក្នុងពេលដែលពួកគេមានសិទ្ធិគ្រប់ក្នុងការប្រកបមុខរបរចិញ្ចឹមជីវិតដោយសេរី ក្នុងអាជីវកម្ម
របស់ពួកគេ ។
ពួកនេះនៅបានដឹកនាំការបំពានកាន់កាប់ដីរដ្ឋ ដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច ដីកម្មសិទ្ធិឯកជន តាមទិសស្លោក ឈ្នះបានដី ចាញ់បានលុយ ដោយធ្វេីយ៉ាងណាឲ្យរឿងរ៉ាវទំនាស់ដីធ្លីកើតឡើងសំដៅពួកគេបានប្រមូលកម្លាំងពីទីជនបទដើម្បីយកមកហ៊ុព័ន្ធទីក្រុង សំដៅទម្លាក់កំហុសគ្រប់យ៉ាង ដាក់លើការដឹកនាំរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដើម្បីទាញយកប្រជាប្រីយ៍ភាពឈ្នះការបោះឆ្នោតតាមមធ្យោបាយស្របច្បាប់ និងបើមិនឈ្នះ គឺប្រើកម្លាំងមហាជនដើម្បីផ្តួលរំលំ ដែលហៅថាបដិវត្តន៍មហាជន ឬហៅម្យ៉ាងទៀតថា បដិវត្តន៍ពណ៍ ដែលរឿងរ៉ាវ
បដិវត្តន៍ពណ៍ខ្ញុំនឹងនិយាយបន្ត នៅវគ្គទី៣។ (នៅមានត)